Leukoplakia

Leucoplakia

ICD-10 K13.2

Leukoplakia (rogowacenie białe, łac. leukoplakia) – zmiana przedrakowa^[1] w obrębie jamy ustnej charakteryzującą się powstawaniem białych plam lub smug na powierzchni błony śluzowej .

Przyczyny

Zmiany są wynikiem nieprawidłowego rogowacenia nabłonka błony śluzowej jamy ustnej oraz zgrubienia jego warstwy kolczystej. Występowanie leukoplakii wiąże się przede wszystkim z używaniem tytoniu (zwłaszcza paleniem fajki i tabaką ), mniejsze znaczenie mają inne czynniki – przewlekłe drażnienie błony śluzowej (np. przez niedopasowane protezy), alkohol, ostro przyprawione potrawy. Zaobserwowano związek części przypadków z zakażeniem ludzkim wirusem brodawczaka (HPV).

Obraz kliniczny

Makroskopowo obserwuje się białawe, gładkie lub szorstkie, matowe, dobrze odgraniczone zgrubienie na błonie śluzowej czerwieni wargi dolnej , policzka lub podniebienia .

Inne częste lokalizacje to:

• krtań ( fałdy głosowe ),

• dno jamy ustnej,

• gardło dolne.

Zmiany mogą być pojedyncze lub wieloogniskowe a nawet rozlane. Najczęściej występują u starszych mężczyzn w piątej-siódmej dekadzie życia. 3-6% zmian transformuje w raka płaskonabłonkowego . Zmiany o podobnym charakterze dotyczyć mogą niekiedy narządów płciowych – skóry prącia , sromu i szyjki macicy .

Axell podzielił zmiany w leukoplakii na homogenne oraz niehomogenne takie jak np.: nadżerkowa, guzowata i brodawkowa. Podział ten był następnie rozwijany i modyfikowany^[2].

Leukoplakię należy różnicować z trzema podobnymi stanami:

• Leukoplakią włochatą ( ang. hairy leukoplakia) – występuje najczęściej u homoseksualistów zakażonych wirusem HIV, w szczególności palących papierosy^[3]. zmiany mają włochatą lub pomarszczoną powierzchnię i związane są z zakażeniem wirusem Epsteina-Barr (EBV). Nie ma ryzyka transformacji nowotworowej;
• Leukoplakią brodawkowatą (leukoplakia verrucosa) – pomarszczone zmiany, często nawracające i przechodzące w raka płaskonabłonkowego.

Przypisy

Bibliografia

• V. Kumar, R.S. Cotran, S.L. Robbins: Patologia Robbinsa. Urban & Partner, 2005. . 
• J. Groniowski, S. Kruś: Podstawy patomorfologii: podręcznik dla studentów medycyny. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1984. . 
• Stefania. Jabłońska: Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005. . 

Zobacz też

• erytroplakia (erytroplakia)
• erytroleukoplakia

Linki zewnętrzne

• MayoClinic.com