Człowieku, naucz się tańczyć,
Bo aniołowie w niebie
Nie będą wiedzieli, co z tobą zrobić”
Święty Augustyn
PROGRAM KÓŁKA TANECZNEGO
Opracowała : mgr Dorota Kosińska
„ Taniec nie tylko bawi, ale daje pożytek, kształci i uczy. Oswaja nasz z widokiem pięknych form i roztacza przed nami świat czarujących dźwięków, łączy harmonijne piękno duchowe i piękno cielesne. W ten sposób rozwija i kształci smak ” – Lukian z Samosate Dialog o tańcu
Taniec zaliczany jest do jednej z najstarszych form sztuki i kulturowej działalności człowieka. Zawsze był i jest nadal jednym ze sposobów przeżywania i przekazywania emocji, formą fizycznego i duchowego odreagowania oraz okazją do zabawy i terapii. Uważa się, że taniec towarzyszył człowiekowi od początku jego istnienia, a kształtowanie form tanecznych następowało w miarę poznawania otaczającego świata, gdy człowiek starał się naśladować przejawy tegoż świata i swoim ciałem wyrażał uczuciowy stosunek do niego.
Taniec dostarcza człowiekowi wiele emocji i wrażeń estetycznych. Wielka różnorodność stylów tanecznych spowodowała, że słowo to może oznaczać inny rodzaj tańca, specyfikę lub inny sposób poruszania się.
Słowo taniec trudno jest jednoznacznie określić. Najczęściej jest to rytmiczny ruch wykonywany przy muzyce. Jedną z pierwszych definicji tańcz dał Lukian z Samosate mówiąc, że taniec polega na wiernym wyrażaniu przeżyć duchowych oraz, że „taniec zjawił się równocześnie z tą chwilą, w której powstał wszechświat, źródłem tańca jest odwieczna miłość”. W encyklopedii Powszechnej PWN zdefiniowany został jako rodzaj sztuki polegający na usystematyzowanych ruchach i gestach, powiązanych rytmicznie z towarzysząca im muzyką . Według Olgi Kuźmińskiej „taniec to rytmiczne poruszanie tańczącego, inspirowane różnorodną muzyką i wewnętrznymi przeżyciami”.
Podsumowując, stwierdzić należy, że taniec na przestrzeni wielu lat ukształtował się w różnych kierunkach, przybierając odpowiednie nazwy. Wśród wielu jego odmian wymienia się następujące, najbardziej tradycyjne jego rodzaje :
1. Taniec ludowy ( regionalny i narodowy ) – z którym związany jest autentyzm połączony ze spontanicznością i zabawą. Taniec ten, który tradycją sięga zmierzchłych czasów, uznawany jest za taniec naszych pradziadów. To właśnie on towarzyszył wielu obrzędom, ceremoniom, uroczystościom i zwyczajom ludowym.
2. Taniec towarzyski (standardowy, latynoamerykański, dyskotekowy)
3. Taniec estradowy ( rewiowy, kabaretowy, step )
4. Widowisko baletowe ( balet klasyczny, taniec neoklasyczny )
5. Widowisko taneczne ( pantomima, małe formy muzyczno-taneczne, masowe pokazy taneczne, tance historyczne )
6. taniec charakterystyczny ( hiszpański, grecki, murzyński, rosyjski )
7. Taniec sportowy ( taniec towarzyski, rock and roll sportowy, disco dance, free style, hip hop, lambada .)
Wyżej wymienione tańce mogą występować w formie sztuki tanecznej lub w formie zabawy. W pierwszym przypadku odtwórcą tańca jest tancerz – profesjonalista, który po długoletnim, odpowiednio ukierunkowanym szkoleniu potrafi przedstawić swoje umiejętności w taki sposób, że wzbudza zachwyt u obserwatora. W drugim przypadku taniec związany jest z życiem towarzyskim lub czynną formą wypoczynku. Jego odtwórcą może być każdy człowiek, któremu taka forma ruchu sprawia satysfakcję i daje zadowolenie.
Dla dzieci taniec jest naturalną swobodą ruchów. Objawia się on tym, że chętnie skaczą, kołyszą się, obracają się, mimo, że tego nikt ich nie uczył. Każde dziecko ten sam ruch wykonuje w inny sposób, tak jak go czuje i tak jak potrafi, gdyż obdarzone jest bogata wyobraźnią ruchową.
