1. Wstęp
Wprowadzając w życie dziecka utwór literacki, czyniąc z tego utworu epizod, w którym ono w sposób pełny i radosny, bo swobodny i twórczy, przeżywa rzeczywistość, tworzymy warunki do prawdziwej zabawy.
W zabawie inscenizowanej dzieci nie naśladują sytuacji i czynności dorosłych, lecz odtwarzają wzory z literatury. Towarzyszy temu odczucie przyjemności przedstawiania, przyjemności grania roli.
Dziecko słuchając baśni, opowiadania, puszcza wodze swej fantazji, odbierając je jako fabułę pewnej zabawy, która jeszcze nie została zrealizowana. Zabawa inscenizowana jest wyrażeniem uczuć, wyobrażeń, które stanowiły treść jego przeżycia psychicznego w toku odbierania utworu literackiego.
To wyrażanie czegoś, co się przeżyło, jest ważnym czynnikiem rozwoju wyobraźni dziecka. Wyobraźnia podsycona silnym uczuciem pomaga dziecku w przypomnieniu treści, które ono odczuwa i łączy w całość.
2. Utwór literacki jako źródło zabawy inscenizowanej
Zabawa inscenizowana stwarza doskonałe warunki do pracy całościowej, pozwala oddziaływać w sposób naturalny na rozwój uczuć dziecka, rozwija myślenie i mowę, daje radość twórczego działania zespołowego.
Wykorzystując do zabawy treść utworu literackiego, pozwalamy dzieciom odtwarzać go w sposób samodzielny i twórczy. Aby to osiągnąć, dzieci muszą dobrze poznać treść opowiadania, które będzie przedmiotem ich działania. Dlatego też i przy omawianym rodzaju inscenizacji musi wystąpić moment utrwalania treści, dzięki czemu dziecko rozwija się i kształtuje swoją osobowość w procesie dużego zaangażowania uczuciowego w wielostronną działalność.
Najważniejszym jednak momentem jest sama zabawa inscenizowana i dlatego musi być zawsze starannie zorganizowana, aby dzieci widziały celowość dotychczasowego działania.
3. Zabawa inscenizowana w oparciu o utwór E. Ostrowskiej pt. "Nocne kłopoty zabawek Doroty"
Postacie: lalka Małgorzatka, Murzynek Bambo, miś, osoba lekarza.
Charakterystyka postaci:
Murzynek Bambo - odpowiedzialny, wrażliwy na cierpienia innych, uczynny,
Lalka Małgorzatka - spokojna, koleżeńska, uczynna, dobra,
Miś - leniwy, egoistyczny,
Lekarz - duże poczucie odpowiedzialności, wrażliwy na ból i cierpienia innych, niosący szybką pomoc, oddany chorym.
Rozwój akcji: akcja żywa.
Miejsce akcji: pokój Doroty.
Analiza stylu języka: przewaga dialogu, język prosty, zrozumiały dla dzieci.
Myśl przewodnia: niesienie sobie nawzajem pomocy w każdej sytuacji, wdrażanie dzieci do przestrzegania ładu zarówno we własnym kąciku zabawy, w domu, jak też w szkole.
Autorka " Nocnych kłopotów zabawek Doroty" realizując koncepcję swego utworu wyzyskała jedną z właściwości myślenia dzieci w tym wieku, którą jest przypisywanie rzeczom martwym cech ludzkich.
Odnoszenie się dzieci do zabawek jak do istot żywych, odczuwających przyjemności i przykrości, rozumiejących stosunki społeczne, jest zjawiskiem powszechnym.
Utwór E. Ostrowskiej daje duże możliwości wprowadzenia do inscenizacji także innych zabawek oraz nowych zupełnie przygód, związanych jednak z myślą przewodnią utworu.
BIBLIOGRAFIA:
1. Cybulska J., Dudzińska I., Lipina S., Lipska E. "Inscenizowanie zabaw na podstawie literatury dziecięcej", Warszawa 1972, PZWS
2. Ostrowska E. "Nocne kłopoty zabawek Doroty", Warszawa 1969, Nasza Księgarnia
3. Stankiewicz B. "Zabawy twórcze i widowiska lalkowe w wychowaniu przedszkolnym", Warszawa 1979, WSiP
mgr Mirosława Jaworska
Szkoła Podstawowa w Zbójnie |
