Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Szujscy

Szujscy

Szujscy - ród kniaziowski ( książęcy ) pochodzenia ruskiego, który wziął swoje nazwisko od miasta Szuja dawniej w guberni włodzimierskiej[1], a obecnie w obwodzie iwanowskim, będący gałęzią dynastii Rurykowiczów i ich linii panującej nad księstwem suzdalskim . Z licznych gałęzi jedna uzyskała wielkie znaczenie w XVI w. w Moskwie , gdzie jeden z jej przedstawicieli został nawet obrany carem; inna z kolei związała się z Rzecząpospolitą , w której uznawano jej status kniaziowski[1].

Spis treści

Szujscy w Polsce

Bezpośrednim protoplastą kniaziów Szujskich osiadłych w Rzeczypospolitej był kniaź Iwan Dymitrowicz, przezywany "Gubka", który zbiegł na Litwę z Moskwy, najprawdopodobniej razem z kniaziem Semenem Bielskim oraz Iwanem Lackim około 1534 r. On to już w kwietniu 1536 r. otrzymał od króla Zygmunta Starego przywilej na Terebuń w powiecie Brzeskim oraz później w 1542 r. - na swą wyraźną prośbę - roczną pensję w wysokości 80 kop groszy, wypłacaną przez podskarbiego ziemskiego, Piotra Horonostaja. Umarł około 1560 r., pozostawiając wdowę Marynę Bohdanównę Bohowitynównę oraz syna, kniazia Manoiła Szujskiego (zm. ok. 1580 r.), żonatego z Hanną Irzykowiczówną[1].

Synem wspomnianego kniazia Manoiła Szujskiego był kniaź Jan vel Janusz Szujski, podkomorzy Brzeski, który z nieznanej z imienia i nazwiska małżonki, pozostawił - według Józefa Wolffa - sześciu synów (Jerzego, Aleksandra, Andrzeja, Jana, Krzysztofa i Konstantego) oraz córkę Annę, zamężną za Janem Michałem Narbutem. Bracia ci, przechodząc na katolicyzm, zarzucili używanie tytułu kniaziowskiego, przy czym każdy z nich zapoczątkował swoją gałąź rodu. Zarówno oni jak i ich potomkowie sprawowali - może nie najwyższe, ale na pewno - liczne urzędy w Rzeczypospolitej Obojga Narodów [1].

Ród kniaziów Szujskich może istnieć w Polsce do dzisiaj, albowiem według "Słownika nazwisk współcześnie w Polsce używanych" prof. K. Rymuta w 1998 r. żyły w Polsce 2 osoby noszące nazwisko Szujski i 4 osoby noszące nazwisko Szuyski[2].

Członkowie rodu

Drzewo genealogiczne

Iwan Dymitrowicz SZUJSKI (†ok. 
1560
)~ Maryna Bohowitynówna└─>Manoił (†przed 
1580
), posiadacz Terebunia w powiecie brzeskim   ~ Hanna Irzykowiczówna   ├─>Zofia   │  ~ Krzysztof Gnoiński   └─>Jan (†
1610
), podkomorzy brzeski 
1596
      ~ NN      ├─>Jerzy      │  ~ NN      │  └─>Jan (†
1700
), wojski brasławski (ok. 
1674
)      │     ~ NN      │     ├─>Jan Jerzy (†
1704
), podstoli bracławski (ok. 
1698
)      │     │  ~[1] Katarzyna Sawicka, wojewodzianka brzeska      │     │  ├─>Franciszek Florian (†
1715
), podstoli brasławski      │     │  │  ~ Teresa Niemcewiczówna      │     │  │  ├─>Florian (†przed 
1780
), strażnik brzeski      │     │  │  │  ~[1] N Korsakówna      │     │  │  │  ~[2] Barbara Kaczonówna (primo voto Sulistrowska)      │     │  │  │  └─>Jan strażnik brzeski (ok. 
1783
)      │     │  │  ├─>Józef (†przed 
1768
), podstoli brasławski      │     │  │  │  ~ Ludwika Wiszniewska      │     │  │  │  ├─>Stanisław (†przed 
1790
)      │     │  │  │  ├─>Piotr (*
1751
) porucznik ułanów, rotmistrz wojska polskiego      │     │  │  │  │  ~ Marianna Nowakowska      │     │  │  │  │  └─>Witalis Wiktor (*
1791
)      │     │  │  │  │     ~ Helena Bielska      │     │  │  │  ├─>Wincenty (*
1755
) dworzanin skarbowy Wlk. Ks. Lit. 
1789
      │     │  │  │  └─>Jan (*
1759
) porucznik pułku piechoty, kapitan wojska polskiego      │     │  │  └─>Anna przełożona klasztoru Bernardynek konwentu brzeskiego      │     │  ├─>Antoni      │     │  ├─>Maciej Stanisław, podczaszy brzeski (ok. 
1740
)      │     │  ├─>Michał      │     │  ├─>Piotr Florian      │     │  ├─>Józef      │     │  │  ~ NN      │     │  │  ├─>Michał (zaginął będąc dzieckiem)      │     │  │  └─>Teresa      │     │  │     ~ N Jankowski      │     │  ├─>Krystyna      │     │  ├─>Rozalia      │     │  ├─>Elżbieta      │     │  ~[2] Petronella Pągowska      │     │  └─>Rozalia      │     ├─>Stanisław (†
1705
), skarbnik Nowogródka Siewierskiego      │     │  ~ Teresa Anna Lacka (secundo voto Szujska)      │     │  └─>Katarzyna      │     │     ~ N Galimski      │     └─>Katarzyna      │        ~ N Piórkowski      ├─>Aleksander (†przed 
1658
), wojski brzeski 
1639
, chorąży brzeski 
1643
, podstarości brzeski 
1644
      │  ~ Jadwiga Krzywczycka      │  ├─>Władysław Aleksander (†
1671
), chorąży brzeski (po 
1665
 r.)      │  │  ~ Justyna Kolendzianka      │  │  ├─>Aleksander (†
1714
), jezuita      │  │  └─>Franciszek Michał (†
1746
), podstoli brzeski 
1694
, pisarz grodzki brzeski (1699-1702)      │  │     ~ Teresa Anna Lacka, chorążanka (primo voto Szujska)      │  ├─>Konstanty Jan (†
1695
), pisarz ziemski brześciański (po 
1663
 r.), starosta jałowski 
1676
, chorąży brzeski 
1679
, starosta zahalski (ok. 
1690
 r.), pisarz Wlk. Ks. Lit. 
1690
      │  │  ~[1] Zofia Brzozowska (†przed 
1676
), wojewodzianka brześciańska      │  │  ├─>Dominik Jan (†
1720
), starosta jałowski 
1690
, chorąży brzeski 
1692
, starosta zahalski      │  │  │  ~[1] Helena Sulimierska, łowczycówna      │  │  │  ├─>Mikołaj (†
1725
)      │  │  │  ├─>Jadwiga      │  │  │  │  ~ Piotr Pepłowski, podkomorzy kijowski i łucki      │  │  │  ~[2] N Rostworowska      │  │  │  ├─>Ignacy (†
1751
?)      │  │  │  │  ~ Ludwika Zborowska (secundo voto Bystry)      │  │  │  │  ├─>Aniela (†
1797
)      │  │  │  │  │  ~ Wojciech Szujski (†
1792
), skarbnik kijowski, starosta niżyński, szambelan królewski      │  │  │  │  └─>Adam (†po 
1767
), starosta zahalski      │  │  │  │     ~ Marianna Chalecka (secundo voto Prozor)      │  │  │  │     └─>Ludwika Konstancja (*
17671828
)      │  │  │  │        ~ Karol Prozor, oboźny litewski      │  │  │  ~[3] Konstancja Horajnówna, podczaszanka wołyńska      │  │  │  ├─>Krystyna      │  │  │  │  ~ Stanisław Spinek, podczaszy mozyrski      │  │  │  ├─>N (córka)      │  │  │  │  ~ N Wyżycki      │  │  │  ├─>Konstancja      │  │  │  │  ~ Michał Orański, cześnik smoleński      │  │  │  └─>Ludwika      │  │  │     ~ Mikołaj Kuczyński (†
1755
), podstoli drohicki      │  │  ├─>Ludwika (†
1701
)      │  │  │  ~[1] Jan Kazimierz Pac (†ok. 
1697
), starosta uświatski, chorąży nadworny litewski      │  │  │  ~[2] Aleksander Ogiński, miecznikowicz Wlk. Ks. Lit.      │  │  ~[2] Zofia Konopatska (†przed 
1686
), kasztelanka chełmińska, (primo voto Wilkowska)      │  │  ├─>Pawła (†przed 
1704
)      │  │  │  ~ Aleksander Niemira, chorążyc mielnicki      │  │  ├─>Benedykta (†po 
1704
)      │  │  │  ~ Stefan Tomasz Ossoliński (†po 
1737
), chorąży mielnicki      │  │  ~[3] Ludwika Sapieżanka (†
1687
), pisarzówna polna koronna      │  │  ~[4] Anna Kopciówna, kasztelanka trocka, (primo voto Łużecka)      │  │  └─>Apolloniusz Aleksander (*
16901763
), starosta zahalski      │  │     ~ Balbina Chrzanowska (†
1784
)      │  │     ├─>Jan Nepomucen († między 
1763
 a 
1784
)      │  │     └─>Anna      │  │        ~[1] Antoni Krasicki (†
1777
), chorąży nadworny litewski      │  │        ~[2] Jan Tadeusz Orzeszko, wojski piński      │  └─>Anna      │     ~ Stefan Rusiecki (†
1671
), kasztelan miński      ├─>Andrzej (†
1640
), mieczny brzeski (ok. 
1638
) i dzierżawca inturski      │  ~ Dorota Żylińska (primo voto Radzimińska)      │  ├─>Stanisław (†przed 
1688
), miecznik brześciański      │  │  ~ Zofia Orzeszko (primo voto Nowicka, Wereszczaka)      │  └─>Jan (†przed 
1691
), chorąży brzeski 
1690
      │     ~ NN      │     ├─>Stanisław (†przed 
1740
), skarbnik brzeski i piński, podsędek piński 
1731
      │     │  ~ Helena Orda (primo voto Grothus)      │     │  ~[?] Teresa Wret      │     └─>Hieronim (†przed 
1767
), strażnik czernihowski      │        ~ Dorota Ejnarowicz      │        ├─>Szymon jezuita      │        ├─>Maciej (*
1726
 †przed 
1785
)      │        │  ~ Katarzyna Gierłowicz      │        │  ├─>Maciej kanonik      │        │  ├─>Walenty (*
1771
)      │        │  │  ~ NN      │        │  ├─>Benedykt (*
1774
)      │        │  ├─>Helena      │        │  └─>Sebastian (*
1776
)      │        │     ~ Honorata Zauściańska      │        │     └─>Hieronim (*
1812
)      │        ├─>Wojciech (†
1792
), skarbnik kijowski, starosta niżyński, szambelan królewski      │        │  ~ Aniela Szujska (†
1797
)      │        │  ├─>Franciszka      │        │  │  ~ Abraham Marczenko, pułkownik wojsk rosyjskich      │        │  ├─>Anna      │        │  │  ~ Jacek Saryusz-Zaleski (*
17731823
), prezes I departamentu izby sądowej kijowskiej      │        │  └─>Aniela      │        │     ~ Ignacy Stanisław Ledóchowski, prezes departamentu izby sądowej wołyńskiej      │        ├─>Antoni Tomasz (*
1788
), starosta dymidowski      │        │  ~ Urszula Święcicka      │        │  ├─>Ignacy Szymon (*
1745
)      │        │  │  ~ Aniela Michalina Dzierżek      │        │  │  └─>Włodzimierz Romuald (*
1818
)      │        │  └─>Piotr      │        │     ~ Tekla Jełowicka      │        │     ├─>Roman      │        │     │  ~ Józefa Stobnicka      │        │     ├─>Maria      │        │     │  ~ Stanisław Tworek Wyszkowski (†
1882
)      │        │     ├─>Tadeusz      │        │     └─>Zofia      │        ├─>Melania zakonnica u Bazylianek w Pińsku      │        ├─>Teresa      │        │  ~ Piotr Tołoczka, stolnik brzeski      │        ├─>Marianna      │        │  ~ N Szyszka, podczaszy czernihowski      │        └─>Antonina      │           ~ Adam Stocki, sędzia grocki mozyrski      ├─>Jan (†
1643
), chorąży brzeski 
1631
      │  ~ Elżbieta Czarnocka      │  ├─>Konstanty Bazyli (†przed 
1674
), miecznik brzeski 
1640
      │  ├─>Klemens      │  ├─>Franciszek      │  ├─>Stanisław (†po 
1675
), rotmistrz traktu zabuskiego (ok. 
1669
)      │  │  ~ Halszka Zawiszanka (primo voto Wysocka)      │  │  └─>N (syn, zamordowany przed 
1670
 r.)      │  └─>Jerzy Kazimierz      ├─>Krzysztof (†ok. 
1635
), podstoli brzeski 
1632
      │  ~ Izabella Mleczkówna, podkomorzanka drohicka, (secundo voto Wasilewska)      │  ├─>Kazimierz (†po 
1657
),      │  ├─>Wojciech Krzysztof (†po 
1697
), podwojewodzi podlaski (przed 
1674
)      │  └─>Konstancja      │     ~ Jan Czerniakowski      └─>Konstanty (†
1634
), pisarz ziemski brześciański 
1631
         ~ NN         ├─>Mikołaj         ├─>Stefan (†po 
1674
)         │  ~[1] Maryna Maskiewicz (primo voto Dołgierd, Rodakowska, secundo voto Wołodkiewicz)         │  ~[2] Katarzyna Wieczanówna (primo voto Jankowska)         │  └─>Konstanty (†po 
1703
), cześnik brześciański         │     ~ Katarzyna Niemcewicz, stolnikówna witebska, (secundo voto Czapska, Małachowiec)         │     └─>Józef (†przed 
1768
), cześnik brasławski 
1763
         │        ~ N Gogolewska         └─>Jerzy Konstanty (†
1694
), cześnik brzeski 
1676
, sędzia grodzki brzeski (po 
1676
 r.)            ~[1] Petronela Miączyńska, podczaszanka czernichowska, (primo voto Horbowska)            ├─>Onufry (*ok. 
16711761
), ksiądz - jezuita w kolegium brzeskim            ~[2] N Żardecka, sędzianka brzeska            ├─>Franciszek            ├─>Rozalia            │  ~[1] Władysław Tryzna, stolnik wołkowyski            │  ~[2] Antoni Zawadzki            └─>N (córka)               ~ N Tur

Szujscy w Rosji

Kniaziowie Szujscy jako gałąź dynastii Rurykowiczów , będący potomkami m.in. Aleksandra Newskiego , już tylko z racji samego pochodzenia stanowili jeden z najstarszych i najznaczniejszych rodów najpierw Wielkiego Księstwa Moskiewskiego , a później Rosji . Co prawda w wyniku podporządkowania sobie ziem ruskich przez władców moskiewskich utracili status udzielnych książąt, przechodząc do kategorii bojarstwa. Na przełomie XV i XVI wieku zgromadzili jednak ogromne bogactwo, stając się jednym z najpotężniejszych rodów, zagrażającym nawet panującym władcom.

Sami zainteresowani nie kryli zresztą swoich aspiracji, próbując w obliczu widma kryzysu monarchii (represyjna polityka coraz bardziej niezrównoważonego cara Iwana Groźnego ) organizować coś na kształt własnego stronnictwa. Spotkało się to z represjami ze strony władzy, w szczególności ze strony cara Borysa Godunowa , który objął tron po śmierci ostatniego Rurykowicza, cara Fiodora . Jednak silna pozycja, którą cieszyli się Szujscy pozwoliła im na zdobycie tronu i koronację Wasyla Szujskiego na cara Rosji w 1606 r.

Sukces nie okazał się trwały, albowiem w wyniku odwrócenia się od władcy dotąd wiernego bojarstwa, kraj osłabł, co pozwoliło na wmieszanie się w wewnętrzne sprawy Carstwa Rosyjskiego części polskiej magnaterii , polegające na interwencji zbrojnej w celu osadzenia na tronie moskiewskim pretendentów podających się za syna Iwana Groźnego (tzw. Dymitriada ). Okres ten (lata 1604 - 1610 ) zwany jest w historii Rosji czasem wielkiej smuty , zaś jego następstwem było uwięzienie w Rzeczypospolitej cara Wasyla Szujskiego i jego braci oraz wojna polsko-rosyjska.

Po tych wydarzeniach kniaziowie Szujscy nie odgrywali już nigdy w Rosji takiej roli jak wcześniej.

Członkowie rodu

Przypisy

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 J. Wolff Kniaziowie litewsko-ruscy od końca XIV wieku
  2. Serwis heraldyczny Ośrodka Dokumentacji Wychodźstwa Polskiego w Pułtusku


Inne hasła zawierające informacje o "Szujscy":

Szujscy Szujscy - ród kniaziowski ( książęcy ) pochodzenia ruskiego, który wziął swoje nazwisko od ...

Andrzej Szujski ...

Jan Matejko pragnie się poświęcić (w 1853 roku namalował swój pierwszy obraz historyczny, Carowie Szujscy przed Zygmuntem III). Schemat Delaroche'a, oparty na wybraniu z historii dramatycznego ...

Jerzy Mniszech wycofał się do Potywla. Gdy przeciwko znienawidzonym Godunowom, powstanie wzniecili głównie kniaziowie Szujscy, Dymitr I Samozwaniec, pozyskawszy nowe potężne poparcie, już 20 czerwca 1605 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Szujscy":

114 a Europa Środkowowschodnia w XVI w. (plansza 5) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie