Idee (ciąg dalszy)
Najdokładniej zanalizował ideę substancji, z nowego, epistemologicznego punktu widzenia. Wynikiem tej analizy był wniosek, że nie można rozstrzygnąć, jaka jest natura substancji, bo doświadczenie, jedyne nasze źródło, nic o substancjach nie mówi, ani o substancji cielesnej, ani o duchowej. Doświadczenie dotyczy zawsze tylko własności. Umysł zaś pojmuje własności jako przywiązane do substancji i, mimo zmienności własności, uznaje ich trwałość. Umysł jest tak zbudowany, że nie potrafi obejść się bez tego pojęcia.
Skoro nie wiemy o substancji z doświadczenia, to znaczy, iż nic o niej nie wiemy, gdyż doświadczenie jest, w myśl poglądów Locke'a, jedynym źródłem wiedzy. Nie wiemy o niej nic, ale to nie znaczy, aby była czystą fikcją umysłu. Locke zaprzeczał poznawalności substancji, ale chcąc być ostrożnym nie zaprzeczał jej istnieniu.
|