PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII
W KLASACH I-III GIMNAZJUM w Piszu
1. ZADANIA PRZEDMIOTOWAGO SYSTEMU OCENIANIA:
• Zebranie informacji niezbędnych nauczycielowi w nieustannym dostosowywaniu swoich działań dydaktycznych do zmieniających się warunków, potrzeb i możliwości rozwojowych ucznia.
• Dostarczenie rodzicom bieżącej informacji o poziomie wiadomości i umiejętności ich dzieci.
• Motywowanie uczniów do systematycznej i efektywnej pracy.
• Pomaganie uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju przez zwracanie uwagi na jego sukcesy i porażki.
• Rozwijanie poczucia odpowiedzialności ucznia za jego osobiste postępy.
2. CECHY SYSTEMU OCENIANIA:
Aby powyższe zadania zostały w pełni zrealizowane, ocena osiągnięć uczniów musi być:
• trafna - zgodność ocenianych wiadomości i umiejętności ucznia z określonymi w programie osiągnięciami i treściami,
• jawna i zrozumiała - uczniowie muszą wiedzieć, czego się od nich oczekuje i znać wszystkie sposoby oceniania,
• rzetelna - maksymalne wyeliminowanie subiektywizmu,
• motywująca - ocena i stosowane narzędzia oceny powinny zachęcać ucznia do prezentowania jego kreatywności,
• ciągła i systematyczna - ocena powinna skłaniać zarówno ucznia, jak i nauczyciela do refleksji na temat dotychczasowej pracy i uczenia się,
• poddawana ewaluacji - umiejętności ucznia muszą rozwijać się w pożądanym kierunku i tempie, a metody nauczania muszą sprzyjać jego rozwojowi.
3. KORELACJA SYSTEMÓW OCENIANIA
Przedmiotowy System Oceniania w zakresie nauczania geografii w gimnazjum skorelowany jest z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania Gimnazjum nr 1 w Piszu.
4. ŚRODKI DYDAKTYCZNE DO PRACY INDYWIDUALNEJ UCZNIA:
Na realizację programu geografii w gimnazjum przewidziano 4 godziny tygodniowo (w sumie) w cyklu trzyletnim.
Każdy uczeń w poszczególnych klasach powinien posiadać następujący zestaw środków dydaktycznych do pracy indywidualnej:
• podręcznik
• zeszyt ćwiczeń
• zeszyt przedmiotowy
• atlas geograficzny
• przyrządy do wykonywania rysunków i pomiarów na mapie (ołówek, kolorowe kredki, cyrkiel, linijka, ekierka, kątomierz).
Wykaz obowiązujących podręczników, atlasów i zeszytów ćwiczeń:
Klasy I
• Podręcznik i ćwiczenia – „Planeta 1” (J. Makowski), wyd. Rożak
• Podręcznik i ćwiczenia – „Planeta 2” (J. Mordawski), wyd. Rożak
Klasy II
• Podręcznik i ćwiczenia – „Planeta 2” (J. Mordawski), wyd. Rożak
• Podręcznik i ćwiczenia – „Planeta 3” (M. Szubert), wyd. Rożak
Klasy III
• Podręcznik i ćwiczenia – „Planeta 3” (M. Szubert), wyd. Rożak
5. SPOSOBY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH (ZASADY, NARZĘDZIA)
Sprawdzanie osiągnięć uczniów obejmuje następujące wskaźniki:
• sprawdzanie pisemne
• sprawdzanie ustne
• sprawdzanie w sytuacjach praktycznych
• obserwacja i ocena ucznia pracującego w grupie
• kontrola zeszytów przedmiotowych
• udział w konkursach
Rezultatem sprawdzania osiągnięć ucznia są oceny bieżące (cząstkowe), które brane są pod uwagę przy ocenianiu semestralnym i końcoworocznym.
Wszystkie oceny ustala się w stopniach według następującej skali:
• Stopień celujący
• Stopień bardzo dobry
• Stopień dobry
• Stopień dostateczny
• Stopień dopuszczający
• Stopień niedostateczny
Sprawdzanie pisemne:
• test po każdym dziale nauczania – obowiązuje każdego ucznia. W razie nieobecności uczeń może zaliczyć test w formie pisemnej lub ustnej w terminie ustalonym przez n-la. W razie nie zaliczania testu (N), uczniowi obniżana jest ocena semestralna. Uczeń może podwyższyć ocenę niedostateczną zgłaszając chęć poprawy w dniu rozdania prac. Przy poprawie obie oceny są wstawiane do dziennika, a n-l bierze pod uwagę korzystniejszą dla ucznia.
• sprawdziany (z trzech ostatnich lekcji),
• kartkówki (z ostatniej lekcji),
• referaty (nieobowiązkowe),
• prace wykonywane na mapach konturowych,
• ocena prac domowych. Wszystkie notatki i prace domowe realizowane podczas nieobecności, uczeń powinien uzupełnić w ciągu 1 tygodnia.
Sprawdzanie ustne:
• ocena aktywnego uczestniczenia w lekcji,
• kontrola ustna przy mapie.
POZIOM WYMAGAŃ NA POSZCZEGÓLNE OCENY WYRAŻONY W PROCENTACH
KATEGORIE WYMAGAŃ ILOŚĆ PROCENT POZIOM WYMAGAŃ OCENA (STOPIEŃ)
K 30 – 50% poziom podstawowy dopuszczający
P 51 – 70% poziom podstawowy dostateczny
R 71 – 85% poziom uzupełniający dobry
D 86 – 95% poziom uzupełniający bardzo dobry
D 96 - 100% poziom uzupełniający celujący
K – wymagania konieczne
P – wymagania podstawowe
R – wymagania rozszerzone
D – wymagania dopełniające
29,5% - ocena dopuszczająca „minus” 50% - ocena dopuszczający „plus”
50,5% - ocena dostateczny „minus” 70% - ocena dostateczny „plus”
70,5% - ocena dobry „minus” 85% - ocena dobry „plus”
85,5% - ocena bardzo dobry „minus” 95% - ocena bardzo dobry „plus”
6. FORMY OCENIANIA (CZĘSTOTLIWOŚĆ)
Sprawdzanie pisemne:
• Testy sprawdzające, zapowiedziane z tygodniowym wyprzedzeniem (ilość testów regulowana ilością działów programowych – nie mniej niż 2 w semestrze).
• Sprawdziany – prace pisemne trwające nie dłużej niż 15 min., obejmujące kilka tematów. Są zapowiedziane i przeprowadzone wg potrzeb.
• Kartkówki – przeprowadzone w zależności od potrzeb, sprawdzające wiadomości i umiejętności z poprzedniej lekcji.
• Praca domowa – praktyczna lub pisemna (przynajmniej raz w semestrze). Zgłaszając brak pracy domowej uczeń otrzymuje „minus” (dwa minusy to ocena niedostateczna). W przypadku nie zgłoszenia pracy domowej n-l ma prawo wstawić ocenę niedostateczną. Przewidziane są również prace domowe dla chętnych, które oceniane są stopniem dobrym lub wyższym.
Sprawdzanie ustne:
Odpowiedzi ustne (1-2 w semestrze) mogą być poparte obliczeniami, rysunkami i schematami wykonywanymi na tablicy oraz powiązane z wykorzystaniem mapy bądź określonych przyrządów. Pozwalają one na ocenę sprawności językowej ucznia, znajomości terminów i nazw geograficznych, umiejętności budowania wypowiedzi, zmierzającej do rozwiązania zadań lub sformułowania wniosku. Są też ważnym czynnikiem wychowawczym, stwarzając uczniom okazję do publicznego zaprezentowania swojej wiedzy i umiejętności.
Partia materiału realizowana podczas nieobecności ucznia ma być przez niego opanowana w ciągu 2 tygodni od powrotu do szkoły. Wiadomości i umiejętności z lekcji, na której uczeń nie był obecny nie będą egzekwowane na najbliższej jednostce lekcyjnej.
W czasie ustnego sprawdzania osiągnięć ucznia, nauczyciel zadaje mu 4pytania.
Jeśli na każde pytanie uczeń udzieli prawidłowej, pełnej, niewymagającej pomocy nauczyciela odpowiedzi, otrzymuje w sumie 8 punktów (za każdą odpowiedź po 2 punkty).
Skala ocen za poszczególną ilość punktów:
• 0 pkt. ocena niedostateczna
• 2 pkt. ocena dopuszczająca
• 4 pkt. ocena dostateczna
• 6 pkt. ocena dobra
• 8 pkt. ocena bardzo dobra
Jeśli, któraś odpowiedź była niepełna lub wymagała pomocy nauczyciela, uczeń otrzymuje za nią tylko 1 punkt. Gdy suma punktów waha się pomiędzy pełnymi ocenami, nauczyciel zadaje uczniowi pytanie dodatkowe (mające dać mu szansę na uzyskanie lepszej noty).
Oceniane są też odpowiedzi krótkie, w czasie głównego toku lekcji np. dotyczące nowych treści realizowanych po raz pierwszy lub pytań nawiązujących do lekcji poprzednich. Oceny tych odpowiedzi są traktowane jako tzw. „plusy” – trzy „plusy” pozwalają uzyskać przez ucznia ocenę bardzo dobrą (ocena aktywności twórczej ucznia), dwa „plusy”- dobrą, zaś jeden „plus”– dostateczną, ale za zgodą ucznia.
Uczeń może być pytany na każdej lekcji. Raz w semestrze ma prawo zgłosić nieprzygotowanie, co n-l odnotuje w dzienniku. Wyjątek stanowią lekcje powtórzeniowe.
Sprawdzanie w sytuacjach praktycznych (na bieżąco):
Niezależnie od wyników pisemnego i ustnego sprawdzania osiągnięć ucznia, nauczyciel zleca, a następnie kontroluje prace praktyczne w czasie lekcji oraz jako zadanie domowe.
Do nich należą:
• opisy, rysunki, schematy, szkice, wykresy, tabele wykonywane samodzielnie przez uczniów na podstawie różnych źródeł informacji (np. atlasu, podręcznika, literatury popularnonaukowej, filmów, multimediów, czasopism geograficznych);
• opisy, rysunki, schematy, szkice, wykresy, tabele wykonywane przez uczniów w wyniku obserwacji i pomiarów obiektów oraz zjawisk przyrodniczych;
• krótkie opracowania dotyczące wybranych wydarzeń na świecie, w Polsce i we własnym regionie, wykonywane na podstawie informacji z prasy, radia, telewizji, Internetu;
• opracowania charakteryzujące wybrane państwo lub region świata;
• opracowania eksponujące specyfikę i walory własnego regionu;
• wykonywanie zadań w zeszytach ćwiczeń.
Ocena tych prac odbywa się według następujących kryteriów:
• poprawność merytoryczna i językowa;
• zgodność treści z tematem, jej przejrzystość i porządek, z uwzględnieniem wstępu, rozwinięcia i zakończenia;
• dobór treści i materiału ilustracyjnego, umiejętność oceny wiarygodności i selekcji informacji;
• estetyka i staranność wykonania, czytelność i funkcjonalność rozwiązań graficznych;
• jakość bibliografii, różnorodność wykorzystywanych źródeł informacji, umiejętność powoływania się na literaturę źródłową.
Obserwacja i ocena ucznia pracującego w grupie:
Obserwacja i ocena ucznia pracującego w grupie ma na celu wzmocnienie u uczniów zachowań pozytywnych z punktu widzenia funkcjonowania grupy i eliminowanie działań destrukcyjnych.
Aby ocenić współpracę ucznia w grupie, nauczyciel powinien zaobserwować:
• w jakim stopniu jego zachowanie świadczy o odpowiedzialności za wykonanie zadania powierzonego grupie, czy podejmuje się pełnienia roli ustalonej przez grupę, czy realizuje zadania wynikające z roli prawidłowo i z korzyścią dla grupy;
• w jakim stopniu jego zachowanie świadczy o odpowiedzialności za funkcjonowanie grupy jako całości oraz za pełnienie ról przez jej członków, czy występuje z inicjatywą pomocy innym uczniom, czy akceptuje decyzje grupy i rozwiązuje konflikty.
Współpracę w grupie mogą oceniać: nauczyciel lub uczniowie (wzajemnie lub dokonując samooceny), uwzględniając wyżej wymienione kryteria oraz zasady przyjęte w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania.
Kontrola i ocena zeszytów przedmiotowych (jedna ocena w semestrze)
Prowadzenie przez ucznia bieżących notatek w zeszycie przedmiotowym jest jednym z warunków zwiększenia trwałości efektów procesu nauczania.
Prowadzenie zeszytu przedmiotowego ocenia nauczyciel według następujących kryteriów:
• poprawność merytoryczna i językowa wykonanych zadań i notatek;
• systematyczność sporządzania notatek, wykonywania zadań, w tym również domowych;
• estetyka i staranność wykonania, czytelność i funkcjonalność rozwiązań graficznych.
Udział w konkursach:
Udział w konkursach przedmiotowych ocenia się w sposób szczególny, gdyż zakres wymagań jest tu znacznie większy. Szczególne osiągnięcia ucznia w tym zakresie oceniane są celująco.
7. ZASADY USTALANIA OCENY SEMESTRALNEJ I ROCZNEJ
Zasadniczy wpływ na stopień końcowy (śródroczny, końcoworoczny) mają oceny cząstkowe z testów sprawdzających, sprawdzianów, kartkówek i odpowiedzi ustnych. Pozostałe oceny mogą podwyższyć lub obniżyć stopień końcowy.
Opracowała:
mgr Jolanta Nazarczuk - Pupek |
