Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Ingerencja w rodzinę dysfunkcyjną

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2631 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Artykuł jest skierowany do osób, które w swojej pracy mają kontakt z dziećmi z rodzin dysfunkcyjnych. Opisuje kiedy mamy do czynienia z rodziną dysfunkcjonalną, jakie są jej specyficzne cechy oraz w jaki sposób skoła może pomóc dzieciom, którym rodzice nie zapewniają właściwych warunków wychowawczych z racji zaburzonych relacji między domownikami.

 Jak przekonuje wielu psychologów, głównym elementem systemu rodzinnego jest związek małżeński. Fundamentem rodziny, podkreśla J. Bradshaw, jest relacja Mamy ze sobą, relacja Taty ze sobą oraz wzajemne relacje pomiędzy nimi. W takim ujęciu, mąż i żona są architektami rodziny.

Kiedy mamy do czynienia z rodziną z dysfunkcją?
      Jak pisze Bradshaw w książce "Zrozumieć rodzinę": "Rodzina dysfunkcjonalna jest stworzona przez dysfunkcjonalne małżeństwo, takie małżeństwa zaś tworzą dysfunkcjonalne osoby, które odnajdują się wzajemnie i żenią ze sobą. Jednym z tragicznych faktów jest to, że osoby dysfunkcjonalne prawie zawsze znajdują inną osobę, która działa albo na tym samym, albo na większym poziomie dysfunkcji".
      Tak więc jedną z cech rodziny dysfunkcjonalnej jest to, że jest ona fragmentem wielopokoleniowego procesu. Tkwi ona, a raczej porusza się w swego rodzaju błędnym kole i nie potrafi się z niego wydostać, opierając się wyłącznie na własnych siłach.

