Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Choroby nowotworowe wyzwaniem dla medycyny

 

 
     Choroby nowotworowe stanowią jedną z największych wyzwań medycyny. Należą do zjawisk w obrębie których pomimo zastosowanych metod badawczych, leczniczych i zapobiegawczych, nie osiągnięto znaczącego postępu. Dlatego też lekarze, naukowcy działający na polu onkologii, coraz częściej kwestionują podstawowe założenia dotyczące istoty i powstawania chorób nowotworowych, poddając w ten sposób wątpliwość w skuteczność ich leczenia.
     W wielu dziedzinach przyrody proces zmian stanów równowagi zagrożony bywa przez potencjalne zakłócenia, które nazywamy rakiem. Zakłócenia te spotykamy już u roślin i zwierząt. Wiele obserwacji, które zostały poczynione, przemawiają za tym, że skłonność do ulegania tym zakłóceniom, jest w różnym stopniu dziedziczna.
     Inne obserwacje, które zostały poczynione, przemawiają za tym, że na skłonność tę mogą oddziaływać rozmaite wpływy środowiska.
     W centrum badań nad zakłóceniami mechanizmów równowagi i sterowania, występującymi w chorobie nowotworowej, znajdują się dziś procesy zachodzące wewnątrz i między komórkami.
     Rak bierze swój początek z komórek, których kod genetyczny przyjmuje i przekazuje dalej informacje wywołujące szybką reprodukcję. Komórki takie powstają w wyniku oddziaływania szkodliwych substancji i usuwania uszkodzeń. Wówczas to zostaje zachwiana równowaga procesów przyspieszających i hamujących wzrost komórek.
     Komórki nowotworowe rozmnażają się kosztem zdolności życiowej całego organizmu. Zakłócenia w procesie przekazywania informacji, zwalczania pierwiastków szkodliwych i tamowania uszkodzeń- a więc zakłócenia regulacji równowagi ujawniają się na najrozmaitszych poziomach: na poziomie procesów molekularno-biologicznych, chromosomowych, hormonalnych, enzymatycznych i immunologicznych. Spośród nich na szczególna uwagę zasługuje system immunologiczny.
     System immunologiczny wykształcił się w drodze ewolucji dopiero wśród kręgowców, dzięki czemu osiągnęły one możliwość wyodrębniania się i ochrony jako jednostki, poniżej progu świadomości. Owe procesy dokonywały się za pomocą automatyzmów komórkowych: organizm tworzył liczne, specyficzne przeciwciała, skierowane przeciw obcym, szkodliwym dla organizmu substancjom, a tym samym różnicował między tym co własne a obce, To co zdefiniował jako własne zatrzymywał, odrzucał zaś to co uważał za obce i szkodliwe. Można więc powiedzieć, że wraz z rozwojem systemu immunologicznego procesy regulacyjne organizmu uzyskały nowy stopień złożoności.
     Złożoność ta jednak powodowała większa podatność na zaburzenia, rozumiane jako zwiększona możliwość przyjmowania i przekazywania błędnych informacji, zagrażających życiu.
     Podręcznik dla lekarzy „ Onkologia kliniczna’’ podaje, iż obecnie nie można z całą pewnością określić przyczyny większości nowotworów, ale epidemiolodzy uważają, że 70- 80 % nowotworów u ludzi wywołują jednak czynniki środowiskowe.
     Narażenie na czynniki rakotwórcze musi trwać wiele lat. Do wyjątków należą:

