Ludzie Oświecenia uważali, że rozum jest jednakowy u wszystkich i we wszystkich czasach. Racjonalna kultura, wiedza, religia, moralność – są niezależne od miejsca i czasu, powszechne i wieczne.
Wierzyli w postęp: zaufanie do rozumu kazało im przypuszczać, że człowiek zdolny jest osiągnąć wszystko , nawet i to, czego nie osiągnął dotychczas, i że ludzkość ma przed sobą nieograniczony postęp.
W ten sposób racjonalizm łączył się w umysłowości Oświecenia z optymizmem.
Pałac na wodzie, Łazienki Królewskie
Portret Stanisława Augusta z klepsydrą Bacciarellego