Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Dysleksja rozwojowa

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 2067 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Na Anetę zwróciłam uwagę już od pierwszych chwil pracy z klasą piątą. Miała poważne trudności z uczeniem się, dostawała złe oceny. Nie była w stanie opanować podstawowych zagadnień językowych. Problem wydawał się poważny i złożony. Uczennica nie mogła, pomimo przejawianych chęci, przyswoić sobie nauczanego materiału. Niepowodzenia, brak sukcesów w nauce, obniżały jej wiarę we własne siły, osłabiały motywację do nauki. Zdałam sobie sprawę, że proces narastania niepowodzeń szkolnych może w konsekwencji doprowadzić do zahamowań, negatywizmu, zaburzeń zachowania. Aby nie dopuścić do wystąpienia tych zachowań u Anety, postanowiłam dokładnie przyjrzeć się dziewczynce, otoczyć ją szczególną opieką i pomocą. Zdecydowałam o konieczności wprowadzenia dodatkowych zajęć wyrównawczych.


  Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu ujawniają się dopiero w szkole, podczas gdy już w okresie przedszkolnym można zauważyć objawy, które cechują tzw. dzieci ryzyka dysleksji. Do objawów tych należą:
  • opóźniony rozwój mowy
  • niska sprawność i koordynacja ruchów podczas zabaw ruchowych, rysowania i pisania (brzydki charakter pisma)
  • wadliwa wymowa, trudności z wypowiadaniem złożonych słów, błędy gramatyczne
  • oburęczność
  • trudności w czytaniu
  • trudności w opanowaniu poprawnej pisowni, mylenie liter podobnych pod względem kształtu, opuszczanie liter, błędy ortograficzne pomimo znajomości zasad ortografii
Na Anetę zwróciłam uwagę już od pierwszych chwil pracy z klasą piątą. Miała poważne trudności z uczeniem się, dostawała złe oceny. Nie była w stanie opanować podstawowych zagadnień językowych.
Problem wydawał się poważny i złożony. Uczennica nie mogła, pomimo przejawianych chęci, przyswoić sobie nauczanego materiału. Niepowodzenia, brak sukcesów w nauce, obniżały jej wiarę we własne siły, osłabiały motywację do nauki. Zdałam sobie sprawę, że proces narastania niepowodzeń szkolnych może w konsekwencji doprowadzić do zahamowań, negatywizmu, zaburzeń zachowania. Aby nie dopuścić do wystąpienia tych zachowań u Anety, postanowiłam dokładnie przyjrzeć się dziewczynce, otoczyć ją szczególną opieką i pomocą. Zdecydowałam o konieczności wprowadzenia dodatkowych zajęć wyrównawczych.

Geneza i dynamika zjawiska

Aneta miała ogromne braki w wiadomościach i umiejętnościach. Nie potrafiła czytać i pisać w języku angielskim. Przed opracowaniem programu pomocy, przeanalizowałam dokumenty – arkusze ocen i opinie o uczennicy. Przeprowadziłam też rozmowy z nauczycielami, którzy ją wcześniej uczyli, z pedagogiem szkolnym i rodzicami dziewczynki. Na podstawie zgromadzonych informacji mogłam ocenić poziom rozwoju uczennicy i rozwój zjawiska w czasie.

Przyczyną trudności w opanowaniu umiejętności pisania oraz czytania Anety była dysleksja rozwojowa. Utrzymująca się niedojrzałość percepcji wzrokowej oraz słuchu fonematycznego obniżała poziom poprawności ortograficznej pisma i technikę czytania. W pisowni występowały błędy ortograficzne, zapis fonetyczny, opuszczanie liter i drobnych elementów literowych, mylenie liter, słabe zapamiętywanie dyktowanych zdań.

Znaczenie problemu

Dysleksja rozwojowa oznacza specyficzne trudności w nauce czytania i/lub pisania. Trudności te są uwarunkowane konstytucjonalnie i występują mimo stosowania odpowiednich metod nauczania u dzieci o prawidłowym rozwoju intelektualnym, bez deficytów sensorycznych (wad wzroku i słuchu) i wychowywanych w sprzyjających warunkach społeczno-kulturowych. Dysleksja nie zaburza zdolności rozumowania, rozwiązywania problemów, tworzenia pojęć i krytycznego myślenia. Dysleksja odnosi się do trudności w czytaniu, dysgrafia – do tych trudności w pisaniu, które dotyczą poziomu graficznego pisma, a dysortografia – do trudności w opanowaniu poprawnej pisowni. Określenie dysleksja rozwojowa oznacza, że ma ona charakter wrodzony i towarzyszy dziecku przez cały okres rozwoju, w odróżnieniu od dysleksji nabytej, która dotyczy utraty opanowanych wcześniej umiejętności, na skutek np. urazu, wylewu czy zawału mózgu. Dysleksja o głębokim stopniu nasilenia (dyslexia deep), którą rozpoznaje się u 2-4% uczniów, jest problemem bardzo poważnym. Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu nieproporcjonalnie (3-4-krotnie) częściej zdarzają się wśród mężczyzn. Zresztą wskaźnik ten dotyczy również innych dysfunkcji ośrodkowego układu nerwowego, takich jak zespół sawanta, autyzm, leworęczność, zaburzenia artykulacji i ekspresji językowej czy zespół ADHD.
Dysleksja jednak najczęściej związana jest z deficytami fonologicznymi. Każdy język obcy ma swoją specyfikę, odmienny system fonologiczny. Zazwyczaj tak bywa, że im większa rozbieżność grafo-fonemowa w danym języku, tym większą stanowi on trudność dla uczniów dyslektycznych. Przykładem może być tu język angielski, który ma wyjątkowo nieregularną i nietransparentną pisownię: operuje się w nim 26 literami do utworzenia symboli aż 44 głosek (np. głoskę „i” czy „e” zapisuje się na wiele różnych sposobów). Uczniowie z dysleksją z reguły lepiej radzą sobie z mówieniem, natomiast często mają poważne trudności w przyswojeniu języków obcych w zakresie form pisanych, do których zalicza się ortografia, sformułowanie wypowiedzi pisemnej i czytanie. Dla dużej grupy uczniów dyslektycznych poważny problem w nauce języków obcych stanowi rozumienie mowy ze słuchu, szczególnie odtwarzanej z kaset lub płyt CD w wykonaniu native speakera.

Prognoza

Przewidywania na podstawie własnych doświadczeń i literatury, co do skuteczności moich oddziaływań.

Negatywna

W przypadku zaniechania oddziaływań:

  • uczennica nie opanuje techniki czytania, co wiązać się będzie z trudnościami w uczeniu się innych przedmiotów,
  • pogłębiać się będą problemy związane z ortografią i stroną graficzną pisma,
  • trudności dezorganizować będą naukę ucznia i wpływać negatywnie na jego osiągnięcia szkolne,
  • dziewczynka będzie doświadczała poczucia niższej wartości, co spowodować może zaburzenia w zachowaniu,
  • pogłębiać się będą problemy emocjonalne chłopca,
  • dziewczynka nie otrzyma promocji do następnej klasy.
Pozytywna

Podjęte działania mają doprowadzić do:
  • usprawnienia rozwoju funkcji psychomotorycznych,
  • wyrównywania braków w wiadomościach i umiejętnościach Anety,
  • eliminowania niepowodzeń szkolnych oraz ich emocjonalnych i społecznych konsekwencji,

Propozycje rozwiązania problemu

Uczniowie dyslektyczni są wymagającymi uczniami. Koniecznym jest uznanie indywidualności każdego z nich. Metoda, która jest skuteczna w odniesieniu do jednego ucznia niekoniecznie będzie skuteczną w odniesieniu do drugiego. Ważnym jest ,aby znaleźć sposoby na podniesienie poziomu koncentracji ucznia. Należy zatem zmieniać charakter wykonywanych ćwiczeń. Dzieci dyslektyczne mogą się skoncentrować jedynie przez krótki okres czasu dlatego wskazane jest stosowanie przerw w nauce.

Akcentujmy mocne strony uczniów. Trudności w czytaniu i pisaniu mogą być zrekompensowane przez czynniki taki jak wysoki IQ lub uzdolnienia techniczne. Instrukcje i objaśnienia towarzyszące ćwiczeniom muszą być krótkie i klarowne. Ten sam aspekt może być wprowadzony na różne sposoby angażując różne zmysły: wzroku, słuchu, ale także dotyku, powonienia i smaku.

Uczniowie mają patrzeć, słuchać, mówić; słuchać i śpiewać; patrzeć i wskazywać; patrzeć, słuchać i czytać; mówić, dotykać i wąchać.
Cel osiągniemy stosując urozmaicone techniki nauczania, np.:

· dialogi w formie scenek teatralnych
· użycie rymów i rytmu ( piosenki, wierszyki)
· motywy wizualne
· rodziny wyrazów
· łamigłówki
· gry (Simon says, Snakes & Ladders, Bingo)
· gry planszowe

Praktyka nauczania języka angielskiego w przypadku uczniów dyslektycznych powinna opierać się na jasnych i nieskomplikowanych technikach, a zarazem stymulować procesy kognitywne: pamięć, uwagę i słuchowe funkcje językowe.
Należy pamiętać, że uczniowie z dysleksją bardzo często mają zaburzenia bezpośredniej pamięci słuchowej, czyli tzw. pętli fonologicznej. Krótkotrwała pamięć fonologiczna specjalizuje się m. in. w nabywaniu języka.
Nowe wyrazy należy objaśniać za pomocą:
  • polskiego odpowiednika,
  • kontekstu,
  • w formie opisowej,
  • podania synonimu lub antonimu,
  • obrazka,
  • tworzenia związków z nowym wyrazem.
Nauczanie gramatyki uczniów z dysleksją rozwojową powinno odbywać się w sposób indukcyjny: zjawiska morfosyntaktyczne należy wprowadzać poprzez odpowiednio dobrane przykłady ilustrujące dany problem, a zadaniem uczniów będzie znalezienie zależności i sformułowanie reguły. Przebieg tego procesu powinien być umiejętnie kierowany przez nauczyciela. Warto wyeksponować zjawisko analogii, uświadamiające uczniom możliwość stosowania w praktyce poszczególnych struktur. Aktywne zaangażowanie w samodzielne odkrywanie zasad i tworzenie własnych przykładów pozwala na trwałe i skuteczne opanowanie form gramatycznych.

Do ćwiczeń do nauczania rozumienia mowy i mówienia należą:
· ćwiczenia słuchu fonematycznego,
· ćwiczenia werbalnej pamięci słuchowej,
· ćwiczenia rytmu wypowiedzi,
· ćwiczenie intonacji,
· ćwiczenie akcentuacji,
· ćwiczenia strategii słuchania,
· ćwiczenia w rozumieniu i interpretacji komunikatów,
· ćwiczenia syntetyczne:
· zadawanie pytań,
· udzielanie odpowiedzi na zadane pytanie,
· uczestnictwo w dialogu w związku z konkretną sytuacją,
· inscenizacja dialogowego fragmentu tekstu,
· przeprowadzanie wywiadów Bibliografia

Bogdanowicz M., Integracja percepcyjno-motoryczna. Teoria – diagnoza – terapia, Warszawa 1997

Bogdanowicz M., Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu – dysleksja rozwojowa, w: Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, red. T. Gałkowski i G. Jastrzębowska, Opole 2003

Bogdanowicz M., Adryjanek A., Uczeń z dysleksją w szkole. Poradnik nie tylko dla polonistów, Gdynia 2004

Anna Jurek: Języki obce w nauczaniu uczniów z dysleksją rozwojową, Języki Obce w Szkole 1/2004 – 4/2004

Anna Jurek: Co powinni wiedzieć o dysleksji nauczyciele języków obcych, Biuletyn Informacyjny Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Dysleksji, 2004, nr 29

Anna Jurek: ABC dysleksji, Języki Obce w Szkole 5/2004

Michael Vinegrad: A Revised Adult Dyslexia Check list, “Educare”, No 48, Marzec 1994

Strona internetowa Polskiego Towarzystwa Dysleksji http://dysleksja.univ.gda.pl/


Opracowała: Monika Franas, SP Czerniewice

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie