Welwiczja przedziwna
Roślina z kwiatami żeńskimi
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	nagonasienne
Klasa	gniotowe
Rząd	welwiczjowce
Rodzina	welwiczjowate
Rodzaj	welwiczja
Gatunek	welwiczja przedziwna
Nazwa systematyczna
Welwitschia mirabilis Hook. f.
Trans. Linn. Soc. xxiv. (1863)
Zasięg występowania

Welwiczja przedziwna, w. osobliwa (Welwitschia mirabilis Hook. f.) , funkcjonuje także pisownia welwiczia) – gatunek endemicznej rośliny pustynnej należący do rodziny welwiczjowatych. Jest jedynym przedstawicielem rzędu welwiczjowców. Występuje na kamienistych równinach północnej Namibii i południowej Angoli , wzdłuż wybrzeża Oceanu Atlantyckiego (pustynia Namib , Kaokoland ).

Morfologia

Pokrój

Welwiczja ma formę skarłowaciałego drzewa.

Pień

Gruby i krótki, w większości schowany pod ziemią, osiąga do 50 cm wysokości i 120 cm średnicy, rozszerzający się ku górze.

Kwiaty męskie

Liście

Z pnia wyrastają tylko dwa skórzaste liście o wstęgowym kształcie i długości do 3 metrów. Pękają na podłużne pasy. Liście welwiczji żyją najdłużej ze wszystkich liści roślin – nigdy nie zrzucane żyją wraz z całą rośliną ok. 1000 lat.

Kwiaty

Kwiaty męskie i żeńskie występują na osobnych okazach ( dwupienność ) rozdzielnopłciowa . Skupione są w strobilopodobne kwiatostany wyrastające w pachwinach liści. Męskie kwiaty wytwarzają czerwony pyłek, który zostaje przeniesiony na kwiat żeński przez pluskwiaki . Ciekawostką jest to, że oprócz pręcików, występują w nich centralnie położone niedorozwinięte zalążki. Zarodek ma dwa liścienie (czyli jak u okrytonasiennych ).

Korzeń

Palowy, zgrubiały i długi.

Biologia

Rośnie bardzo wolno i jest doskonale przystosowana do warunków pustynnych. Dojrzałe nasiona szyszek żeńskich roznoszone są przez wiatr . Nasiona zachowują żywotność co najmniej 2000 lat. Rośliny potrafią wegetować wiele miesięcy bez dostępu do wody. Liście przyrastają u nasady przez całe życie rośliny, zamierają przy końcach. Potrafią absorbować wodę z mgieł.

Ciekawostki

• Nazwa Welwitschia upamiętnia austriackiego botanika Friedricha Welwitscha ( 1806 - 1872 ), który dokonał odkrycia tej rośliny w 1859 r. na pustyni Namib.
• W Polsce 35-letnim okazem rośliny rodzaju męskiego wyhodowanej z nasiona może pochwalić się Ogród Botaniczny w Poznaniu . Roślina ta zakwitła dotychczas w latach 2003 i 2007.
• Zgodnie z ogólną zasadą obowiązującą w pisowni języka polskiego od 1936 r. półsamogłoskę j po spółgłoskach innych niż "c", "z" i "s" zapisuje się literą i ^[1], w związku z tym zgodna z tym zaleceniem pisownia rodzaju wygląda welwiczia. Taka forma była promowana przez słowniki, jednak ze względu na powszechną wśród specjalistów pisownię welwiczja, obecnie postać ta jest również rejestrowana w słownikach poprawnościowych^[2].
• W Muzeum Przyrodniczym we Wrocławiu znajduje się pień tej rośliny.

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne