Struktura chemiczna witamin K₁, K₂ i K₃

Witaminy K - grupa związków chemicznych , będących pochodnymi 2-metylo-1,4-naftochinonu. Organizm człowieka potrzebuje około 2 mg witaminy K na dobę. W organizmie podlega ona procesowi regeneracji w wątrobie w cyklu witaminy K . Może być również produkowana przez bakterie znajdujące się w jelicie grubym^[1]..

Naturalne

Do witamin K zalicza się dwie naturalne (rozpuszczalne w tłuszczach ):

• witamina K₁ (fitomenadion, fitonation, filochinon i inne), która w pozycji trzeciej posiada resztę fitylową.
• witamina K₂ (menachinon-6, farnochinon), która w pozycji trzeciej posiada resztę difarnezylową lub inne grupy izoprenowe .

Syntetyczne

Otrzymuje się również szereg pochodnych syntetycznych (rozpuszczalne łatwiej w tłuszczach lub rozpuszczalne w wodzie) np:

• witamina K₃ ( menadion )

Funkcja biochemiczna

Główne znaczenie witamin K polega na udziale w procesach posttranslacyjnej γ- karboksylacji białek PIVKA , a konkretniej reszt kwasu glutaminowego w tych białkach w pozycji γ. Witamina K uczestniczy w tej reakcji jako kofaktor γ- karboksylazy . Warunkuje to:

• utrzymanie prawidłowego stężenia czynników krzepnięcia : II, VII, IX, X, a także: osteokalcyny , osteopontyny, osteonektyna.
• syntezę i utrzymanie prawidłowego stężenia naturalnych czynników krzepnięcia^[2], a także białek wiążących wapń w nerkach , łożysku i płucach .

Oprócz tego witaminy te biorą udział w procesach glikozylacji .

Funkcje witamin K w organizmie

Funkcje witamin K w organizmie:

• regulują wytwarzanie protrombiny
• zapewniają krzepliwość krwi i powodują zatrzymanie krwawienia
• zmniejszają nadmierne krwawienia miesiączkowe
• odgrywają rolę w gospodarce wapniowej i mineralizacji tkanek
• hamują rozwój raka piersi , jajnika , okrężnicy, żołądka , pęcherzyka żółciowego , wątroby i nerki

Skutki niedoboru

Niedobór witamin K powoduje:

• słabą krzepliwość krwi ,
• łatwość powstawania krwotoków wewnętrznych i zewnętrznych,
• problemy z gojeniem się ran,
• trudności w mineralizacji kości,
• zwiększone ryzyko rozwoju nowotworów , zapalenie jelita, biegunki.

Skutki nadmiaru

Nadmiar witamin K może powodować:

• rozpad krwinek czerwonych ,
• niedokrwistość,
• nadmierne wydzielanie potu ,
• uczucie gorąca,
• u niemowląt - żółtaczkę i uszkodzenia tkanki mózgowej .

Produkty zawierające witaminy K

Witaminy K mogą być wytwarzane przez florę jelitową saprofitującą w jelicie cienkim i jednocześnie występują w wielu produktach spożywczych, takich jak brokuły , rzepa , szpinak , ogórek , sałata , kapusta właściwa , lucerna , morszczyn , a także w owocach awokado , również w ziemniakach , jajkach , jogurcie , serze , wątrobie, oleju sojowym i szafranowym.

Uwagi

Witaminę K można zażywać tylko zgodnie z zaleceniami lekarza , bądź po konsultacji z dietetykiem.

Przypisy