Przejście dziecka z przedszkola do szkoły jest ważnym wydarzeniem w jego życiu. Być wreszcie uczniem – to marzenie siedmiolatków. Wymagania w stosunku do dziecka rozpoczynającego naukę określone są przez program nauczania, jego treść, metodykę, a także organizację procesu dydaktyczno-wychowawczego. Zapewnienie więc dziecku powodzenia w życiu szkolnym będzie zależało od tego, czy jest ono przygotowane do tego, aby podołać tym wymaganiom, które stawia przed nim szkoła. Doświadczenia wskazują, że okres rozpoczynania nauki szkolnej w istotny sposób waży nie tylko na ich funkcjonowaniu w szkole w pierwszych latach nauki, ale niejednokrotnie decyduje o dalszej karierze uczniowskiej.
Dzieci wstępujące do szkoły różnie reagują na nową dla nich sytuację. Część z nich adaptuje się szybko i bez większych zakłóceń przyjmuje nowe obowiązki, inne natomiast mają trudności w dostosowaniu się do nowej sytuacji szkolnej.
Jednym z problemów adaptacji dziecka do szkoły jest obraz szkoły w wyobrażeniach dziecka. W tym celu przeprowadziłam badania sondażowe dotyczące oczekiwań siedmiolatków wobec szkoły.
EMOCJONALNE NASTAWIENIE DZIECKA DO SZKOŁY
Na pytanie „ czy cieszysz się, że pójdziesz do szkoły? – większość dzieci odpowiedziała twierdząco, oczekując momentu bycia uczniem klasy pierwszej. Tylko jedno dziecko nie było zachwycone faktem, że będzie musiało pójść do szkoły. Swoje pozytywne nastawienie do szkoły dzieci motywowały następująco: „będę uczniem”, „będę się uczyć”, kilkoro z nich cieszył fakt, że „będę miał tornister”. Ważnym argumentem był również fakt, że „będzie dużo dzieci”, „na przerwach można się bawić i jest wesoło”. Jedno dziecko wyraziło swoje obawy związane z przyszłą nauką szkolną, ale nie potrafiło ich sprecyzować. Następne pytanie brzmiało: „Dlaczego dzieci chodzą do szkoły?”. Odpowiedzi były różne, a przeważały następujące: „żeby się uczyć pisać, liczyć”, „żeby mieć dużo kolegów”, „żeby móc dalej się uczyć”
Do przyjemnych sytuacji w szkole dzieci zaliczyły: „dobre oceny”, „dobrą panią”. Dzieci wyraziły jednak pewne obawy zwiazane z nieprzyjemnościami, które mogą spotkać w szkole, do nich należą: „złe oceny”, „niedobra pani”, „kary”, „źli koledzy”.
Następne zagadnienie podjęte w sondażu dotyczyło pragnień związanych ze szkołą.
OCZEKIWANIA DZIECKA WOBEC SZKOŁY
Większość dzieci chciałaby uczyć się w szkole: ładnej, dobrej, fajnej. Na uwagę zasługuje fakt, że powyższe przymiotniki pozytywnie określają szkołę. W wyobrażeniach dzieci szkoła jest: duża, kolorowa, z dużymi korytarzami. Opinie o szkole dotyczyły ponadto klas, w których są: ławki, telewizor i zabawki. Wśród chłopców przeważała opinia, że przy szkole będzie duże boisko.
Kolejne zagadnienie podjęte w sondażu dotyczyło obowiązków uczniów klasy pierwszej. Wypowiedzi dzieci na temat najchętniej podejmowanych czynności dotyczyły: nauki, jednak kilkoro dzieci odczuwa potrzebę zabawy, która była ich podstawową formą aktywności w przedszkolu.
NAUCZYCIEL W OPINII DZIECI SIEDMIOLETNICH
Dla dziecka, które ma rozpocząć naukę w klasie I duże znaczenie ma osoba nauczyciela. Dzieci oczekują od przyszłego wychowawcy pozytywnych cech, najczęściej chcą, aby „pani” była dobra, sprawiedliwa, wesoła. Nie bez znaczenia jest też wygląd zewnętrzny nauczyciela – chciałyby mieć panią młodą, ładną, uśmiechniętą.
W usłyszanych opiniach dzieci nie chciałyby, aby ich „pani”: „krzyczała”, „złościła się”, „stawiała jedynki”.
OCZEKIWANIA WOBEC KOLEGÓW Z KLASY
Ważnym zagadnieniem sytuacji szkolnej dla przyszłych uczniów klasy I są ich rówieśnicy. Większość dzieci chciałaby, aby w klasie I znaleźli się koledzy z przedszkola. Wymagania wobec nich dotyczyły pozytywnych cech charakteru:weseli, koleżeńscy, grzeczni. Nie godzą się na to, by ich koledzy: źle zachowywali się w szkole, dokuczali innym, przezywali się. Źle oceniają również takich, którzy będą dostawali złe oceny.
Wyniki sondażu pokazują, że dzieci są pozytywnie nastawione do szkoły i czekających ich tam obowiązków. Na podkreślenie zasługuje fakt, że dzieci dysponują już pewną wiedzą o realiach szkoły. Można by przypuszczać, że wyrażają pragnienie zorganizowania rzeczywistości szkolnej według wzorów wyniesionych z doświadczeń przedszkolnych.
U wielu siedmiolatków szkoła kojarzy się z przyjemnymi sytuacjami. Jest miejscem, gdzie oprócz zajęć typowo szkolnych, dziecko może podejmować działalność zabawową z kolegami. Z moich obserwacji wynika, że większość przyszłych uczniów cieszy się ze statusu pierwszoklasisty. Takie pozytywne nastawienie do szkoły, kojarzy się z rolą społeczną ucznia, uczeniem się, kontaktami z rówieśnikami, otrzymywaniem ocen, a także z takimi atrybutami zewnętrznymi, jak: noszenie tornistra i worka.
Wyobrażenia dzieci o szkole powinny być wskaźnikiem nie tylko dla nauczycielki w przedszkolu, ale również i nauczycielki w szkole, jej wrażliwości na dziecko, jego potrzeby, oczekiwania, uczenie się i możliwości rozwojowe.
Agnieszka Dziubińska
Przejście dziecka z przedszkola do szkoły jest ważnym wydarzeniem w jego życiu. Być wreszcie uczniem – to marzenie siedmiolatków. Wymagania w stosunku do dziecka rozpoczynającego naukę określone są przez program nauczania, jego treść, metodykę, a także organizację procesu dydaktyczno-wychowawczego. Zapewnienie więc dziecku powodzenia w życiu szkolnym będzie zależało od tego, czy jest ono przygotowane do tego, aby podołać tym wymaganiom, które stawia przed nim szkoła. Doświadczenia wskazują, że okres rozpoczynania nauki szkolnej w istotny sposób waży nie tylko na ich funkcjonowaniu w szkole w pierwszych latach nauki, ale niejednokrotnie decyduje o dalszej karierze uczniowskiej.
Dzieci wstępujące do szkoły różnie reagują na nową dla nich sytuację. Część z nich adaptuje się szybko i bez większych zakłóceń przyjmuje nowe obowiązki, inne natomiast mają trudności w dostosowaniu się do nowej sytuacji szkolnej.
Jednym z problemów adaptacji dziecka do szkoły jest obraz szkoły w wyobrażeniach dziecka. W tym celu przeprowadziłam badania sondażowe dotyczące oczekiwań siedmiolatków wobec szkoły.
EMOCJONALNE NASTAWIENIE DZIECKA DO SZKOŁY
Na pytanie „ czy cieszysz się, że pójdziesz do szkoły? – większość dzieci odpowiedziała twierdząco, oczekując momentu bycia uczniem klasy pierwszej. Tylko jedno dziecko nie było zachwycone faktem, że będzie musiało pójść do szkoły. Swoje pozytywne nastawienie do szkoły dzieci motywowały następująco: „będę uczniem”, „będę się uczyć”, kilkoro z nich cieszył fakt, że „będę miał tornister”. Ważnym argumentem był również fakt, że „będzie dużo dzieci”, „na przerwach można się bawić i jest wesoło”. Jedno dziecko wyraziło swoje obawy związane z przyszłą nauką szkolną, ale nie potrafiło ich sprecyzować. Następne pytanie brzmiało: „Dlaczego dzieci chodzą do szkoły?”. Odpowiedzi były różne, a przeważały następujące: „żeby się uczyć pisać, liczyć”, „żeby mieć dużo kolegów”, „żeby móc dalej się uczyć”
Do przyjemnych sytuacji w szkole dzieci zaliczyły: „dobre oceny”, „dobrą panią”. Dzieci wyraziły jednak pewne obawy zwiazane z nieprzyjemnościami, które mogą spotkać w szkole, do nich należą: „złe oceny”, „niedobra pani”, „kary”, „źli koledzy”.
Następne zagadnienie podjęte w sondażu dotyczyło pragnień związanych ze szkołą.
OCZEKIWANIA DZIECKA WOBEC SZKOŁY
Większość dzieci chciałaby uczyć się w szkole: ładnej, dobrej, fajnej. Na uwagę zasługuje fakt, że powyższe przymiotniki pozytywnie określają szkołę. W wyobrażeniach dzieci szkoła jest: duża, kolorowa, z dużymi korytarzami. Opinie o szkole dotyczyły ponadto klas, w których są: ławki, telewizor i zabawki. Wśród chłopców przeważała opinia, że przy szkole będzie duże boisko.
Kolejne zagadnienie podjęte w sondażu dotyczyło obowiązków uczniów klasy pierwszej. Wypowiedzi dzieci na temat najchętniej podejmowanych czynności dotyczyły: nauki, jednak kilkoro dzieci odczuwa potrzebę zabawy, która była ich podstawową formą aktywności w przedszkolu.
NAUCZYCIEL W OPINII DZIECI SIEDMIOLETNICH
Dla dziecka, które ma rozpocząć naukę w klasie I duże znaczenie ma osoba nauczyciela. Dzieci oczekują od przyszłego wychowawcy pozytywnych cech, najczęściej chcą, aby „pani” była dobra, sprawiedliwa, wesoła. Nie bez znaczenia jest też wygląd zewnętrzny nauczyciela – chciałyby mieć panią młodą, ładną, uśmiechniętą.
W usłyszanych opiniach dzieci nie chciałyby, aby ich „pani”: „krzyczała”, „złościła się”, „stawiała jedynki”.
OCZEKIWANIA WOBEC KOLEGÓW Z KLASY
Ważnym zagadnieniem sytuacji szkolnej dla przyszłych uczniów klasy I są ich rówieśnicy. Większość dzieci chciałaby, aby w klasie I znaleźli się koledzy z przedszkola. Wymagania wobec nich dotyczyły pozytywnych cech charakteru:weseli, koleżeńscy, grzeczni. Nie godzą się na to, by ich koledzy: źle zachowywali się w szkole, dokuczali innym, przezywali się. Źle oceniają również takich, którzy będą dostawali złe oceny.
Wyniki sondażu pokazują, że dzieci są pozytywnie nastawione do szkoły i czekających ich tam obowiązków. Na podkreślenie zasługuje fakt, że dzieci dysponują już pewną wiedzą o realiach szkoły. Można by przypuszczać, że wyrażają pragnienie zorganizowania rzeczywistości szkolnej według wzorów wyniesionych z doświadczeń przedszkolnych.
U wielu siedmiolatków szkoła kojarzy się z przyjemnymi sytuacjami. Jest miejscem, gdzie oprócz zajęć typowo szkolnych, dziecko może podejmować działalność zabawową z kolegami. Z moich obserwacji wynika, że większość przyszłych uczniów cieszy się ze statusu pierwszoklasisty. Takie pozytywne nastawienie do szkoły, kojarzy się z rolą społeczną ucznia, uczeniem się, kontaktami z rówieśnikami, otrzymywaniem ocen, a także z takimi atrybutami zewnętrznymi, jak: noszenie tornistra i worka.
Wyobrażenia dzieci o szkole powinny być wskaźnikiem nie tylko dla nauczycielki w przedszkolu, ale również i nauczycielki w szkole, jej wrażliwości na dziecko, jego potrzeby, oczekiwania, uczenie się i możliwości rozwojowe.
Agnieszka Dziubińska
|
