Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Dziecko z ryzykiem dysleksji

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2827 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 
Opracowanie:
Alina Maciuba – logopeda
Zespół Szkół Specjalnych
Dębica,

     Dysleksję u dzieci opisano prawie sto lat temu. Najpierw dostrzeżono zjawisko utraty zdolności do pisania i czytania u dorosłych, najczęściej współistniejące z utratą mowy, których przyczyną było uszkodzenie mózgu. Przyjmuje się, że pierwszy opis nabytej dysleksji znajduje się w pismach Valeriusa Maximusa i Pliniusza w I wieku naszej ery (za M. Bogdanowicz, 1994). Wspominają oni o przypadku wykształconego Ateńczyka, który na skutek urazu głowy stracił "pamięć liter".
     Dysleksję rozwojową opisano znacznie później, bo dopiero w XIX wieku. Trwa dyskusja, komu przypisać pierwszeństwo.
     Najczęściej przyznaje się je angielskiemu lekarzowi okuliście W. Pringle Morganowi, który 7-ego listopada 1896 roku opublikował w British Medical Journal opis pierwszego przypadku dysleksji rozwojowej.
     Był nim 14-letni chłopiec, który nie mógł nauczyć się czytać mimo normalnej inteligencji.

CO TO JEST DYSLEKSJA?

     Według definicji z 1994 roku, opublikowanej przez Towarzystwo Dysleksji im. Ortona, dysleksja jest "(…)jednym z wielu różnych rodzajów trudności w uczeniu się. Jest specyficznym zaburzeniem o podłożu językowym, uwarunkowanym konstytucjonalnie (tzn. zmieniona jest struktura centralnego układu nerwowego).Charakteryzuje się trudnościami w dekodowaniu (rozumieniu) pojedynczych słów (…). Trudności te są zazwyczaj niewspółmierne do wieku życia oraz innych zdolności poznawczych i umiejętności szkolnych, i trudności te nie są wynikiem ogólnego zaburzenia rozwoju, ani zaburzeń sensorycznych. Dysleksja manifestuje się różnorodnymi trudnościami w odniesieniu do różnych form komunikacji językowej, często oprócz trudności w czytaniu, dodatkowo pojawiają się poważne trudności w opanowaniu sprawności w zakresie czynności pisania i poprawnej pisowni".
     Często od dysleksji, tj. trudności w czytaniu, odróżnia się dysgrafię (kłopoty z osiągnięciem dobrego poziomu graficznego pisma) i dysortografię (niemożność nabycia umiejętności poprawnej pisowni). Określenie "specyficzne" w odniesieniu do trudności w czytaniu i pisaniu stosowane jest dla podkreślenia charakteru trudności o ograniczonym, wąskim zakresie. Występują one u dzieci o prawidłowym rozwoju umysłowym, co odróżnia je od uogólnionych trudności w nauce u dzieci o opóźnionym rozwoju umysłowym..
     Stosowanie tych trzech terminów :"dysleksja", "dysgrafia"i "dysortografia" daje możliwość precyzyjnego określenia obszaru trudności i jest zgodne z etymologią tych terminów oraz obszarem klinicznym omawianych zaburzeń, gdy występują w izolacji.
     Istnieje jeszcze termin "hiperdysleksja". Bywa on używany na oznaczenie trudności w czytaniu ze zrozumieniem. Technika czytania w tych wypadkach jest dobra, na poziomie elementarnego czytania, lecz treść tekstu nie jest zrozumiała dla czytającego. Przykładem takich trudności może być sytuacja, w której poprawnie odczytujemy szereg wyrazów angielskich nie rozumiejąc ich znaczenia, co powoduje, że nie rozumiemy sensu zdań i całego tekstu.
     W literaturze tematu można spotkać się także z terminem "pseudodysleksja". Mówimy wówczas o trudnościach w czytaniu i pisaniu, które nie mają charakteru specyficznego: nie ograniczają się tylko do czytania i pisania, nie mają specyficznych symptomów i nie są parcjalnymi (częściowymi) zaburzeniami funkcji psychoruchowych. Są one uwarunkowane zaniedbaniem środowiskowym, błędami dydaktycznymi szkoły, brakiem motywacji do nauki, przebywaniem w dwujęzycznym lub obcojęzycznym otoczeniu.
     Niektórzy autorzy na oznaczenie specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu używają jednego terminu np. ślepota słowna (W.Pringle Morgan, 1896), legastenia (P. Ranschburg, 1916), wrodzona dysleksj (J. Hinshelwood, 1917), dysleksja rozwojowa (Critchley, 1964). Inni autorzy posługują się dwoma terminami np. dysleksja i dysgrafia (H.Spionek, 1965), dysleksja i dysortografia (S.Borel-Maissony, 1968).Wreszcie trzecia grupa autorów stosuje trzy terminy: dysleksja, dysortografia, dysgrafia (O.Kucera, 1966; Z.Matejcek,1972; M.Bogdanowicz, 1976). Także w literaturze anglojęzycznej spotykamy się z rozróżnianiem trudności w czytaniu ("in reading"), poprawnym pisaniu ("in spelling") i dotyczących poziomu pisma("in writing").
     Dzieci dyslektyczne zalicza się do kategorii "dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych". Do tej kategorii zalicza się wszystkie dzieci, które nie potrafią podołać wymaganiom programu obowiązującego w danym kraju. Mają one większe trudności w uczeniu się niż większość dzieci w tym samym wieku, a trudności te przeszkadzają im w korzystaniu z powszechnie dostępnych form edukacji. Oznacza to, że dzieci, które nie mieszczą się w powszechnie funkcjonującym systemie edukacyjnym, potrzebują pomocy pedagogicznej w formie: specjalnego programu nauczania, metod nauczania dostosowanych do ich potrzeb, ograniczeń i możliwości oraz specjalnie przygotowanych pedagogów. Często potrzebują też odmiennych rozwiązań organizacyjnych dla realizowania ich specjalnej edukacji. Specjalne potrzeby edukacyjne obejmują szeroki zakres zjawisk, a więc zarówno upośledzenie umysłowe, jak i specyficzne trudności w uczeniu się. Obu tym grupom nie wystarczy rutynowy program nauczania obowiązujący w oświacie. Jednak każda z tych grup wymaga zupełnie innych metod i warunków nauczania, bo różni je rodzaj i zakres zaburzeń.
Objawy dysleksji:
     M. Crichley podaje następujące objawy na, podstawie których można rozpoznać dysleksję:

  1. Utrzymywanie się trudności w czytaniu aż do okresu dojrzałości;
  2. Specyficzne rodzaje błędów w czytaniu i pisaniu;
  3. Dziedziczne występowanie tych kłopotów, częstsze u chłopców;
  4. Brak oznak poważnych uszkodzeń mózgu i narządu zmysłu;
  5. Częste zaburzenia rozpoznawania symboli;
  6. Niepowodzenia w nauce czytania przy użyciu konwencjonalnych metod nauczania, mimo prawidłowej motywacji i normalnej lub wyższej inteligencji.
     W różnym wieku pojawiają się lub nasilają nieco inne objawy zaburzeń rozwoju psychoruchowego i związane z nim przejawy trudności w czytaniu i pisaniu.
     Kolejną listę objawów uwzględniająca zmiany symptomów zależnie od wieku dziecka przytacza J.Augur w innych materiałach brytyjskiego Towarzystwa Dysleksji.
Przed wstąpieniem dziecka do szkoły i na początku nauki szkolnej można zaobserwować kilka następujących symptomów:
  • trudności w zapinaniu ubrania, sznurowaniu butów itp.;
  • trudności ze stosowaniem zaimków: w środku-na zewnątrz, przed-za itp.;
  • trudności z zapamiętywaniem i wypełnianie więcej niż jednego polecenia w tym samym czasie;
  • opóźnienie rozwoju mowy: trudności wypowiadaniem się, wadliwa wymowa, częste przestawianie głosek i sylab;
  • trudności z przypominaniem sobie nazw przedmiotów;
  • mylenie nazw kierunków: prawa-lewa;
  • oburęczność;
  • trudności w nauce pisania: zwierciadlane odwracanie liter, deformowanie kształtu liter;
  • trudności z zapamiętaniem materiału występującego w formie serii, sekwencji: np. dni tygodnia, nazwy miesięcy, litery alfabetu;
  • trudności w pamiętaniu aktualnej daty, daty swoich urodzin, imienin i określania czasu;
  • słabe postępy w uczeniu się czytania zarówno metodą fonetyczną, jak i globalną (rozpoznawanie napisów);
  • szybka męczliwość, uwarunkowana koniecznością włożenia większego wysiłku i koncentracji uwagi w zachowanie typu szkolnego.
     Wiele z tych symptomów, zdaniem M.Critchleya (1964,1970), może przetrwać do okresu szkolnego i występować w połączeniu z trudnościami w czytaniu i pisaniu w młodszych klasach szkolnych..
Specyficzne trudności w czytaniu:
  1. czytanie "niepewne", "wymęczone";
  2. częste błędy w czytaniu: pomijanie wyrazów lub ich dodawanie, zniekształcanie wyrazów i odczytywanie innych, podobnych wyrazów;
  3. pomijanie linii lub odczytywanie jej ponownie;
  4. częste gubienie miejsca, w którym dziecko czyta;
  5. niepewność w czytaniu szczególnie krótkich wyrazów wyglądających podobnie np. od-do;
  6. trudności w dzieleniu dłuższych wyrazów na sylaby i syntetyzowaniu sylab w wyrazy we właściwym porządku;
  7. pomijanie interpunkcji;
  8. przestawianie liter w wyrazie, co zmienia jego sens( tworzenie anagramów);
  9. trudności w wyszukiwaniu najistotniejszych myśli w danym fragmencie tekstu;
  10. niewłaściwe łączenie liter;
  11. trudności w przyswojeniu tabliczki mnożenia.
Specyficzne błędy w pisaniu:
  1. słaby poziom pracy pisemnej w porównaniu z odpowiedziami ustnymi;
  2. prace pisemne na niskim poziomie graficznym i estetycznym: liczne przekreślenia, kilkakrotne próby zapisania wyrazu, prace "bałaganiarskie";
  3. utrzymywanie się trudności z różnicowaniem liter: p-b, p-g, n-u, m-w;
  4. niewłaściwy dobór liter do głosek, podobnych fonetycznie, w wyniku niewłaściwego ich rozróżniania, np.: t-d, p-b, m-n, a-o;
  5. mylenie nazwy litery i głoski (np. l-el, m-em, k-ka);
  6. niewłaściwe stosowanie małych i dużych liter( dziecko częściej używa dużych liter zamiast małych, ponieważ czuje się pewniejsze w ich różnicowaniu);
  7. trudności w różnicowaniu wyrazów podobnie brzmiących (np. bułka-półka);
  8. dodawanie, pomijanie lub niewłaściwe umiejscowianie liter lub wyrazów;
  9. zapisywanie wyrazów na różne sposoby, np. szyja, szja, szyia;
  10. złe rozmieszczenie pracy pisemnej w przestrzeni, niemożność zachowania marginesu;
  11. tracenie wątku podczas zapisywania opowiadania;
  12. brak lub niewłaściwe stosowanie interpunkcji.
Uczniowie klas starszych mają trudności z:
  • przypominaniem słów, nazw;
  • wolno i niepoprawnie czytają i piszą z wieloma błędami;
  • mają trudności z organizacją swoich czynności, co odbija się szczególnie na pracach pisemnych;
  • mają trudności w rozumieniu bardziej skomplikowanych instrukcji, mogą je błędnie rozumieć;
  • często mylą kierunki przestrzeni, czas, miejsce;
  • trudności sprawia im zapisywanie informacji z tablicy i podczas ich dyktowania;
  • nie potrafią ukończyć zadań w wyznaczonym czasie, szybko się męczą.M. Welchman twierdzi, że o dysleksję podejrzewa się osoby, które mimo przeciętnej inteligencji, wykazują niektóre z następujących objawów:
    • opóźnienie w nauce czytania i pisania;
    • widoczne kłopoty z opanowanie poprawnej pisowni;
    • rażące trudności z przyporządkowaniem dźwięków mowy symbolom graficznym, np. głosek-literom, dźwięków muzycznych-nutom;
    • kłopoty w ustawieniu symboli w logicznej kolejności, np. liter w alfabecie, nazw miesięcy w roku;
    • trudności w uczeniu się działań matematycznych, takich jak tabliczka mnożenia;
    • kłopoty w nazywaniu (przypominaniu sobie nazw, terminów);
    • niepewność w określaniu czasu i kierunków (przed, po, lewo-prawo, przedwczoraj-pojutrze);
    • trudności z zapamiętywaniem i organizacją materiału np. zapamiętywaniem dłuższego szeregu informacji, serii poleceń.

    Przyczyny i częstość występowania dysleksji:
         Przyczyn jest wiele, a przy tym wszystkim, mogą one występować w jednym przypadku, u tego samego dziecka. Dlatego mówimy o wieloprzyczynowości specyficznych trudności w czytaniu i pisaniu.

    Wyróżnia się zwykle pięć podstawowych koncepcji mówiących pierwotnych przyczynach dysleksji: I. Genetyczną;
    II. Opóźnionego dojrzewania ośrodkowego układu nerwowego;
    III. Organiczną;
    IV. Hormonalną;
    V. Psychogenną.

          Według koncepcji genetycznej przyczyną zaburzeń i podłożem trudności w czytaniu i pisaniu są geny przekazywane z pokolenia na pokolenie. Jest to dziedziczenie dysleksji.
         W koncepcji opóźnionego dojrzewania uważa się, że zaburzenia dyslektyczne są związane ze spowolnieniem dojrzewania ośrodkowego układu nerwowego, spowodowanym przez takie czynniki jak geny, hormony.
         Koncepcja organiczna głosi, że przyczyną są mikrouszkodzenia tych okolic mózgu, które szczególnie uczestniczą w procesie czytania i pisania. Związane jest to ze szkodliwymi czynnikami chemicznymi, fizycznymi i biologicznymi oddziałującymi na ośrodkowy układ nerwowy w okresie okołoporodowym.
         Według koncepcji hormonalnej, przyczyną dysleksji jest niedokształcenie struktury niektórych okolic kory mózgowej i nieprawidłowy model rozwoju mózgu, tzn. zablokowanie lewej półkuli mózgowej, czyli tej, która jest szczególnie związana z mową. Szkodliwym czynnikiem może tu być nadprodukcja hormonów, np. testosteronu.
         Koncepcja psychogenna upatruje przyczynę w zaburzeniach emocjonalnych spowodowanych przez urazy psychiczne, stres. Jest ona przez większość badaczy traktowana jako wytłumaczenie nasilania się objawów dysleksji, a nie ich powstawania.
         W większości przypadków można mówić o wzajemnym sprzężeniu różnych czynników, które oddziałują na rozwój procesów poznawczych, motoryki i integracji tych funkcji. Ze słabiej zaznaczoną dysleksją mamy do czynienia, gdy jest ona efektem dziedziczenia lub zaburzeń o wąskim zakresie. Szacuje się, że 20%-30% dzieci dyslektycznych ma dziedziczne uwarunkowanie dysleksji. Chłopców dyslektyków jest czterokrotnie więcej niż dziewczynek.
         Rozpoznanie dysleksji rozwojowej jest rezultatem diagnozy, która powinna mieć charakter wielospecjalistyczny. To znaczy, że dziecko badane jest przez zespół specjalistów. W zespole tym znajduje się przede wszystkim psycholog i pedagog. Niezbędny w nim bywa udział psychiatry dziecięcego, który posiada również przygotowanie w zakresie neurologii dziecięcej. Często dziecko konsultowane jest przez logopedę, a w razie potrzeby przez innych specjalistów (okulistę, laryngologa, foniatrę, neurologa dziecięcego).

    Dziecko z ryzykiem dysleksji.
         Jeżeli dziecko w wieku poniemowlęcym i przedszkolnym ma trudności w czynnościach i zabawach, które wiążą się z mową, spostrzeganiem słuchowym i wzrokowym, motoryką , lateralizacją, może mieć trudności w nauce czytania i pisania w okresie szkolnym. Dzieckiem ryzyka dysleksji jest też każde dziecko pochodzące z nieprawidłowej ciąży i porodu oraz z rodziny, w której występowały przypadki opóźnienia rozwoju mowy, leworęczność i dysleksja rozwojowa. Do objawów, które zapowiadają trudności w czytaniu i pisaniu należą objawy opóźnienia psychoruchowego. Zaburzenia mowy we wczesnym dzieciństwie przejawiają się wolniejszym tempem mowy czynnej (pierwsze wyrazy pojawiają się w drugim roku życia, proste zdania w trzecim, długo utrzymuje się niepoprawna mowa), dziecko ma wady lub pomimo poprawnej wymowy ma trudności z wypowiadaniem dłuższych złożonych wyrazów.
         Z opóźnieniem rozwoju mowy wiążą się też trudności językowe, które objawiają się:

    • zniekształceniem nazw;
    • trudnościami w zapamiętywaniu nazw i dłuższych sekwencji słownych lub serii nazw (np. nazwy dni tygodnia, miesięcy);
    • myleniem nazw zbliżonych fonetycznie;
    • używaniem nieprawidłowych przedrostków, przyimków;
    • zbyt długim utrzymywaniem się w mowie dziecka agramatyzmów i neologizmów.
    Opóźnienie percepcji słuchowej przejawia się np. trudnościami w:
    • zapamiętywaniu piosenek i wierszyków;
    • odtwarzaniu rytmu;
    • zapamiętywaniu dłuższych sekwencji;
    • zrozumieniu dłuższych i złożonych poleceń słownych;
    • składaniu i rozkładaniu słów na sylaby (analizie i syntezie wyrazów).
         Opóźnienie w rozwoju percepcji i pamięci wzrokowej daje o sobie znać np.:
    • nieporadnością w rysowaniu (rysunki treściowo bogate, lecz bardzo ubogie i prymitywne graficznie);
    • trudnościami w budowaniu z klocków;
    • układaniu obrazków;
    • dostrzeganiu szczegółów różniących obrazki.
         Zburzenia motoryki objawiają się trudnościami w opanowaniu czynności samoobsługowych i czynności grafomotorycznych (dziecko nie lubi rysować, rysuje nieporadnie). Dziecko mało sprawne ruchowo słabo biega, długo uczy się jeździć na rowerze, itp. Opóźnienie kształtowania się lateralizacji przejawia się oburęcznością (dziecko do końca okresu przedszkolnego używa na zmianę ręki prawej i lewej).

         Opóźnienie rozwoju w schemacie ciała i przestrzeni przejawia się trudnościami w odróżnianiu prawej i lewej ręki, oka, nogi.
         Występowanie tych i podobnych objawów powinno być sygnałem konieczności pracy z dzieckiem w kierunku wspomagania rozwoju dziecka, stymulowania funkcji, których rozwój jest opóźniony.
         Jeżeli dziecko "ryzyka dysleksji’ obejmiemy opieką możliwie jak najwcześniej, zapewniając mu pomoc logopedyczną i pedagogiczną ukierunkowaną na stymulację rozwoju nieprawidłowo rozwijających się funkcji, w niektórych wypadkach możemy spowodować całkowite zlikwidowanie tych opóźnień i uniknięcie trudności szkolnych. W innych możemy zmniejszyć nasilenie trudności szkolnych. Tak więc, wiek przedszkolny jest szczególnie ważnym okresem rozwoju tych dzieci, a celem oddziaływań powinno być udzielenie wszechstronnej pomocy dziecku, aby osiągnęło gotowość do nauki czytania i pisania przed rozpoczęciem etapu szkolnego.
         Potrzebny jest konsekwentny system działań na rzecz przygotowania dziecka w wieku przedszkolnym do nauki czytania i pisania (poprzedzonego oddziaływaniami profilaktycznymi w wieku niemowlęcym i poniemowlęcym). Konieczny jest także program nauczania czytania i pisania przez obcowanie w zabawie z materiałem literowym, rozwijanie mowy, świadomości językowej słuchu związanego z mową, zdolności dokonywania analizy i syntezy wyrazowej, sylabowej, fonemowej i logotomowej.
         W nauczaniu dzieci dyslektycznych najskuteczniejsze jest uczenie polisensoryczne, czyli uczenie z zaangażowaniem wielu zmysłów równocześnie: słuchu, wzroku, dotyku i kinestezji. Ma ono bardzo ważne znaczenie zarówno w dydaktyce, jak i w zajęciach terapeutycznymi z dziećmi dyslektycznymi. Funkcje percepcyjno- motoryczne odgrywają zasadniczą rolę w uczeniu się mowy, czytania i pisania.
         Rozwój psychomotoryczny dzieci dyslektycznych nie jest jednak harmonijny. Oznacza to, że niektóre z tych funkcji percepcyjnych i ruchowych oraz ich koordynacja, są zaburzone, wskutek czego dziecko nie może prawidłowo reagować na bodźce z otaczającego świata, odbiera je w sposób niepełny i zniekształcony.
         Nauczanie poilsensoryczne, czyli wielozmysłowe, angażuje wiele narządów zmysłu: oczy, uszy, narządy mowy, palce, mięśnie. Dzięki temu dziecko jest w stanie wykorzystać te zmysły, które są jego mocną stroną, jednocześnie ćwicząc i rozwijając te, które są słabsze.
         Liczne badania różnych specjalistów wykazują, że wśród uczniów klas niższych tylko nieznaczna część niepowodzeń szkolnych ma swe źródło w obniżonym poziomie rozwoju intelektualnego. Zwykle mamy do czynienia z problemami dyslektycznymi. Bardzo często zdarza się, że inteligentne osoby z dysleksją nawet przez fachowców bywają oceniane jako osoby opóźnione w rozwoju umysłowym.. Są to zwykle ludzie wyróżniający się silną dysleksją, z wyraźnie zaniżoną samooceną, czy wyraźnie zaznaczonymi zaburzeniami percepcji słuchowej, którym nie udzielono w odpowiednim momencie skutecznej pomocy.
         Przedstawione rozważania na temat specyficznych trudności w nauce dzieci i młodzieży mają na celu przybliżenie i uporządkowanie wiedzy o pierwotnych i wtórnych przyczynach dysleksji rozwojowej. Istotnym wydaje się fakt uświadomienia rodzicom i nauczycielom, że uczniowie dyslektyczni mają często niskie osiągnięcia szkolne pomimo dobrych możliwości intelektualnych oraz, że zarówno uczeń, jego rodzice, jak i nauczyciele powinni mieć zagwarantowaną możliwość wielospecjalistycznej konsultacji medycznej i psychologiczno- pedagogicznej.

    POLSKIE TOWARZYSTWO DYSLEKSJI

          W grudniu 1990 roku prof. M. Bogdanowicz zorganizowała pierwsze spotkanie rodziców dzieci dyslektycznych i profesjonalistów, które zapoczątkowało działalność Towarzystwa. W maju 1991 roku Polskie Towarzystwo Dysleksji zostało zarejestrowane jako organizacja o zasięgu ogólnopolskim, a następnie stało się członkiem rzeczywistym Europejskiego Towarzystwa Dyslektycznego. Polskie Towarzystwo Dysleksji, czyli Towarzystwo Pomocy Dzieciom i Młodzieży ze Specjalnymi Trudnościami w Uczeniu się jest miejscem, gdzie można znaleźć pomoc dla swojego dziecka, a także pomóc innym dzieciom. Siedzibą władz naczelnych jest Gdańsk (80-343 ul. Pomorska 68). Towarzystwo może tworzyć oddziały terenowe.
    Wykaz adresów Zarządu Głównego i Oddziałów PTD:

    Zarząd Główny PTD
    Ul. Pomorska 68
    80-343 Gdańsk
    tel. (0-25)557-05-31

    Oddziały terenowe PTD
    Warszawski Oddział PTD
    00-635 Warszawa
    ul. Polna 40
    tel. (0-22)825-18-15

    Wałbrzyski Oddział PTD
    58-300 Wałbrzych
    ul. Matejki 7
    tel.(0-74)842-22-43

    Krakowski Oddział PTD
    31-131 Kraków
    ul. Garbarska 1
    tel. (0-22)422-86-13

    Lubelski Oddział PTD
    20-060 Lublin
    pl. Litewski 5
    tel. (0-81)74-25-31

    Częstochowski Oddział PTD
    42-200 Częstochowa
    ul. Dekabrystów43/45
    tel. (0-34)325-51-59

    Jeleniogórski Oddział PTD
    58-500 Jelenia Góra
    ul. 1 Maja 43
    tel. (0-75)752-55-18

    Olsztyński Oddział PTD
    10-540 Olsztyn
    ul. Dąbrowszczaków 10
    tel. (0-89)727-20-03

    Warszawski Oddział ł(10) PTD
    02-323 Warszawa
    ul.Radomska13/21
    tel. (0-22)822-28-87

    Radomski Oddział PTD
    26-600 Radom
    ul. Toruńska 9
    tel. (0-48)331-24-98

    Bydgoski Oddział PTD
    85-667 Bydgoszcz
    ul. Chodkiewicza 30
    tel. (0-52)341-32-03

    Białostocki Oddział PTD
    15-215 Białystok
    ul. Konopnickiej 3
    tel. (0-85)732-15-45

    Gdyński Oddział PTD
    81-055 Gdynia
    ul. Kcyńska 6
    tel. (0-58)323-53-43

    Gorzowski Oddział PTD
    66-400 Gorzów Wielkopolski
    Ul. Łokietka 23
    tel. (0-95)72-52-12

    Katowicki Oddział PTD
    40-086 Katowice
    ul. Sokolska 26
    tel. (0-32)59-95-86

    Kielecki Oddział PTD
    25-029 Kielce
    ul. Krakowska 11
    tel. (0-41)361-47-99

    Łódzki Oddział PTD
    90-447 Łódź
    ul. Piotrkowska187
    tel. (042)636-47-18

    Ostrołęcki Oddział PTD
    07-412 Ostrołęka
    ul. Zubrzyckiego 25/16
    tel. (0-29)760-45-36

    Poznański Oddział PTD
    61-740 Poznań
    ul. 28 Czerwca 1956r. 298/298
    tel. (0-61)832-33-87

    Stalowowolski Oddział PTD
    37-450 Stalowa Wola
    ul. Okulickiego 12
    tel. (0-15)842-18-31

    Stargardzki Oddział PTD
    73-110 Stargard Szczeciński
    ul. Bogusława IV 10
    tel. (0-92)578-46-93

    Suwalski Oddział PTD
    16-400 Suwałki
    ul. Wojska Polskiego 13
    tel. (0-87)566-21-01

    Szczeciński Oddział PTD
    70-501 Szczecin
    ul. Wawrzyniaka 8
    tel. (0-91)484-60-71 w. 264

    Tarnobrzeski Oddział PTD
    39-400 Tarnobrzeg
    ul. Św. Barbary 8
    tel. (0-15)822-49-48

    Włocławski Oddział PTD
    87-800 Włocławek
    ul. Ogniowa 8/10
    tel. (0-54)232-59-18

    Wrocławski Oddział PTD
    53-153 Wrocław
    ul. Januszowickiej 15a
    tel. (0-71)367-70-20

    Zielonogórski Oddział PTD
    65-536 Zielona Góra
    ul. Stefana Wyszyńskiego 101
    tel. (0-68)626-36-80
    LITERATURA POLECANA:
      Broszura MEN: "O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w nauce". Warszawa, grudzień 1999.
      M. Bogdanowicz: Model kompleksowej pomocy dzieciom, młodzieży i dorosłym ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu, (w:) Biuletyn informacyjny Oddziału Warszawskiego PTD, nr 10/1998.
      M. Bogdanowicz: Psychologia kliniczna dziecka w wieku przedszkolnym, Warszawa 1991,WSiP.
      M. Bogdanowicz: Trudności w pisaniu u dzieci, Gdańsk 1989, Uniwersytet Gdański.
      M. Bogdanowicz: Integracja percepcyjno-motoryczna a specyficzne trudności w czytaniu u dzieci, Gdańsk 1987,Uniwersytet Gdański.
      M. Bogdanowicz: Leworęczność Leworęczność dzieci,1992,WSiP.
      M. Bogdanowicz: O dysleksji, czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu, Lublin 1994, Wyd. "Linea".
      W. Brejnak: Kocham i wychowuję, Warszawa 1993, Wyd. "Adam".
      W. Brejnak, J.K. Zabłoci: Dysleksja-w teorii i praktyce, OW PTD, Warszawa 1999.
      T. Gąsowska, Z. Stępkowska: Praca wyrównawcza z dziećmi mającymi trudności w czytaniu i pisaniu, WSiP, Warszawa 1994.
      J. Jastrząb (red.): Toruńska Szkoła Terapeutyczna, Wyd. edukacyjne AKAPIT, Toruń 1997.
      J. Mickiewicz: Jedynka z ortografii? (rozpoznanie dysleksji, dysortografii i dysgrafii w starszym wieku szkolnym), Dom Organizatora Tonik, Toruń 1997.
      T. Opolska: Pokonujemy trudności w czytaniu i pisaniu (przegląd metod pracy korekcyjno-kompensacyjnej), CMPPP MEN, Warszawa 1997.
      M. Święcicka: Dzieci z trudnościami w czytaniu i pisaniu, CMPPP MEN, Warszawa 1997.
      J. Wótowiczowa: O wychowaniu językowym ( zbiór artykułów dla rodziców i nauczycieli), Warszawa 1997.
      K. J. Zabłocki(red.): Dziecko niepełnosprawne, jego rodzina i edukacja, Wyd. Akademickie ŻAK, Warszawa 1999.
      B. Zakrzewska: Koncepcja procesu reedukacji uczniów z trudnościami w czytaniu i pisaniu ( w młodszym wieku szkolnym), WSRP, Siedlce 1994.
  • Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

    X


    Zarejestruj się lub zaloguj,
    aby mieć pełny dostęp
    do serwisu edukacyjnego.




    www.szkolnictwo.pl

    e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
    - największy w Polsce katalog szkół
    - ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




    Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

    Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




    Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie