W ostatnich latach obecność mediów audiowizualnych, a w szczególności telewizji i komputera, w bardzo agresywny sposób wtargnęła do naszych domów.
Telewizja bardzo jest związana z życiem rodzinnym, towarzyszy członkom rodziny w dni powszednie i święta. Każdego dnia, najczęściej wieczorami, rodzice z dziećmi oglądają niezliczone ilości seriali telewizyjnych, sitcom’ów, czy programów rozrywkowych. Częste tłumaczenie rodziców jest takie, że dobierają odpowiedni program do wieku rozwojowego swojego dziecka i nie pozwalają oglądać audycji powyżej 12 lat. I to jeszcze nie jest najgorsza sytuacja, chociaż jestem przekonana, że rodzice są w stanie w ciekawszy i atrakcyjniejszy sposób spędzić z dzieckiem chwile wolne. A telewizor niestety towarzyszy nam nawet podczas posiłków, wizyt u rodziny, czy przyjaciół.
W ostatnich latach obecność mediów audiowizualnych, a w szczególności telewizji i komputera, w bardzo agresywny sposób wtargnęła do naszych domów.
Telewizja bardzo jest związana z życiem rodzinnym, towarzyszy członkom rodziny w dni powszednie i święta. Każdego dnia, najczęściej wieczorami, rodzice z dziećmi oglądają niezliczone ilości seriali telewizyjnych, sitcom’ów, czy programów rozrywkowych. Częste tłumaczenie rodziców jest takie, że dobierają odpowiedni program do wieku rozwojowego swojego dziecka i nie pozwalają oglądać audycji powyżej 12 lat. I to jeszcze nie jest najgorsza sytuacja, chociaż jestem przekonana, że rodzice są w stanie w ciekawszy i atrakcyjniejszy sposób spędzić z dzieckiem chwile wolne. A telewizor niestety towarzyszy nam nawet podczas posiłków, wizyt u rodziny, czy przyjaciół.
Najgorzej jest jednak wtedy, gdy dziecko 8 – 10 letnie, będąc w okresie poszukiwań wokół siebie wzorów osobowych do naśladowania, czerpie je z telewizji, w której złodzieje, czy przestępcy, stają się godnymi naśladowania. Często zdarza się tak, że rodzice pracujący wiele godzin dziennie, nie są do końca świadomi faktu, iż ich dziecko ogląda programy, które powinny być dla niego zakazane. To nieprawda, że telewizja w godzinach popołudniowych jest bezpieczna. Często pojawiają się programy ukazujące przemoc, grozę i okrucieństwo, które dzieci później naśladują w życiu codziennym. Dzieje się to najczęściej w szkole, gdzie dziecko spotyka się z dużą grupą rówieśniczą, wśród której może wcielić w życie wzory, które zaobserwował w trakcie takiego programu.
Chłonąc z zaciekawieniem wszystko, co przekazuje telewizja, zdarza się, że dzieci naśladują lub wręcz identyfikują się z negatywnymi postaciami filmowymi. Wierzą, że świat jest taki, jaki oglądają w telewizji. Przyjmują dosłownie elementy wizualne, nie są skłonne doszukiwać się w tym przenośni, symbolu czy podtekstu.
I mimo, że bezzaprzeczalna jest duża rola telewizji w sferze rozwoju dziecka jako źródło wiedzy, zainteresowań, doznań, czy możliwości poznawania świata, to musimy pamiętać, że nieracjonalny, nieprawidłowy zakres kontaktów z telewizją, może prowadzić do bardzo niebezpiecznych i groźnych dla prawidłowego rozwoju skutków.
Podobnie rzecz wygląda, analizując nadmierne korzystanie w życiu z obecności komputera w domu. Niezwykle ważna jest tu również odpowiednia kontrola sposobu i czasu jego wykorzystywania przez dzieci.
Będąc wychowawcą klasy III, przeprowadziłam wśród dzieci ankietę na temat wykorzystywania komputera w domu. Okazało się, że w 86% komputer uczniom służy do gier, a 12% stwierdziło, że pomaga mu w nauce. Niestety, przeglądając czasopisma komputerowe (np. „CD-Action”, „Świat Gier Komputerowych”), skupiające się na omawianiu popularnych gier komputerowych, mogę stwierdzić, że ok. 50% gier cieszących się największą grywalnością, zawiera elementy przemocy. Oglądając je, dzieci stają się bardziej agresywne i niewrażliwe na ludzkie cierpienie. Uczniowie pod wpływem przemocy nabierają przekonania o jej normalności i reagują na nią obojętnie. W grach komputerowych, gracz sam dokonuje czynów agresji i mimo, że jest to agresja symulowana, oswaja się z nią i nabiera w niej wprawy. Dziecko korzystając z takich gier, nie tylko jest obserwatorem przemocy, ale jej egzekutorem.
Można więc spodziewać się, że oglądanie scen przemocy w telewizji wpływa na agresywność dzieci, a korzystanie z gier komputerowych o takiej treści ma wpływ jeszcze silniejszy. Wielokrotne dokonywanie czynów agresywnych, bez poczucia winy za nie, powoduje zatarcie granicy między dobrem, a złem i przez to zmniejszenie wrażliwości moralnej. W tej sytuacji sądzę, że zasadny będzie apel do rodziców:
- zobaczmy, czego uczy dany program, z którego moje dziecko korzysta;
- zastanówmy się, czy nie przysparza mu stresów;
- nie pozwólmy swoim dzieciom ciągle zabijać i walczyć na ekranie;
- znajdując więcej czasu dla swojego dziecka, nauczmy go pracy i zabawy z komputerem na miarę jego możliwości.
mgr Marlena Strzyżewska
nauczyciel nauczania zintegrowanego w Bydgoszczy