  1. białaczki indukowane promieniowaniem jonizującym, w których faza indykacji może trwać tylko dwa lata
  2. nowotwory wieku dziecięcego, determinowane genetycznie
         Jest jednak oczywiste, że nie każdy narażony na działanie czynnika rakotwórczego zachoruje na nowotwór. Decydują o tym: rodzaj i stężenie karcynogenu, miejsce lub miejsca, na które ten czynnik działa, czas trwania narażenia, obecność innych czynników rakotwórczych oraz podatność indywidualna lub tkankowa.
         Faza wzrosty nowotworu ( in situ ) trwa od 5-10 lat i przechodzi w fazę raka inwazyjnego. Komórki nowotworowe różnią się od komórek normalnych organizmu pod względem genetycznym i immunologicznym. Na swojej powierzchni posiadają tzw. Antygeny nowotworowe. Jedną z najbardziej istotnych cech komórki nowotworowej jest swoista autonomia, pozwalająca jej na wyłamanie się spod prawidłowych mechanizmów regulacyjnych ustroju i niczym niepohamowany wzrost, prowadzący do wyniszczenia ustroju gospodarza, bądź zniszczenia jego struktur niezbędnych do życia, stając się w ten sposób z reguły przyczyną śmierci.
         W fazie inwazyjnej komórki są już złośliwe. Mnożą się i poprzez błonę podstawową naciekają głębsze tkanki uzyskując dostęp do naczyń chłonnych i krwionośnych. Wyniki badań na zwierzętach pozwalają wymienić następujące czynniki mające znaczenie w tej fazie:
    1. wzmożone ciśnienie w guzie spowodowane mnożeniem sią komórek
    2. wzmożona pełzakowata ruchliwość komórek
    3. zmniejszona przylepność komórek związana być może ze zmniejszoną zawartością jonów wapnia lub zmniejszonym ładunkiem elektrycznym błony komórkowej
    4. wytwarzanie przez komórki rakowe substancji litycznych
    5. brak „ mostów” międzykomórkowych obecnych we wszystkich prawidłowych komórkach
         W miarę naciekania i wzrostu bezpośrednie szerzenie się napotyka na większy opór tkanek takich jak powięzie, kości, chrząstki, tętnice i nerwy. Nowotwór często szerzy się na kilka centymetrów w błonie podśluzowej przełyku lub jelita grubego poza jego pozorne ograniczenie. W pewnych okolicznościach komórki rakowe lub grupki komórek szerzą się do okolicznych węzłów chłonnych, a także do odległych miejsc, gdzie wzrastając tworzą przerzuty. W ten sposób rak ulega rozsianiu. Czas między początkiem inwazji a wystąpieniem przerzutów waha się od kilku tygodni do kilku lat.
         Rozróżnia się nowotwory niezłośliwe i złośliwe. Te drugie w przeciwieństwie do pierwszych rosną szybko zwykle dają przerzuty i nie leczone odpowiednio wcześnie przeważnie prowadzą do śmierci. Obecnie przyjęty podział nowotworów uwzględnia ich przynależność tkankową i stopień zróżnicowania.
         Nowotwory złośliwe wywodzące się z tkanki mezynchymalnej- mięsaków. Ostateczną przynależność nowotworu określa rodzaj odpowiadającej mu tkanki prawidłowej, na podłożu której się rozwija.
         Czasami napotyka się na dwie trudności w odróżnieniu nowotworów od nienowotworowych procesów patologicznych.
         Rak przedinwazyjny, jest rakiem nie mającym jeszcze zdolności naciekania tkanek.
         Nowotwory rozwijające się z nabłonka pokrywającego powierzchnię błony śluzowej oraz gruczołów znane są jako gruczolakoraki ( adenocarcinoma ). Raki te charakteryzują się wybitną wielopostaciowością w badaniu mikroskopijnym. Z innych rodzajów nabłonka tworzą się :
    • rak płaskonabłonkowy ( skóra, przełyk, odbyt, część pochwowa macicy )
    • rak podstawnokomórkowy ( skóra )
    • rak z nabłonka przejściowego ( miedniczka nerkowa, moczowód, pęcherz moczowy )
        Wśród mięsaków wyróżnia się włókniakomięsaki, chrzęstniakomięsaki, tłuszczakomięsaki lub mięsaki układu chłonnego, siateczkowego i krwiotwórczego. Inną grupę guzów stanowią nowotwory zarodkowe przeważnie rozwijające się w pierwszych pięciu latach życia. Należą tu m.in. nerwiak zarodkowy, ( neroblastoma ) guz Wilmsa ( nephroblastoma ), potworniaki ( teratoma ), odpryskowiec ( hamortoma )- guz powstały w następstwie zaburzeń rozwojowych.
         Nowotwory sadowią się obok wspomnianych już węzłów chłonnych w wątrobie, płucach i kościach, mózgu, szpiku kostnym rzadko w śledzionie i mięśniakach.
         Na podstawie badań doświadczalnych stwierdzono że cykl życiowy większości komórek nowotworowych wynosi 5-10 dni. Wynika z tego, że nowotwór o średnicy 1 cm. Zawiera 10 komórek, które rozwinęły się z 30 cykli podziałów. Pozwala to ocenić czas trwania rozwoju takiego guzka na 150-300 dni.
    Jednakże nowotwór nie jest zbudowany tylko z komórek nowotworowych, ale również ze zrębu łącznotkankowego, naczyń krwionośnych, a ponadto część komórek nowotworowych guza ulega martwicy lub zniszczeniu w następstwie działania ustrojowych mechanizmów obronnych.
         Wszystkie nowotwory złośliwe cechują się zdolnością do naciekania i tworzenia przerzutów. Miejscowy wpływ nowotworu złośliwego jest zależny od jego rozmiarów, naciekania i niszczenia sąsiadujących tkanek lub narządów. Groźne zmiany miejscowe wywołane przez proces nowotworowy to krwotoki, owrzodzenia i stany zapalne. Przewlekłe krwawienia prowadzą do niedokrwistości, czasem znacznego stopnia. Niektórym nowotworom towarzyszą zmiany neurologiczne będące następstwem demielinizacji dróg nerwowych o niewyjaśnionym jeszcze mechanizmie. Pewne nowotwory, nie tylko gruczołów dokrewnych, wywołują objawy hormonalne.
         Pierwotnie mnogie występowanie ognisk nowotworowych może mieć charakter wielomiejscowego występowania jednego nowotworu lub licznych nowotworów u jednego chorego. Zmiany mogą występować równocześnie lub w różnych odstępach czasu. Najczęściej mnogie nowotwory występują w skórze, następnie w jelicie grubym i w sutku. Palenie papierosów zwiększa możliwość rozwoju wielomiejscowego nowotworu.
         Im wcześniejszy okres rozwoju nowotworu złośliwego, tym trudniejsze jest jego rozpoznanie, a tylko wczesne rozpoznanie daje choremu szanse wyleczenia. W razie podejrzenia choroby nowotworowej, lekarz powinien zlecić odpowiednie badania, istotne dla wyjaśnienia wątpliwości.
         Najbardziej dostępne jest badanie rentgenowskie, zdjęcie klatki piersiowej, badanie górnego odcinka przewodu pokarmowego z użyciem środka cieniującego lub wlew kontrastowy dla oceny jelita grubego.
         Coraz bardziej są dostępne badania izotopowe. Najczęściej stosuje się te badania w guzach tarczycy, mózgu i nowotworach wątroby.
         Wykonuje się także wziernikowe, które umożliwia nie tylko szybkie rozpoznanie, ale również jego potwierdzenie dzięki badaniu mikroskopowemu pobranego materiału.
         Do rutynowych należą już badania cytologiczne. Ta metoda diagnostyczna znalazła szerokie zastosowanie w badaniach narządu rodnego u kobiet, dróg oddechowych i nowotworów pęcherza moczowego.
         Punkcja cienkoigłowa pozwala na szybszą ocenę rozwoju guza położonego powierzchownie w przypadku nowotwora sutka. Czasem istnieją wskazania do badania szpiku kostnego, usunięcia węzła limfatycznego, lub badania doraźnego podczas operacji, dzięki której uzyskuje się dostęp do guza.
         Przerzutem określa się nowotwór złośliwy powstały bez ciągłości z guzem pierwotnym. Przerzut jest dowodem złośliwości nowotworu.
         Warunkiem powstania przerzutu jest naciekający i niszczący otaczające tkanki rozrost guza pierwotnego. Następuje wówczas uszkodzenie ściany naczyń krwionośnych lub chłonnych, do których wnikają komórki nowotworowe i wraz z prądem krwi lub limfy oddalają się od guza pierwotnego. W sprzyjających warunkach osiadłe komórki tworzą wtórny nowotwór ( przerzut, który może się dalej rozrastać i tworzyć następną generację przerzutów ).
          U około 50 % chorych na raka znaleźć można komórki nowotworowe w krążącej krwi. Przerzuty powstają jednak rzadziej, bowiem duża część tych komórek ulega zniszczeniu w układzie siateczkowo- śródbłonkowym i w narządach filtrujących.
    Skłonność do przerzutów uzależniona jest od stopnia zróżnicowania nowotworu złośliwego. Częste są przerzuty gruczolakoraka zbudowanego z niedojrzałych lub mało zróżnicowanych komórek aniżeli raka składającego się z dojrzałych komórek nowotworowych.
         Częstość zachorowań na chorobę nowotworową wzrasta wraz z wiekiem. Do 10 roku życia częściej chorują chłopcy, natomiast między 20 a 60 rokiem życia częściej chorują kobiety. Powyżej 60 roku życia przeważa zachorowalność mężczyzn. W zależności od umiejscowienia istnieją znaczne różnice u obu płci. U mężczyzn występują nowotwory złośliwego górnego odcinka przewodu pokarmowego, układu oddechowego, częściej występują nowotwory układu chłonnego i krwiotwórczego. U kobiet przeważają nowotwory sutka, narządu rodnego i tarczycy.
         Obecnie obowiązuje taktyka postępowania leczniczego, w którą zaangażowanych jest wielu specjalistów.
    Stosuje się cztery metody leczenia:
    1. Chirurgia
    2. Napromieniowanie
    3. Chemioterapia i hormonoterapia
    4. Immunoterapia

         W niektórych przypadkach stosuje się paliatywne leczenie chirurgiczne mające na celu złagodzenie objawów chorobowych lub zapobieganie rozwinięciu się zmian, które rozwijają się w razie niewykonania operacji. Wyleczenie nowotworu złośliwego napromieniowaniem wymaga zastosowania bardzo wysokich dawek promieni. Do tego celu wykorzystuje się obecnie promieniowanie X i Gamma oraz napromieniowanie za pomocą elektronów. Dawki potrzebne do wyleczenia chorego zależne są od wrażliwości nowotworu i mogą wynosić 2000-3000 radów do 6000-7000 radów.
         Leczenie to zawsze powikłane jest wystąpieniem odczynów popromiennych, które mogą być wczesne ( rumień, łuszczenie się skóry ) czasami współistnieją objawy ogólne ( nudności i wymioty ) lub późne ( sterylizacja, zmiany stwardnieniowe różnych narządów, owrzodzenia ). Chemioterapia ulega ciągłym modyfikacjom.
         Leki hamują wzrost i podziały w różnych fazach cyklu rozwojowego komórki. Stosowane obecnie w praktyce klinicznej leki działają toksycznie zarówno na komórki prawidłowe i nowotworowe.
         W przypadku niezaawansowanego procesu nowotworowego rokowanie jest dobre. W każdym jednak przypadku musi być formułowanie niezwykle ostrożne. Leczenie nowotworu złośliwego jest procesem długotrwałym. Wyniki leczenia w znacznym stopniu zależą od wzajemnych stosunków chorych i lekarzy leczących, szczególnie lekarza miejscowego, który przebywa z chorym na co dzień i często jest jednym z ogniw intensywnego leczenia.
    Opracowała:
    Anna Lech - Liceum Ogólnokształcące w Pilźnie

Jeżeli zauważyłeś jakieś nadużycia w prezentacji napisz o tym poniżej i wyślij je do nas:
INFORMACJE O PREZENTACJI

Ostatnią zmianę prezentacji wykonał: Szkolnictwo.pl.
IP autora: 83.21.195.174
Data utworzenia: 2008-09-01 23:01:11
Edycja: Edytuj prezentację.

HISTORIA PREZENTACJI

Szkolnictwo.pl (83.21.195.174) - Prezentacja (2008-09-01 23:01:11) - Edytuj prezentację.





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie