Malwa różowa
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Klad :	klad różowych
Rząd :	ślazowce
Rodzina :	ślazowate
Rodzaj :	malwa
Gatunek :	malwa różowa
Nazwa systematyczna
Alcea rosea ( L. ) Cav. Diss.II.91.t.29.f.3., 1786
Synonimy
Althaea rosea (L.) Cav.)[2]

Gatunek leczniczy

Kwiat

Rozłupnie

Morfologia

Malwa różowa^[3] (Alcea rosea L. ), nazywana także malwą ogrodową^[4] , prawoślazem wysokim, p. różowym, malwą czarną, zygmarkiem – gatunek rośliny z rodziny ślazowatych (Malvaceae). Pochodzi prawdopodobnie z Półwyspu Bałkańskiego ^[5]. Obecnie nigdzie nie występuje na stanowiskach naturalnych, jest tylko uprawiany^[2]. Czasem dziczeje ( efemerofit ).

Morfologia

Pokrój

Wysoka do 2,25 m roślina o pojedynczej, prostej, dość grubej łodydze. Cała roślina jest szorstko owłosiona.

Liście

Dolne na łodydze siedmioklapowe, górne pięcioklapowe.

Kwiaty

Osadzone na krótkich szypułkach po 1-3 w kątach, pojedyncze, półpełne lub pełne, o barwach od białej poprzez różową, czerwoną do prawie czarnej, zebrane w kłosowate kwiatostany do 1 m. Średnica kwiatów do dziesięciu cm. Kielich otoczony kieliszkiem . Pręciki liczne, zrośnięte w rurkę otaczającą pojedynczy słupek.

Owoc : Rozłupnia rozpadająca się na rozłupki. MTN ok. 8,5g.

Korzeń

Bardzo mocny, palowy.

Biologia i ekologia

Bylina , ale w naszych warunkach roślina ta jest uprawiana głównie jako roślina dwuletnia . Hemikryptofit . Kwitnie od lipca do października, jej przedprątne kwiaty zapylane są przez błonkówki^[6]. Liczba chromosomów 2n = 42^[4].

Zastosowanie

• Roślina lecznicza
  • Surowiec zielarski : kwiat prawoślazu różowego – Flos Althaeae roseae var. nigra, (Flos Malvae arboreae). Skład chemiczny: Glikozydy (herbacyna, astragalina, izokwertycyna i inne), śluzy, garbnik katechinowy, antocyjany (gł. altainę).
  • Działanie: wodne wyciągi (maceraty) z kwiatów stosowane są w nieżytach dróg oddechowych (łagodzą uczucie podrażnienia w gardle) i zapaleniu migdałków; działają osłaniająco na błonę śluzową żołądka. Ponadto pobudzają miesiączkowanie.
  • Zbiór i suszenie: do celów leczniczych używa się wyłącznie odmian o bardzo ciemnych, niemal czarnych kwiatach. Mogą być wykorzystywane także odmiany o pełnych kwiatach . Nie wolno zbierać kwiatów z roślin porażonych przez rdzę. Kwiaty zbiera się w sierpniu. przy słonecznej pogodzie i suszy w zacienionym i przewiewnym miejscu^[5].
• Sztuka kulinarna : barwniki pozyskiwane z ciemnych odmian wykorzystuje się do barwienia w przemyśle spożywczym i poprawiania koloru win. Stosowana jest także jako dodatek smakowy do herbatek ziołowych. Malwa ma bardzo delikatny smak i łagodny zapach.
• Roślina ozdobna . Jest pospolicie uprawiana, szczególnie w przydomowych ogródkach.

Odmiany ogrodowe

Wykorzystuje się zarówno formy pojedyncze jak i pełnokwiatowe, które dzieli się na cztery grupy w zależności od siły wzrostu i budowy kwiatów:

• 'Fimbrita flore pleno' – kwiaty półpełne lub pełne, dość rzadko osadzone na łodydze charakteryzujące się fryzowanymi działkami korony.
• 'Pełne wielkie' – charakteryzuje je bardzo silny wzrost (do trzech metrów wys.) oraz kwiaty o zewnętrznych działkach dłuższych niż wewnętrze, co tworzy rodzaj kryzy otaczającej płatki wewnętrzne.
• 'Szkockie' – o płatkach jednakowej długości i wzroście do 2,2 m.
• 'Chaters' – podobne do poprzednich, ale siła wzrostu słabsza (do 1,8 m), tworzą bardzo gęste i zwarte kwiatostany

Uprawa

Jest w pełni mrozoodporna ( strefy mrozoodporności 4-10)^[7]. Wymaga ciepłych, słonecznych, ale osłoniętych stanowisk i dość zasobnych gleb o pH 6-7. Uprawiana jest z nasion, które wysiewa się w czerwcu-lipcu do rozsadnika. Siewki mające 2-3 liście pikuje się i wysadza na zagony. Na stałe miejsce sadzi się rośliny jesienią w rozstawie 30-30 x 50-80 cm. W pierwszym roku tworzy tylko przyziemną rozetę 5-7 klapowych liści. Zakwita w drugim roku. Najlepiej prezentują się przy ścianie domu, przy ogrodzeniiach, lub wysadzone grupkami w trawniku^[8].

Przypisy