MOSTKIEWICZ ELŻBIETA
FORMY KULTU MATKI BOŻEJ - RYS HISTORYCZNY
Kult liturgiczny – święta Maryjne
Głównymi formami kultu Matki Bożej są przede wszystkim kult liturgiczny, oddawany matce Najświętszej w liczne święta Maryjne wtkane niby błyszczące szlachetne kamienie w rok kościelny. Kult jej obrazów, świadczących o różnych ujęciach , o bogactwie i pięknie Matki Chrystusa; poza tym nabożeństwa - majowe różaniec, godzinki. Każdy wiek, każdy naród ma swoje formy czczenia Bogarodzicy.
Kult obrazów
Obraz jest znakiem, symbolem. Szacunek dla obrazu świadczy o przywiązaniu do osoby, którą obraz przedstawia, „Kto czci obraz, czci w nim przedstawioną osobę”
Należy wiedzieć, że obrazom należy się veneratio, a nie adoratio (należy się cześć, a nie adoracja).
Nie posiadamy ani obrazu, ani dokładnego opisu zewnętrznego wyglądu NMP, któryby pochodził z czasów Jej życia. Znany jest nam Jej charakter, dusza, Jej obraz duchowy. Dlatego każda epoka i każdy naród ujmował jej obraz w swoisty sposób. Ubierał Jej charakter, godność, świętość w szaty ludzkiej osoby swojego czasu. Każdy obraz zawiera cząstkę Jej wewnętrznego piękna. Każdy obraz Maryjny zasługuje na cześć, a szczególnie ten, który najbardziej przemawia do serc wiernych danego terenu, który jest związany z historią kraju, narodu, obraz czczony od długich pokoleń, przed którym się modlili praojcowie. Stąd jest rzeczą zrozumiałą, że naród polski z tak serdecznym przywiązaniem czci obraz Pani Jasnogórskiej, znak wiary od wieków , ostoję jedności narodowo- religijnej w okresach upadku więzi państwowo – politycznej i zagrożenia religijnego.
Nabożeństwo majowe
Nabożeństwo majowe powstało w pierwszej połowie XVIII w. we Włoszech, choć pewne ślady kultu Matki Najświętszej jako Królowej Majowej spotyka się w wiekach średnich. Najstarsze modlitewniki Maryjno – majowe napisali Jezuici Włoscy w latach 1725 – 1758. W 1813 roku odprawiane już było nabożeństwo majowe w kościołach Rzymu. Rozpowszechnianiem nabożeństwa zajęli się Jezuici i Marianie. Od połowy XIX wieku odprawiane jest w Polsce.
Miesiąc maj , miesiąc wiosny, miesiąc nowego życia , został cały poświęcony Matce Najświętszej. Ona jest wiosną, początkiem nowego rodzaju ludzkiego, nowego ludu Bożego, o Niej śpiewamy: „Cała piękna jesteś o Maryjo i żadnej zmazy nie ma w Tobie”. Każda wiosna mówi o Niej, piękno wiosennej przyrody przypomina Jej piękno i nasze zadanie pójścia jej śladami
Na nabożeństwo majowe składają się zwykle pieśni Maryjne, litania loretańska, czytanka lub przemówienie, modlitwy. Nabożeństwo to odprawiane jest w kościołach, przy figurach i krzyżach.
Nabożeństwo różańcowe
Zwyczaj powtarzania określonych formuł modlitewnych sięga czasów starożytności chrześcijańskiej, spotyka się go również w innych religiach. W celu liczenia określonych modlitw odkładano kamyczki lub ziarenka. Tak czynili pustelnicy. W IV wieku w Egipcie rozpowszechnił się zwyczaj odmawiania 50, 100, 150 razy „Ojcze nasz”, od XII – XIII wieku w tej samej ilości „ Zdrowaś Maryjo , Matko Boża”. W ten sposób powstawała nowa modlitwa, która zastępowała psalmy, przy czym zaczęto posługiwać się perłami nawieszanymi na sznurku. W XIV wieku zaczęto łączyć określoną liczbę modlitw z rozważaniem życia Jezusa i Maryi ( od zwiastowania do sądu ostatecznego). Ojcowie Dominikanie zakładali liczne bractwa różańcowe (pierwsze zatwierdzenie papieski datuje się na 1479 rok), różaniec stał się powszechną modlitwą chrześcijan. Odmawiali go papież, biskupi, królowie i magnaci oraz rzesze ludu. Papież Leon XIII w 1883 roku wprowadził przez cały październik odmawianie różańca.
Modlitwa różańcowa w Polsce jest bardzo rozpowszechniona. Różaniec to szkoła wiary, rozmyślania, pobożności, świętości, zwycięskiej nadziei i chrześcijańskiego życia. Różaniec to modlitewna forma Dobrej Nowiny, o przyjściu, Męce i zwycięstwie Chrystusa. Różaniec podaje centralne prawdy i historyczne fakty. Śledzimy życie, Mękę i zwycięstwo Pana Jezusa oczyma NMP, bliskiego świadka tych wydarzeń: całe Jej życie poświęcone jest Jezusowi, dla Niego pracuje, poświęca się, z Nim cierpi, z Jego zwycięstwa się cieszy, w Jego uwielbieniu bierze pełny udział , przez Wniebowzięcie i koronację na Królową Nieba i Ziemi. |
