Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Proces wychowania, a osobowość społeczna jednostki

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 4759 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

Mówiąc o wpływie procesu wychowania na osobowość jednostki należy uświadomić sobie, co rozumiemy pod pojęciami: wychowanie i osobowość społeczna jednostki.

Jan Szczepański definiuje wychowanie jako intencjonalne kształtowanie osobowości, dokonywane wg przyjętego w grupie ideału wychowawczego.

Humanistyczna teoria osobowości wg Znanieckiego zakłada, że każdy człowiek jest świadom swojego istnienia i może tworzyć samego siebie.

Na osobowość społeczną jednostki składa się jaźń subiektywna i odzwierciedlona.

Jaźń subiektywna to jest to, co my sądzimy o samych sobie tzn. odkrywamy, że jesteśmy Jasiem, czy Małgosią, a nie tym w co się bawimy. Znacznie później korygowany jest obraz samego siebie przez uświadomienie sobie negatywnych ocen innych ludzi na moje zachowanie i postawy. Jaźń subiektywna składa się: z "ja organicznego", czyli tego, co sądzimy na temat własnego organizmu; "ja psychicznego", tego, co sądzimy na temat naszych cech charakteru, naszej osobowości, czy jesteśmy sprytni, życzliwi, zdolni; "ja wewnętrznego", czyli naszej wyobraźni, inteligencji, wiedzy.

Jaźń odzwierciedlona tworzy się przez role społeczne. Takie sądy odbieramy, jakie sądzimy, że są oczekiwane przez granie roli społecznej. Jaźń odzwierciedlona to, to co my sądzimy, że inni sądzą na nasz temat.

Kształtowanie osobowości, tworzenie obrazu samego siebie jest bardzo ważne dla współżycia zbiorowego, dla kultury i społeczeństwa, a także dla życia wewnętrznego jednostki.

Pierwszą grupą, do której należy dziecko jest jego rodzina. Ona jest podstawą wszystkiego. To tutaj stawiamy pierwsze kroki, poznajemy symbole dzięki, którym możemy porozumiewać się z otoczeniem i nawiązywać z nim kontakt. Rozwój mowy ma początek w rodzinie. W rodzinie również uczymy się zaspokajania pierwszych potrzeb, reagowania na odczuwane braki, wyrażania uczucia zadowolenia, radości, niepokoju, gniewu, czy lęku. Powodzenie kontaktu z rówieśnikami w dużej mierze zależy od tego, jak układał się nasz kontakt uczuciowy z matką, ojcem i innymi członkami rodziny. To w gronie rodzinnym stajemy się ufni i pewni siebie w stosunku do otoczenia. Gdy więzi emocjonalne w rodzinie są zerwane, stajemy się bojaźliwi i pełni lęku. To tutaj po raz pierwszy spotykamy się z wartościowaniem. Dorośli z najbliższego otoczenia określają, że coś jest dobre, albo złe. Jest to początek wiedzy o cenionym przez nasze najbliższe otoczenie systemie wartości. Jako małe dzieci uczymy się w rodzinie norm postępowania, które pomogą nam później w graniu ról społecznych: najpierw członka rodziny i przedszkolaka, później ucznia i kolegi, a w końcu członka większej zbiorowości. Wzory zachowań dorosłych kształtują nasze wyobrażenia o otaczającym świecie i panujących między ludźmi stosunkami. Rodzina jest naturalnym środowiskiem dla życia dzieci i młodzieży. Niezależnie od tego, czy jest ona środowiskiem zdrowym, czy przejawia cechy patologiczne np. alkoholizm, zawsze kształtuje ich osobowość, postawę społeczną, wyznacza koleje losu. Sytuacja środowiskowa ta sama, może być odmiennym wynikiem doświadczeń dla dziecka słabego, niż dla dziecka silnego. Jest wiadome, że dwoje dzieci o jednakowej inteligencji, może wynieść różne doświadczenia z rozmaitych sytuacji. Mimo, iż wewnętrzne właściwości jednostki wpływają na jej rozwój osobowości, rodzaj wywieranego przez nie wpływu, jest w pewnym stopniu uwarunkowany przez proces wychowania.

Na proces kształcenia osobowości składa się natura plus, albo minus wychowanie. Ani zdolności wrodzonych, ani otoczenia nie można rozpatrywać jako stale dominujących w kształtowaniu osobowości.

Jaźń subiektywną odkrywamy u siebie we wczesnym dzieciństwie i w miarę dorastania jest kontrolowana, dlatego obraz samego siebie jest korygowany. W tym momencie bardzo ważny jest wpływ środowiska i procesu wychowania, które mogą mieć duże znaczenie dla ostatecznego ukształtowania się osobowości człowieka. Obraz samego siebie jest często dyktowany potrzebą przystosowania się do jednego z tych ideałów, które wyznacza nam dana grupa społeczna, do której chcemy należeć. Zdolność do samodzielnego kulturowego rozwoju zdobywa jednostka poprzez gromadzenie pozytywnych i negatywnych doświadczeń. Początkowo zawdzięcza się to rodzinie i grupie rówieśniczej. Wchodząc w grupę rówieśniczą jednostka musi przyjąć ideały przez nią reprezentowane, zmienić poglądy, jeśli już je posiada, bądź kształtować nowy obraz samego siebie. To wszystko jest potrzebne, aby człowiek zrealizował określone cele życiowe, aby miał cechy akceptowane przez grupę. Od tego jak zostanie ostatecznie ukształtowana osobowość społeczna jednostki, jak silny jest wpływ wychowania np. nauczyciela na dziecko w nauczaniu indywidualnym zależy jak osobnik określa swoje możliwości, jak definiuje swoje ambicje oraz cele życiowe. Każdy człowiek niezależnie od jego wieku jest kandydatem do wielu grup, na całe życie lub na pewien tylko czas. Zależnie jak silny jest wpływ grupy na jednostkę, to ta będzie większym lub mniejszym stopniu ulegać wpływom. W jakiej mierze sam wychowywany osobnik da się zamknąć w ramach takich, czy innych stosunków z grupą, zależy w dużym stopniu jego własna indywidualność, otwartość, skłonność na wpływy. Człowiek nadający swojemu życiu, działaniu, dążeniu określony sens, zgodny z jego przekonaniami, musi w siebie wierzyć, posiadać dodatnie cechy (jaźń pozytywna) umożliwiające zrealizowanie tego, co zamierza. Aby tak się stało jednostka musi mieć odpowiedni proces wychowania, najlepiej od wczesnego dzieciństwa, aż do wieku dojrzałego.

Są u nas dzieci, które są bardziej hodowane niż wychowywane. Kosztem wyrzeczeń dostają od rodziców pożądane przedmioty i modne ubrania, ale nie dostają takiej miłości, która stałaby się wzorem zachowania przenoszonym później na własne dzieci. Rodzinna hodowla nie uwzględnia przygotowania do ról matki i ojca.

Jednocześnie z mediów płyną wzorce brutalnego życia. W świecie liczy się tylko silny, bezwzględny facet, który zdobywa wszystko. Jesteśmy bombardowani obrazami okropieństw: wojen, katastrof, nieszczęść.

Nieobliczalne w skutkach bywają również błędy wychowawcze popełniane przez rodziców hołdujących poglądowi, że dziecka nie należy rozpieszczać, trzeba je traktować surowo "dla jego własnego dobra". Na tym podłożu wyrastają uczucia wrogości i agresywne postawy do innych. Dziecko, które jest częściej karane niż nagradzane, ciągle upominane i kontrolowane, kształtuje stopniowo w sobie poczucie mniejszej wartości i odrzucenia przez rodziców, a w rezultacie poczucie poniżenia i krzywdy. Dzieci odepchnięte w rodzinie przez stosowanie drakońskich metod, łatwiej ulegają demoralizacji, ponieważ szukając sposobu wyładowania swych uczuć, trafiają później do rówieśniczych środowisk przestępczych.

Grupa, która "pozyskuje" jednostkę, stara się nią odpowiednio do swoich potrzeb pokierować. Do tego celu stworzyła instytucję wychowawczą, jaką jest szkoła. Na proces wychowawczy, a co za tym idzie na kształtowanie osobowości społecznej jednostki, mają również wpływ w obecnych czasach media i działalność intelektualna, która wyraża się w literaturze, sztuce, technice, kinie itp.

Podsumowując można stwierdzić, że na to jaki człowiek wyrośnie z małego dziecka, w dużej mierze zależy od tego, jacy są jego rodzice. Rodzice pewni siebie i znający swoją wartość, którzy zachęcają do wysiłku i dostrzegają sukcesy młodego człowieka, z dużym prawdopodobieństwem pomogą swojemu dziecku stać się pożytecznym, wartościowym członkiem społeczeństwa. Należy sobie jednak zdawać sprawę z tego, iż wiele postaw przejętych od rodziców w dzieciństwie zostanie odrzuconych w kontakcie z innymi grupami społecznymi. Dziecko wybierze sobie tylko te wartości, które mu będą pasowały.

Ewa Mazur
Przedszkole Samorządowe nr 40 w Kielcach

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie