Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Wspieranie umiejętności twórczego myślenia u dzieci w nauczaniu zintegrowanym

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 1590 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

W ostatnich latach ukazało się wiele prac poświęconych pedagogice twórczości. Okazało się bowiem, iż rozpoznawanie poziomu zdolności dzieci i młodzieży pozostaje często jedynie w sferze haseł i dobrych życzeń.

Diagnozowanie uzdolnień twórczych uczniów powinno być troską nauczyciela.
mgr Krystyna Suchojad

pedagog



Wspieranie umiejętności twórczego myślenia u dzieci w nauczaniu zintegrowanym



W ostatnich latach ukazało się wiele prac poświęconych pedagogice twórczości. Okazało się bowiem, iż rozpoznawanie poziomu zdolności dzieci i młodzieży pozostaje często jedynie w sferze haseł i dobrych życzeń.

Diagnozowanie uzdolnień twórczych uczniów powinno być troską nauczyciela. W naszych szkołach natomiast, zbyt małą wagę przywiązuje się do oryginalności myślenia, kładąc szczególny nacisk jedynie na przyswojenie wiedzy i związanej z nią umiejętności. Nie wynika to ze złej woli nauczyciela, ale z jego niewystarczającego przygotowania do rozwijania zdolności twórczych u uczniów. Tymczasem tendencje społeczne zmierzają do wychowania ludzi kreatywnych, a więc zdolnych do przekształcania tego, co wokół nich, ludzi ciekawych świata, krytycznych do wszelkich informacji, zdolnych do długotrwałej, wytężonej pracy, mających wyobraźnię, inicjatywę i przekonanie o sensie i skuteczności własnych działań. Powszechnie wiadomo, że twórcza postawa wraz z umiejętnościami społeczno-emocjonalnymi warunkują sukces w dorosłym życiu.

Od najmłodszych lat widoczne są różnice między dziećmi. Dotyczą one szybkości i poprawności myślenia, bogactwa i oryginalności pomysłów, tempa łatwości wykonywania różnych zadań, a także gry na instrumencie, rysowania, malowania, wykonywania różnych precyzyjnych czynności. Zdolności te rozwijają się niezależnie od rozwoju fizycznego dziecka.

Naukowcy doszli do wniosku, iż wielu ludzi może mieć zdolności porównywalne ze zdolnościami tych, którzy osiągnęli duże sukcesy, ale brak wsparcia, zachęty, wysokich oczekiwań i doskonałego nauczania sprawiają, że ich zdolności nie mogą się urzeczywistnić. Co zatem sprzyja rozwojowi zdolności? Na pewno wczesne rozpoczęcie przez najbliższe otoczenie intensywnego, wielorakiego i wieloletniego stymulowania rozwoju dziecka poprzez bycie z nim, aktywne słuchanie, poznawanie z nim świata poprzez zmysły, eksperymentowanie, pomaganie w pokonywaniu trudności, udzielanie akceptacji i wsparcia. Ponadto należy stawiać przed każdym dzieckiem zadania na granicy jego możliwości rozwojowych i mobilizować do ich realizacji, zapewniając też zindywidualizowane kontakty z twórczymi ludźmi, a także należy szanować indywidualność i odrębność dziecka. Nigdy nie wolno zapomnieć, że rozwój dziecka należy stymulować a nie przyspieszać.

Kształtowanie postawy twórczej powinno zmierzać ku rozwojowi następujących zachowań:



  • wytrwałość – dziecko potrafi skupić się na zadaniu, dąży do wytyczonego celu, doprowadza zadanie do końca, mimo chwilowych porażek umie pokonywać trudności i przeszkody
  • niezależność – samodzielnie podejmuje decyzję o własnej pracy, ma pomysły i potrafi je skutecznie bronić, podejmuje aktywność przy minimalnym wkładzie otoczenia
  • oryginalność – potrafi wykonać zadanie w sposób nietypowy, podaje rozwiązania inne niż wszyscy, prezentuje własne poglądy i efekty pracy w sposób niestereotypowy
  • spostrzegawczość – widzi więcej niż inni w tym samym czasie, odróżnia rzeczy istotne od nieistotnych, dostrzega związki, relacje między faktami, zdarzeniami
  • aktywna interakcja ze środowiskiem – poszukuje różnego typu nowych informacji i gromadzi je, wychodzi z inicjatywą do działania
  • refleksyjność – jest skłonne do poszukiwania jak najlepszych rozwiązań, umie wyciągać wnioski
  • nastawienie na cel – dąży do celu, jest elastyczne, na bieżąco modyfikuje własne działania
  • wydajność – ma wiele pomysłów, wykonuje zadania w określonym czasie na wyższym poziomie
  • samoocena – jest krytyczne w stosunku do własnych poczynań
  • skuteczne komunikowanie odkryć – potrafi zrelacjonować własne odkrycia.
Mając na uwadze znaczenie kreatywności oraz niedoskonałość kształcenia naszych dzieci podjęłam, jako pedagog z wieloletnim doświadczeniem, działania zmierzające do zmiany, choć w niewielkim stopniu istniejącego stanu rzeczy. Pierwszym moim krokiem było podjęcie doskonalenia zawodowego z zakresu pracy z uczniem zdolnym. Następnie zorganizowałam warsztaty dla nauczycieli nauczania zintegrowanego poświęcone wspieraniu elementarnych zdolności twórczego myślenia u dzieci. W następnej kolejności zaplanowałam badania pilotażowe wśród uczniów klas III szkoły podstawowej. Głównym celem mojego działania było dokonanie oceny skuteczności wspierania elementarnych zdolności uczniów w młodszym wieku szkolnym. Przekonana, iż umiejętność twórczego myślenia można rozwijać u wszystkich dzieci przygotowałam plan działania, który obejmował:

  • dobranie terenu badań

  • opracowanie testu służącego poznaniu poziomu twórczego myślenia
  • przeprowadzenie spotkania konsultacyjnego z rodzicami uczniów biorących udział w eksperymencie
  • przeprowadzenie badań
  • opracowanie wyników w arkuszu Excel i prezentacja multimedialna dla nauczycieli i rodziców
  • przygotowanie materiałów dla nauczycieli dotyczących tzw. lekcji twórczości
  • przeprowadzenie warsztatów szkoleniowych dla rodziców z zakresu stymulacji twórczego myślenia
  • powtórzenie badań po upływie 4 miesięcy
  • opracowanie wyników, rejestrowanie zmian u uczniów pod wpływem zastosowanej innowacji
  • dokonanie oceny przebiegu i rezultatów przedsięwzięcia

Przedsięwzięcie miało charakter innowacyjny, a więc jak każda innowacja musiało podlegać praktyczno-empirycznej weryfikacji. Zebrane dane, opracowano w formie wykresów i tabeli w arkuszu Excel. Uzyskane wyniki wyraźnie wskazały skuteczność zastosowanego działania. Z satysfakcją stwierdziłam, że potwierdziła się moja teza, iż umiejętności twórczego myślenia można rozwijać u każdego dziecka, i tego bardziej, i tego mniej zdolnego. Z wielką radością stwierdziłam również, iż udało mi się rozbudzić w nauczycielach i rodzicach motywację do kontynuowania zajęć wspierających twórcze myślenie u dzieci. Osiągnęłam w ten sposób cel badań i warsztatów. Mam też nadzieję, że dzieci wdrożone do twórczego myślenia na początku swojej kariery szkolnej nabiorą nawyków samodzielnej, twórczej aktywności w różnych dziedzinach życia.

Na zakończenie podaję niektóre z zastosowanych przeze mnie ćwiczeń wspierających zdolności umysłowe.

Ćwiczenia rozwijające płynność słowną

Napisz jak najwięcej wyrazów rozpoczynających się od litery np. „k” lub innej

  • Napisz jak najwięcej wyrazów zakończonych np. na –ca, -ość lub inaczej
  • Napisz jak najwięcej wyrazów dwusylabowych oznaczających nazwy np. produktów do jedzenia, roślin, zwierząt i innych
  • Napisz jak najwięcej wyrazów, które zaczynają się i kończą taką samą literą
  • Napisz jak najwięcej wyrazów zaczynających się na „A”, które zawsze pisze się z wielkiej litery

Ćwiczenia rozwijające umiejętność kojarzenia



  • Wypisz jak najwięcej nazw rzeczy służących do picia, do zabawy w wodzie, człowiekowi do ogrzania i in.
  • Napisz jak najwięcej wyrazów, które przychodzą ci na myśl, gdy słyszysz słowo np. „samochód”, ”szkoła” i in.
  • Napisz jak najwięcej przymiotników określających np. takie rzeczowniki jak: stół, ulica, sklep, pogoda, lato itd.
  • Napisz wyrazy bliskoznaczne do słów np. chodzić, samochód, ładny itd.
  • Odszukaj w wyrazach dłuższych, ukryte słowa krótsze np. zapałka, samogłoska, leniuchować i in.
  • Uważnie przeczytaj zdania i w puste miejsca wpisz wyrazy, których się domyślasz:

Gdy jest lipiec lub sierpień, wtedy na pewno są …………….

Rodzice kupili szafę, stół, biurko, krzesła, więc wiemy, że kupili …………..

Ola pomaga kolegom w nauce, chętnie pożycza, więc mówimy, że jest ……….

Pali się! – wtedy myślimy o ………….

  • Dokończ zdania na możliwie wiele sposobów:

Jezioro było głębokie jak…………….

Pokój był przytulny jak …………….. i in.

  • Nadaj wspólną nazwę wyrazom

samochody – autobusy – pociągi

pszenica – żyto – owies

konie – krowy – owce

jabłko – śliwka - banan





Ćwiczenia płynności ekspresyjnej



  • Ułóż jak najwięcej trójwyrazowych zdań, w których kolejne wyrazy zaczynają się na D………… b……….. k……….. , wyrazy nie mogą się powtarza
  • Napisz jak najwięcej wyrazów, które zawierają w sobie słowo „para”
  • Napisz wyrazy rymujące się ze słowami np. ulica, ulewa, tama, kawka i in.
  • Wymyśl jak najwięcej tytułów do krótkiego opowiadania
  • Dokończ rozpoczęte opowiadanie
  • Wymyśl początek opowiadania do podanego zakończenia



Ćwiczenie wyobraźni



  • Jakie inne od zwykłego mogą mieć zastosowanie takie przedmioty jak: patelnia, szklanka, parasol, chustka
  • Napisz, co mogą czuć osoby:

-strażak, który gasi pożar

-wnuczka, której babcia ciężko zachorowała

-osoby stojące na przystanku w deszczowy wieczór

  • Wymyśl i napisz pomysłowe porównania:

-zły jak……………..

-dumny jak…………

-smutny jak………….

-wesoły jak……………



Ćwiczenie umiejętności przewidywania



  • Przewidywanie skutków paradoksalnych sytuacji.

Pomyśl i napisz co się stanie, gdy:

- przestaną kursować pociągi

- ludzie przestaną pracować

- ludzie przestaną się myć

- ulewny deszcz będzie padał całą wiosnę.

  • Wykrywanie możliwych wad przedmiotów.

Zastanów się i napisz jakie wady może mieć np. piórnik, rower, zegar, lustro, zeszyt itd.

  • Przewidywanie zachowań w sytuacjach nieistnienia przedmiotów powszechnego dziś użytku.

Pomyśl i napisz, co by było, gdyby nie było np.: telewizji, prądu elektrycznego, zabawek, znaków drogowych, szkół itd.

  • Ustalanie plusów i minusów faktu posiadania czegoś cennego.

Pomyśl i napisz, jakie korzyści i kłopoty mogą mieć ci, którzy posiadają np. domek jednorodzinny, dużo pieniędzy, psa w mieszkaniu, duży ogród itd.

Literatura
Bieluga Krystyna „Nauczycielskie rozpoznawanie cech inteligencji i twórczego myślenia”
Dziomek Elżbieta, Gmosińska Małgorzata „Kształtowanie twórczych postaw dzieci pięcio – sześcioletnich”
Levis Dawid „Jak wychowywać dziecko zdolne”
McGregor Cynthia „Kształtowanie twórczej osobowości dziecka”
Puślecki Władysław „Wspieranie elementarnych zdolności twórczych uczniów”
Stasica Jadwiga „Rozwijanie fantazji, zainteresowań i zdolności uczniów”
Szmidt Krzysztof J. „Szkice do pedagogiki twórczości”

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie