Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Pozaprodukcyjne funkcje rolnictwa.

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 5764 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

Jak wynika z definicji, produkcja jest podstawową funkcją rolnictwa, jednakże w dzisiejszych czasach zaczęto zwracać też uwagę na fakt, że rolnictwo pełni wiele funkcji pozaprodukcyjnych.

Małgorzata Wyrwicz
POZAPRODUKCYJNE FUNKCJE ROLNICTWA

     Jak mówi definicja encyklopedyczna, rolnictwo to "jedna z najstarszych i podstawowych dziedzin gospodarki, wytwórczość materialna, której głównym celem jest dostarczenie człowiekowi żywności do bezpośredniej konsumpcji lub po przetworzeniu w zakładach przemysłu spożywczego, ponadto wyprodukowanie różnorodnych surowców przemysłowych (np. włókna roślinnego i zwierzęcego, skór surowych, używek), po to, by zaspokoić inne (nieżywnościowe) potrzeby człowieka" . Jak wynika z definicji, produkcja jest podstawową funkcją rolnictwa, jednakże w dzisiejszych czasach zaczęto zwracać też uwagę na fakt, że rolnictwo pełni wiele funkcji pozaprodukcyjnych., w tym:
  • świadczenie usług na rzecz środowiska naturalnego, tzw rolnictwo wielofunkcyjne i zrównoważone,
  • dostarczanie tradycyjnych wartości kulturowych oraz pielęgnowanie tradycji kulturowych,
  • zachowanie krajobrazu i specyficznych ekosystemów,
  • współtworzenie charakteru obszarów wiejskich, np. utrzymanie niskoproduktywnych łąk i pastwisk o wysokich walorach przyrodniczych, utrzymanie siedlisk stanowiących ostoję dzikiej przyrody, tworzenie zadrzewień śródpolnych, zachowanie rodzimych ras zwierząt i miejscowych odmian roślin uprawnych.
  • ochrona różnorodności biologicznej obszarów rolnych,
  • ochrona środowiska przyrodniczego i krajobrazu,
  • rolnictwo ekologiczne,
  • ochrona zasobów genetycznych w rolnictwie, zachowanie i odtwarzanie elementów krajobrazu rolniczego o znaczeniu ochronnym oraz kulturowym,
  • kontynuacja tradycyjnych metod gospodarowania, które stanowią o dziedzictwie przyrodniczym i kulturowym regionu,
  • zachowanie tradycyjnych sadów,
  • wprowadzenie elementów (korytarzy ekologicznych) ułatwiających przemieszczanie się zwierząt w krajobrazie rolniczym.
     Produkcja rolnicza ma ogromne bezpośrednie związki ze środowiskiem - środowisko ma ogromny wpływ na efekty działań w rolnictwie (zarówno pozytywny jak i negatywny)., również działalność związana z rolnictwem skutkuje zmianami w środowisku – nadmiernie intensywna wywołuje niestety zmiany na ogół niekorzystne, natomiast tam gdzie gospodarstwa są prowadzone metodami tradycyjnymi, często to ich działalność rolnicza sprzyja utrzymywaniu określonych walorów środowiska i krajobrazu . Dalszy rozwój produkcji rolnej musi przebiegać w sposób zrównoważony i, jeśli to możliwe, zapewniający dostarczanie dodatkowych dóbr o charakterze publicznym. Stosunkowo niska intensywność produkcji rolnej, dobrze zachowane tradycyjne metody produkcji i różnorodność mikro-struktur rolniczych i wiejskich dają szansę rozwoju polskiego rolnictwa w zgodzie z europejskim modelem rozwoju tego sektora wyznaczonym w ramach Agendy 2000 .
     Dbałość o wysoką jakość środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych, a także o zachowanie tych wartości dla przyszłych pokoleń, można bez wątpienia zaliczyć do pozaprodukcyjnych funkcji rolnictwa. Odniesienia do pozaprodukcyjnych funkcji rolnictwa zawarte są we Wspólnej Polityce Rolnej Unii Europejskiej, a w Polsce w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich. Dr Roman Sobiecki, ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, w swoim artykule "Bez Unii nie damy Rady" pisze: - "Unia w swojej polityce rolnej zmierza w kierunku dotowania obszarów wiejskich, a nie produkcji. Coraz więcej uwagi zwraca się na pozaprodukcyjne funkcje rolnictwa, właśnie takie jak tworzenie miejsc pracy. Chodzi o to, by nie kreować wzrostu produkcji (skoro jest nadwyżka podaży nad popytem), a jednak w miarę możliwości utrzymywać poziom dochodów unijnych rolników. Dlatego integracja stanowi szansę także dla gospodarstw socjalnych (nieprowadzących produkcji towarowej), których w Polsce jest większość - ok. 55%. Ich funkcjonowanie jest bardzo ważne, bo pomaga łagodzić problem bezrobocia i odciąża budżet państwa. Będziemy mogli korzystać z funduszy unijnych, funkcjonujących m.in. po to, by wyrównywać różnice między członkami UE. Te regiony, w których wskaźniki rozwojowe są poniżej średniej unijnej, skorzystają ze wsparcia. A my do potentatów przecież nie należymy."
     Na obszarach wiejskich żyje i pracuje ok. 38% społeczeństwa, z czego ok. 45% utrzymuje się z rolnictwa. Prowadzenie działalności rolniczej nie musi być jedynym źródłem dochodu na obszarach wiejskich, występują tam duże możliwości rozwoju innej działalności przynoszącej dodatkowy dochód. Urynkowienie gospodarki sprawiło, iż coraz więcej mieszkańców wsi zajmuje się działalnością handlową, usługową, rzemieślniczą przy wykorzystaniu zasobów własnych gospodarstw. Z uwagi jednak na ograniczony dostęp do środków finansowych aktywność gospodarcza pozarolnicza na obszarach wiejskich jest wciąż słabo rozwinięta.
     Ważnym sposobem rozwoju aktywności zawodowej dużej części mieszkańców wsi jest dywersyfikacja gospodarstw rolnych w kierunku działalności pozarolniczej, np.: agroturystyka, rzemiosło i rękodzielnictwo. W ten sposób pewna część gospodarstw może zapewnić sobie dodatkowe źródło dochodów w przyszłości. Długofalowym celem dla obszarów wiejskich jest ich zrównoważony rozwój. Rozumie się przez niego równoczesne działania w kilku kierunkach: wielofunkcyjności rolnictwa i wsi, ograniczenia bezrobocia oraz poprawy zarówno warunków życia ludności wiejskiej jaki funkcji gospodarczych i społecznych wsi. Polskie obszary wiejskie posiadają korzystne warunki dla rozwoju agroturystyki. Dotyczy to zwłaszcza rejonów o niskim poziomie uprzemysłowienia, małym udziale zatrudnienia w zawodach pozarolniczych, posiadających korzystne warunki przyrodniczo-krajobrazowe i kulturowe. Liczba gospodarstw świadczących usługi agroturystyczne systematycznie się zwiększa. Nadal jednak gospodarstwa agroturystyczne stanowią niecały 1% ogółu gospodarstw w Polsce. Dla większości gospodarstw rolnych rozwój działalności agroturystycznej stwarza miejscowej ludności wiejskiej dodatkowe możliwości pracy, wykorzystanie istniejących zasobów mieszkaniowych, zagospodarowanie bezpośrednio w gospodarstwie produkowanej żywności o wysokiej jakości, przy jednoczesnym podnoszeniu poziomu kultury, infrastruktury otoczenia, ochrony zabytków i środowiska oraz walorów przyrodniczo-krajobrazowych. Agroturystyka przynosi znaczne dochody w tych regionach, które potrafią wykorzystać atrakcyjność swojego położenia.
     Urozmaicony krajobraz obszarów wiejskich, obfitujący w zadrzewienia, miedze i inne półnaturalne środowiska, w których występuje bogactwo gatunków roślin i zwierząt, stanowi o walorach pozaprodukcyjnych wsi i rolnictwa. W Polsce rośnie świadomość ekologiczna społeczeństwa i coraz szerzej uwzględnia się potrzeby ochrony środowiska naturalnego. Różnorodność kulturowa i przyrodnicza polskiej wsi może być traktowana jako szczególna wartość, godna zachowania i pielęgnacji.

Bibliografia:
  1. Plan rozwoju obszarów wiejskich, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, strony internetowe MRiRW
  2. Projekt Krajowego Programu Rolnośrodowiskowego, działanie 4 w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2004-2006, Warszawa, październik 2002
  3. Przyjazne środowisku miejsca pracy – Rolnictwo, Instytut na Rzecz Ekorozwoju, Warszawa, 2003
  4. "Bez Unii nie damy Rady" artykuł dr Romana Sobieckiego, SGH, Przegląd Nr 21/2003, 19 maja 2003.
  5. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Sektorowy Program Operacyjny “Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich" http://www.umwd.pl/wrow/modernizacja/spo.pdf 13.12.05 g.15
  6. Nowa Encyklopedia Powszechna PWN,, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 2005

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie