Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Dziecko uzdolnione w klasie szkolnej

 

 Opracowała Jolanta Stromkowska


Szybkie tępo rozwoju społecznego i ekonomicznego wywołało wzrost zapotrzebowania na ludzi zdolnych, aktywnych i twórczych, na jednostki o nieprzeciętnym sposobie myślenia. Wprowadzona w ostatnich latach reforma oświaty nakłada na nauczycieli obowiązek przygotowania człowieka do udziału w zmieniającym się świecie i to już od najmłodszych lat szkolnych. Potencjalni fachowcy XXI wieku to dzisiejsi ludzie zdolni. Edukacja wczesnoszkolna kładzie nacisk na wspomaganie dziecka w osiąganiu możliwie najwyższego stopnia rozwoju osobowego, korzystnego dla niego i społeczeństwa, na rozwój jego zdolności. „Zdolności mogą być tu rozumiane jako możliwość uzyskania spodziewanych wyników przy wykonywaniu danych czynności w określonych warunkach zewnętrznych, możliwość wykonywania określonych czynności.” Zdolności przejawiające się w różnorodnych czynnościach zwane są ogólnymi czy też inteligencją ogólną, rozumianą jako zdolność uczenia się, rozwiązywania nowych problemów i zadań. Zdolności specjalne, inaczej kierunkowe, związane są z określonymi rodzajami, dziedzinami i formami działalności.
Na rozwój zdolności ma wpływ szereg czynników: zdolności centralne, które najmniej zależą od uczenia się i są wrodzonymi cechami mózgu, zdolności nabyte w toku doświadczeń społecznych oraz czynniki wspomagające, związane ze sferą osobowościowo-motywacyjną. Właściwy rozwój zdolności zależy od jednoczesnego oddziaływania zarówno wyposażenia biologicznego i kształtują się pod wpływem oddziaływań społecznych. Dodatkowo wpływ ma poziom i jakość własnej aktywności jednostki. Odpowiedni poziom rozwoju zdolności zależy od osobowości, zainteresowań, zamiłowań, od aktywności i potrzeby działania jednostki w danej sferze. Wspomagają jej rozwój takie cechy jak: upór, stałość i celowość działania, krytyczny stosunek do samego siebie oraz odpowiedni poziom potrzeb.
Każdy etap rozwoju dziecka cechują niepowtarzalne właściwości. Uważa się np., że zdolności matematyczne i muzyczne pojawiają się wcześniej od innych. Podobnie zdolności wybitne ujawniają się już w dzieciństwie, zaś okres przedszkolny sprzyja pojawianiu się zdolności artystycznych. Wiek młodszy szkolny to okres rozkwitu zdolności intelektualnych. Uczniów w wieku młodszym szkolnym charakteryzują duża wrażliwość, bezkrytyczne przyswajanie materiału i wiara w prawdziwość tego, czego się uczą. Sprzyja to rozwojowi zdolności ogólnych i specjalnych. Już w tym okresie zauważyć można grupki uczniów uzdolnionych z podstawowych przedmiotów nauczania.
Rodzący się człowiek z góry ma określone cechy psychofizyczne, które mogą w odpowiednich warunkach ujawnić się jako zdolności w późniejszym życiu. Ponieważ jest cała masa rodzajów zdolności należy starać się odróżnić dziecko ze zdolnościami w jakimś kierunku od dzieci przeciętnych. Czasem zaobserwować można to na podstawie różnic między rówieśnikami.
Proste jest odróżnienie dzieci, które jeszcze w młodszych grupach w przedszkolu nauczyły się płynnie czytać, umieją w głowie rozwiązywać działania. Z łatwością rozpoznamy dziecko, które potrafi wypowiadać dojrzałe, abstrakcyjne myśli o otaczającym świecie, o stosunkach między ludźmi. W szkole widoczne są dzieci wykonujące pracę dużo szybciej od innych i ciągle proszące o dodatkowe trudniejsze zadania, wyróżniają się również uczniowie czytające ogromne ilości książek lub zużywające wiele zeszytów ćwiczeń. Takie dzieci przejawiają swoje nieprzeciętne zdolności i wymagają odrębnych oddziaływań zapewniających pełny rozwój ich uzdolnień.
Znacznie trudniej rozpoznać uzdolnienia u dzieci, które na pozór niczym się nie wyróżniają, których potencjał wartościowych uzdolnień jest ukryty i nierozpoznany. Takich dzieci jest naprawdę dużo, jednak najczęściej nie otrzymują one pomocy w ich rozwijaniu.
Wyróżnia się pięć kryteriów do identyfikacji dzieci zdolnych.
1. Kryterium rozwoju fizyczno-motorycznego- dające już od momentu narodzin wyraźne przejawy( czujność noworodka tuż po narodzinach, wczesne samodzielne chodzenie, kondycja fizyczna, koordynacja ruchowa itd.)
2. Kryterium rozwoju umiejętności pisania i czytania- przejawiające się wczesnym, nawet około 4 roku życia nabywaniem umiejętności pisania i czytania.
3. Kryterium rozwoju emocjonalno-motywacyjnego osobowości- objawiające u dziecka niezależność, samodzielność w wykonywanej pracy, dojrzalszy poziom humoru, indywidualność, samowystarczalność, ale i wrażliwość, stałość emocjonalna, otwartość na nowe bodźce, doświadczenia, wybujała fantazja, wyobraźnia.
4. Kryterium rozwoju interpersonalnego- objawia się u dziecka w preferowaniu osób dorosłych, szukaniu towarzystwa wśród dzieci starszych, chętnym podejmowaniu ról przywódczych, czasem dziecko takie odbierane jest jako nieprzystosowane.
5. Poziom rozwoju intelektualnego i osiągnięć szkolnych.
W szkole największe zainteresowanie ze strony nauczycieli budzą uzdolnienia sfery intelektualnej. Obserwują oni u ucznia najczęściej zdolność koncentracji uwagi, sprawdzają pamięć operacyjną i procesy umysłowe: rozumowanie, zdolność do logicznego myślenia. O uzdolnieniach intelektualnych może świadczyć umiejętność ucznia do dostrzegania wieloznaczności pytań, umiejętność rozwiązywania problemów nieszablonowo, wytrwałość podczas rozwiązywania problemu, czasem w skrócony sposób dochodzenie do prawdy. Skutkiem przejawianej przez uczniów uzdolnień jest wysoki poziom osiągnięć szkolnych- uczniowie ci bardzo dobrze czytają, wykazują się dobrą pamięcią i sprawnością myślenia oraz wysokim ilorazem inteligencji. Tak być powinno, jednak część uczniów uzdolnionych osiąga niskie jak na swoje możliwości wyniki, tworzą one grupę uczniów nieprzystosowanych.
Ponieważ rozwój zdolności i zainteresowań dzieci nie przebiega spontanicznie, wiele zależy od systematycznie prowadzonych działań dydaktycznych, wychowawczych i organizacyjnych szkoły, a wspieranych środowiskiem pozaszkolnym. Na szkole ciąży więc odpowiedzialność wspierania rozwoju wszechstronnego dziecka. Jest to trudne szczególnie, gdy wskutek oszczędności budżetowych usunięto z planów pracy szkół zajęcia pozalekcyjne i koła zainteresowań a dzieci uzdolnione zostały pozbawione należytej opieki. Prowadzi to do wykorzystywania przez uczniów umiejętności na zajęciach lekcyjnych zamiast rozwijania ich poprzez stosowanie odpowiednich zabiegów dydaktycznych.
Uczniowie zdolni są na zajęciach bardzo absorbujący, wymagający i kłopotliwi. Stawiają wiele szczegółowych pytań, często nudzą się na zajęciach, wymuszają zajmowanie się nimi, zadają pytania, których reszta uczniów nie rozumie. Nie potrafią pracować w grupie, bo szybko i samodzielnie wykonują pracę i nie liczą się ze zdaniem innych w grupie.
Te zachowania sprawiają, że uczniowie ci uważani są za kujonów, traktowani jako zarozumiali, przez słabszych kolegów nie są lubiani, uważani za tych, którzy chcą przypodobać się nauczycielowi. To postrzeganie ich przy braku właściwej pracy wychowawczej nauczyciela może potęgować niechęć kolegów w klasie. Odrzucenie przez rówieśników a ich inny sposób postrzegania świata utrudnia ich właściwy rozwój. Tacy pozostawieni sobie samym przez nauczyciela starają się dostosowywać do panujących stereotypów, rezygnując ze swoich zdolności, zaś niemożność zaspokojenia własnej aktywności twórczej i poznawczej wywołuje frustrację, nawet agresję. Dalszą konsekwencją tego może być lekceważący stosunek do nauczycieli.
Sposobem na wyjście z takiej sytuacji jest rozluźnienie systemu klasowo- lekcyjnego tak, aby uczeń mógł opanować problem go interesujący we właściwym dla siebie tempie, wdrożenie do pracy klasy własnych wypracowanych z uczniami i rodzicami / w miarę możliwości/ autorskich programów kształcenia. Umożliwienie uczniom od jak najwcześniejszych lat zróżnicowanych form nauki języków obcych. Należy pamiętać, że już w nauczaniu zintegrowanym ważne jest wczesne rozwijanie i utrwalanie już istniejących oraz rozbudzanie i kształtowanie nowych uzdolnień i zdolności. Służą temu zajęcia zróżnicowane, próby włączenia dzieci uzdolnionych do pracy kół zainteresowań, wprowadzenie już od najmłodszych klas nauki języków obcych, indywidualizacja programów nauczania, utworzenie w szkole popularyzacji dorobku dzieci zdolnych/-imprezy, spotkania, podziękowania, dyplomy/, organizowanie różnorodnych konkursów różnego szczebla. Sprzyja temu zapewnienie uczestnictwa w różnych formach życia kulturalnego(teatr, kino),oraz dostęp do księgozbioru naukowego i popularnego, rozbudzenie potrzeby samoedukacji, samokontroli i samooceny ucznia. Dobre wyniki dają opracowane i dopasowane do potrzeb grupy nowatorskie programy nauczania
Niezwykle ważne w organizowaniu pracy z uczniem uzdolnionym jest właściwe przygotowanie do pracy nauczyciela. Musi on być niezwykle twórczy, to z kolei nakłada na niego obowiązek ciągłego dbania o rozwój, systematycznego doskonalenia swoich umiejętności pedagogicznych, wzbogacania wiedzy psychologicznej, metodycznej i merytorycznej, warsztatu pracy oraz nowatorskich metod nauczania.

Niezwykle ważnym jest wczesne rozpoznanie ucznia „zdolnego” i wczesne podjęcie z nim pracy. D. Ciechanowska wyodrębnia trzy grupy cech na podstawie których można rozpoznać ucznia zdolnego.
Cechy intelektualne:
-wypowiedzi ucznia są bogate pod względem słownictwa
-posiada duży zasób wiedzy wykraczający poza program
-jest aktywny na lekcji
-szybko pracuje
-ma szerokie zainteresowania
-ma dobrą pamięć
-jest zaangażowany
-jest spostrzegawczy
-potrafi się koncentrować na zadaniu
-dużo czyta
Myślenie twórcze:
-samodzielnie rozwiązuje zadania
-zadaje skomplikowane pytania problemowe
-tworzy własne koncepcje różnych rozwiązań
-potrafi w praktyce wykorzystać swoje wiadomości
-jego rysunki są bogate w szczegóły i stosuje szeroką gamę kolorów
-potrafi wyłapać swoje błędy
-umie samodzielnie wyciągać wnioski
-jest dociekliwy
Cechy osobowościowe
-są bardzo pewni
-są ambitni
-chcą być najważniejsi w klasie
-chcą dominować w klasie

Jeżeli zauważyłeś jakieś nadużycia w prezentacji napisz o tym poniżej i wyślij je do nas:
INFORMACJE O PREZENTACJI

Ostatnią zmianę prezentacji wykonał: Szkolnictwo.pl.
IP autora: 83.21.195.174
Data utworzenia: 2008-09-01 22:56:07
Edycja: Edytuj prezentację.

HISTORIA PREZENTACJI

Szkolnictwo.pl (83.21.195.174) - Prezentacja (2008-09-01 22:56:07) - Edytuj prezentację.





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie