Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Tlenek węgla

Tlenek węgla

Tlenek węgla
Ogólne informacje
Nomenklatura systematyczna ( IUPAC ):
tlenek węgla(II)
Inne nazwymonotlenek węgla, czad
Wzór sumarycznyCO
Masa molowa 28,01 g / mol
Wyglądbezwonny, bezbarwny gaz
Identyfikacja
Numer CAS 630-08-0
PubChem 281[1]
Niebezpieczeństwa
Zagrożenia
Skrajnie łatwopalny
Toksyczny
Skrajnie
łatwopalny
(F+)
Toksyczny
(T)
NFPA 704

4
4
2
 
Temperatura samozapłonu 609 °C ([2])
Zwroty ryzyka R61, R12, R23, R48/23[2]
Zwroty bezpieczeństwa S53, S45[2]
Numer RTECS FG3500000[2]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków standardowych (25 °C, 1000 hPa)

Tlenek węgla (CO, nazwa zwyczajowa czad, nazwa systematyczna: tlenek węgla(II)) – nieorganiczny związek chemiczny , tlenek węgla na II stopniu utlenienia . Ma silne własności toksyczne .

Spis treści

Budowa

Długość wiązania C-O w tlenku węgla wynosi 1,128 Å [3]. Ładunek formalny i różnice w elektroujemności atomów węgla i tlenu znoszą się wzajemnie, co sprawia, że cząsteczka ma niewielki moment dipolowy (0,112 D ) z ładunkiem ujemnym na atomie węgla[4], choć w rzeczywistości sześć uwspólnionych elektronów wiązania jest prawdopodobnie wyciąganych w kierunku atomu tlenu. Odległość międzyatomowa odpowiada niepełnemu wiązaniu potrójnemu . Cząsteczkę CO można przedstawić trzema strukturami rezonansowymi :

Największy udział ma struktura z lewej strony rysunku[3].

Tlenek węgla jest izoelektronowy z cząsteczką azotu N2, co oznacza, że obie cząsteczki mają tę samą liczbę elektronów i podobny charakter wiązania. Właściwości fizyczne CO i N2 są zbliżone, natomiast chemicznie tlenek węgla jest znacznie bardziej reaktywny.

Właściwości

Właściwości fizyczne

W temperaturze pokojowej jest to bezbarwny, bezwonny i niedrażniący gaz . Temperatura wrzenia : -191,5 °C. Temperatura topnienia : -204 °C. Jest trudno rozpuszczalny w wodzie . Tlenek węgla ma nieco mniejszą gęstość od powietrza , jako produkt spalania paliw (czad) powstaje jednak w mieszaninie z ciężkim dwutlenkiem węgla , co sprawia, że spaliny mają sumaryczną gęstość większą od powietrza i gromadzą się w dolnych partiach pomieszczeń.

Właściwości chemiczne

Jest to gaz palny, na powietrzu pali się niebieskim płomieniem tworząc dwutlenek węgla . W naturze występuje w gazach kopalnianych. Ma zastosowanie w wielu procesach przemysłowych.

Jest składnikiem:

Tlenek węgla ma właściwości redukujące , co wykorzystywane jest w hutnictwie :

Fe2O3 + 3CO → 2Fe + 3CO2

Z zasadami tworzy mrówczany (nie jest jednak bezwodnikiem kwasowym ), a z amoniakiem – formamid :

CO + NaOH → HCOONa
CO + NH3 → HCONH2

Przyłącza chlor tworząc fosgen :

CO + Cl2 → COCl2

Szkodliwość

Toksyczne działanie tlenku węgla wynika z jego większego od tlenu (250-300 razy) powinowactwa do hemoglobiny , zawartej w erytrocytach krwi. Tworzy on połączenie zwane karboksyhemoglobiną (CO + Hb → COHb), które jest trwalsze niż służąca do transportu tlenu z płuc do tkanek oksyhemoglobina (połączenie tlenu z hemoglobiną). Dochodzi więc do niedotlenienia tkanek, co w wielu przypadkach prowadzi do śmierci. Już wdychanie powietrza ze stężeniem 0,16% objętościowego CO, powoduje po dwóch godzinach zgon. O ile przy większych stężeniach (pow. 0,32%) pierwszymi objawami zatrucia jest silny ból głowy i wymioty, to mniejsze stężenia powodują przy względnie krótkim wdychaniu jedynie słaby ból głowy i zapadanie w śpiączkę, jednak i te stężenia powodują po dłuższym kontakcie śmierć.

Źródła

Źródła naturalne

Źródła naturalne to erupcje wulkanów, naturalne pożary roślinności, w których temperatura dochodzi do 1000 °C. W niewielkich ilościach jest także produkowany w organizmach żywych – ma działanie przeciwzapalne , jest naturalnym antagonistą tlenku azotu [5].

Źródła na skutek działalności człowieka

Źródłami na skutek działalności człowieka jest większość wysokotemperaturowych procesów technologicznych, w których paliwem jest przede wszystkim węgiel i ropa naftowa (przemysł energetyczny, hutniczy, chemiczny), spaliny samochodowe (silniki wysokoprężne).

Mechanizm samooczyszczania się atmosfery:

2CO + O2 → en. UV → 2CO2.

Można go otrzymać przez spalanie węgla w niewystarczającej ilości tlenu (jest to źródło czadu w urządzeniach grzewczych oraz podczas pożarów), podczas redukcji pary wodnej węglem w temperaturze kilkuset stopni oraz podczas odwadniania kwasu szczawiowego kwasem siarkowym (VI).

Zobacz też

Przypisy

  1. Tlenek węgla – podsumowanie ( ang. ). PubChem Public Chemical Database.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Katalog Sigma-Aldrich: Tlenek węgla
  3. 3,0 3,1 O. R. Gilliam, C. M. Johnson i W. Gordy. Microwave Spectroscopy in the Region from Two to Three Millimeters. „Phys. Rev.”. 2. 78, s. 140 (1950). DOI: 10.1103/PhysRev.78.140 . 
  4. W. Kutzelnigg: Einführung in die Theoretische Chemie. Wiley-VCH. . 
  5. The Journal of Experimental Medicine [1] , [2]


Inne hasła zawierające informacje o "Tlenek węgla":

Oddychanie komórkowe w łańcuchu transportu elektronów mogą być przenoszone na azotany (NO3–), siarczany (SO4–), dwuTlenek węgla (CO2), jony żelaza (Fe3+), manganu (Mn4+), związki organiczne lub rzadziej ...

Albumina ...

1972 ...

Kwas fosforowy ...

Mioglobina ...

1986 ...

Związek organiczny ...

Fototrofia ...

Heptozy ...

Kwasy organiczne ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Tlenek węgla":

Świat roślinny i zwierzęcy w Polsce (plansza 15) powstawaniu wydm – regulacja stosunków wodnych, tzw. funkcja wodochronna; zwiększenie wilgotności powietrza – pochłaniają dwuTlenek węgla, produkują tlen i zatrzymują pyły przemysłowe – obszar intensywnej fotosyntezy – miejsce ...

208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 12) ...

226 Procesy integracyjne w Europie Zachodniej (plansza 13) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie