Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Dziecko niesmiałe, bierne społecznie

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 31288 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

DZIECKO NIEŚMIAŁE, BIERNE SPOŁECZNIE – OBJAWY, PRZYCZYNY, PRZECIWDZIAŁANIE

    Dzieci bierne społecznie są również określane mianem nieśmiałych, lękliwych, zahamowanych. W zachowaniu tych dzieci zwraca uwagę trudność kontaktowania się, małomówność, często onieśmielenie, czasem apatia. Dzieci te wykazują niewielkie zainteresowanie otoczeniem, są mało spostrzegawcze, nie ujawniają inicjatywy. Czasem silniejszy bodziec wprowadza je w stan tak znacznego hamowania, że przerwany zostaje prawie całkowicie ich kontakt psychiczny z otoczeniem . Są mało ruchliwe, wszystkie ich reakcje wydają się zwolnione. W szkole często nie nadążają za biegiem lekcji. Trudno im szybko przystosować się do zmian sytuacji, „łatwo się peszą”. Dlatego mają przeważnie opinie niezdolnych. Wywołane do odpowiedzi, często stają bezradne; kilkakrotnie powtarzane pytanie daje rezultaty przeciwne do zamierzonych – pogłębia zahamowanie. Dzieci zahamowane przejawiają zmniejszoną aktywność. Wolniej działają, wolniej (choć prawidłowo) spostrzegają i myślą. Ich niepowodzenia w nauce, które zresztą nie zawsze muszą występować, mają zupełnie inny charakter niż u dzieci o pobudliwości wzmożonej. Powoduje je przede wszystkim bierne zachowanie na lekcjach: nikomu nie przeszkadzają, ale nie uczestniczą w nich dość żywo, co może sprawiać wrażenie, że nie interesują się ich treścią lub nie są do nich dostatecznie przygotowane . Zwolnione tempo reakcji w czasie odpowiedzi ustnych stanowi przeszkodę w uzyskiwaniu lepszych ocen; nauczyciele często nie mają cierpliwości, aby poczekać, aż dziecko się wypowie.
    Dzieci zahamowane są ciche, małomówne, powolne, stroniące od gromady, niechętnie biorą udział w zespołowych grach, wycieczkach, nie garną się do sportu. Na przerwach w szkole szukają cichego kąta, na koloniach i obozach czują się źle, są niezaradne, mają mało inicjatywy, żyją własnym, bardzo bogatym życiem wewnętrznym.
    Ponadto dzieci bierne społecznie charakteryzuje raczej mierna inteligencja, co też nie ułatwia radzenia sobie z trudnymi zadaniami i sytuacjami. Często bierni społecznie nie posiadają określonych zamiłowań i zainteresowań.
    Dzieci takie nie nastręczają rodzicom i nauczycielom zauważalnych trudności wychowawczych, jak to się dzieje z dziećmi agresywnymi. Nie powodują one powstawania konfliktów, są spokojne, posłuszne, zdyscyplinowane, wykonują bez sprzeciwu otrzymywane polecenia. Z tych względów dorośli nie uświadamiają sobie nieraz, że rozwój tych dzieci nie przebiega prawidłowo i nie widzą potrzeby zapewnienia im specjalnej opieki wychowawczej. Dzieci bierne społecznie bywają często ze strony swoich rówieśników przedmiotem agresji, przyjmującej formę przezwisk, złośliwych uwag, dotkliwego pobicia, zmuszania do wykonywania uciążliwych czynności. Nie potrafią one skutecznie obronić się przed napastnikiem, dorosłym zaś boją się poskarżyć ze względu na przewidywane represje ze strony swych prześladowców.
    Zahamowanie psychiczne dziecka, podobnie jak w nadpobudliwości, wynika z wielu bardzo złożonych przyczyn.
  • Bierność społeczna dziecka często bywa następstwem błędów wychowawczych oraz nieprawidłowych postaw społecznych rodziców. Przejawiają się one w izolowaniu się w kręgu najbliższej rodziny oraz unikaniu wszelkich kontaktów towarzyskich. Postawa niechęci lub wrogości rodziców w stosunku do określonych osób sprzyja kształtowaniu się podobnej postawy u dziecka, utrudniając nawiązywanie przez nie kontaktów społecznych oraz wpływając hamująco na jego aktywność. Bierność może być spowodowana zbytnim ograniczeniem przez rodziców aktywności dziecka, wskutek czego nie przejawia ono inicjatywy oraz nie posiada należycie ukształtowanych nawyków samodzielnego działania.
  • Oprócz niekorzystnych warunków środowiskowych, zahamowanie aktywności może być związane zarówno z oddziaływaniem czynników organicznych. Uwarunkowane organicznie zahamowanie aktywności może powstać na tle zaburzeń nerwicowych. Jednym z ich objawów jest nieprawidłowe funkcjonowanie narządów wewnętrznych, wywołane stanem zwiększonego napięcia nerwowego oraz towarzyszących mu takich przykrych przeżyć emocjonalnych, jak obawa i lęk. Przykładem dolegliwości powstających na podłożu zaburzeń nerwowych są bóle głowy, przyspieszony rytm serca, nudności, wymioty, czego na przykład doznaje uczeń w czasie odpytywania go na lekcji lub w sytuacjach narażających go na ośmieszenie.
  • Fizjologicznym podłożem bierności społecznej może być osłabienie organizmu po przebytej chorobie zakaźnej sprzyjające występowaniu złego samopoczucia, przedwczesnego zmęczenia, bólów głowy oraz innych dolegliwości wywierających hamujący wpływ na aktywność przejawianą dotychczas przez dziecko. Podobne konsekwencje mogą być wywołane długotrwałym stanem chorobowym organizmu, powodującym obniżenie jego ogólnej sprawności psychofizycznej.
  • Zahamowanie aktywności oraz związana z tym postawa bierności bywa następstwem doznanych urazów psychicznych. Są one powodowane przez zdarzenia wywołujące silne przeżycia emocjonalne. Uraz doznany przez dziecko może być wywołany niespodziewaną napaścią, pogryzieniem przez psa, udziałem w pożarze, wypadku samochodowym, ciężką chorobą lub śmiercią osób należących do najbliższej rodziny.
  • Na wytworzenie się bierności społecznej dziecka wpływa także obniżona samoocena oraz związane z nią poczucie mniejszej wartości określane również mianem poczucia upośledzenia lub poczucia niższości. Niejednokrotnie nie jest ono uświadamiane przez dziecko. O jego istnieniu można wnioskować na podstawie występujących u niego stanów lękowych, poczucia zagrożenia, braku aktywności, unikaniu uczestnictwa w różnych formach działania. Nieraz objawem poczucia mniejszej wartości są występujące w sytuacjach trudnych takie zaburzenia nerwicowe, jak: drżenie rąk, jąkanie się, zaczerwienienie policzków, bicie serca, przyspieszony oddech. Poczucie mniejszej wartości może być następstwem defektów urody wpływających ujemnie na estetykę wyglądu zewnętrznego, jak: piegi, czerwone policzki, nieforemny nos, odstające uszy, niekształtne palce rąk; a także cechy fizyczne odróżniające danego osobnika od otoczenia: otyłość, zbyt wysoki lub niski wzrost, nadmiernie długie lub krótkie kończyny, rudy kolor włosów, bardzo blada lub ciemna cera.
     Poczucie mniejszej wartości bywa także następstwem słabo rozwiniętych zdolności. Mniejsze poczucie wartości może również wytwarzać niska pozycja społeczna i niekorzystne środowiskowe warunki życia.
    Widzimy więc, że dzieci bierne społecznie posiadają szereg powodów do poczucia krzywdy. Często pochodzą z rodzin gorzej sytuowanych materialnie, o niskich wzorach sukcesu społecznego. Często są w domu karane biciem i przemocą; zdarza się, że obciążają je znacznie obowiązki domowe. Często dzieci społecznie bierne przeżyły rozpad swej rodziny lub śmierć jednego z rodziców, własną długotrwałą chorobę lub kalectwo.
    Chociaż dziecko nieśmiałe nie sprawia tak dużych trudności wychowawczych, wymaga jednak szczególnej czujności otoczenia w przygotowaniu go do życia w społeczeństwie.
    Dla przeciwdziałania powstawaniu bierności społecznej niezbędne jest oddziaływanie wychowawcze zmierzające do wytworzenia umiejętności nawiązywania prawidłowych kontaktów społecznych. W odniesieniu do dzieci biernych społecznie podstawowym zadaniem wychowania jest przeciwdziałanie występującej u nich skłonności do izolacji. Można to osiągnąć zmieniając przejawiane przez nie postawy nieufności i niechęci do nawiązywania kontaktów społecznych, posługując się w tym celu metodą przekonywania słownego oraz ukazując przykłady prawidłowo ukształtowanych stosunków międzyludzkich. Jednostkom biernym społecznie powinniśmy dawać do wykonania zadania wymagające społecznego współdziałania oraz tworzyć sytuacje, w których trzeba nawiązać różne kontakty społeczne. Aktywizacja społeczna tego typu dzieci wymaga zwiększenia poczucia ich społecznego bezpieczeństwa w grupie.
    W postępowaniu wychowawczym z dziećmi społecznie biernymi należy wzmacniać ich wiarę we własne siły, zachęcać do działania, wskazywać na pozytywne osiągnięcia, chwalić w obecności grupy. Ponieważ dzieci bierne społecznie wykazują tendencję do zniechęcenia się w sytuacjach trudnych, należy kształtować w nich postawę wytrwałego dążenia do celu. Jeśli zaburzenia w kontaktach społecznych powstają na tle poczucia mniejszej wartości, należy rozważyć, czy istnieją możliwości eliminowania lub ograniczania wpływu czynników powodujących jego powstanie.
    Gdy źródłem poczucia mniejszej wartości są trwałe właściwości fizyczne np. bardzo niski wzrost, nadmierna otyłość, rude włosy oraz różne nieuleczalne defekty organiczne np. wada wzroku, słuchu, uszkodzone narządy ruchu czy też blizny należy dążyć do osłabienia poczucia mniejszej wartości poprzez dawanie do zrozumienia, że dana właściwość fizyczna lub defekt są nieważne, że otoczenie ich nie zauważa bądź nie przywiązuje do nich większej wagi. Równocześnie wychowawcy powinni wskazywać dziecku posiadanie przezeń walory umożliwiające osiągnięcie sukcesu w określonej formie działania.
    Nieodzownym poczynaniem wychowawczym szkoły w zakresie społecznej aktywizacji uczniów jest pedagogizacja rodziców. Szczególnie tam, gdzie wychowawca wie o nieprawidłowościach systemu wychowawczego i atmosfery domu rodzinnego.

Opracowała: Izabela Płaczek
LITERATURA:

Filipczuk H., Zapobiegamy trudnościom i niepowodzeniom szkolnym, Warszawa 1975.
Gurycka A., Dzieci bierne społecznie, Wrocław 1970.
Pomykało W., Vade – mecum dla rodziców, Warszawa 1987.
Popielarska A. Mazurowa M., Dlaczego nasze dzieci sprawiają trudności wychowawcze, Warszawa 1983.
Żebrowska M., Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży, Warszawa 1975.

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie