Yosef (Tommy) Lapid,
hebr.
יוסף (טומי) לפיד (ur.
27 grudnia
1931
, zm.
1 czerwca
2008
) – izraelski dziennikarz i polityk.
Najbardziej znany z czasów, kiedy stał na czele świeckiej partii liberalnej
Szinui
. Był jej liderem od
1999
do
2006
roku. Był zaciekłym przeciwnikiem wpływu na rząd żydowskich
ortodoksyjnych
ugrupowań i partii religijnych.
Życiorys
Urodził się jako Tomislav Lampel w miejscowości
Novi Sad
(wówczas w
Jugosławii
), wyemigrował do Izraela w
1948
roku. Zamieszkał w
Tel Awiwie
, gdzie się ożenił. Ma dwójkę dzieci, m.in. znaną w Izraelu telewizyjną osobistość i dziennikarza Yair'a Lapida. Yosef Lapid jest jednym z ocalałych z
holokaustu
, fakt ten rzutował na jego poglądy na temat Izraela i świata.
Lapid ukończył prawo na uniwersytecie w Tel Awiwie. Jest m.in. byłym prezesem Izraelskiego Związku Szachowego, byłym dyrektorem izraelskiego zarządu programów informacyjnych. Był dziennikarzem w gazecie Maariv, piszącym artykuł o polityce, ale także satyry i humoreski.
Był także jednym z trzech prowadzących programu Popolitica na Kanale 1, w którym dyskutowali znani w Izraelu politycy. Dwoma pozostałymi prowadzącymi byli Amnon Dankner (dziś redaktor naczelny Maariv) i rabbi Israel Eichler (także członek
Knesetu
, ale z listy ortodoksyjnej partii religijnej
Agudat Israel
). Ta trójka znana była z niewyparzonych języków i gorących dyskusji, jakie prowadzili z zaproszonymi gośćmi i pomiędzy sobą.
Kariera polityczna
Lapid przyłączył się do
liberalno
-
centrowego
ugrupowania Szinui, przewodzonego przez Avrahama Poraza i szybko sprawił, iż stało się ono liczącą się partią. W wyborach w
1999
roku Szinui pod wodzą Lapida zdobyło 6 miejsc w parlamencie, a w
2003
roku już 15 mandatów, stając się trzecią siłą w
Knessecie
(za
Izraelską Partią Pracy
i
Likudem
). Sukces ten i ostateczne wejście w skład koalicji rządowej premiera
Ariela Szarona
stało się urzeczywistnieniem jednego z celów Szinui - zmniejszenia wpływów ultrareligijnego
Szasu
.
Jako członek parlamentu, Lapid był przewodniczącym podkomisji spraw zagranicznych. Był także ministrem sprawiedliwości w gabinecie Szarona. Jednakże w grudniu
2004
zrezygnował z tego stanowiska i wyprowadził partię z rządu na znak protestu przeciwko przyznaniu przez premiera dodatkowych funduszy na ortodoksyjne instytucje religijne. Szaron uczynił to w celu utrzymania w koalicji partii Agudat Israel. Jednakże pod koniec marca
2005
Lapid zgodził się na poparcie projektu budżetu proponowanego przez rząd Szarona, w zamian za m.in. wstrzymanie wspomnianych wydatków. Ostatecznie jednak wycofał się z tych ustaleń, a w wyniku przedstawienia planu wycofania się z osiedli żydowskich w
Strefie Gazy
, bez poparcia rząd upadł i rozpisano nowe wybory.
W styczniu
2006
miały miejsce wewnątrzpartyjne wybory, których przedmiotem był kształt listy partyjnej w nadchodzących wyborach parlamentarnych. Poraz nie został wybrany na wicelidera partii (nr 2 na liście), a Lapid został ponownie wybrany na przewodniczącego (na nr 1 na liście), nie mając kontrkandydata. Dwa tygodnie później Lapid zrezygnował z członkostwa w partii i poparł nowe ugrupowanie Poraza,
Hetz
.