Wierzba wykrojona
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Klad :	klad różowych
Rząd :	malpigiowce
Rodzina :	wierzbowate
Rodzaj :	wierzba
Gatunek :	wierzba wykrojona
Nazwa systematyczna
Salix retusa L. Sp. pl. ed. 2, 2:1445. 1763
Synonimy
Salix kitaibeliana Willd.

Morfologia

Dojrzewające mieszki z nasionami

Wierzba wykrojona, wierzba Kitaibela (Salix retusa) – gatunek rośliny należący do rodziny wierzbowatych . Rodzimym obszarem jej występowania są góry Europy. W Polsce roślina rzadka, występuje głównie w Tatrach .

Morfologia

Pokrój

Bardzo mały, płożący się krzew alpejski, tzw. krzewinka szpalerowa z gałązkami przylegającymi do ziemi lub skał.

Pędy

Gałązki krótkie i gęsto rozgałęzione, pomiędzy nimi nieliczne długie, prętowate pędy. Pędy nagie, zwykle wyraźnie połyskujące. Pąki wypukłe, okryte pojedynczą łuską, zupełnie tępe, drobne i liczne, nie zwężone u nasady.

Liście

Liście dość grube, odwrotnie jajowate, klinowato zwężające się, na końcach lekko wycięte lub tępe, rzadko lekko zaostrzone. Blaszki liściowe o długości 1-2,5 cm, żywozielone, połyskujące, o orzęsionyh brzegach, nieowłosione. Nerwy boczne w liczbie 3-4 wyrastają wyraźnie skośnie, na spodniej stronie słabo widoczne. Przylistki odpadają bardzo szybko, tak, że przeważnie nie obserwuje się ich na pędach.

Kwiaty

Roślina dwupienna . Kwiaty zebrane w kotki o nieodpadających łuskach. Kotki, mające wraz z ulistnionym trzonkiem 1-3 cm długości wyrastają jednocześnie z liśćmi. Kwiaty męskie mają po dwa miodniki o nierównej wielkości i dwa wolne pręciki . Kotki żeńskie o łuskach jednobarwnych. Kwiaty żeńskie mają dwa miodniki , słupek nagi, z krótką szyjką na szypułce o długości 0,5 mm (czasami do 1,5 mm).

Biologia i ekologia

• Rozwój: roślina wieloletnia . Jest owadopylna , kwitnie w lipcu. Nasiona rozsiewane przez wiatr.
• Siedlisko : roślina wysokogórska ( oreofit ). Wszędzie występuje tylko w górach, w Europie na wysokości 1500-2500 m n.p.m.^[2]. Występuje w kosówce i piętrze alpejskim , głównie na podłożu wapiennym. Rośnie na skałkach, murawach , wyleżyskach , w miejscach chłodnych o wilgotnym powietrzu.
• W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla rzędu (O.) Arabidetalia coeruleae i Ass. Salicetum retuso-reticulatae^[3].
• W górach pełni ważną rolę; dzięki rozległemu i mocnemu systemowowi korzeniowemu i płożących się pędach łączy odłamki skalne zapobiegając erozji zboczy.

Zmienność

• W Polsce występuje jeszcze podgatunek – wierzba Kitaibela (Salix retusa ssp. kitaibeliana), przez niektórych uważany za odrębny gatunek. Ma on bardzo podobną budowę, jest tylko około dwukrotnie większy i liście jego mogą być słabo zaostrzone. Występuje w takim samym środowsku, jak typowy gatunek.

• Czasami można spotkać różniące się od typowej formy, trudne do oznaczenia mieszańce z w. oszczepowatą , w. zielną , w. żyłkowaną , w. dwubarwną ^[4].

Przypisy

Bibliografia