DZIEŃ I
POZNAJEMY MIASTO KOPERNIKA. WITAMY SIĘ Z MORZEM
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Zwiedzanie Torunia: poznajemy jego zabudowę, Stare Miasto.
2. Przypominamy sobie wiadomości o Mikołaju Koperniku. Oglądamy dom, w którym się urodził i Planetarium
3. Kosztujemy toruńskie pierniki.
4. Poznajemy ośrodek, orientujemy się w terenie. Kupujemy widokówki z Władysławowa.
5. Witamy się z morzem - poznajemy drogę z ośrodka do plaży. Sprawdzamy, ile czasu nam potrzeba na dojście najkrótszą drogą z plaży do ośrodka przy ul. Harcerskiej.
6. Wyjaśniamy słowa: plaża, wydmy, promenada, falochron, morze, widnokrąg, brzeg, stan morza. Każdy uczeń otrzymuje kartę pracy - słownik pojęć związanych z krajobrazem nadmorskim, który ma uporządkować alfabetycznie.
K A R T A P R A C Y
SŁOWNIK POJĘĆ, ZWIĄZANYCH Z KRAJOBRAZEM NADMORSKIM
Plaża - brzeg niemal płaski, piaszczysty lub żwirowy.
Wydma - piaszczysty pagórek lub wzgórze, usypane przez wiatr.
Promenada - spacerowa droga, zwykle atrakcyjnie położona pod względem widokowym.
Falochron - budowla zabezpieczająca port i przebywające w nim statki przed nie-
bezpieczną falą morską. Falochrony zabezpieczają również plażę.
Są to drewniane pale wbite przy brzegu morza.
Morze - część wodnej powierzchni ziemskiej. Morza zajmują 2/3 powierzchni
Ziemi.
Widnokrąg - widomy horyzont; linia wzdłuż której widoczna z danego stanowiska
część terenu lub powierzchni morza wydaje się stykać ze sklepieniem
nieba.
Brzeg - miejsce zetknięcia się lądu z powierzchnią wodną.
Stan morza - określenie stopnia wzburzenia wód morskich wskutek falowania.
Wyraża się go w stopniach skali Beauforta (od 0 do 12 stopni).
7. Oglądamy mapę, wymieniamy większe miasta na naszej trasie przejazdu z Leszna do Władysławowa. Obliczamy sposobem pisemnym w kilometrach odległość z Leszna do Władysławowa.
8. Zapoznajemy się z regulaminem pobytu na Zielonej Szkole, dowiadujemy się o czekających nas zadaniach.
9. Podpisujemy oświadczenie o bezpiecznym pobycie.
OŚWIADCZENIE
Oświadczam, że będę konsekwentnie przestrzegać regulaminu bezpiecznego i zdrowego pobytu na Zielonej Szkole.
- Nie będę oddalać się od grupy bez wiedzy i zgody nauczyciela.
- Nie będę zakłócać ciszy nocnej (22:00 - 7:00).
- Nie będę korzystać z kąpieli morskiej bez zgody nauczyciela.
- Będę szanować sprzęty i urządzenia znajdujące się w pokoju i na terenie ośrodka.
- Będę przestrzegać zasad bezpiecznego poruszania się po drogach w mieście i poza miastem.
- Będę miły i uprzejmy w stosunku do wszystkich kolegów i koleżanek.
- Będę wykonywać wszystkie ćwiczenia i zadania wynikające z programu Zielonej Szkoły.
Podpis ucznia ..........................................
10. Zaprowadzamy Dzienniki okrętowe - w zeszycie codziennie zapisywać będziemy notatkę
w formie kartki z pamiętnika.
11. Piszemy widokówki do rodziców, pamiętając o prawidłowym adresowaniu.
DZIEŃ II
POZNAJEMY FAUNĘ I FLORĘ SŁOWIŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO.
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Przypominamy sobie wiadomości na temat tego, co to jest: park narodowy , rezerwat..
2. Wyjaśniamy i pokazujemy na mapie parki narodowe w Polsce ("Nasze środowisko", s. 85- 87.). Zapisujemy nazwy parków narodowych położonych nad morzem.
3. Jedziemy do Łeby.
4. Czytamy tablice informacyjne Urzędu Morskiego, znajdujące się przy wydmach.
5. Wyjaśniamy pojęcie: ruchoma wydma.
6. Wędrujemy pieszo po ruchomych wydmach. Obserwujemy roślinność wydm.
7. W budynku oglądamy ilustracje roślin chronionych, rozpoznajemy mikołajka nadmorskiego {W. Dziabaszewski, Nasze środowisko, kl. III, WSiP, Warszawa 1998, s. 84.).
8. W budynku czytamy legendę Jak sosna z rybakiem gospodarzyła wspólnie według E. Szelburg - Zarembiny (w: Chodźmy razem, język polski kl. II semestr 2 wyd. Juka, s.55). Uzasadniamy, dlaczego sosna została królową morskiego brzegu. Opisujemy jak dzięki sośnie, zmienił się krajobraz nadmorski.
9.Przypominamy sobie, jak należy zachować się w parku narodowym, czytając regulamin Słowińskiego Parku Narodowego:
- TURYSTO - WCZASOWICZU! - Słowiński Park Narodowy to trzydziestokilometrowy pas wybrzeża morskiego o obszarze 18 247 ha. Park Narodowy - to cudowne laboratorium stworzone przez przyrodę, - to możliwość poznania przyrody w jej najpiękniejszej postaci, - to turystyka, odpoczynek, to piękno przeżycia dla setek tysięcy turystów. Słowiński Park Narodowy zwiedza rocznie około 400 tysięcy osób. Gdyby każda z tych osób złamała jedną gałązkę, zerwała jeden bukiecik kwiatów, chodziła po wydmach i stromych brzegach nadmorskich zwanych klifami, wydeptywała nowe ścieżki, to po wielu latach zamiast rezerwatu przyrody - Słowiński Park Narodowy stałby się zniszczoną martwą pustynią. DLATEGO TEŻ KAŻDY TURYSTA WINIEN WIEDZIEĆ, ŻE NA TERENIE SŁOWIŃSKIEGO PARKU NARODOWEGO NIE WOLNO:- łamać gałęzi drzew i krzewów, - zrywać lub deptać roślinności,- płoszyć, niepokoić lub chwytać zwierząt, - wchodzić do rezerwatów ścisłych,- palić ognia i tytoniu, - wynosić jakiekolwiek okazy,- hałasować, - niszczyć wydm nadmorskich i stromych wybrzeży- śmiecić klifowych - obozować - zbierać grzybów, jagód i innych płodów leśnych. Każdy Obywatel winien stawać w obronie przyrody wszędzie tam, gdzie zachodzi tego potrzeba. DYREKCJA Słowińskiego Parku Narodowego
10. Zapisujemy nasze wrażenia z wycieczki w Dziennikach okrętowych.
11. Wykonujemy z kartonu według szablonu mewę
12. Uczymy się na pamięć wiersza "Mewa":
Mewa to biała morza jaskółka,
Gdy pod powierzchnię daje nurka.
A kiedy usiądzie na fali
i fala ją oddali,
wtedy wygląda jak biały puszek,
małe kociątko zwinięte w kłębuszek.
13. Rozgrywamy mecz piłki nożnej na boisku ośrodka "Cetniewo".
14. Spacerujemy "Aleją Gwiazd".
DZIEŃ III
JESTEŚMY NAD MORZEM
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Jedziemy do Jastrzębiej Góry.
2.Obserwujemy linie widnokręgu, oznaczamy kierunki świata w terenie za pomocą kompasu.
4.Idziemy brzegiem morza kamienistym wybrzeżem. Zbieramy muszelki, kamienie. Pobieramy próbki wody, w celu sprawdzenia jej zasolenia, przez odparowanie.
3.Obserwujemy nabrzeże i rozmawiamy na temat klifu. Wędrujemy Lisim Jarem, podziwiając roślinność.
5. Oglądamy latarnię morską i pomnik króla Polski-Zygmunta III. Kierujemy się kompasem w drodze do autokaru.
6.W budynku utrwalamy pojęcia związane z krajobrazem nadmorskim: erozja, abrazja, klif, morszczyn, jantar.
SŁOWNIK POJĘĆ ZWIĄZANYCH Z KRAJOBRAZEM NADMORSKIM
Erozja - żłobienie, wytwarzanie zagłębień na powierzchni terenu przez czynniki zewnętrzne: wody płynące strugami, wiatr, lodowiec.
Abrazja - niszczenie stromego wybrzeża wskutek przyboju.
Klif - urwisko, strome wybrzeże.
Jantar - bursztyn, kopalna żywica z drzew iglastych.
Morszczyn - glon morski, inaczej brunatnica. Jej długość dochodzi do 1m. tworzy łąki podwodne, ma charakterystyczne pęcherzyki pławne na powierzchni. Dostarcza jodu.
7.W budynku oglądamy mapę wybrzeża, wpisujemy najbliższe miejscowości znajdujące się na wschodzie, zachodzie, północy, południu od Władysławowa.
8. Jedziemy na Hel.
9. Idziemy do fokarium- obserwujemy foki i ich zachowanie.
10. Zwiedzamy muzeum rybołóstwa, znajdujące się na świeżym powietrzu.
11. Wchodzimy na latarnię morską w Helu.
12. Oglądamy ilustrację wybrzeża ze wszystkimi latarniami morskimi, liczymy ile ich jest. Nazwy miejscowości, w których są latarnie zapisujemy w kolejności alfabetycznej.
13. Zapisujemy wrażenia w Dzienniku Okrętowym.
DZIEŃ IV
JESTEŚMY W TRÓJMIEŚCIE
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Oglądamy ilustracje statków, promów, kutrów, czytamy tekst o transporcie wodnym i wyjaśniamy pojęcia z nim związane: port, żegluga, statek, prom, holownik, flota, trap, bulaj, burta, kajuta, rufa, rumpel (Nasze środowisko, s. 39 - 40), jako przygotowanie do wycieczki.
K A R T A P R A C Y
POJĘCIA ZWIĄZANE Z TRANSPORTEM WODNYM
Port -miejsce przeładunku towarów i przesiadania się pasażerów.
Port wodny składa się z:
1.części wodnych, czyli akwenów, do których należą:
-reda: miejsce postoju (kotwiczenia) statków przed wejściem do portu,
-awanport: przedporcie,
-kanały portowe: wewnętrzne drogi w porcie,
-baseny portowe: miejsca postoju statków w czasie dokonywania przeładunków.
2.części lądowych, czyli nabrzeży. Przy nich dokonuje się przeładunków
po umocowaniu statku linami tzw. *****ami.
Żegluga -wszelki transport wodny.
Statek -rodzaj pojazdu dopuszczony do pływania po drogach wodnych. Wojskowe jednostki pływające noszą nazwę okrętów.
Prom -statek przewożący osoby, zwierzęta i pojazdy na drugą stronę rzeki lub cieśniny morskiej, a także na drugi brzeg morza (prom morski).
Holownik -statek przeznaczony do przeciągania innych statków, np. w porcie.
Flota -ogół statków danego kraju, może być flota handlowa, pasażerska (tzw. biała).
Trap -nazwa wszelkiego rodzaju schodów, pomostów ruchomych i kładek na statku, służących do przemieszczania się między pokładami, a także do wyjścia ze statku na ląd.
Bulaj -iluminator ,okno na statku z grubego, mocnego szkła.
Burta -boczna ściana (bok) statku. Prawa burta to sterburta, lewa to bakburta.
Kajuta -kabina na statku.
Rufa - tylna część statku.
Rumpel -sterownica na statku; drążek zamocowany do steru, służący do obracania sterem.
2. Płyniemy statkiem po porcie w Gdyni oglądamy urządzenia portowe: dźwigi do przeładunku towarów, suchy dok. Przeprowadzamy wywiad z kapitanem statku na temat zanieczyszczenia morza i sposobów ochrony wody przed skażeniami.
3. Słuchamy koncertu organowego w Oliwie. Podziwiamy światowej sławy organy.
4. Spacerujemy alejkami oliwskiego ogrodu botanicznego.
5. Zwiedzamy Westerplatte i poznajemy historię tego miejsca.
6. Wędrujemy uliczkami Starego Miasta w Gdańsku. Podziwiamy jego panoramę z wieży Kościoła Mariackiego.
7. Poznajemy znaczenie pojęcia: Trójmiasto.
8. Po powrocie z wycieczki wykonujemy doświadczenie - przez bibułkę filtrujemy wodę, próbki której pobraliśmy w porcie oraz na plaży. Obserwujemy zanieczyszczenie na bibułce po przefiltrowaniu wody. Wyciągamy wnioski. Bibułka po przepuszczeniu wody z portu jest bardziej zanieczyszczona nią bibułka po przepuszczeniu wody pobranej na plaży.
9. Wykonujemy łódeczkę według szablonu. Łódeczka może służyć do przechowywania muszelek.
10. Rozwiązujemy plątaninkę: Który kuter zawinie do którego portu?
11. Kolorujemy zgadywankę: Co statek wiezie?
12.Opisujemy wydarzenia dnia w Dzienniku Okrętowym.
13. Gry i zabawy przy grillu. Pieczenie kiełbasek, śpiewanie piosenek, pląsy.
DZIEŃ V
OBSERWUJEMY PRACĘ WIATRU: POŻYTECZNĄ I NISZCZĄCĄ
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Wykonujemy kartonowe wiatraczki.
2. Idziemy na plażę, określamy prędkość wiatru za pomocą wiatraczka, chustki, wilgotnego palca. Obserwujemy wczasowiczów: jak oni zabezpieczają się przed wiatrem? Wyjaśniamy, dlaczego siła wiatru na promenadzie i na plaży jest różna. .
3. Słuchamy legendy: "Dlaczego woda morska jest słona?"- opowiadanej przez nauczyciela na plaży. Badamy zasolenie wody (wyniki doświadczenia- zobacz p. 4, dzień III).
4. Rozwiązujemy zadanie matematyczne:
Każde dziecko wie, że woda w morzu jest słona, a właściwie słonogorzka. W jednym litrze morskiej wody rozpuszczonych jest około 28 gramów zwyczajnej soli kuchennej. To dzięki niej odczuwamy słony smak wody. Od czasu , gdy wynaleziono kalkulatory, uczeni lubią dokonywać różnych dziwnych obliczeń. Obliczyli na przykład, że gdyby wydobyć ze wszystkich oceanów świata całą zawartą w nich sól i posypać nią wszystkie lądy, to warstwa soli miałaby grubość 150 metrów.
Wiesz, że w 1litrze wody morskiej znajduje się 28 gramów soli.
Ile gramów soli jest w następujących ilościach wody morskiej?
.................... 0,5 l - 14g .................. 3,5 l - ....... g
.................... 2 l - ....g .................. 5 l - ....... g
.................... 2,5 l - ....g .................. 6,5 l - ....... g
5. Mierzymy szerokość plaży krokami i taśmą mierniczą.
6. Rozmawiamy o czystości plaży.
7. Organizujemy chrzest morski.
8. Plażujemy: budujemy zamki z piasku, gramy w dwa ognie, ringo, zbieramy muszelki, kamyki, piórka itp.
9. Ozdabiamy morskimi skarbami nasz dyplom.
10. Zwiedzamy port rybacki we Władysławowie.
11. Poznajemy pojęcia związane z urządzeniami na statku: log, sonda, koło sterowe, kotwica, sekstant. Dowiadujemy się, co to jest bandera.
K A R T A P R A C Y
POJĘCIA ZWIĄZANE Z URZĄDZENIAMI NA STATKU
Log -przyrząd, służący do mierzenia prędkości statku.
Sonda -czyli ołowianka, służąca do mierzenia głębokości wody.
Koło sterowe -inaczej: kierownica statku, przyrząd służący do sterowania, kierowania statkiem.
Kotwica -przedmiot bardzo ciężki, wykonany z żelaza, służący do zatrzymywania statku w wybranym miejscu, dzięki zakotwiczeniu, czyli zrzuceniu kotwicy na dno zbiornika wodnego.
Sekstant -przyrząd, dzięki któremu w czasie rejsu można dokładnie określić położenie statku.
12. Oglądamy panoramę Władysławowa z kościelnej dzwonnicy.
13. W ośrodku zapoznajemy się z alfabetem Morse'a. Dowiadujemy się, że chociaż obecnie statki mają doskonałe wyposażenie do przekazywania informacji, to nadal używa się na nich tego alfabetu.
14. Uzupełniamy karty pracy, związane z transportem morskim i portem ("Nasze środowisko"). Kształcenie spostrzegawczości.
15. Żegnamy się z morzem- zbieramy na pamiątkę trochę piasku, który wykorzystamy na zajęciach plastycznych.
16. Dyskusja na temat: Co człowiek robi, aby chronić teren nadmorski?. Wnioski.
17. Dokonujemy ostatniego wpisu do Dziennika Okrętowego.
DZIEŃ VI
ZWIEDZAMY ZAMEK KRZYŻACKI W MALBORKU
PRZEBIEG ZAJĘĆ:
1. Porządkujemy nasze sypialnie. Dziękujemy gospodarzom ośrodka za miłe przyjęcie.
2. Ruszamy w drogę powrotną.
3.Zwiedzamy dawną siedzibę Krzyżaków- zamek krzyżacki w Malborku. Poznajemy jego historię oraz życie codzienne Krzyżaków.
4. Powrót do Leszna. przywitanie z rodzicami.
Autor: nauczyciel edukacji zintegrowanej - Ilona Pflanz - Szkoła Podstawowa nr 4 w Lesznie.
Harmonogram powstał na podstawie programu Zielonej Szkoły dla klasy III - "Zielona Szkoła" - Władysławowo - Morze Bałtyckie, zamieszczonego w dziale: Projekty dydaktyczno - wychowawcze, autorstwa Wiesławy Przybylskiej nauczycielki SP nr 4 w Lesznie. |
