KONSPEKT LEKCJI:
Człowiek w konfrontacji z nieszczęściem czyli
– interpretacja treści Noriwdowskiego „Fatum”
CELE OPERACYJNE: uczeń określa nastrój wiersza, potrafi wczuć się w rolę podmiotu lirycznego – przeżywać i mówić o swoich uczuciach.
POMOCE: nagranie z tekstem wiersza, magnetofon, tekst wiersza, kapelusze, kartki z tekstem do uzupełnienia, diagram do wykreślenia.
METODY: praca z tekstem, metoda tzw. kapeluszy Edwarda de Bono, elementy dramy, praca w grupach.
PRZEBIEG LEKCJI:
I CZĘŚĆ WSTĘPNA:
(uczniowie w kręgu)
1. Pogadanka:
• Jakie zdarzają się nieszczęścia ?
(uczniowie indywidualnie udzielają odpowiedzi typu: dostać złą ocenę, zachorować,
mieć wypadek itp.)
• Co jest największym nieszczęściem człowieka ? (ciężka, nieuleczalna choroba; śmierć bliskiej osoby; tzw. zły los).
•
2. Jak zachowuje się człowiek nieszczęśliwy ?
• Praca w dwóch grupach (podział uczniów przez odliczanie do dwóch) – „jedynki”: podaj dziesięć określeń człowieka nieszczęśliwego; „dwójki”: jak można złowrogo patrzeć na innego człowieka (zastąp wyrażenie „złowrogo” synonimami).
3. Stop – klatka:
• Praca w grupach dwuosobowych: zbudować stop – klatkę do sytuacji: ”Spotkałem dzikie zwierzę, jestem przerażony” – zwrócić uwagę na mimikę, oczy; prezentacja.
• Po wykonaniu ćwiczenia nauczyciel zadaje pytania: Jak się czułeś w roli dzikiego zwierzęcia ? Jak się czułeś w roli osadzonego człowieka ?
II. LEKCJA WŁAŚCIWA:
(uczniowie siadają w ławkach)
1. Tytuł utworu:
Nauczyciel pyta – Jak myślicie, czy często ludzie zastanawiają się nad złym losem, czy przewidują nieszczęścia ? Po odpowiedziach uczniowskich, nauczyciel mówi: Aby dowiedzieć się, co na ten temat napisał Norwid, wykreślcie jego nazwisko (każdy uczeń otrzymuje diagram) – wówczas poznacie tytuł utworu tego poety, za chwilę zaś wysłuchamy I strofy wiersza.
Uczniowie odczytują tytuł: FATUM. Analiza znaczenia słowa: fatum – zły nieszczęśliwy los.
F N A O
R T W U
I M D
2. Wysłuchanie pierwszej zwrotki (nagranie).
3. Analiza treści fragmentu utworu:
- wskazanie na porównanie nieszczęścia do dzikiej zwierzyny, szukanie analogii do
przeżyć uczniów, którzy odgrywali rolę straszących w stop – klatce i do uczuć człowieka
(porównanie z uczuciami podmiotu lirycznego) tych, którzy byli zastraszani w stop –
klatce.
- Analiza słów: czy człowiek zboczy ? I przewidywanie sytuacji: jak zachowujemy się w
obliczu nieszczęścia ? (jesteśmy smutni, wołamy o pomoc do Boga, tracimy wiarę itd.)
4. Problem w szkole:
- dzieci podzielone na pięć grup, nauczyciel informuje, że będzie niebieskim kapeluszem,
uczniowie losują kolor kapelusza – każda grupa inny:
- po losowaniu nauczycielka wchodzi w rolę dyrektora szkoły i informuje: Słuchajcie
wydarzyła się okropna rzecz – w szkole panuje zaraźliwy wirus, wywołujący chorobę
trudną do wyleczenia. Istnieje przypuszczenie, że wszyscy uczniowie są już w jakimś
stopniu zarażeni. Dyrektor prosi uczniów o radę i pomoc.
- Uczniowie zgodnie ze znaczeniem koloru kapeluszy, udzielają porad np.:
CZARNE (pesymiści): już nigdy nie będziemy naprawdę zdrowi, to fatalne ...
CZERWONE ( uczuciowcy, kierują się emocjami): to niemożliwe, a gdyby nawet – to medycyna...
NIEBIESKI (zadają pytania):
Czy poddamy się chorobie bez walki ?
Czy będziemy mogli mówić o nieszczęściu, jeśli okaże się, iż nie dotknęła nas ta choroba ?
5. Wysłuchanie dalszej części utworu i analiza treści „Fatum”.
- dzieci otrzymują tekst wiersza: w grupach analizują postać człowieka i zwierzęcia
ukazane w I i II zwrotce
.
6. Formułowanie tematu (co było tematem lekcji ? Zapis tematu).
7. Wnioski z lekcji (wypowiedź uczniów), np.: nieszczęściu nie należy się poddawać, ale nie można go przewidzieć – nie należy więc walczyć „na ślepo” z losem, jesteśmy poddawani różnym próbom, trzeba pokładać nadzieję w Bogu lub w kimś (czymś), w kogo (w co) wierzymy, trzeba mieć wiarę w humanitarność innych; należy umacniać swoją psychikę i mieć nadzieję na lepsze jutro, chociaż w obliczu fatum jest to takie trudne ...
8. Ewaluacja i praca domowa:
- Uzupełnij zdania:
Na lekcji podobało mi się ...
Nie podobało mi się ...
Tematyka wiersza jest ...
Refleksja płynąca z wiersza to ...
Dowiedziałem (am) się dziś, że ...
Uczniowie odczytują uzupełnione zdania.
Spróbuj zinterpretować wiersz Norwida „Moja piosnka (II)”
|