Dziecko od najwcześniejszych lat odczuwa potrzebę ruchu. Wyraża się to między innymi w jego dążeniu do tańca. Muzyka dodaje specjalnego wyrazu ruchom dziecka. Poruszając się zgodnie z nakazami muzyki uczeń odczuwa ją bardziej aktywnie, łatwiej rozumie jej charakter.
Taniec jest jednym ze sposobów przeżywania i przekazywania emocji, formą fizycznego i duchowego wyżycia, sposobem zabaw i odprężenia. Umożliwia on regenerację sił fizycznych, psychicznych oraz podniesienie sprawności ruchowej.
Wspólnym celem zabaw i tańców przy muzyce jest rozwijanie w dzieciach poczucia kolektywizmu oraz zwiększeni karności i odpowiedzialności.
Dzięki pracy zespołowej rozwijają się indywidualne zdolności każdego dziecka. Zajęcia tego rodzaju pozwalają ujawnić inicjatywę, aktywność i samodzielność uczniów.
Konieczność zapamiętania poszczególnych zmian zachodzących w układach tanecznych zmusza do uwagi, szybkiej orientacji, decyzji, uczy przestrzegać ładu i porządku, podporządkowywać się umownym przepisom, wyrabia pozytywne cechy charakteru kształci wrażliwość estetyczną.
Dzieci lubią popisywać się przed innymi, toteż nauczony taniec chętnie chcą zaprezentować przed rodzicami, dziadkami czy kolegami. Zabawa ich sięga zenitu, gdy mają możliwość zatańczyć „na scenie”, przebrać się w kostiumy taneczne, wymalować buzię i chociaż na chwilę stać się „prawdziwym tancerzem”.
Dla uczniów nauczania zintegrowanego i klas IV - VI okazją do nauki tańca są lekcje wychowania fizycznego. Program szkoły podstawowej zawiera m.in. takie treści, jak wykonywanie różnych ruchów w rytmie i przy muzyce, dowolna ilustracja danego rytmu, odtwarzanie obrazów za pomocą ciała, zabawy rytmiczno – taneczne, taniec ze śpiewem, elementy tańców narodowych i regionalnych ze szczególnym wyeksponowaniem walorów kulturowych oraz podstawowe kroki i figury tańców towarzyskich.
We współczesnym świecie dziecko większość wolnego czasu poświęca na oglądanie telewizji, niejednokrotnie wybiera programy o wątpliwej wartości intelektualnej i estetycznej. Tym ważniejsza staje się w takim przypadku rola szkoły. To właśnie szkoła w ramach zajęć pozalekcyjnych może zapewnić dziecku łączność ze sztuką i rozbudzić w nim potrzebę takiego kontaktu.
Do tej pory brakowało dziecięcego zespołu tanecznego nie tylko w mojej szkole, ale także w pozostałych szkołach w gminie Kotlin.
W związku z tym, że zawsze interesowałam się tańcami różnego typu postanowiłam w czasie wolnym stworzyć i poprowadzić dziecięcy zespół taneczny, który pozwoli grupie dzieci rozwinąć swoje zainteresowania tańcem, oraz podniesie poziom jakości pracy szkoły w tym zakresie.
Poniżej przedstawiam program własny według, którego będę prowadziła kółko taneczne podczas zajęć pozalekcyjnych.
* CELE PROGRAMU
CELE OGÓLNE
1. Wspomaganie harmonijnego rozwoju psychofizycznego uczniów. 2. Ukazywanie celowości kształtowania estetyki i harmonii ruchu , wyczucia rytmu, wyobraźni twórczej, rozwijania uzdolnień tanecznych oraz wrażliwości na piękno i wdzięk. 3. Zaspokajanie naturalnej potrzeby ruchu. 4. Poznawanie tańców regionalnych, narodowych, towarzyskich. 5. Stwarzanie warunków do kształtowania zachowań sprzyjających zdrowiu przez czynny udział w zajęciach muzyczno – ruchowych w formie pozalekcyjnej. 6. Rozwijanie poczucia kolektywizmu i odpowiedzialności. 7.Budowanie poczucia własnej wartości, pozytywnego obrazu samego siebie i wiary we własne siły. 8. Nauczanie harmonijnego współżycia w grupie, podporządkowania się umownym przepisom, samoopanowania. 9. Rozwijanie postawy twórczej, koordynacji i sprawności ruchowej. 10. Nabywanie umiejętności szybkiej orientacji, decyzji, uwagi. 11.Rozwijanie indywidualnych zdolności każdego dziecka, jego inicjatywy i samodzielności myślenia. 12.Wdrażanie do racjonalnego i kulturalnego spędzania wolnego czasu. 13. Kształtowanie zainteresowania tańcem. 14. Aktywny udział w życiu szkoły i promowanie jej na zewnątrz.
* PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW UCZEŃ :
1. Rozwija swoje zainteresowania. Jest animatorem kultury. 2. Odczuwa pozytywny wpływ ruchu na prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu. 3. Dopasowuje ruch do charakteru muzyki i poruszać się zgodnie z rytmem. 4. Odtwarza kroki i figury, które składają się na wybrany taniec. 5. Odczuwa piękno i harmonię utworów muzycznych. 6. Radzi sobie z tremą związana z występami na scenie i przed publicznością. 7. Aktywnie uczestniczy w życiu szkoły i środowiska, bierze udział w uroczystościach, akademiach i festynach. 8. Współdziała w zespole w celu osiągnięcia wspólnego sukcesu. 9. Poznaje własną wartość i potrafi prezentować swoje mocne strony. 10. Przyjmuje słowa krytyki z zachowaniem szacunku dla drugiej osoby.
* METODY REALIZACJI CELÓW PROGRAMU
Metoda to droga dochodzenia do celu, świadomie podejmowane przez nauczyciela czynności dla osiągnięcia określonego efektu. Stanisław Strzyżewski definiuje metody jako „ sposoby stawiania uczniów w sytuacjach zadaniowych, w których uczniowie pod kierunkiem nauczyciela dokonują zmian w strukturze własnego ciała i jego funkcjach, zdobywają wiadomości, umiejętności i nawyki oraz kształtują pozytywną postawę”
Przy realizacji programu będą stosowane : A. METODY TWÓRCZE ( metody kreatywne oparte na naturalnym ruchu – realizują zadania problemowe wymagające pełnej samodzielności i inwencji twórczej uczniów ) 1. Zabawy naśladowcze – naśladowanie ruchów, odtwarzanie w zabawie różnych ruchów. 2. Metoda zabawowo – naśladowcza. Wykonywanie ruchów opisanych słownie i przywołanie z pamięci dziecka czynności widzianych lub stworzonych w wyobraźni. i metody odtwórcze. 3. Metoda ( zadaniowa ) bezpośredniej celowości ruchu. Wykonywanie przez ucznia szeregu zadań, które stanowią dla niego bezpośredni, zrozumiały i atrakcyjny cel. Nauczyciel poleca uczniom proste zadanie w odpowiednio dobranej pozycji wyjściowej. Metoda ta obejmuje ruchy proste, łatwe, zrozumiałe. 4. Metoda ścisła. Polega na ruchu odwzorowywanym z pokazu lub ruchu wykonanym na podstawie opisu słownego. Ćwiczenia są wykonywane jednocześnie, na komendę lub w podanym rytmie. 5. Metoda programowego nauczania. To metoda daleko posuniętej indywidualizacji przy zachowaniu pozorów samodzielności. Do nauczyciela należy demonstrowanie elementów ruchu, czuwanie nad ich prawidłowym wiązaniem w całość, korygowanie błędów, objaśnianie. 6. Metoda małych obwodów. Dotyczy doskonalenia lub nauczania umiejętności. Polega na przygotowaniu przez nauczyciela zadań etapowych, które przygotowują ucznia do zadania głównego, polegającego na opanowaniu określonej, złożonej umiejętności. B. METODY ODTWÓRCZE ( odwołują się do pamięci ćwiczącego, w której przechowywane są pewne rodzaje ruchów i czynności, lub opierają się na pokazie ruchu przez nauczyciela, czyli odtwarzaniu obserwowanego ruchu )
1. Metoda opowieści ruchowej. Nauczyciel opowiada bajkę, wydarzenie, a dzieci ilustrują te treści ruchem. Obraz ruchowy angażuje wyobraźnie dziecka, jednocześnie podnosząc sprawność morfofunkcjonalną organizmu. Występują tutaj ruchy o różnym charakterze – biegi, skoki, czworakowanie, pełzanie, ciągnienie, pchanie, noszenie itp. 2. Gimnastyka twórcza Rudolfa Labana. Metoda ta dąży do rozwijania naturalnej ruchliwości dziecka i podkreśla przez ruch swojej indywidualności. W tej metodzie łączy się ruch z muzyka, z rytmem, wprowadza się ćwiczenia muzyczno – ruchowe, zabawy taneczne, pantonimę, opowieści ruchowe, dramę. 3. Metoda Karola Orffa. W metodzie tej wykorzystuje się słowo, rytm i ruch nawiązując do tradycyjnych form zabaw, ćwiczeń, tańców i muzyki. 4. Gimnastyka rytmiczna A. I M. Kniessów. Metoda ta opiera się na ruchu naturalnym, zrytmizowanym, ekspresyjnym, estetycznym, uwzględnia ruch odwzorowany i twórczy.
C. METODY NAUCZANIA RUCHU
1. Metoda syntetyczna. Polega na całościowym nauczaniu zestawów mniejszych elementów, motywów i wreszcie większych zestawów muzyczno – ruchowych. 2. Metoda analityczna. Polega na dzieleniu złożonych i trudniejszych koordynacyjnie ćwiczeń na fragmenty, które po osobnym opanowaniu scala się w płynny ruch. 3. Metoda mieszana ( syntetyczno – analityczna ). Polega w pierwszej fazie na nauczaniu częściami tańca a następnie w pełnej formie. 4. Metoda kompleksowa. Polega na nauczaniu wyodrębnionych przez nauczyciela kompleksów ruchowych danego tańca i jest połączeniem poprzednich metod, stosowanym często w celu korygowaniu błędów w wykonywanym ruchu.
* PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW :
1. Systematyczna praca na zajęciach. 2. Staranne wykonywanie wszystkich ćwiczeń. 3. Dyskusja nad układem choreograficznym. 4. Poznanie podstawowych kroków nauczanych tańców. 5. Odtwarzanie ruchów z pokazu nauczyciela. 6. Ćwiczenia utrwalające koordynację ruchów ciała podczas tańca. 7. Łączenie elementów tańca w całość – tworzenie zespołowego układu tanecznego. 8. Ćwiczenia utrwalające koordynację ruchów tanecznych całego zespołu. 9. Uświetnianie swymi występami imprez szkolnych, festynów środowiskowych, dożynek.
* FORMY PRACY
1. Praca zbiorowa i jednolita z całą grupą. 2. Forma małych obwodów, w której strukturę małego obwodu stanowić będzie 3 – 5 drobnych zadań ruchowych prowadzących od najprostszego elementu do ostatniego ogniwa, w którym jest konkretne zadanie. 3. Praca indywidualna zróżnicowana z poszczególnymi uczniami.
Zajęcia będą odbywać się w formie warsztatowej jako zajęcia pozalekcyjne.
* TREŚCI ZAJĘĆ
1. Ruch przy muzyce :
- wprowadzenie elementów ruchowych do słuchanej muzyki - swobodna interpretacja ruchowa piosenek - ćwiczenia rozluźniające napięcie mięśniowe - wprowadzenie elementów aerobiku - odtwarzanie różnorodnych wzorów rytmicznych, ułatwiających prawidłowe reagowanie ruchem ciała na zmiany w muzyce. 2. Ćwiczenia uwrażliwiające na różne elementy muzyki :
- dynamiczne – uczące spostrzegania zmian dynamiki i reagowania na nie ruchem - agogiczne – ćwiczące umiejętność natychmiastowego reagowania na zauważone zmiany agogiki - artykulacyjne – uczące spostrzegania i odzwierciedlania ruchem różnic artykulacyjnych
3. Zabawy rytmiczne :
- „Orkiestra – dyrygent” - „Siała baba mak” - „Idzie rak, nieborak” - „Dorotka” - „Jedzie pociąg” 3. Zabawy taneczne ze śpiewem :
- „Budujemy domy” - „Na krakowską nutę” - „Nie chce znać” - „Szewczyk” - „Karuzela” - „Skakanka”
4. Tańce regionalne Polski.
Tańce regionalne wyodrębniły się w różnych regionach kraj w zależności od warunków bytowania i obyczajów tamtejszej ludności. Opierają się na tradycyjnych wzorach, sięgając niejednokrotnie swoimi początkami do tańców obrzędowych. W tradycyjnym środowisku wiejskim , gdzie zawsze więź społeczna i terytorialna odgrywała znaczącą rolę, wiązały się one ściśle z określonymi okazjami, które stwarzały uroczystości rodzinne i zwyczaje towarzyskie. Forma i budowa tańców regionalnych jest bardzo prosta. Oparta jest ona na łatwych krokach i gestach tanecznych powtarzanych wielokrotnie. Prawie wszystkim tańcom towarzyszą przyśpiewki, których dowcipne słowa wiążą się z forma tańca, lub które odzwierciedlają życie mieszkańców wsi. Można więc przypuszczać, że poszczególne melodie powstały łącznie z tekstem pieśni, który z kolei towarzyszył tańcom. Pierwotna forma tańca regionalnego została nieco zmieniona, lecz nadal zespoły ludowe starają się o możliwie najwierniejsze odtworzenie tańców, przyśpiewek, muzyki, instrumentów oraz strojów, podtrzymując w ten sposób folklor swojego regionu. Prawie każdy region poszczycić się może swoimi odrębnymi tańcami, które odzwierciedlają charakter i temperament jego mieszkańców, a także pochwalić się pięknymi strojami. Podczas zajęć kółka tanecznego będą nauczane następujące tańce regionalne :
a/ Tańce wielkopolskie. Dawne zwyczaje i obrzędy mieszkańców regionu wielkopolskiego związane były głównie z porami roku, z uroczystościami dnia codziennego i ze świętami kościelnymi. Typowymi tańcami wielkopolskimi są : wiwaty, przodki, chodzone, tańce różne ( oparte na kroku marszowym i dosuwanym, socze – tańce oparte na kroku polki, tańce oparte na podskokach, okrągłe – tańce oparte na kroku walca ), tańce obrzędowe oraz zabawy taneczne ( zabawy z rekwizytami jak chusteczki dla partnerki lub baty, butelki i kieliszki dla partnerów, zabawy z ruchem rąk, zabawy z ukłonem ). Najbardziej charakterystycznymi z nich są wiwaty, którymi rozpoczynano wesela lub inne uroczystości. Kroki tego tańca są bardzo łatwe ( kroki chodu, biegu, przydeptywanie ). Tańczący ustawieni na obwodzie koła tańczyli wokół pary tanecznej stojącej w środku lub posuwali się za parą młodą do przodu i do tyłu sali. Kolejna grupą tańców są przodki, których nazwa pochodzi od tańczenia „do przodu w pierwszą parę”. W tańcach tych „przodek”, czyli pierwszy tancerz stawał przed kapelą, opłacał ją i wtedy muzykanci zagrali mu tak, jak sobie życzył. Tańce chodzone w regionie wielkopolskim określane są jako polonezy ludowe, których melodie utrzymane są w trakcie trójmiarowym. Tańcem tym wprowadzano do domu nowożeńców oraz ich gości powracających z uroczystości ślubnych. Liczną grupę w tańcach naszego regionu stanowią tańce różne. W tej grupie znalazły się tańce nawiązujące do tańców obrzędowych ( Świecznikowy i taniec na len ) oraz tańce z innych regionów ( Kujawiak stary, Kujawiak dworski, Krakowiak wielkopolski ). W regionie wielkopolskim dość dużą grupę stanowią tańce o charakterze zabawowym, które wykonywane były przeważnie w drugiej części wesela. Gdy starsi byli już zmęczeni, wówczas popisywała się młodzież. Chłopcy uganiali się za dziewczętami, obracali je w tańcu, klękali przed nimi, całowali, klaskali w dłonie, dziewczyny darowały im chusteczki i przekomarzali się wzajemnie ( najbardziej znane zabawy to : „Chusteczkowa”, „Klaskany”, „Brzuchaty”, Dupnik, „Szewc” ). Przykłady tańców nauczanych w naszym kole to : - „Moja Maryneczka” ( pochodzi z okolic Pleszewa i Jarocina ) - „Wisielok” ( z okolic Dąbrówki Wielkopolskiej ) - „Walcerek” ( z okolic Międzyrzecza ) - „Polka jarocinka” ( z okolic Jarocina )
b/ tańce lubelskie - „Walczyk lubelski” c/ tańce Górnego Śląska - „Trojak” - „Owczareczek”
d/ taniec góralski - „Taniec góralski” - „W murowane piwnicy” e/ tańce z Górnego Śląska - „Druciarz” f/ tańce opoczyńskie - „Tramblanka” g/ tańce rzeszowskie - „Jacok”
5. Polskie tańce narodowe.
Tańce polskie, które tańczone były w poszczególnych regionach, a które uznano za najpiękniejsze, rozpowszechniły się w całym kraju. Dzięki pięknu zawartemu w rytmie ich melodii, a także niepowtarzalnym krokom tanecznym stały się własnością kultury polskiej i zyskały nazwę tańców narodowych. Do tańców tych należą : polonez, krakowiak, mazur, kujawiak i oberek. Styl i charakter danego tańca został ukształtowany przez mieszkańców danej okolicy, w której powstał, a konkretniej przez ich osobowość i temperament. Tańce te początkowo tańczone w karczmach i pod strzechami chat, następnie przeszły przez dwory szlacheckie, potem pojawiły się na dworskich salonach, a także powędrowały za granice zyskując duży zachwyt. Muzyka tańców narodowych jest przepojona pięknymi melodiami i swoistym rytmem. Początkowo tańcom narodowym towarzyszyły przyśpiewki. Były one najczęściej o tematyce miłosnej, lecz śpiewano także o przywiązaniu do ojczyzny, o obyczajach oraz radościach i smutkach dnia codziennego. Podstawą tańców narodowych jest naturalny ruch wzięty ze zwykłego chodu i biegu, który często towarzyszył zabawą ruchowym. Tańczone są w parze, przy czym wiodącą w nich rolę odgrywa partner, natomiast partnerka odgaduje jego zamierzenia i jest czujna na zmianę kierunku tańca czy figury. Prawie we wszystkich tańcach rola partnera jest wzbogacona przez możliwość popisywania się zręcznością, siłą, fantazją i wojowniczością. Na piękno polskich tańców narodowych składają się nie tylko niepowtarzalne kroki taneczne oraz urokliwa muzyka lecz również piękne, różnobarwne stroje ludowe.
a/ „Polonez” – uważany jest za najstarszy taniec polski. Początkowo tańczony przez mężczyzn, mógł obrazować tryumfalny powrót ze zwycięskiej bitwy lub uroczysty pochód sędziwych radnych. Piękno poloneza ukryte jest w jego dostojnej formie ruchowej, w której mężczyźni z godnością prowadzą swoje partnerki oraz w majestatycznych krokach mających w sobie zarazem wiele dumy, powagi jak i pewnego czaru i uroku. Uroda tego tańca tkwi również w tym, że dzięki prostym, niewymagającym nadmiernej uwagi krokom stwarza on możliwość świetnej zabawy, ułatwiającej również nawiązanie miłych kontaktów towarzyskich.
b/ „Krakowiak” – obok poloneza najstarszy taniec narodowy. Kolebką jego są ziemie : krakowska i sandomierska, a narodził się z takich tańców jak : przebiegany, mijany, zapraszany, suwany, goniony. Tańce te tańczone były przez ludność wiejską na zabawach i uroczystościach ludowych, a charakterystyczną cechą była gromadność, która wynikała z pierwotnych obrzędów religijnych i wojennych. Krakowiak jest tańcem, żywym, skocznym, wesołym. Posiada charakterystyczny styl, który wpływa na sposób wykonywania kroków i figur tanecznych, opartych na lekkości, sprężystości odbicia i harmonijnym połączeniu ruchu ręki z całością ruchu tanecznego. Pełen fantazji jest strój krakowski, uznany za jeden z najbarwniejszych i najbardziej oryginalnych ubiorów ludu polskiego.
c/ „Mazur” – początkowo taniec ten, nacechowany fantazją w swobodzie i łączeniu żywych kroków, był tańczony na zabawach i weselach. Figury mazura mają nieraz symboliczne znaczenie i są wizerunkiem bądź jakiejś stoczonej w narodzie walki, bądź przypomnieniem wygasłych obrzędów lub zwyczajów czy też wzajemnym przekomarzaniem się młodzieży płci odmiennej. Ich wykonanie wymaga niezwykłej sprawności tańczących. Dlatego określa się, że mazur jest tańcem popisowym. Muzyka mazura jest wyjątkowo oryginalna. Zachowało się kilka dawnych pieśni ludowych świadczących o tym, że początkowo tańczono go z przyśpiewkami, w większości jednak tańca tego nie łączono ze śpiewem. Melodie mazura są do tego stopnia piękne, że jedną z nich, a mianowicie „Mazurek Dąbrowskiego”, uznano za hymn narodowy. Nieznany jest kompozytor tej melodii, lecz uważa się, że jej pierwowzór zaczerpnięty jest z muzyki ludowej. Polskość mazura najbardziej przejawia się w jego emocjonalnym charakterze. To właśnie historia naszego państwa dawała możliwość przekazywania w melodii i w tańcu emocji przeżyć człowieka, jego bólu, tęsknoty, miłości i walki . Mazura tańczy się w różnych strojach, jednak do najbardziej znanych należy strój kontuszowy szlachecki, w którym tańczy się także poloneza.
d/ „Kujawiak” – wywodzi się z Kujaw i tam tańczono go w pierwotnej formie na zabawach i weselach jako taniec miłosny i zalotny. Sprzyjały temu sentymentalne i liryczne melodie, którym towarzyszyły przyśpiewki. Kujawiak zawsze był łączony z innymi tańcami, a to wyprzedzał go „chodzony” lub jako „śpiący” przechodził w coraz ruchliwszy taniec. Najczęściej występował razem z oberkiem. Charakterystycznym poruszaniem się w kujawiaku jednostajny i płynny ruch wirowy pary tanecznej podczas okrągłego, obustronnego ujęcia tańczących na nieco ugiętych kolanach, przy wyprostowanym tułowiu. Ruch obrotowy pary tanecznej sprawia wrażenie, że tańczący tkwią w miejscu, a podłoga obraca się razem z nimi. Kujawiak jest najwolniejszym i najspokojniejszym tańcem narodowym. Piękno kujawiaka zawarte jest w jego sentymentalnym, aczkolwiek nie pozbawionym dynamizmu charakterze, w jego różnorodnym wirowaniu przeplatającym się z pełnymi liryzmu krokami i wykonanymi w spokojny sposób cichymi przytupami. Piękno jego odzwierciedlone jest też w jego rzewnych, tęsknych i pełnych poezji melodiach, którymi wtórują nastrojowe przyśpiewki.
e/ „Oberek” – wywodzi się z Mazowsza i znany był pod różnymi nazwami jak: obertas, wyrwas, zawijany i okrągły. Muzyka oberka jest ognista i tak szybka, że czasem trudno kondycyjnie wytrzymać do końca tego tańca. Głośne pokrzykiwania rozbawionych tancerzy sugerują, że taniec ten jest nieco hałaśliwy, lecz dzięki temu tak jest tak wesoły, że jak w żadnym innym tańcu może być w nim uwidoczniony temperament tańczących. Piękno oberka ukazane jest w naturalnej harmonii ruchów tancerzy oraz w bogactwie kroków tanecznych, które pozwalają na ciekawe rozwiązania choreograficzne. Urok tego tańca polega na szybkim wirowaniu tańczącej pary, połączonym z częstymi zmianami kierunku, głośnymi okrzykami rozbawionych tancerzy i zręcznymi ich popisami w wykonywaniu hołubców czy przyklęków.
6. Tańce towarzyskie.
Przez pojęcie tańców towarzyskich najogólniej rozumie się tańce mające na celu towarzyską zabawę. Rozwijają się one w różnych krajach i rozszerzające się na inne państwa w zależności od panującej mody. Oprócz tańców ogólnie dostępnych – „użytkowych”, a tańczonych sezonowo na zabawach czy na dyskotekach, taniec towarzyski istnieje również w formie sztuki tanecznej – „turniejowej”. Współczesny taniec towarzyski powstał, opierając się na tradycji tanecznej kilku kontynentów, na gruncie nieustannego wzajemnego oddziaływania i przenikania różnorodnych form tanecznych. Jego nieustanny rozwój jest dowodem konieczności istnienia w społeczeństwie skutecznego środka kontaktów międzyludzkich, jako formy wyżycia się i wypowiedzi ruchowej oraz możliwości uczestniczenia w zabawie, tak bardzo potrzebnej w życiu każdego człowieka. Jego atrakcyjność i dynamiczność sprawia, że od wielu lat jest w stałym kręgu zainteresowania społeczności. Taniec towarzyski zapewnia dynamiczny wysiłek fizyczny niwelując w ten sposób negatywne skutki statycznego trybu życia, a jednocześnie korzystnie wpływa na psychikę. Tańce towarzyskie nauczane w naszym zespole to : - „Walc angielski” - „Cza – cza –cza ” - „Rumba” - „Jive”
EWALUACJA PROGRAMU
ANKIETA
Uczestniczyliście w zajęciach kółka tanecznego. Proszę o wypełnienie poniższej ankiety. Dzięki niej wyrazicie swoją opinię na temat zajęć, w których braliście udział. Zaznacz właściwą odpowiedź lub wpisz w miejsce kropek swoje spostrzeżenia. 1. Czy chciałabyś uczestniczyć w tego typu zajęciach ponownie? a. tak b. nie c. obojętnie 2. Jak często chciałabyś uczestniczyć w takich zajęciach ? ................................................................... .............................................................................. .............................................................................. 3. Po zakończeniu zajęć uważasz, że Twoje umiejętności taneczne a. poprawiły się b. pogorszyły się c. są bez zmian 4. Po zakończeniu zajęć uważasz, że Twoje umiejętności współpracy w zespole : a. poprawiły się b. pogorszyły się c. są bez zmian 5. Podaj przykład tańca narodowego i towarzyskiego ..........................................................................
X BIBLIOGRAFIA:
1. L. i M. Bzowscy : Folkowa zabawa, Wydawnictwo „Klanza” Lublin 2002 2. A. Cichalewska, E. Kolarczyk, A. Arlet: Aerobik.Podstawy teoretyczne i zasób ćwiczeń gimnastycznych, AWF Kraków 1997 (skrypt) 3. A. Dasiewicz – Tobiasz, A. Kępska: Rytmika w klasach I – III, WsiP Warszawa 1985 4. E. Grodzka – Kubiak: Aerobik czy Fitnes. Podręcznik szkoleniowy, DDK Edition Poznań 2002 5. O. Kuźmińska: Aerobic. Taniec i gimnastyka, SiT Warszawa 1985 6. O. Kuźmińska : Taniec w teorii i praktyce. AWF Poznań 2002 7. Z. Kwaśnicowa: Tańce polskie. Zbiór pląsów, Tom I – II, Nasza Księgarnia Warszawa 1937 – 1938 8. M. Młodzikowska, B. Bednarzowa : Tańce – rytm, ruch, muzyka. Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1983 9. K. Nowakowska, J. Krawczyk, A. Piotrowski: Rytm – Muzyka – Taniec w wychowaniu fizycznym, ZNP Kielce 1991 10. J. Siemkowicz: Ćwiczenia muzyczno – ruchowe. Poradnik metodyczny, PZWS Warszawa 1973 11. Pod red. Zbigniewa Szota: Aerobik. Teoria, technika wykonania, metodyka nauczania, przepisy sędziowania, AWFiS Gdańsk 2003 12. A. Sułowska, G. Woźniczko: Tańcz z nami, "Pomorze" Bydgoszcz 1989 13. M. Wieman : Tańce i zabawy ze śpiewem , PZWS Warszawa 1961 14. E. Wójcik : Raz, daw, trzy Baba-Jaga patrzy – gry i zabawy dla dzieci i młodzieży, Oficyna wydawnicza „Adam”, Warszawa 1999.
MGR DOROTA KOSIŃSKA
NAUCZYCIEL NAUCZANIA ZINTEGROWANEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ W KOTLINIE.
|