Rodziny dysfunkcjonalne:
  • brak w nich intymności,
  • są "zakorzenione we wstydzie",
  • mają utrwalone, zamrożone, sztywne role,
  • zaprzeczają swoim problemom,
  • ich członkowie nie mogą zaspokoić swoich potrzeb,
  • system komunikacji polega na otwartym konflikcie albo na zgodzie na to , żeby nie było niezgody,
  • indywidualne różnice są poświęceniem dla potrzeb systemu,
  • jawne tajemnice są częścią kłamstw, które trzymają rodzinę w zamrożonym stanie,
  • zaprzeczanie konfliktom i frustracji tworzy sytuację, w której każdy chce osiągnąć swoje cele siłą woli,
  • ich członkowie odrzucają granice własnej osoby dla podtrzymania systemu rodziny.
     Wiadomo, że rodzina powinna mieć główny udział w wychowaniu dziecka. Jednak z analizy sytuacji wychowawczej w szkołach widać, że znajduje się w nich coraz więcej dzieci potrzebującej szczególnej opieki, tych, którym rodzina nie zapewnia właściwych warunków wychowawczych, z racji swej bezradności, prymitywizmu lub zdemoralizowania. Dużą grupę stanowią uczniowie mający trudności w nauce.
      W związku z tym, szkoła stara się pomóc takim dzieciom, zaspokajając ich niektóre potrzeby.
Występują one głównie w trzech postaciach:
  • pomocy materialnej,
  • dożywiania,
  • opieki wychowawczej.
     Żeby pedagog poznał rodzinę, musi o niej zebrać informacje, uwzględniając następujące sprawy.
  1. Czynniki rzeczowo- ekonomiczne: pełna lub niepełna rodzina, członkowie rodziny, jej dochód, praca ojca i matki, wyposażenie i standard mieszkania, historia rodziny, główne wydarzenia w życiu rodziców.
  2. Atmosfera emocjonalna panująca w domu.
  3. Podejście do ucznia: stosunek uczuciowy, sposób kierowania nim, rola i zadania, jakie uczeń ma do spełnienia w domu, zbieżność lub rozbieżność między wymaganiami domu i szkoły, stosunek rodziców do nauki i przyszłego zawodu , przygotowanie rodziców do pomagania szkole w pełnieniu jej funkcji wychowawczych.
  4. Czynniki kulturalne: wykształcenie rodziców, wyposażenie kulturalne domu, uczestnictwo w użytkowaniu dóbr kulturalnych, wzorce zabawy, zainteresowanie rodziców, kultura językowa rodziców.
     Informacje o rodzinie można zdobywać w trakcie wizyt – za pomocą ankiety lub wywiadu. Przeprowadzając wywiad środowiskowy, pedagog ma okazję do nawiązania z rodziną bliższych kontaktów. Niektóre rodziny nie pozwalają na jakąkolwiek ingerencję osób z zewnątrz, nie chcą nawet otworzyć drzwi swego mieszkania. Czasami nawiązany z dużym trudem pierwszy kontakt daje pomyślne efekty, umożliwiając rozpoczęciem pracy nad przywróceniem rodziny społeczeństwu, co stwarza korzystną sytuację w resocjalizacji dziecka. Bardzo trudne problemy stwarzają rodziny rozwiedzione, w których nie są prawidłowo rozwiązane kontakty ojca i matki z dzieckiem.
      Rozmowy prowadzone z rodzicami w miejscu zamieszkania dziecka , któremu trzeba pomóc, są najlepszą formą podnoszenia na wyższy poziom kultury pedagogicznej rodziców. Poradnictwo prowadzone w rodzinie w czasie towarzyskiej rozmowy pozwala uniknąć mentorskiej, nauczającej postawy. Rodzice nie lubią pouczania, często są przekonani o swym wyłącznym prawie do dziecka .
      Korzystną okazją do nawiązania współdziałania pedagoga z rodzicami jest przygotowanie dzieci do rozpoczęcia nauki w szkole. Badając dojrzałość szkolną dziecka , pedagog jednocześnie usiłuje poznać styl wychowania rodzinnego, w razie wykrytych nieprawidłowości wychowawczych zwraca taktownie uwagę i proponuje ewentualne zmiany.
      Pedagog dba o to, aby w rodzinie stworzono dziecku odpowiednie warunki do pracy umysłowej i do rozwijania zainteresowań
      Na szczególną uwagę zasługują wywiady środowiskowe jako dające stosunkowo duże możliwości stwierdzenia stanu panującego w domu rodzinnym. Z wyjątkiem uzasadnionych wypadków nie powinny mieć charakteru odwiedzin urzędowych. Niezapowiedziane, mające na celu ustalenie postępowania wychowawczego, poznanie przyczyn, nieobecności itp. pozwoli wychowawcy uchwycić nie wyreżyserowany i nie zafałszowany obraz warunków domowych. Równocześnie pomocne okazać się tu mogą opinie Poradni Pedagogiczno-Psychologicznych oraz lekarzy specjalistów ( w razie jakiś zaburzeń ), pod warunkiem, że matka lub ojciec zechcą zgłosić się z dzieckiem tam w wyznaczonym terminie.
      W miarę starannie prowadzonego rozpoznania można uzyskać coraz bardziej dokładny i prawdziwy obraz stanu wychowawczego i materialnego domu rodzinnego dzieci i młodzieży.
      Dopiero na tym tle staje się możliwe właściwe rozszyfrowanie przyczyn wychowawczego i zdrowotnego stanu ucznia, a tym samym i pojęcia odpowiednich środków zaradczych. Należy dodać, że systematycznie prowadzona i aktualizowana dokumentacja lub jej skrót, w razie przejścia ucznia do innej szkoły, powinny być jej przekazane.
      Podczas przeprowadzania rozmowy i przy wykorzystaniu uzyskanych wiadomości obowiązuje daleko posunięta dyskrecja i takt..
      Pedagog musi zdobyć potrzebne mu wiadomości, niejednokrotnie tajone przez rodzinę, nie może jednak dopuścić do wzajemnego oskarżania się członków rodziny, jak i osób trzecich o ujawnienie tajemnic. W wielu zaś sprawach konieczne jest zachowanie tajemnicy zawodowej, podobnie jak np. wśród lekarzy. Również w rozmowach z dzieckiem nie powinno się dopuszczać do sytuacji, w których będzie ono oskarżać rodziców lub wyczuje, iż jest o nich rozpytywane.
      Uczniowie z rodzin z dysfunkcją objęte są przez szkołę dodatkową opieką. Uczestniczą :
  • w dodatkowych-pozalekcyjnych- zajęciach dydaktycznych ,
  • w zajęciach na świetlicach środowiskowych,
  • w różnych kołach zainteresowań, a zwłaszcza w zajęciach sportowych.
Objęte są również opieką dydaktyczno-wyrównawczą.
      Jednym z najbardziej trudnych problemów rodziny jest alkohol. W systemie organizacji pomocy dzieciom z tych rodzin uwzględniać należy następujące zadania opiekuńczo wychowawcze:
  • leczenie specjalistyczne samego alkoholika,
  • opieka nad dzieckiem i rodziną ( pomoc finansowa, dożywianie, wyposażenie w odzież, opieka zdrowotna ),
  • zapobieganie i przezwyciężanie dewiacyjnych zachowań rodziców i dziecka,
  • kształtowanie poprawnych stosunków wewnątrz rodzinnych,
  • przezwyciężanie trudności szkolnych dziecka,
  • kształtowanie aspiracji szkolnych dziecka,
  • kształtowanie poprawnych stosunków dziecka z nauczycielami i rówieśnikami,
  • organizowanie czasu wolnego i środowiska rówieśniczego dziecka.
     W wypadku stwierdzonego mniej lub bardziej systematycznego alkoholizmu jednego lub obojga rodziców jedną ze spraw pierwszej wagi jest w miarę możliwości jak najdalej idące ograniczenie czasu przebywania dziecka w domu. Pewną rolę mogą odegrać domy rodzinne innych uczniów.
      Wychowawca mając rozeznanie, w których domach panuje właściwy klimat wychowawczy, może doprowadzić do podjęcia przez nie opieki nad uczniami z rodzin alkoholików.
      Dziecko z rodziny alkoholików nie może odnosić wrażenia jakiegokolwiek wyróżniania, a tym bardziej litości, nawet nie powinno sobie zdawać z opieki, jaką jest otoczone, a w szczególności z jej przyczyn.

Opracowała: Anna Nawrot

LITERATURA J. Bradshaw " Zrozumieć rodzinę ", Warszawa 1998
W. Sawicki " Profilaktyka przeciwalkoholowa wśród młodzieży", Społeczny komitet przeciwalkoholowy Warszawa 1979
M. Kostanecka "Sytuacja szkolna dzieci z rodzin dotkniętych alkoholizmem ", Społeczny Komitet Przeciwalkoholowy Warszawa 1986
H. Zabrodzka "Gdy dziecko schodzi na złą drogę", WSiP Warszawa 1974 Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela. pod redakcją K. Kruszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa 1993
I. Jundziłł " Rola zawodowa pedagoga szkolnego ", WSiP Warszawa 1980

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie