Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Piękno malarstwa niderlandzkiego

 

 

1. Niderlandzka sztuka jako zwierciadło życia
Niderlandzka sztuka rozwijała się na terenach Belgii i Holandii w XV w., początkowo korzystając z wpływów niemieckich i francuskich. Szczególnie wysoki stopień rozwoju osiągnęło w XV wieku malarstwo. Główną cechą niderlandzkiego malarstwa to drobiazgowy naturalizm detali, znakomite opanowanie perspektywy powietrznej, umożliwiające kolorystyczne i pełne walorowego rozmachu traktowanie pejzażu. Ta kompleksowa interpretacja bryły w przestrzeni daje efekty iluzjonistyczne, nie osiągane wówczas w innych ośrodkach malarstwa. Zastosowanie techniki olejnej przyczyniło się do olśniewających precyzją, świetlistością barw efektów w twórczości Jana van Eyck. Jan van Eyck (ok. 1390-1441) pochodził ze środowiska mieszczańskiego Niderlandów, był człowiekiem o wielkim wykształceniu i wysokiej pozycji na dworach książęcych. Początkowo pracował dla Jana Bawarskiego, później od 1425 był nadwornym malarzem Filipa Dobrego, księcia Burgundii . Nowa koncepcja człowieka i natury wystąpiła wyraźnie w jednym z obrazów, przedstawiającym Madonnę z Dzieciątkiem i klęczącego przed nią donatora, kanclerza Burgundii, Nicolasa Rolin. Tradycyjny układ świętych postaci, przed którymi modli się donator, został zachowany, choć równocześnie dotychczasowa więź stosunku zachodzącego pomiędzy postaciami zostaje splątana. Anioł koronujący Madonnę , jest elementem niezwykłym. Kanclerz, człowiek twardy i trzeźwy, zyskał wizerunek, który potwierdza szorstkością rysów to, co wiemy o nim z historii. Za arkadami rozciąga się krajobraz. Miasto mrowiące się ludźmi, rzeka po której płyną łodzie, zbocza gór, pokryte winnicami gaje . Van Eyck udoskonalił technikę olejnego malarstwa. Przestrzeń pokazana jest w sposób przekonywający i naturalny. Każdy szczegół został odnotowany, a całość zasugerowana z nieodpartą mocą.
Zasadniczą rolę odegrał w dziedzinie portretu. Najwcześniejszym przykładem to Portret małżonków Arnolfini z 1434 r. Włoski kupiec z Lukki, przedstawiciel Medyceuszów w Niderlandach, Giovanni Arnolfini i jego piękna małżonka, stoją obok siebie we wnętrzu zamożnie urządzonego pokoju. Oko Van Eycka odnotowało łoże pod baldachimem w głębi, lśniący mosiężny świecznik, pomarańcze na ławce pod oknem. Na pierwszym planie porzucona para drewnianych sandałów, u stóp mały piesek – to symbole wierności małżeńskiej. Wewnątrz tej izby dzieje się coś ważnego. Arnolfini unosi prawą dłoń w górę gestem błogosławieństwa, czy przysięgi; drugą ręką ujął prawą dłoń niewiasty. Jesteśmy świadkami ceremonii zaślubin. Nie tyle my jesteśmy świadkami tego obrzędu ile malarz – autor obrazu. Przedstawił bowiem siebie oraz drugą osobę obecną przy ceremonii, w odbiciu zwierciadła, a poświadczył własnym podpisem . Van Eyck był również mistrzem malarstwa miniaturowego, które w wielu wypadkach uznaje się za prototypy sztalugowych obrazów szkoły flamandzkiej. Niektórzy biografowie wspominają o dwóch braciach van Eyck – Hubercie i Janie . Ich współpracy przypisuje się wspomniane wcześniej dzieło Oltarz Baranka Mistycznego w Katedrze św.Bawona w Gandawie. 1432 .Hubert zmarł wcześniej i historycy toczą długotrwałe spory o to, jaki udział w wytworzeniu nowego malarstwa niderlandzkiego przypisać należy starszemu bratu. Rola Jana jest niewątpliwa, gdyż zachowało się wiele obrazów przez niego podpisanych i datowanych
Jednym z pierwszych malarzy rodzajowych był Petrus Christus - twórca obrazu Św. Eligiusz (1449). Innym wielkim Niderlandczykiem był mistrz ekspresji - Roger van der Weyden. Twórczość jego wypowiedziała się najwspanialej w dziełach dramatycznych: Zdjęcie z krzyża (ok. 1435), Opłakiwanie Chrystusa (ok. 1450), Ukrzyżowanie z Madonną i św.Janem (1458-59). Cechy warsztatu Weydena to: patos, a jednocześnie prostota kompozycji, precyzja rysunku, rzeźbiarski modelunek postaci, żywa kolorystyka. Malował obrazy ołtarzowe ze scenami z życia Marii i Chrystusa, przedstawianymi na tle architektury lub pejzażu. Nie sygnował i nie datował swoich dzieł. Problemem, który pasjonował go najbardziej, było „uzgodnienie” przedstawienia rzeczywistości i wyrazu przeżyć z jasną, wyrazistą i dekoracyjną kompozycją. Obraz powinien głęboko poruszać psychikę widza i stanowić zarazem z daleka widoczną, czytelną i piękną ozdobę ołtarza .
Drugą generację niderlandzikch artystów stanowili: Dirk Bouts Upadek potępionych, Hugo van der Goes Pokłon pasterzy (1475) oraz Hans Memling. Hans Memling jest autorem Tryptyku Sądu Ostatecznego (1466-1473), Męki Pańskiej (1470-1471), Męczeństwa św.Sebastiana (ok. 1475), Świętego Krzysztofa (1484), Madonny z Dzieciątkiem (1485-1490). Memlinga, dzięki jego oryginalnemu i poetyckiemu stylowi, uważa się za niezrównanego portrecistę i jednego z największych malarzy swojej epoki. Był niewątpliwie współtwórcą potęgi malarstwa Północy . Nawiązywali do nich także ulegający jednocześnie wpływom renesansu włoskiego wielcy mistrzowie następnego - XVI w., tacy jak: Quentin Massys, J. van Cleve, Mabuse (J. Gossaert), Bernard van Orley. Najwybitniejszym malarzem XVI w. był jednak Pieter Bruegel Starszy, który stworzył podstawy dla rozwoju kierunku rodzajowego i krajobazowego.
Czołowym twórcą rzeźby niderlandzkiej był wybitny manierysta A. de Vries, natomiast autorem słynnych wzorników ornamentalnych, dzięki którym rozpowszechnił się styl dekoracji manierystycznej, był C. Floris, a jego uczniem i kontynuatorem - działający także w Gdańsku H. Vredeman de Vries.
W dziedzinie rzemiosła artystycznego największe znaczenie miało tkactwo uprawiane w Arras, Tournai i Brukseli. Koniec XVI w. przyniósł podział Niderlandów na Holandię i Flandrię. Fakt ten stanowił konsekwencję reformacji i rozłamu polityczno-religijnego. Odtąd sztuka holenderska i flamandzka rozwijały się oddzielnie.






2.Scenariusz lekcji
Temat: Malarstwo niderlandzkie jako zwierciadło życia
1.Załoźenia metodyczne
Cele ogólne:
- wprowadzenie w tradycję kultury europejskiej
- pobudzenie postaw kreatywnych uczniów w procesie zdobywania umiejętności i gromadzenia wiedzy

Cele szczegółowe:
Po skończonej lekcji uczeń:
- zna głównych przedstawicieli malarstwa niderlandzkiego
- doskonali technikę analizy i interpretacji dzieła malarskiego
- potrafi oceniać postawy ludzkie wobec innych ludzi, religii, życia
- potrafi efektywnie współpracować w zespole
- potrafi formułować własne wnioski, oceny

Metody pracy:
- wykład nauczający
- prezentacja przykładów
- burza mózgów


Środki dydaktyczne:
- foliogramy z malarstwem niderlandzkim
- podręcznik do Wiedzy o kulturze
- Wielcy malarze. Jan van Eyck
- Wielcy malarze. Hans Memling
- J.Białostocki, Sztuka cenniejsza niż złoto


Czas zajęć: 1 godzina lekcyjna


2.Tok lekcji
Część wprowadzająca
Sprawdzenie pracy domowej
Pogadanka - będąca powtórzeniem koncepcji piękna w antyku i klasycyzmie. Dzieła tworzone w tych epokach:
- podkreślają piękno ludzkiego ciała
- mówią o pięknie wewnętrznym człowieka
- eksponują szlachetność materiału, która koresponduje z dostojnością człowieka

Część właściwa
Krótki wykład na temat malarstwa niderlandzkiego, Celem lekcji będzie poznanie kilku obrazów Jana van Eycka.
Twórczością Hansa Memlinga zajmiemy się podczas wizyty w Muzeum Narodowym w Gdańsku. Natomiast dziełami Petera Bruegla – na następnej lekcji.
Prezentacja obrazu J. van Eycka Małżeństwo Arnolfini.
Burza mózgów – swobodne wypowiedzi uczniów
Próba analizy i interpretacji obrazu:
- określenie tematu obrazu
- opisanie wyrazu twarzy, mimiki, spojrzenia
- kompozycja (jaka jest relacja pomiędzy tłem a postaciami)
- stosunek do tradycji
- użyte przez malarza barwy






Włoski kupiec z Lukki, przedstawiciel Medyceuszów w Niderlandach, Giovanni Arnolfini i jego piękna małżonka, stoją obok siebie we wnętrzu zamożnie urządzonego pokoju. Oko Van Eycka odnotowało łoże pod baldachimem w głębi, lśniący mosiężny świecznik, pomarańcze na ławce pod oknem. Na pierwszym planie porzucona para drewnianych sandałów, u stóp mały piesek – to symbole wierności małżeńskiej. Wewnątrz tej izby dzieje się coś ważnego. Arnolfini unosi prawą dłoń w górę gestem błogosławieństwa, czy przysięgi; drugą ręką ujął prawą dłoń niewiasty. Jesteśmy świadkami ceremonii zaślubin. Nie tyle my jesteśmy świadkami tego obrzędu ile malarz – autor obrazu. Przedstawił bowiem siebie oraz drugą osobę obecną przy ceremonii, w odbiciu zwierciadła, a poświadczył własnym podpisem.

Podział klasy na dwuosobowe zespoły. Każdy zespół otrzymuje kartkę papieru, na której tworzy Portret małżeństwa swoich rodziców lub Mój portret małżeński.

Prezentacja obrazu J. van Eycka Madonna z kanclerzem Rolin

Burza mózgów – swobodne wypowiedzi uczniów.
Próba analizy i interpretacji obrazu:
- określenie tematu obrazu (sylwetki postaci, przedmioty, pejzaż)
- opisanie wyrazu twarzy, mimiki, spojrzenia
- kompozycja
- użyte przez malarza barwy






Nowa koncepcja człowieka i natury wystąpiła wyraźnie w jednym z obrazów, przedstawiającym Madonnę z Dzieciątkiem i klęczącego przed nią donatora, kanclerza Burgundii, Nicolasa Rolin. Tradycyjny układ świętych postaci, przed którymi modli się donator, został zachowany, choć równocześnie dotychczasowa więź stosunku zachodzącego pomiędzy postaciami zostaje splątana. Anioł koronujący Madonnę jest elementem niezwykłym. Kanclerz, człowiek twardy i trzeźwy, zyskał wizerunek, który potwierdza szorstkością rysów to, co wiemy o nim z historii. Za arkadami rozciąga się krajobraz. Miasto mrowiące się ludźmi, rzeka po której płyną łodzie, zbocza gór, pokryte winnicami gaje. Van Eyck udoskonalił technikę olejnego malarstwa. Przestrzeń pokazana jest w sposób przekonywający i naturalny.
Podsumowanie Zachowało się około 30 dzieł Jana van Eycka. Najważniejsze z nich to Trzy Marie, Madonna z donatorem van der Paele, Madonna z kanclerzem Rollin, nieukończona Święta Barbara i 2 obrazy Świętego Franciszka. Wśród małych obrazów wyróżniają się Madonny na tronie, stojące, przy fontannie oraz w otoczeniu świętych.
Jak zachowują się postacie na tych obrazach ? Na ogol postacie trwają nieruchomo, spowite w obfite, długie szaty. Żyją tylko ich ręce, zwykle przepięknie namalowane. Ta powściągliwość decyduje w dużej mierze o poetyckim uroku dziel artysty. Jest on świadom powabów przyrody, rzeczy, twarzy ludzkich i motywów codziennego życia przenikniętych boska obecnością. J.van Eyck daje nam wyraźnie odczuć, ze piękno rzeczy nie jest niczym więcej jak odbiciem piękna ducha.
Zadanie domowe.
Poszukaj inne dzieła Jana van Eycka i wskaż muzea, w których są wystawiane.

autor: Danuta Uranowska

Jeżeli zauważyłeś jakieś nadużycia w prezentacji napisz o tym poniżej i wyślij je do nas:
INFORMACJE O PREZENTACJI

Ostatnią zmianę prezentacji wykonał: Szkolnictwo.pl.
IP autora: 83.21.195.174
Data utworzenia: 2008-09-01 23:04:50
Edycja: Edytuj prezentację.

HISTORIA PREZENTACJI

Szkolnictwo.pl (83.21.195.174) - Prezentacja (2008-09-01 23:04:50) - Edytuj prezentację.





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie