Metody aktywne to takie metody, których założeniem jest zaangażowanie osób uczących się w proces dydaktyczny. Istotą metod aktywnych jest przewaga uczenia się nad nauczaniem.
Metody aktywne uczą krytycznego myślenia, podejmowania decyzji, rozwiązywania problemów, ale uczą również komunikowania się, stawiania pytań i pracy zespołowej. Powinno się je stosować na każdym etapie kształcenia.
Założeniem metod aktywnych jest zaangażowanie osób uczących się w proces dydaktyczny. Uczeń z biernego odbiorcy wiedzy staje się czynnym jej poszukiwaczem, co wyzwala odwagę, uczy zaradności, przedsiębiorczości i samodzielności. Nauczyciel staje w roli badacza i twórcy. Dlatego na zajęciach w szkole i w internacie - wychowawca jest odpowiedzialny za tworzenie optymalnych warunków uczenia się.
Uczeń w szkole nie tylko zdobywa konkretną wiedzę, nie tylko nabywa umiejętności, ale uczy się także techniki uczenia się.
Wybór metody nauczania zależy od celów lekcji, wieku ucznia, poziomu jego wiedzy oraz bazy dydaktycznej szkoły, a skuteczność jej zależy w dużej mierze od zaangażowania emocjonalnego dzieci, ich zainteresowań i motywacji.
Zmodyfikowany podział metod nauczania:
- wykład informacyjny
- prelekcja
- opowiadanie
- pogadanka
- anegdota
- opis
- odczyt
- objaśniania lub wyjaśnianie.
Metody eksponujące:
- pokaz połączony z przeżyciem
- film
- sztuka teatralna
- ekspozycja.
Metody programowe:
- z użyciem podręcznika programowego
- z użyciem komputera
- z użyciem maszyny dydaktycznej.
Metody praktyczne:
- pokaz z objaśnieniem
- pokaz z instruktażem
- ćwiczenia laboratoryjne
- ćwiczenia przedmiotowe
- metoda projektów
- metoda przewodniego tekstu.
Metody problemowe:
- wykład problemowy
- wykład konwersatoryjny
- klasyczna metoda problemowa
- metody aktywizujące:
metoda przypadków
metoda sytuacyjna
inscenizacja
- gry dydaktyczne:
symulacyjne
decyzyjne
psychologiczne
- seminaria
- dyskusja dydaktyczna:
związana z wykładem
okrągłego stołu
wielokrotna mutacja "A" i "B"
burza mózgów
panelowa
metaplan.
Ewa Szopińska | 
