|
Konspekt lekcji
Temat: Przemoc i agresja – jak sobie z tymi problemami poradzić.
Czas: 1 x 45 min.
Cele:
Poznawcze:
1. Zapoznanie uczniów z terminem przemoc, agresja, tolerancja.
2. Zapoznanie uczniów z różnymi rodzajami przemocy.
3.Przedstawienie uczniom instytucji, które zajmują się problemami ofiar przemocy.
Kształcące:
1. Kształtowanie odpowiednich nawyków, postaw wobec agresorów.
2. Rozwijanie umiejętności obrony przed przemocą.
3. Kształcenie umiejętności zachowań asertywnych, empatycznych.
Wychowawcze:
1. Szukanie pomocy.
2. Zachęta do przełamania lęku, wstydu.
Metody pracy: praca w grupach, pogadanka, dyskusja, swobodna rozmowa.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie do lekcji, podanie tematu i celu zajęć.
2. Ustalenie definicji: agresja, przemoc
Agresja to antyspołeczne zachowanie się, którego celem jest wyrządzenie przykrości, wywołanie cierpienia, bólu lub spowodowanie straty, zniszczenia czegoś. Agresja z reguły oceniana jest przez otoczenie negatywnie i traktowana jako zjawisko niepożądane podczas wspólnej pracy. Jeśli zatem nastąpisz komuś niechcący na nogę i powiesz przepraszam, to choćby w efekcie Twojej nieuwagi pękła mu kość, nie będzie to akt agresji, choć może wywołać wściekłość. A jeśli napastliwie dokuczasz, z intencją sprawienia przykrości, to zachowasz się agresywnie, chociaż ktoś może tego nawet nie zauważyć.
Agresja jest zarówno instynktem (wrodzoną reakcją organizmu), jak i zachowaniem wyuczonym, zwłaszcza co do sposobów okazywania gniewu. Może być fizyczna (uszkodzenie ciała) lub słowna (obelgi lub aluzje), natychmiastowa lub odroczona w czasie, bezpośrednia (wprost) lub pośrednia (kiedy krzywdzisz kogoś, aby cierpiał ktoś inny), czy przemieszczona („kozioł ofiarny” cierpi, bo boisz się zaatakować groźnego wroga).
Agresja to niebezpieczne zjawisko społeczne przejawiające się w brutalnych aktach przemocy. Jest to takie zachowanie, które skierowane jest na zadanie krzywdy innym osobom (A. Fraczek). Określa się je także jako zachowanie mające na celu wyrządzić szkody (krzywdy, straty, ból) innej osobie lub instytucji ( D. Wójcik).
Bardzo często agresja jest wynikiem niezaspokojonej potrzeby bezgranicznej akceptacji.(Hanna Hamer)
Najczęściej wymienia się trzy funkcje agresji:
· Przetrwanie najsilniejszych – głównie jednak w świecie zwierząt, choć ludzie także bez przerwy prowokują konflikty i zabijają się. Pozostają najlepiej umięśnieni, wyszkoleni lub dysponujący najbardziej śmiercionośną bronią. Jednak sensowny wydaje się wniosek, że gatunek ludzki może przetrwać raczej nie przez agresję, a dzięki wzajemnej pomocy i współdziałaniu.
. Wyładowanie negatywnych emocji w celu „oczyszczenia” – doraźnie obniża napięcie. Kumulowanie w sobie nie rozładowanej agresywnej energii rzeczywiści szkodzi zdrowiu, ale z tego wcale ni wynika, że należy rozładowywać ją na ludziach! Przeciwnie, psychologowie społeczni podkreślają fakt, że krzywdzenie innych i przemoc wzmaga wrogość i nasila agresję, ponieważ musimy sami sobie udowodnić, że mieliśmy rację, atakując po raz pierwszy. Istota racjonalna ( jaką rzekomo jest człowiek) z najwyższym trudem znosi świadomość, że dopuściła się błędu i nie chce się do tego przyznać nawet przed sobą.
· Zwrócenie na siebie uwagi – częste zwłaszcza u osób, dla których nikt nie ma czasu lub nie nagradza ich w zadawalającym stopniu. Wszyscy mamy potrzebę pokazania się. Wołanie – jestem, zauważcie mnie – przejawia się zarówno w biciu innych, niszczeniu społecznej własności, jak i w podkładaniu bomb przez walczące o autonomię mniejszości. Uczniowie chcą czasem zwrócić na siebie uwagę obojętnych lub stale zapracowanych rodziców nie ucząc się czy wagarując.
3. Podział na grupy, nauczyciel prosi, by w grupach uczniowie przedyskutowali kilka problemów
§ jakie są przejawy, rodzaje agresji ?
(wyzwiska, obraźliwe gesty, wyłudzanie np. pieniędzy, wartościowych przedmiotów, zastraszanie groźbą pobicia, bicie jako argument w dyskusji, „fala”, nakłanianie do czynów niezgodnych z prawem: kradzież, branie i sprzedaż narkotyków, picia alkoholu, palenia papierosów)
§ gdzie w szkole najczęściej spotykamy zachowania agresywne ?
§ co należy robić gdy w szkole spotykamy się z przemocą ?
§ jak należy zachować się, gdy na ulicy spotykamy osobę agresywną ?
§ czy nietolerancja bywa powodem agresji ?
( powodem nietolerancji wokół nas jest np.: strój, wygląd, kolor włosów, przynależność do grupy – muzyka, ubiór, dobre stopnie, status materialny, rasa, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa)
Nauczyciel prosi, by uczniowie zapisali na kartkach swoje wnioski, zastanowili się jak reagują w omawianych sytuacjach, następnie jedna osoba zaprezentuje prace grupy.
4. Prezentacja prac, dyskusja, zapisanie najważniejszych spostrzeżeń na tablicy – omówienie pozytywnych reakcji.
5. Podsumowanie lekcji. Przekazanie informacji uczniom, gdzie ofiary i sprawcy przemocy mogą szukać pomocy.
Najpierw rodzic, wychowawca, pedagog, instytucje lokalne powołane do tego celu ( nauczyciel wypisuje adresy i telefony tych instytucji na tablicy). Podsumowaniem lekcji może być także opublikowanie tych informacji w szkolnej gazetce, nauczyciel prosi osoby chętne do zredagowania artykułu.
Autor mgr Elżbieta Rogusz
|
