Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Zwyczaje wielkanocne na Podlasiu

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 6284 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 



Joanna Skalimowska
Nauczyciel bibliotekarz
SP 49 Białystok

ZWYCZAJE WIELKANOCNE NA PODLASIU

     Na Podlasiu zachowało się wiele pięknych zwyczajów, które chciałabym ocalić od zapomnienia . Moim zdaniem najwspanialsze tradycje związane są ze Świętami Wielkanocnymi .

I.Strojenie palm wielkanocnych.

    W moim regionie, na Podlasiu ,już w czasie Niedzieli Palmowej panuje uroczysty, przedświąteczny nastrój. Buduje się wysokie,kolorowe palmy, które ozdabia się suszonymi kwiatami, bibułką.
    Strojenie palm wielkanocnych i święcenie ich w Niedzielę Palmową nawiązuje do wjazdu Chrystusa do Jerozolimy i powitania Go przez jej mieszkańców. Tradycyjnie wierzono w magiczną moc palm świątecznych. Miały one chronić przed chorobami i zapewnić dobre plony. Na wsi podlaskiej chłopcy i dziewczęta uderzają się brzozowymi galązkami i wołają: " Palma bije, nie zabije,
kości nie połamie,
pamiętajcie chrześcijanie,
że Pan Jezus zmartwychwstanie."
    Im dłuższa i ładniejsza palma, tym szczęśliwsze życie czeka tego, kto ją zrobił.

II.Rezurekcja.

    Najważniejszym momentem obchodów Świąt Wielkanocnych jest rezurekcja, Msza Święta z procesją z Przenajświętszym Sakramentem, wyniesionym z grobu Pańskiego. Rezurekcja odprawiana jest w nocy lub rankiem Niedzieli Wielkanocnej. Na Podlasiu w drodze powrotnej z kościoła odbywają się wyścigi furmanek . Wierzy się, że gospodarzowi, który pierwszy wróci z rezurekcji, szybko i bujnie wzejdzie zboże i wyda obfite plony.

III. Święcone.

    Po powrocie z kościoła wszystkim wyjątkowo smakuje śniadanie, które ma charakter uroczysty.Najważniejszą potrawą jest święcone, czyli pokarm pokropiony przez kapłana wodą święconą w Wielką Sobotę .
    Jeszcze w XX w. na Podlasiu święcono pokarmy w domach prywatnych, zwłaszcza oddalonych od kościoła.
    Obecnie przynosi się do świątyni małe koszyczki z symboliczną ilością jaj, kielbasy, chleba i soli.

Koszyczki ze święconką ozdabia się zielonymi gałązkami borówek, czasami baziami i żółciutkimi kurczaczkami.
    W niektórych kościołach np. w Żarnowie koło Augustowa po rezurekcji odbywa się uroczyste dzielenie się jajkiem i szynką, którymi kościelny częstuje wiernych.
    Na stole podczas śniadania wielkanocnego królują mięsa i wędliny ( szczególnie biała kiełbasa),a także ciasta: mazurki – płaskie placki z bakaliami oraz baby- słodkie ciasta drożdżowe.
    Na Podlasiu tradycyjną potrawą był korowaj, kołacz pieczony z białej mąki pszennej lub żytniej, z dodatkiem jaj, mleka, cukru, ozdobiony ptaszkami lub laleczkami z ciasta.
    Koszyczek ze święconką zajmuje honorowe miejsce na świątecznym stole. Wielkanocne stoły zdobią także pisanki. W zależności od techniki wykonania zdobione jaja określa się różnymi nazwami: kraszanki, malowanki lub byczki to jajka malowane na jeden kolor, zazwyczaj czerwony, w barwniku lub w wywarze z łusek cebuli, Pisankami nazywa się jajka ozdobione jedno – lub wielobarwnym deseniem naniesionym na jednolite tło przy współudziale wosku. Znane są jeszcze: rysowanki, skrobanki, nalepianki i wyklejanki.
    W Lipsku nad Biebrzą gospodynie "wyczarowują" prawdziwe dzieła sztuki.Posługują się techniką zdobienia jajek tzw. woskową. Polega ona na tym, że delikatne wzory maluje się na skorupkach jajek woskiem pszczelim, a potem jajko zanurza się w farbie.
    Jaja gęsie , malowane motywami z ikon , są typowe dla wyznawców prawosławia, którzy licznie zamieszkują Białostocczyznę.
    Pisanek używa się też do szczególnej gry, spotykanej u nas tylko w okresie wielkanocnym. Gra nazywa się walatka albo zabawa w bitki czy na wybitki. Rywalizujący gracze toczą pisanki po stole tak, by przy spotkaniu się stłukły. Można też uderzać swoją pisanką w jajko przeciwnika. Wygrywa ten, kto odebrać innym najwięcej pisanek.
    W naszym regionie do dzis zachował się zwyczaj obdarowywania pisankami. W Poniedziałek Wielkanocny grupa młodzieży chodzi od zagrody do zagrody po tzw. wykupie i zbiera od gospodarzy jajka, ciasto, mięso. Śpiewa się przy tym wesołe piosenki tzw. konopielkę. W Pogorzałkach k. Białegostoku uczestnicy barwnego pochodu śpiewają konopielkę , piosenkę opowiadającą o miłości, zalotach i przyszłym ślubie. Kawalerowie przychodzą do tych domów ,w których są panny na wydaniu.
    Na Ziemi Białostockiej praktykowany jest jeszcze zwyczaj zwany wołoczebne, wołoczonno, włóczebno, który polega na obdarowywaniu chrześniaków. Już z samego rana dzieci biegną do domu chrzestnych i proszą o podarunek.

IV. Śmigus-Dyngus

    Oczywiście drugi dzień Wielkanocy to tradycyjny śmigus- dyngus. Chłopcy polewają dziewczęta wodą, gonią ,bawią się. Jest to miły zwyczaj, jeśli zachowa się umiar w oblewaniu wodą.
    Myślę, że te piękne tradycje należy pielęgnować i kultywować. Chciałabym ocalić je od zapomnienia i przekazać jako nasze dziedzictwo kulturow

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie