Plan działań wychowawczych jest dokumentem opracowanym na określony rok szkolny pracy gimnazjum na podstawie Programu Wychowawczego. Program Wychowawczy szkoły opracowany na trzy lata opisuje w sposób całościowy treści i działania o charakterze wychowawczym i jest realizowany przez wszystkich nauczycieli. Zadania oraz sposoby ich realizacji zawarte w planie działań wychowawczych są uszczegółowione w stosunku do zadań Programu Wychowawczego, gdyż mają zostać zrealizowane w ciągu jednego roku szkolnego. Ponadto niektóre z zadań Programu Wychowawczego realizowane są przez nauczycieli w oparciu o Plan działań profilaktycznych, który także jest opracowywany na jeden rok szkolny. Plan działań wychowawczych oraz Plan działań profilaktycznych to dokumenty wzajemnie się uzupełniające, których zadaniem jest przede wszystkim wspomaganie wszechstronnego rozwoju ucznia oraz otoczenie go wielostronną opieką i profilaktyką. Integralną częścią Planu działań wychowawczych jest również Kalendarz imprez szkolnych, będący szczegółowym zapisem wszystkich przewidywanych w określonym roku szkolnym imprez. Dokument ten określa zadanie, termin realizacji, odpowiedzialnych, formę realizacji, np. zadanie: Ślubowanie uczniów klas I, termin: 24.10.2003r., odpowiedzialni: wychowawcy klas I, Samorząd Uczniowski, forma realizacji: uroczyste pasowanie, przedstawienie, dyskoteka.
Opracowując zadania na określony rok szkolny należy wziąć pod uwagę Podstawę programową kształcenia ogólnego dla gimnazjów, która mówi, iż „nadrzędnym celem działań edukacyjnych szkoły jest wszechstronny rozwój ucznia, a edukacja szkolna polega na harmonijnej realizacji przez nauczyciela zadań w zakresie nauczania, kształcenia umiejętności i wychowania.” Zatem działania w zakresie wychowania niezbędne są do tego, by każdy nauczyciel przedmiotu, nie tylko nauczyciel wychowawca, mógł stworzyć warsztat pracy, odpowiadający wymogom współczesnej wszechstronnej edukacji. Jednak w aspekcie wychowania nauczyciel jest osobą wspierającą obowiązki rodziców i jego celem jest przede wszystkim życzliwe wskazywanie drogi działania w obszarach określonych przez szkołę, np. wychowanie patriotyczne, wspieranie indywidualnego rozwoju ucznia, ekologia i wychowanie prozdrowotne. Motto takiego rozumienia roli nauczyciela w procesie wychowania stanowią słowa Eniusza: „Ten, kto życzliwie wskazuje drogę błądzącemu, jest jak człowiek, który drugiemu pozwala zapalić pochodnię od swojej. Wszak jego własna pochodnia nie będzie przez to świecić mniej jasno.”
By opracować Plan działań wychowawczych należy ustalić istotne dla szkoły obszary działania. Ja wybrałam cztery obszary. Do każdego z obszarów przyporządkowałam zadania, opisałam sposoby ich realizacji, oczekiwane efekty oddziaływań wychowawczych oraz określiłam osoby odpowiedzialne.
Poniżej przedstawiam plan działań wychowawczych opracowany przeze mnie dla Gimnazjum przy Zespole Szkół w Bornem Sulinowie na rok szkolny 2003/2004, który został pozytywnie zaopiniowany przez Radę Rodziców, Samorząd Uczniowski i zatwierdzony przez Radę Pedagogiczną do realizacji w roku szkolnym 2003/2004.
I OBSZAR DZIAŁANIA:
Wychowanie patriotyczne.
ZADANIA:
1. Poznajemy historię, kulturę naszego regionu i kraju.
2. Uczymy szacunku dla tradycji, ojczyzny i symboli narodowych.
3. Kształtujemy postawy obywatelskie.
4. Rozwijamy zainteresowania kulturą i sztuką.
SPOSOBY REALIZACJI:
~ Obchodzimy rocznice:Odzyskania Niepodległości, Uchwalenia Konstytucji 3 Maja, Nadania Praw Miejskich Miastu.
~ Propagujemy wiedzę na temat miasta poprzez wycieczki po okolicy, zagospodarowanie tablicy informacyjnej.
~Organizujemy konkurs: Borne Sulinowo– miasto i gmina.
~ Sprawujemy opiekę nad Cmentarzem Radzieckim i Jeńców Wojennych.
