„Szczęśliwe bezpieczne dzieciństwo – rozwijanie u dzieci umiejętności radzenia sobie w sytuacjach trudnych”
Program dopuszczony do realizacji w grupie dzieci pięcioletnich i sześcioletnich w Przedszkolu nr 26 w Tychach
Autorki programu
mgr Danuta Balicka
mgr Zofia Martyniuk
1. Motywacja podjętych działań.
Wychowanie dzieci w dzisiejszym społeczeństwie jest trudne, skomplikowane, wymagające pełnej stresującej odpowiedzialności.
Nauczyciele są głęboko zaangażowani w trosce o ogólne dobro dzieci. Jest wiele wyzwań dotyczących dzieci, a zagrożenia są jednym z nich, są faktem w społeczeństwie. Szczęśliwie, zagrożeniom dziecka można zapobiegać, ale ważne jest podjęcie działań przez rodziców i nauczycieli, aby chronić dziecko. Ochrona dziecka przed zagrożeniami może być zrealizowana poprzez wyrobienie poczucia bezpieczeństwa już od wczesnego dzieciństwa.
Dziecko jest bezradne – niczego nie zna, na nic nie może wpływać, wszystko zależy od otoczenia. Te doświadczenia wytwarzają w dziecku potrzebę zależności, oczekiwania na pomoc. W odpowiedzi na te oczekiwania zaproponowałyśmy szereg propozycji w formie różnorodnych zabaw i zajęć, poprzez które będziemy informować o zagrożeniach, rozwijać umiejętności podejmowania decyzji w tym zakresie, a także umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
Dzieciom potrzebne są umiejętności trafnego rozumienia sytuacji, porozumiewania się, współpracy, umiejętności rozładowywania przeżywanych napięć emocjonalnych. U podstaw tych umiejętności leży pozytywny obraz samego siebie, wiara we własne siły i wszelkie kroki w tym kierunku mają ważne, choć pośrednie działania zapobiegawcze.
2.Cele edukacyjne:
Pomoc w budowaniu pozytywnego obrazu własnego „Ja” i zaspokajanie poczucia bezpieczeństwa:
- rozwijanie umiejętności odnajdywania swojego miejsca w grupie rówieśniczej,
- rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach niebezpiecznych, zagrażających zdrowiu psychicznemu i fizycznemu,
- poznawanie i wyrażanie uczuć,
- dostrzeganie sytuacji problemowych i umiejętności ich rozwiązywania.
3.Cele szczegółowe
Dla osiągnięcia celu konieczne jest systematyczne i etapowe realizowanie poszczególnych zagadnień oraz celów:
- dziecko jest członkiem zintegrowanej grupy,
- dziecko przestrzega ustalonych zasad,
- dziecko zna swoją wartość,
- dziecko rozpoznaje i nazywa uczucia,
- dziecko wie do kogo może się zwrócić o pomoc,
- dziecko wie, że zachowanie i wygląd ludzi może być mylący.
- dziecko wie jakich miejsc należy unikać,
- dziecko rozpoznaje potencjalnie niebezpieczne sytuacje,
- dziecko rozpoznaje zdrowe i szkodliwe produkty,
- dziecko potrafi odmawiać,
- dziecko potrafi wykorzystać zdobyta wiedzę.
4. Zasady postępowania i metodyka.
Proponowane zagadnienia mogą być realizowane w dwóch wariantach, w zależności od tematyki:
- podczas zabawy dydaktycznej lub tematycznej,
- podczas zajęcia zorganizowanego.
Proponowane metody pracy:
- odgrywanie scenek,
- teatrzyki kukiełkowe,
- wywiady,
- opowiadania,
- techniki plastyczne,
- burza mózgów.
5.Materiał nauczania.
Aby dobrze czuć się w przedszkolu.
a) Integracja grupy.
- utrwalenie imion kolegów,
- zabawy integracyjne,
- zabawy ułatwiające kontakty miedzy dziewczynkami i chłopcami,
- rozbudzanie zainteresowania wszystkimi dziećmi w grupie,
- pogłębianie kontaktów między dziećmi.
b) Nasze zasady.
- wspólne ustalenie zasad, praw i obowiązków,
- utrwalanie właściwych zachowań,
- uczenie alternatywnych sposobów rozwiązywania sytuacji konfliktowych,
- uświadomienie dzieciom mechanizmu i przebiegu konfliktów oraz sposobów ich rozwiązywania.
Jestem małym człowiekiem.
b) Znam swoją wartość.
- wzmacnianie poczucia własnej wartości i tożsamości,
- zapoznanie z Konwencją Praw Dziecka,
- wzmacnianie poczucia więzi rodzinnej,
b) Rozpoznaję uczucia i potrafię je nazwać.
- rozpoznawanie uczuć
- ujawnianie uczuć przeżywanych w różnych sytuacjach,
- ilustrowanie własnego nastroju,
- rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze wstydem.
Komu mogę zaufać.
a) Do kogo się zwrócę o pomoc.
- rozpoznawanie osób do których można się zwrócić, gdy się zgubię,
- uświadomienie które osoby są dzieciom bliskie i na kogo mogą liczyć,
- rozpoznawanie osób którym można zaufać,
- poznanie numerów alarmowych.
b) Wygląd to nie wszystko.
- uświadomienie, że wygląd ludzi może być mylący,
- przestrzeganie zasady nie oddalania się z obcymi bez zgody rodziców,
- uświadomienia, że osoba miła, sympatycznie wyglądająca nie zawsze musi mieć wobec nich dobre zamiary.
Rozpoznaję niebezpieczne miejsca i potencjalnie niebezpieczne sytuacje.
a) Unikamy miejsc niebezpiecznych.
- przestrzeganie zakazu zabawy w miejscach niedozwolonych,
- przewidywanie skutków nieprzemyślanych zabaw,
- rozpoznawanie miejsc niebezpiecznych.
b) Unikamy potencjalnie niebezpiecznych sytuacji.
- samodzielne rozpoznawanie sytuacji potencjalnie niebezpiecznych,
- zapoznanie dzieci z podstępami do jakich mogą się uciec ludzie, którzy mają wobec nich złe zamiary,
- omówienie właściwych i skutecznych reakcji w sytuacji zagrożenia,
- reagowanie na dotykanie ich ciała, nie tylko przez obcych,
- ustalenie „granic” własnego ciała.
Skąd ta choroba?
c) Co jest zdrowe a co mi szkodzi.
- rozpoznawanie produktów jadalnych, jadalnych ale szkodliwych, nie jadalnych,
- wyjaśnienie, że niektóre produkty stają się szkodliwe, kiedy się je wykorzysta w nieodpowiedni sposób,
- zapoznanie ze skutkami palenia tytoniu, picia alkoholu, przedawkowania leków i zażywania narkotyków,
- wyjaśnienie istoty nałogu.
d) Potrafię mówić „nie”.
- rozwijanie umiejętności odmawiania,
- uświadomienie dzieciom, że mają prawo mówić nie,
- przewidywanie skutków zażywania proponowanych nieznanych substancji,
- wytyczenie postanowień dotyczących profilaktyki uzależnień.
Wiem jak się zachować – quiz rodziny.
Ostatnim etapem jest zorganizowanie quizu który dzieci rozwiązuja wspólnie z rodzicami.
Bibliografia:
1. "Agresja u dzieci" J. Grochulska
2. "Przemoc w rodzinie" J. Pospiszyl
3. "O przemocy domowej" J. Mellibruda, R. Durda, H. Sasal
4. "Zagadnienie pro rodzinnej edukacji seksualnej i profilaktyki" pod red. J. Rzepki
5. "Zanim spróbujesz" pod red. A. Pacewicz
6. "Grupa bawi się i pracuje" pod red. O. Tokarczuk
7. "Naucz się mówić nie" K. Baranowicz
8. "Przemoc" J. Lewis Herman
9. "Co dzień mądrzejsze" D. Chapman Weston, M. S. Weston
Opracowała mgr Danuta Balicka |
