Panorama Złotnika

Panorama Złotnika

Złotnik (do 1945 niem. Reinswalde – wieś (sołectwo) w Polsce położona w województwie lubuskim , w powiecie żarskim , w gminie Żary . W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego . Drogi są asfaltowe lub brukowane, domy murowane, wzniesione w większości przed wojną , zelektryfikowane; wieś posiada wodociąg, brak kanalizacji. Osada sąsiaduje z Lubomyślem i Bieniowem . Wieś nie należy do tranzytowych. Główna droga kończy swój bieg w okolicy torów kolejowych. Istnieje także droga gruntowa do wsi Olszyniec .

Historia

Złotnik o zachodzie słońca

Złotnik jest zaliczany do najstarszych osad łużyckich na Ziemi Żarskiej. Pierwsza wzmianka o wsi Złotnik pochodzi sprzed około 650 lat^[]. W swej bogatej historii Złotnik wiele razy zmieniał przynależność państwową oraz nazwę. Niemiecka brzmiała: Reinswalde oraz Gross Särchen, polskie to: Złotnicko oraz obecna Złotnik. W Złotniku pod koniec drugiej wojny światowej stacjonowała osławiona 36 Dywizja Grenadierów SS Dirlewanger'a ^[1], która w brutalny sposób brała udział w dławieniu Powstania Warszawskiego oraz Słowackiego Powstania Narodowego . W czasie natarcia Armii Czerwonej na pobliskie Żary trwały zażarte walki o Złotnik. We wsi, bronił się 207 pułk artylerii przeciwlotniczej . Trwająca kilka dni bitwa była jedną z bardziej krwawych w tym rejonie. Płk Kozłow wydał rozkaz utrzymania Złotnika za wszelką cenę. Niemcy atakowali czołgami , piechotą i lotnictwem . Po uzyskaniu wsparcia oddziały radzieckie w walkach poważnie uszkodziły niemieckie zgrupowania w rejonie Złotnika i Bieniowa. Płk Kozłow zginął podczas odpierania jednego z ataków nieprzyjaciela. W odwecie za śmierć swojego dowódcy patrol radziecki dokonał egzekucji czterech żołnierzy SS w okolicy drogi do Bieniowa. Złotnik został całkowicie zdobyty 17 lutego 1945 roku, w dzień po zdobyciu Żar. W 2002 mieszkańcy obchodzili 700-lecie wsi, a w 2007 roku, 50-lecie parafii.

Zabytki

Złotnik. Widok na ruiny średniowiecznego kościoła

• ruina gotyckiego kościoła wzniesionego w XIV stuleciu
• Murowane kamienne ogrodzenie z XV - XVI wieku
• Kościół z XIX wieku nawiązujący w swojej formie do średniowiecznej architektury. Jednonawowy, murowany, z prostokątnym prezbiterium i wieżą.
• cmentarz przyparafialny podzielony na dwie części; polską (założona po 1945 r.) oraz niemiecką , która została zdewastowana w 2004 r. w czasie wycinania drzew.
• Gotycko- renesansowy dawny dwór sołtysi z 1534 roku.
• W kierunku północno-wschodnim znajduje się cmentarz niemiecki z przełomu XVIII i XIX wieku, który został zdewastowany po 1945 r.

Komunikacja

Przez Złotnik przebiega także linia kolejowa nr 275 relacji Wrocław - Żary . Sporadyczną aczkolwiek bardzo ważną dla mieszkańców Złotnika i Lubomyśla komunikację autobusową w kierunku Żar obsługuje dwóch przewoźników. Pierwszy z nich to PKS Żary ; realizuje połączenia od poniedziałku do piątku oraz w niedzielę. Drugi to MZK Żagań , który uruchamia swoje autobusy w kierunku Złotnika od poniedziałku do piątku. Dniem bez jakiegokolwiek połączenia z Żarami jest sobota. W odległości 4 km w kierunku północno-wschodnim znajduje sie stacja kolejowa w Bieniowie. Ze stacji odjeżdżają pociągi w kierunku Zielonej Góry , Żar , Żagania , Jeleniej Góry oraz Legnicy . Komunikację kolejową obsługuje spółka Przewozy Regionalne . Komunikacja kolejowa obsługiwana jest codziennie.

Edukacja

We wsi znajduje się szkoła podstawowa do której uczęszczają dzieci ze Złotnika oraz Lubomyśla. Kolejnym etapem edukacji jest gimnazjum w Bieniowie .

Kultura i sport

• We wsi działają zespoły: folklorystyczne "Sołoniec" i "Dolina Nowego Sołońca" (zał. w 1984 r.). Od 2004 r. a także Oddział Górali Czadeckich Związku Podhalan.
• Zespół śpiewaczy Chabry .^[2]
• Drużyna piłkarska klasa "B" Zieloni Złotnik.

Ludzie i zwyczaje

Większość starszych mieszkańców Złotnika została po II wojnie światowej przesiedlona tutaj ze wschodnich terenów RP , które zostały zagarnięte przez ZSRR . Wraz z repatriacją dotarły stare przyzwyczajenia; rozkradanie bruku z dróg, przez co większość niegdyś utwardzonych duktów stała się nieprzejezdna. Nagminnie po dzień dzisiejszy wypalane są łąki i pola. Przyzwyczajenia tego nie zmieniły groźby pozbawienia dopłat bezpośrednich z funduszy Unii Europejskiej . W mowie codziennej można z łatwością usłyszeć częste pomijanie litery "Ł" i zastępowanie jej literą "L", co jest charakterystyczne dla Języków wschodniosłowiańskich . Do Złotnika zostały przesiedlone całe rodziny liczące nawet kilkadziesiąt osób, przez co częstym określeniem takiej grupy jest "klan".

Ciekawostki

• W 1936 r. Ekspres "Latający Ślązak" z Berlina do Bytomia na trasie Jasień – Bieniów – Złotnik – Żagań (Gassen-Benau-Reinswalde-Sagan) osiągał prędkość ok. 160 km/h. Dla porównania w 2005 r. tzw. prędkość handlowa na trasie Bieniów Żary wynosi ok. 40 km/h.^[3]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Mapy: Emapi • Google Maps • Targeo • Zumi
• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi