Reforma oświaty wprowadziła możliwość zdawania egzaminu dojrzałości z chemii przez uczniów, którzy ukończyli nauczanie tylko na poziomie podstawowym. Uczniowie ci mają w szkołach ponadgimnazjalnych najczęściej 3 godziny chemii w cyklu kształcenia. Wśród uczniów, którzy uczą się chemii w zakresie podstawowym, tylko niewielu decyduje się na zdawanie tego przedmiotu na maturze i to na dwóch poziomach. Więc, kiedy stanęłam przed koniecznością przygotowania młodzieży realizującej program w zakresie podstawowym do zewnętrznego egzaminu maturalnego z chemii, podjęłam decyzję o społecznym prowadzeniu dwóch godzin tygodniowo koła chemicznego. Podczas zajęć uczniowie będą mieli możliwość właściwego opanowania wymaganych wiadomości i umiejętności..
Opracowała: Elżbieta Cieślik
Czas realizacji: Rok szkolny 2004/2005
Miejsce: Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Osieku
Uczestnicy programu: uczniowie klas III LO
Wstęp
Reforma oświaty wprowadziła możliwość zdawania egzaminu dojrzałości z chemii przez uczniów, którzy ukończyli nauczanie tylko na poziomie podstawowym. Uczniowie ci mają w szkołach ponadgimnazjalnych najczęściej 3 godziny chemii w cyklu kształcenia. Wśród uczniów, którzy uczą się chemii w zakresie podstawowym, tylko niewielu decyduje się na zdawanie tego przedmiotu na maturze i to na dwóch poziomach. Więc, kiedy stanęłam przed koniecznością przygotowania młodzieży realizującej program w zakresie podstawowym do zewnętrznego egzaminu maturalnego z chemii, podjęłam decyzję o społecznym prowadzeniu dwóch godzin tygodniowo koła chemicznego. Podczas zajęć uczniowie będą mieli możliwość właściwego opanowania wymaganych wiadomości i umiejętności..
Cele ogólne:
- zainteresowanie ucznia przedmiotem, poszerzenie i utrwalenie wiedzy chemicznej,
- poznawanie właściwości substancji i przemian, jakim mogą one ulegać,
- przeprowadzenie doświadczeń i prezentowanie własnych obserwacji oraz wyciąganie wniosków,
- przygotowanie do zdania egzaminu maturalnego z chemii,
- wykorzystanie zdobytej wiedzy z zakresu chemii w życiu codziennym.
Cele szczegółowe:
- poznanie przez uczniów właściwości substancji chemicznych oraz możliwości ich przemiany,
- poznawanie i rozumienie złożonej budowy substancji,
- pogłębianie nawyków i umiejętności operowania językiem chemicznym, symboliką i nazewnictwem,
- wyrobienie umiejętności wykonywania doświadczeń chemicznych,
- wyrobienie umiejętności obserwacji, wyciągania wniosków z doświadczeń oraz prezentowania i zapisywania wyników swojej pracy,
- wyrobienie umiejętności bezpiecznego posługiwania się różnymi substancjami i sprzętem laboratoryjny,
- pogłębianie umiejętności rozwiązywania zadań i problemów chemicznych, charakterystycznych dla poszczególnych działów chemii,
- rozwijanie wyobraźni, pamięci, abstrakcyjnego myślenia oraz twórczego podejścia do rozwiązywanych problemów,
- kształtowanie umiejętności właściwego reagowania na niebezpieczeństwa zagrażające życiu i zdrowiu,
- kształtowanie umiejętności komunikowania się i współpracy w grupie,
- przygotowanie do egzaminu maturalnego poprzez rozwiązywanie arkuszy egzaminacyjnych w zakresie podstawowym i rozszerzonym,
- pobudzanie aktywności umysłowej uczniów.
Metody pracy:
słowne – pogadanki naprowadzające, wykłady, dyskusje dydaktyczne;
problemowe – rozwiązywanie problemów;
ilustracyjne – pokazy;
praktyczne – ćwiczenia, doświadczenia laboratoryjne.
Zagadnienia tematyczne koła chemicznego
1. Budowa atomu, izotopy, promieniotwórczość naturalna i sztuczna.
2. Wiązania chemiczne, szybkość reakcji chemicznych.
3. Mol substancji chemicznej.
4. Właściwości fizyczne i chemiczne pierwiastków i związków chemicznych.
5. Typy reakcji chemicznych.
6. Roztwory wodne i ich stężenia.
7. Elektrolity, dysocjacja jonowa, reakcje zobojętniania i strącania osadów.
8. Reakcje utleniania i redukcji.
9. Węglowodory i ich pochodne. Szereg homologiczny i izomeria związków organicznych.
10. Budowa, nomenklatura i reaktywność związków organicznych.
11. Zastosowanie poznanych substancji chemicznych i zagrożenia powodowane niewłaściwym ich wykorzystaniem.
12. Zapisywanie równań reakcji chemicznych oraz ich interpretacja jakościowa i ilościowa.
13. Opisywanie efektów energetycznych przemian.
14. Czynniki wpływające na przebieg reakcji chemicznych.
15. Odczytywanie i analizowanie:
- testów o tematyce chemicznej,
- wykresów,
- tablic chemicznych,
- tabel,
- schematów procesów chemicznych,
- rysunków przedstawiających doświadczenia.
16. Planowanie eksperymentów i przewidywanie obserwacji.
17. Rozwiązywanie testów i arkuszy egzaminacyjnych.
18. Wykaz odczynników i chemikaliów do nauki chemii.
19. Regulamin pracowni.
20. Karty charakterystyk substancji niebezpiecznych.
Procedury osiągania celów:
- motywowanie uczniów do pracy w kole,
- umożliwienie uczniom sprawdzenia swojej wiedzy i umiejętności oraz oceny poziomu swoich osiągnięć edukacyjnych,
- opracowanie narzędzi kontroli osiągnięć uczniów,
- opracowanie analizy wyników przeprowadzonych testów,
- ocena braków w wiedzy uczniów w zakresie poszczególnych standardów i ukierunkowanie pracy w celu nadrobienia zaległości.
Ewaluacja programu
Program będzie poddany ewaluacji, która pozwoli stwierdzić czy przyjęta przeze mnie koncepcja wdrożenia programu jest słuszna i odpowiada potrzebom, zainteresowaniom i oczekiwaniom uczniów, rodziców i dyrekcji szkoły.
Formy ewaluacji programu 1. Obserwacja postaw uczniów w trakcie zajęć i podczas egzaminu. 2. Sondaż wśród uczniów, rodziców i nauczycieli zespołu matematyczno – przyrodniczego na temat przydatności programu oraz trudności napotkanych w trakcie jego realizacji. 3. Analiza wyników maturalnych. Bibliografia:1. Informator maturalny – Chemia, CKE, Warszawa, 2003 2. Chemia – pytania, zadania, testy, arkusze egzaminacyjne, WSiP, Warszawa, 2004 3. Pazdro K., Zbiór zadań z chemii, Oficyna edukacyjna – Krzysztof Pazdro, Warszawa, 2004 4. Litwin M., Styka – Wlazło S., Szymańska J., Chemia ogólna i nieorganiczna, Nowa Era, Warszawa, 2002 5. Litwin M., Styka – Wlazło S., Szymańska J., Chemia organiczna, Nowa Era, Warszawa, 2003 6. Czerwiński A, Czerwińska A, Chemia 1, 2, 3, WSiP, Warszawa, 2004
7. Hajewska S., Marcinkowski R., Chemia 1, 2, 3, Operon, Gdynia, 2003
Opracowała: Elżbieta Cieślik, nauczyciel ZSP w Osieku |