~ Utrzymujemy tradycję śpiewania hymnu narodowego podczas uroczystości szkolnych.
~ Wdrażamy uczniów do samorządności: Samorząd Uczniowski, zespół redakcyjny gazetki szkolnej, samorządy klasowe, szkolny radiowęzeł, sklepik szklony.
~ Zapoznajemy uczniów z prawami dziecka.
~ Zapoznajemy uczniów ze Statutem Gimnazjum przy Zespołu Szkół, z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania, Programem Wychowawczym.
~ Uświadamiamy uczniom ich prawa i obowiązki.
~ Respektujemy prawa i obowiązki zawarte w wymienionych dokumentach.
~ Uświadamiamy, że rodzina jest trwałą, bezpieczną podstawą życia społecznego.
~ Kształtujemy umiejętność obserwacji i oceny zjawisk zachodzących w rodzinie.
~ Rozwijamy poczucie przynależności do społeczności europejskiej: Szkolny Klub Europejski.
~ Organizujemy wycieczki do muzeów, bibliotek, galerii sztuki, teatrów, opery, kina.
~ Zapoznajemy z różnorodnymi tekstami kultury i dziełami sztuki podczas lekcji.
~ Przybliżamy sztukę poprzez organizowanie wystaw prac plastycznych uczniów, publikowanie poezji, stworzenie galerii obrazów, działalność koła wokalnego, literacko – teatralnego, recytatorskiego.
~ Wspieramy pomysły pozwalające na wykorzystanie inwencji twórczej uczniów.
~ Utrwalamy zasady kulturalnego zachowania i dbałości o język ojczysty.
EFEKTY ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH:
UCZEŃ:
- dostrzega wartość tradycji, kultury i historii swojego regionu i kraju;
- ma poczucie przynależności narodowej;
- opiekuje się miejscami pamięci narodowej i obiektami historycznymi;
- zna swoje miasto;
- jest współorganizatorem życia szkoły;
- aktywnie uczestniczy w pracach na rzecz klasy i szkoły;
- uczy się odpowiedzialności, sumienności przy podejmowaniu decyzji i realizacji działań;
- zna prawa dziecka;
- zna prawa i obowiązki ucznia, system nagród i kar;
- pomaga potrzebującym;
- wie o znaczącej roli rodziny w życiu człowieka;
- poznaje kulturę, zwyczaje panujące w innych krajach europejskich;
- ma świadomość bycia Europejczykiem;
- kształtuje swoją wrażliwość;
- ma poczucie piękna;
- pogłębia swoja wiedzę;
- zna najważniejsze osiągnięcia kultury polskiej, europejskiej i światowej;
- uczy się dostrzegać różnorodność otaczającej rzeczywistości i interpretować ją w twórczy sposób;
- czyta literaturę;
- ma świadomość językową, może dbać o kulturę języka polskiego;
- rozwija swoje zdolności artystyczne;
- uczestniczy w wybranych formach kulturalnych i jest twórcą kultury.
ODPOWIEDZIALNI:
Nauczyciele historii, języka polskiego, geografii, sztuki. Wychowawcy. Dyrektor. Opiekun Samorządu Uczniowskiego. Opiekun Szkolnego Klubu Europejskiego. Rzecznik Praw Ucznia. Bibliotekarz. Opiekun świetlicy.
II OBSZAR DZIAŁANIA:
Wspieranie indywidualnego rozwoju ucznia.
ZADANIA:
1. Kształtujemy rozwój intelektualny ucznia.
2. Wspomagamy rozwój emocjonalny ucznia.
3. Wspieramy ucznia w promowaniu własnej twórczości.
4. Przygotowujemy ucznia do prawidłowego wyboru szkoły ponadgimnazjalnej i zawodu.
SPOSOBY REALIZACJI:
~ Organizujemy działalność kół przedmiotowych i pracowni internetowej.
~ Organizujemy konkursy przedmiotowe.
~ Prowadzimy indywidualną pracę z uczniem zdolnym.
~ Realizujemy przedmiotowe programy nauczania na poziomie rozszerzonym w klasie ‘euro’.
~ Stosujemy aktywizujące metody pracy podczas lekcji.
~ Umożliwiamy korzystanie z zasobów biblioteki, czytelni, Internetu.
~ Stosujemy wzmocnienia pozytywne.
~ Kształtujemy umiejętność hierarchizacji wartości oraz dokonywania wyborów.
~ Uczymy uczenia się.
~ Diagnozujemy możliwości intelektualne ucznia na początku nauki w szkole i na zakończenie - dokonujemy ewaluacji.
~ Tworzymy indywidualne plany pracy wychowawczej, wspierające ucznia w jego bieżących problemach.
~ Prowadzimy lekcje wychowawcze, podczas których kształtujemy poczucie tolerancji, solidarności, potrzeby wzajemnej pomocy, rozwijamy umiejętności trafnej oceny własnych reakcji, nazywania uczuć i poczucia własnej wartości.
~ Uczymy postaw asertywnych, odpowiedzialności za siebie, drugiego człowieka, mienie własne i cudze.
~ Stosujemy techniki relaksacyjne.
~ Kształtujemy umiejętność komunikowania się werbalnego i pozawerbalnego.
~ Przeprowadzamy ankiety, rozmowy, mające na celu zdiagnozowanie samopoczucia uczniów, ich stosunku wobec szkoły, nauczycieli i rówieśników.
~ Współpracujemy z Poradnią psychologiczno – pedagogiczną.
~ Realizujemy plan działań profilaktycznych przyjęty na rok szkolny 2003/2004.
~ Pomagamy w odkrywaniu własnych możliwości, predyspozycji, talentów i w ich twórczym wykorzystywaniu.
~ Organizujemy koła zainteresowań, konkursy, turnieje, wystawy, zawody sportowe.
~ Wspomagamy uczestników pozaszkolnych konkursów poetyckich, plastycznych, ortograficznych, wiedzy krajoznawczej, przedmiotowych, zawodów sportowych.
~ Wspieramy działalność SU, gazetki szkolnej, sklepiku, radiowęzła.
~ Pomagamy w określeniu dominujących cech, zainteresowań, zdolności i dokonaniu wyboru odpowiedniej szkoły.
~ Kształtujemy umiejętność oceny własnych możliwości.
~ Mobilizujemy do systematycznej i uczciwej pracy.
~ Uczymy przezwyciężyć stres.
~ Przeprowadzamy wykłady, pogadanki, rozmowy na temat szkół funkcjonujących na terenie gminy, powiatu, regionu, województwa.
~ Stosujemy system preorientacji zawodowej (informacje, foldery, ulotki, Internet).
EFEKTY ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH:
UCZEŃ:
- uczy się myśleć kreatywnie;
- korzysta ze źródeł;
- pogłębia wiedzę;
- kształtuje umiejętności selekcji, syntezy i analizy;
- zaspokaja ciekawość poznawczą;
- umie się uczyć;
- kształtuje swój światopogląd;
- dokonuje hierarchizacji wartości;
- świadomie dokonuje wyborów;
- ma świadomość, iż nawet mały sukces jest kolejnym krokiem na drodze rzetelnej pracy do osiągnięcia celów życiowych;
- poszukuje własnego miejsca w świecie;
- umie być samodzielny;
- rozumie potrzebę tolerancji;
- jest koleżeński;
- ma poczucie własnej wartości;
- dokonuje samooceny i samokontroli;
- potrafi rozmawiać;
- umie słuchać;
- ma poczucie bezpieczeństwa;
- zna techniki relaksacyjne;
- stosuje wizualizację i pozytywne myślenie;
- wie, gdzie zwrócić się z prośbą o pomoc;
- posiada opinię lub orzeczenie Poradni psychologiczno-pedagogicznej z zaleceniami
do pracy;
- rozwija swoje możliwości;
- zyskuje pewność siebie;
- przestaje być anonimowy;
- odnosi sukcesy;
- jest kreatywny, odpowiedzialny, samodzielny;
- zna swoje predyspozycje;
- potrafi dokonać wyboru szkoły;
- rozumie potrzebę uczenia się;
- wie jak przezwyciężyć stres.
ODPOWIEDZIALNI:
Nauczyciele przedmiotów. Pedagog szkolny. Wychowawcy. Opiekun SU. Opiekun zespołu redakcyjnego. Opiekun sklepiku. Poradnia psychologiczno - pedagogiczna.
III OBSZAR DZIAŁANIA:
Ekologia i wychowanie prozdrowotne.
ZADANIA:
1.Uczymy umiejętności obcowania z przyrodą - ekorozwój.
2. Promujemy zdrowy styl życia.
3. Kształtujemy nawyki bezpiecznego zachowania się w szkole i poza nią.
SPOSOBY REALIZACJI:
~ Realizujemy autorskie programy ekologiczne.
~ Uwrażliwiamy na piękno i tajemnicę otaczającego świata.
~ Ukazujemy sposoby zapobiegania degradacji środowiska naturalnego.
~ Uczestniczymy w akcjach promujących czystość Ziemi.
~ Sprzątamy Świat.
~ Organizujemy apele, konkursy, redagujemy gazetki.
~ Kształtujemy właściwe nawyki higieniczne.
~ Propagujemy kulturę fizyczną z uwzględnieniem indywidualnych możliwości dziecka.
~ Uczymy aktywnie spędzać czas wolny.
~ Organizujemy wycieczki autokarowe, rowerowe, piesze, biwaki, rajdy.
~ Uświadamiamy zagrożenia cywilizacyjne oraz zagrożenia związane z nałogami: paleniem tytoniu, spożywaniem alkoholu i stosowaniem narkotyków.
~ Uczymy jak dokonywać właściwych wyborów zachowań chroniących zdrowie własne i innych ludzi.
~ Wdrażamy plan działań profilaktycznych.
~ Włączamy się w ogólnopolskie akcje: Dzień bez papierosa, Światowy dzień AIDS.
~ Organizujemy Zielony Tydzień.
~ Dbamy o estetykę sal lekcyjnych, korytarzy i otoczenia szkoły.
~ Wymagamy obuwia zmiennego od uczniów.
~ Pełnimy dyżury podczas przerw.
~ Przeprowadzamy pogadanki BHP.
~ Zapoznajemy z regulaminami klasopracowni i regulaminami wycieczek.
~ Realizujemy program wychowania komunikacyjnego.
~ Przeprowadzamy próbny alarm ewakuacyjny.
~ Stosujemy identyfikatory dla uczniów.
EFEKTY ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH:
UCZEŃ:
- szanuje przyrodę, dostrzega jej wartość;
- nie niszczy środowiska naturalnego;
- nie zaśmieca swojego otoczenia;
- rozumie pojecie ekologii;
- poszerza wiedzę;
- zna zagrożenia i najważniejsze ekologiczne problemy współczesnego świata;
- potrafi ocenić stan środowiska na podstawie obserwacji i prostych pomiarów;
- umie korzystać z dobrodziejstw przyrody;
- dba o higienę osobistą;
- rozumie potrzebę ruchu w życiu człowieka;
- podejmuje wybrane formy aktywności turystycznej;
- rozumie niebezpieczeństwo wynikające ze stosowania używek;
- ma świadomość zagrożeń cywilizacyjnych;
- umie powiedzieć „nie”;
- zna zasady zdrowego i racjonalnego odżywiania się;
- dba o estetykę otoczenia;
- chodzi w obuwiu zmiennym;
- zachowuje się odpowiedzialnie;
- zna regulaminy obowiązujące w klasopracowniach;
- zna zasady bezpiecznego wypoczynku;
- wie, jak zachować się w sytuacji zagrożenia;
- zna zasady ruchu drogowego;
- nosi identyfikator.
ODPOWIEDZIALNI:
Nauczyciele biologii, geografii, wychowania fizycznego, techniki. Wychowawcy. Pedagog szkolny. Pielęgniarka. Nauczyciele dyżurujący. Opiekunowie podczas wycieczek.
IV OBSZAR DZIAŁANIA:
Współpraca z rodzicami.
ZADANIA:
1.Wspieramy rodziców w działalności wychowawczej.
2. Ustalamy formy współdziałania.
SPOSOBY REALIZACJI:
~ Prowadzimy pedagogizację rodziców.
~ Organizujemy spotkania z psychologiem.
~ Organizujemy spotkania informacyjne, semestralne dla rodziców.
~ Pełnimy dyżury w każdy pierwszy poniedziałek miesiąca.
~ Prowadzimy indywidualne rozmowy.
~ Wraz z Radą Rodziców podejmujemy decyzje dotyczące spraw uczniów, szkoły.
~ Angażujemy rodziców do współorganizacji imprez szkolnych.
EFEKTY ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH:
UCZEŃ:
- dorasta w otoczeniu, które jest świadome zagrożeń i problemów wychowawczych;
- posiada orzeczenie Poradni psychologiczno – pedagogicznej określające jego potencjał intelektualny oraz zawierające zalecenia do pracy;
- korzysta z poradnictwa i terapii indywidualnej;
- ma zapewniony harmonijny rozwój intelektualny, emocjonalny, psychofizyczny dostosowany do indywidualnych potrzeb i możliwości.
ODPOWIEDZIALNI:
Pedagog szkolny. Wychowawcy. Dyrektor szkoły. Nauczyciele przedmiotów.
Małgorzata Wrzeszczyńska - Siuda |
