Publikacja na temat kształcenia w zakresie ortografii. Zwrócenie uwagi na konieczność pojmowania tego typu kształcenia w ujęciu szerszym - nie tylko na edukacji polonistycznej.
UCZYMY ORTOGRAFII
Praca nad ortografią uczniów, budzenie ich świadomości ortograficznej jest niewątpliwie zadaniem trudnym. Zmierzyć się z nim muszą nie tylko poloniści czy nauczyciele kształcenia zintegrowanego, ale i pozostali nauczyciele przedmiotowcy. Czuwanie nad stanem pisowni uczniów dotyczy chociażby kontrolowania prac pisemnych, czy zeszytów przedmiotowych zarówno z języka polskiego, jak i z matematyki, przyrody czy historii.
To właśnie ortografia daje wyjątkowe możliwości integracyjnego traktowania treści kształcenia, ponieważ umiejętność wyrażania w myśli i w mowie jest nieodzownym warunkiem ogólnego, wszechstronnego rozwoju człowieka
Aby uniknąć lub przynajmniej ograniczyć występowanie różnorodnych trudności w opanowaniu ortografii, my – nauczyciele musimy stale doskonalić swój warsztat i pamiętać o podstawowych zasadach kształcenia ortograficznego:
· Przestrzeganie planowości i systematyczności w nauczaniu zarówno samej ortografii, jak i w działaniach na jej rzecz (kontrolowanie, sygnalizowanie błędów)
· Nie umniejszanie roli profilaktyki ortograficznej na przedmiotach innych niż j.polski
· Unikanie nadmiaru niekontrolowanego pisania – co doprowadza do utrwalania błędów, a co za tym idzie do coraz trudniejszej z nimi walki.
· Wypracowanie metod uzyskania wszechobecnej u ucznia ambicji poprawnego pisania i dążenia do pokonywania trudności ortograficznych.
Koniecznym warunkiem zmierzenia się z tymi zadaniami jest uświadomienie sobie celowości kształcenia ortograficznego i jego integracyjnej roli w kształceniu. Pamiętać trzeba o niezmiernie istotnych elementach w procesie wyrabiania poprawności ortograficznej u uczniów:
· Należy unikać pośpiechu, złej organizacji zajęć co utrudnia systematyczną pracę w zakresie ortografii.
· Docenić rolę profilaktyki, czyli zapobiegania błędom (stosowanie słowniczków tematycznych, umieszczanie notatek z lekcji na tablicy, pracy ze słownikiem ortograficznym nie ograniczać jedynie do zajęć polonistycznych)
· Starać się w pełni angażować całą sferę poznawczą ucznia (motywacyjną, poznawczą i emocjonalną), bo tylko taki sposób zapewnia trwałość wiedzy i dobre efekty nauczania.
· Proces przyswajania materiału organizować tak, aby umożliwić to w równym stopniu zarówno wzrokowcom, słuchowcom jak i kinestetykom (zaangażowanie wszystkich receptorów)
· Stosować metody aktywizujące, gry i zabawy dydaktyczne.
· Stwarzać uczniom warunki do optymalnego skupienia uwagi, co ułatwia procesy pamięciowe i myślowe, a tym samym ogranicza powstawanie błędów.
· Prawidłowo dokonywać poprawy błędów ortograficznych, co jest zasadniczą sprawą w całym procesie nauczania ortografii w myśl zasady:
Jeśli błąd nie zostanie poprawiony, utrwali się w pamięci ucznia.
Dobrze jest w miarę możliwości sygnalizować uczniowi błąd i pozwolić mu samemu napisać go poprawnie. Szkodliwą praktyką jest sposób sygnalizowania błędu przez wielokrotne podkreślanie go czerwonym kolorem. Staje się on w ten sposób wyróżniony spośród innych i utrwalony przez uczniów z dobrą pamięcią wzrokową.
Z podobnych względów nie należy także polecać uczniom wykonywania ćwiczeń, które nie są związane z jego błędami (koleżeńska forma poprawy błędów np. przy okazji wymiany prac w ławce)
Najlepszą formą poprawiania ortograficznego wyrazów jest skreślanie (lub zamazywanie) błędnie napisanego wyrazu i napisanie nad nim jego poprawnej formy.
Dla utrwalenia poprawności zapisu wyrazu należy go jeszcze raz napisać pod pracą lub na marginesie zeszytu.
Aby uzyskać efekt wyrobienia u uczniów nawyków poprawnego pisania, należy pamiętać o tym, że każde zajęcie i każdy przedmiot powinien uwzględniać profilaktykę ortograficzną.
mgr Dorota Raducka
Publiczna Szkoła Podstawowa
w Paczkowie
|
