Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie
PrezentacjaForumPrezentacja nieoficjalnaZmiana prezentacji
Od Lasaux do komputera

Od 01.01.2015 odwiedzono tę wizytówkę 1826 razy.
Chcesz zwiększyć zainteresowanie Twoją jednostką?
Zaprezentuj w naszym informatorze swoją jednostkę ->>>
* szkolnictwo.pl - najpopularniejszy informator edukacyjny - 1,5 mln użytkowników miesięcznie



Platforma Edukacyjna - gotowe opracowania lekcji oraz testów.



 

 

Człowiek usiadł przed ścianą oświetloną blaskiem ogniska i poczuł magię. Zapragnął przedstawić to co go urzekło, siłę zwierząt odwagę ludzi, a może radość istnienia?
Podniósł z ziemi usmolony patyk i narysował pierwszy przekaz historyczny. Jeszcze wtedy nie wiedział, że zrobił pierwszy krok ku największemu wynalazkowi ludzkości: pismu.
Rysunki naskalne znajdujemy dzisiaj od Hiszpanii aż po Don. Najbardziej znane są te pochodzące z jaskini w Lascaux.

Z upływem czasu obok rysunków pojawiają się tajemnicze znaki. Czy oznaczają liczby, symbole broni, tarcze „herbowe”, znaki-zaklęcia przeciwko złym duchom? Dzisiaj nie dowiemy się tego,
ale ciekawe jest, że podobne znaki pojawiły się w wielu nawet bardzo oddalonych od siebie miejscach.

Wraz z rozwojem rolnictwa i rzemiosła, odkryciami narzędzi z krzemienia a później żelaza coraz częściej spotykamy się z zapisami w postaci symboli i piktogramów.
Takim pismem były hieroglify egipskie i pismo Majów z Ameryki Środkowej.

Najstarsze piktogramy pochodzą z IV tysiąclecia p.n.e. Początkowo pismo było narzędziem władzy kapłanów i królów. Tylko wtajemniczeni mieli do niego dostęp. Nie było łatwo poznać wszystkie znaki pisma piktograficznego, ponieważ każdy znak przedstawia słowo, trzeba więc było poznać wszystkie słowa znane w tym języku i zapamiętać przypisany do każdego znak.

W miarę jak doskonaliło się pismo liczba znaków malała: z 2000 znaków w IV tysiącleciu p.n.e. do 800 znaków po roku 3000 p.n.e. a w roku 250 p.n.e. już tylko około 600 znaków.
Piktogramy przedstawiające konkretne przedmioty np.: ludzie, ziemia, ptaki, nie mogły wyrazić wszystkiego wtedy zaczęto tworzyć znaki przedstawiające ideę, posiadające więc wartość abstrakcyjną. Takie pismo przypominało rebusy i nadal wymagało wielu lat nauki i wtajemniczenia jak np.: imię faraona Ramzesa.

Następnym etapem było więc powstanie fonogramów czyli znaków przedstawiających głoski i sylaby. Takim osiągnięciem mogli się pochwalić Asyryjczycy. Persowie wzorując się na alfabecie semickim utworzyli pismo alfabetyczne. Wraz z rozwojem pisma zmienił się również sposób jego przedstawiania. Rysowanie znaków zastąpiono np. odciskiem rylca w kształcie klina.
Zanim człowiek nauczył się pisać musiały wykształcić się języki. Tam gdzie najwcześniej ukształtowały się grupy językowe tam też powstawały wielkie organizacje państwowe, a pismo stawało się udziałem coraz większej grupy ludzi. Przestawało być wiedzą tajemną kapłanów, stało się narzędziem kupców i pisarzy.
Uproszczone przez Asyryjczyków pismo klinowe liczyło sobie ok. 570 znaków.
Semici z rejonów Palestyny i Syrii zredukowali liczbę znaków do 30 i opracowali genialny w swej prostocie alfabet: jeden dźwięk – jeden znak! Najstarszy przykład pisma alfabetycznego pochodzi z Byblos.
Są to: inskrypcja Szafatba’la z XVIII w pne. i stella Jehumilka z IX wieku pne. Trudność z odczytaniem tego pisma polegała na tym, że nie zapisywano samogłosek i czytający musiał długo się uczyć jaki zestaw spółgłosek - jakie słowo oznacza.

Dzisiaj istnieje wiele teorii na temat gdzie i jak doskonaliło się pismo, ale jedno jest pewne: trudno nie zachwycać się uporem w nieustannych poszukiwaniach takiego systemu pisma, który mógłby najlepiej służyć każdemu człowiekowi. Motorem tych działań była zapewne myśl : uprościć skomplikowane, ale też cel, który można by nazwać dążeniem do upowszechnienia systemu.

W II wieku p.n.e. prosty alfabet z Byblos zrewolucjonizował pismo Hebrajczyków, Fenicjan, południowo semickie narody w Arabii i wreszcie Greków.
To właśnie Grecy przenieśli tę wspaniała zdobycz do Europy.
Układ pisma był bardzo różny. Pisano z prawej do lewej, z lewej do prawej, z dołu do góry i z góry na dół. W szkołach w Byblos pisano z lewej do prawej i taki sposób przyjęli Fenicjanie, a później Grecy i Rzymianie i wszystkie narody należące do kultury grecko-rzymskiej.
Przejmując północno semicki wynalazek Grecy zastosowali twórczą adaptację: do swego alfabetu włączyli bez zmian litery wspólne głoskom semickim i greckim, a więc: b, g, d, z, k l, m, n, p, r, t. Dostrzegli jednak wartość samogłosek, których nie zapisywali Fenicjanie i Semici. Ustalili więc dla nich nowe znaki: a, e, u, i, o. Do 22 liter fenickich dodano też nowe nie znane Semitom znaki khi, phi, psi oraz znak omega. Z 27 znaków trzy przesunięto do cyfr i w taki sposób Europejczycy otrzymali wspaniały system pisma, składającego się z zaledwie 24 liter.

Cudowne giętkie i precyzyjne narzędzie, które zafascynuje Etrusków i Rzymian, za jego pomocą powstaną wspaniałe dzieła literatury, utrwalone zostaną najwyższe wzloty umysłu, klęski
i zwycięstwa człowieka nad sobą samym, sprawy wielkie i małe.
Ekspansywna polityka Rzymian rozprzestrzeniła alfabet grecki i rzymski na całą Europę. Pismo łacińskie zaczęło walczyć z rodzimymi znakami pisarskimi.
Jednak zwycięstwo alfabetu było przesądzone; jego wartość polegała na tym, ze dawał się harmonijnie i twórczo dostosować do różnych języków.
Najazdy plemion barbarzyńskich na imperium rzymskie w IV wieku n.e. spowodowały, że ostatnie tradycje starożytności przestały istnieć. Pismo schroniło się i przetrwało za murami klasztorów. To co pozwoliło na uratowanie cywilizacji od ostatecznego pogrążenia się w mrokach średniowiecza było właśnie pismo. Wędrujący po Europie mnisi jak Augustyn z Tarsu czy św. Benedykt wydobywają z ocalałych księgozbiorów wiele rękopisów i ksiąg. Powstała więc wątła nić wiążąca przeszłość klasyczną z teraźniejszością. Pismo jednak przez długie lata będzie służyło tylko religii chrześcijańskiej, a tej nie zależało na rozwoju umysłów swoich podopiecznych.
W XII w. Europa zaczyna się cywilizować; przypominać sobie wzorce grecko-rzymskie, zaczęła interesować się kulturą Wschodu. Powstawały szkoły uczące dialektyki, retoryki i gramatyki. Zaczęły powstawać dzieła literackie jak „Pieśń o Św. Aleksym” czy „Pieśń o Rolandzie”, a także liczne kroniki, w tym „Kronika polska” Galla Anonima.
Te perły literatury pisano i przepisywano odręcznie na pergaminie. Pisano wtedy alfabetem o przedziwnym i trudnym dla nas do odczytania kroju zwanego gotykiem.
Ponieważ pierwsze książki były pisane najczęściej dla głów koronowanych więc były pełne ozdobników i barwnych ilustracji. Wartość takich książek była ogromna.

W XV wieku ukazują się pierwsze książki drukowane – inkunabuły. Przypominają książki pisane ręcznie; tylko tekst był pisany czcionką drukarską, ale wszystkie ozdobniki i ilustracje nadal wykonywane ręcznie.
Był to moment, w którym rozwój pisma podążył dwoma drogami: pisma ręcznego i pisma drukowanego.
Twórcami najpopularniejszych czcionek, używanych do dzisiaj są: –Francuz C. Garmond żyjący w XVI wieku oraz Włoch G. Bodoni i Anglik J. Baskervillew żyjący w XVIII wieku .
W Polsce największe zasługi położyli w tej dziedzinie A. Półtawski, L. Gardowski i inni.

Pomimo tylu wieków istnienia pisma i druku nadal pierwowzorem liter jest alfabet rzymski zwany kapitałą, który w najdoskonalszych formach zachował się na kolumnie Trajana.
Alfabet ten służy do dzisiaj jako podstawa do zrozumienia budowy liter innych alfabetów, bardziej nowoczesnych, a których ogromny wachlarz udostępniają nam programy edytorskie komputerów.

I tak nasza wędrówka przez wieki dobiegła końca, a bez tego wspaniałego wynalazku jakim jest pismo, nigdy byście się o tym nie dowiedzieli!

Autor: Anna Łęczek

Umieść poniższy link na swojej stronie aby wzmocnić promocję tej jednostki oraz jej pozycjonowanie w wyszukiwarkach internetowych:

X


Zarejestruj się lub zaloguj,
aby mieć pełny dostęp
do serwisu edukacyjnego.




www.szkolnictwo.pl

e-mail: zmiany@szkolnictwo.pl
- największy w Polsce katalog szkół
- ponad 1 mln użytkowników miesięcznie




Nauczycielu! Bezpłatne, interaktywne lekcje i testy oraz prezentacje w PowerPoint`cie --> www.szkolnictwo.pl (w zakładce "Nauka").

Zaloguj się aby mieć dostęp do platformy edukacyjnej




Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie