Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Województwo mazowieckie

Województwo mazowieckie

województwo mazowieckie
Herb województwa mazowieckiego
Flaga województwa mazowieckiego
Herb Flaga
województwo mazowieckie na mapie Polski
Siedziba wojewody
Siedziba sejmiku
  Warszawa
Urząd WojewódzkiWarszawa, pl. Bankowy 3/5
Wojewoda Jacek Kozłowski
Urząd MarszałkowskiWarszawa, ul. Jagiellońska 26
Marszałek Adam Struzik
Powierzchnia 35 558,18 km²
Ludność 5 222 167[1] mieszk.
(2009)
Gęstość zaludnienia 145[1] mieszk./km²
Urbanizacja 64,7%
Tablica rejestracyjna W
TERYT 14
Kod ISO PL-MZ
zobacz: szczegółowy podział administracyjny
Powiaty województwa mazowieckiego
powiaty grodzkie 5
ziemskie 37
gminy miejskie 35
miejsko-wiejskie 50
wiejskie 229
Mazowiecki Urząd Wojewódzki

pl. Bankowy 3/5
00-950 Warszawa

Oficjalna strona województwa mazowieckiego
Gęstość zaludnienia w województwie mazowieckim terenów wiejskich w osobach na km² (w przekroju gminnym, stan 1 stycznia 2007 roku) [1] .

Województwo mazowieckie – od 1 stycznia 1999 jednostka podziału administracyjnego Polski , jedno z 16 województw .

Spis treści

Historia

Historycznie województwo mazowieckie istniało w latach 1526-1795 i 1816-1837.

Obecne województwo mazowieckie zostało utworzone w 1999 roku z województw poprzedniego podziału administracyjnego:

Geografia

Położenie administracyjne

Województwo jest położone w środkowo-wschodniej Polsce i graniczy z następującym województwami:

Położenie fizycznogeograficzne

Województwo położone jest w większości na obszarze Niżu Środkowoeuropejskiego , tylko jego niewielkie wschodnie fragmenty leżą na terenie Niżu Wschodniobałtycko-Białoruskiego , a południowe na terenie Wyżyn Polskich . Obszar Województwa zawiera się w 11 makroregionach fizycznogeograficznych i 34 mezoregionach.

Położenie historyczne

Mimo że województwo mazowieckie jest często określane jako Mazowsze , nie jest nim w całości. Wschodnia część województwa to region Podlaski (w znacznie mniejszym stopniu niż geograficznie), natomiast południowa część to ziemia radomska będąca częścią Małopolski . Różnice historyczno-kulturowe widoczne są w wielu aspektach, m.in. w architekturze wiejskiej, sposobie zwijania snopów siana czy strojach ludowych. Natomiast część historycznego Mazowsza (większość byłego województwa łomżyńskiego z miastami: Łomża , Zambrów , Grajewo , Kolno i Wysokie Mazowieckie ) leży poza obecnym terytorium województwa mazowieckiego.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2007 r.[2]:

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostkaosób%osób%osób%
populacja5 188 4881002 705 34452,12 483 14447,9
powierzchnia35 558,18 km²
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
145,976,169,8

Ochrona przyrody

Wg danych z roku 2000 powierzchnia obszarów chronionych w województwie mazowieckim ogółem wynosiła 1053439,9 ha , co stanowiło 29,6% powierzchni województwa. Na terenie województwa mazowieckiego znajdowało się:

Nauka i oświata

Na terenie województwa działa dobre zaplecze naukowo-oświatowe. Jest to obszar występowania wielu uczelni wyższych. Ich największym skupiskiem jest Warszawa , ale są również zlokalizowane w innych miastach województwa ( Płock , Pułtusk , Radom , Siedlce ).

Wyższe uczelnie publiczne: (zobacz też wyższe uczelnie w Warszawie )

Podział administracyjny

Województwo mazowieckie składa się z 42 powiatów (37 ziemskich i 5 grodzkich). Powiaty dzielą się na 314 gmin – 35 miejskich, 50 miejsko-wiejskich i 229 wiejskich.

Powiaty ziemskie:

Powiaty grodzkie:

Miasta

Województwo mazowieckie - miasta w granicach administracyjnych

W województwie mazowieckim jest 85 miast, w tym 5 miast na prawach powiatów i 30 miast na prawach gminy.
Podkreślone zostały siedziby powiatów ziemskich, a pogrubione siedziby powiatów grodzkich. Miasta zostały uszeregowane według liczby mieszkańców. Liczba ludności i powierzchnia wg GUS z 30 czerwca 2006 r.

  1. Warszawa 1 700 536 (517,90 km²)
  2. Radom 226 895 (111,71 km²)
  3. Płock 127 307 (88,06 km²)
  4. Siedlce 76 074 (31,87 km²)
  5. Pruszków55 452 (19,15 km²)
  6. Ostrołęka 53 579 (29,00 km²)
  7. Legionowo50 553 (13,60 km²)
  8. Ciechanów45 888 (32,84 km²)
  9. Otwock43 833 (47,33 km²)
  10. Żyrardów40 892 (14,35 km²)
  11. Sochaczew38 527 (26,13 km²)
  12. Mińsk Mazowiecki37 544 (13,12 km²)
  13. Piaseczno37 506 (16,33 km²)
  14. Wołomin36 710 (17,32 km²)
  15. Mława29 744 (35,50 km²)
  16. Nowy Dwór Mazowiecki27 431 (28,27 km²)
  17. Wyszków27 112 (20,78 km²)
  18. Grodzisk Mazowiecki26 933 (13,19 km²)
  19. Ząbki24 599 (11,13 km²)
  20. Marki23 513 (26,01 km²)
  21. Piastów23 214 (5,83 km²)
  22. Ostrów Mazowiecka22 641 (22,09 km²)
  23. Płońsk22 295 (11,38 km²)
  24. Pionki19 944 (18,34 km²)
  25. Sokołów Podlaski19 338 (17,50 km²)
  26. Gostynin19 084 (32,31 km²)
  27. Pułtusk19 049 (22,83 km²)
  28. Sierpc18 831 (18,60 km²)
  29. Kozienice18.633 (10,45 km²)
  30. Sulejówek18 569 (19,51 km²)
  31. Józefów18 306 (23,92 km²)
  32. Kobyłka17 933 (20,05 km²)
  33. Zielonka17 091 (79,23 km²)
  34. Przasnysz16 960 (25,16 km²)
  35. Konstancin-Jeziorna16 454 (17,10 km²)
  36. Garwolin16 191 (22,08 km²)
  37. Łomianki15 679 (8,40 km²)
  38. Milanówek15 540 (13,52 km²)
  39. Grójec15 028 (8,52 km²)
  40. Węgrów12 592 (35,50 km²)
  41. Błonie12 229 (9,12 km²)
  42. Szydłowiec12 172 (21,93 km²)
  43. Brwinów11 934 (10,06 km²)
  44. Góra Kalwaria11 216 (13,72 km²)
  45. Warka11 018 (25,78 km²)
  46. Karczew10 422 (28,11 km²)
  47. Maków Mazowiecki9 953 (10,30 km²)
  48. Żuromin8 733 (11,11 km²)
  49. Zwoleń8 216 (15,78 km²)
  50. Ożarów Mazowiecki8 041 (5,75 km²)
  51. Radzymin7 913 (23,32 km²)
  52. Nasielsk7 419 (12,67 km²)
  53. Tłuszcz7 328 (7,81 km²)
  54. Białobrzegi7 317 (7,51 km²)
  55. Łosice7 173 (23,75 km²)
  56. Łochów6 485 (13,35 km²)
  57. Mszczonów6 238 (8,56 km²)
  58. Przysucha6 228 (6,98 km²)
  59. Lipsko5 914 (15,70 km²)
  60. Iłża5 212 (15,83 km²)
  61. Łaskarzew4 941 (15,35 km²)
  62. Raciąż4 732 (8,16 km²)
  63. Pilawa4 221 (6,62 km²)
  64. Gąbin4 138 (28,16 km²)
  65. Żelechów4 028 (12,14 km²)
  66. Skaryszew4 019 (27,49 km²)
  67. Tarczyn3 883 (5,24 km²)
  68. Nowe Miasto nad Pilicą3 874 (11,14 km²)
  69. Podkowa Leśna3 729 (10,10 km²)
  70. Serock3 686 (12,48 km²)
  71. Halinów3 394 (2,84 km²)
  72. Zakroczym3 348 (19,51 km²)
  73. Glinojeck3 119 (7,37 km²)
  74. Myszyniec2980 (10,74 km²)
  75. Drobin2 973 (9,64 km²)
  76. Kałuszyn2 927 (12,29 km²)
  77. Chorzele2 799 (17,51 km²)
  78. Wyszogród2 793 (13,87 km²)
  79. Różan2 673 (6,67 km²)
  80. Mogielnica2 476 (12,98 km²)
  81. Kosów Lacki2 157 (11,57 km²)
  82. Bieżuń1 871 (12,07 km²)
  83. Brok1 869 (28,05 km²)
  84. Mordy1 855 (4,54 km²)
  85. Wyśmierzyce871 (16,56 km²)

Gospodarka

Województwo mazowieckie ma najwyższy spośród wszystkich polskich województw dochód na głowę mieszkańca, który wynosi 85% średniego dochodu w Unii Europejskiej. Warszawa jest uznawana za finansową stolicę Polski (m.in. 3 największe firmy z indeksu WIG 20). W Płocku swoją siedzibę ma PKN Orlen (4. w indeksie), największy polski koncern paliwowy. W Warszawie i w Siedlcach działa Polimex-Mostostal (także w indeksie WIG 20 ). W Przasnyszu swoją siedzibę ma firma Kross - największy producent rowerów w Europie. W Mińsku Mazowieckim działa firma Przedsiębiorstwo Budowy Dróg i Mostów będąca polską częścią konsorcjum które wygrało przetarg na budowę II linii Metra Warszawskiego . W tym samym mieście znajdują się ZNTK "Mińsk Mazowiecki" , które wraz z Bydgoską PESĄ wygrały największy do tej pory przetarg na dostawę pociągów (20 szt.).

Mazowieckie jest jednym z najbardziej zróżnicowanych gospodarczo województw w kraju. Większość województwa jest stosunkowo słabo rozwinięta. Wybija się tu najbardziej rozwinięta gospodarczo Warszawa oraz jej okolice, aż po granicę z Woj. Łódzkim na zachodzie i Siedlce na wschodzie; wyróżnia się także Płock . Najbiedniejszym subregionem jest subregion radomski. Radom ma obecnie najwyższe bezrobocie wśród miast ponad 100-tysięcznych oraz wśród powiatów grodzkich .

Transport

Województwo mazowieckie ma bogatą sieć drogową i kolejową. Lokalny transport kolejowy zapewniają Koleje Mazowieckie . W Mazowszu znajduje się najważniejsze lotnisko międzynarodowe w Polsce: Lotnisko Chopina w Warszawie . Warszawa jest jedynym miastem w Polsce, posiadającym metro.

Najważniejsze drogi krajowe na Mazowszu to:

Planowane:

Religia

Większość mieszkańców województwa mazowieckiego należy do Kościoła rzymskokatolickiego . Praktykuje jednak mniej niż połowa ludności. W archidiecezji warszawskiej praktykuje 30% ludności, w diecezji płockiej 32% i 34% w diecezji warszawsko-praskiej , co sprawia, że należą one do najbardziej zlaicyzowanych w Polsce. W diecezji radomskiej praktykuje 37% ludności. Najbardziej religijna jest diecezja siedlecka (45%) i diecezja łomżyńska (44%)[3]. Na terenie województwa działają także synagogi ( neoortodoksyjna , reformowana i ortodoksyjna ), meczet , sikhowska gurdawara, jedyna wolnostojąca kaplica mormonów oraz bardzo dużo kościołów protestanckich . Trwają starania o wybudowanie świątyni buddyjskiej . Historycznie, bardzo duże znaczenie na tych ziemiach miał judaizm , gdyż Żydzi stanowili do II wojny światowej między 20% a 50% ludności mazowieckich miasteczek. Na północno-wschodnim Mazowszu istotny był kalwinizm . W Płocku z kolei narodził się mariawityzm . Obecnie w na terenie województwa mazowieckiego działają parafie Kościoła Starokatolickiego Mariawitów , zrzeszonie w diecezji warszawsko-płockiej i lubelsko-podlaskiej , oraz Kościoła Katolickiego Mariawitów z siedzibą w Felicjanowie . Na terenie województwa działają także Świadkowie Jehowy , także tutaj w miejscowości Nadarzyn w powiecie pruszkowskim mają swoją główną siedzibę na terenie Polski.

Język

Większość ludności Mazowsza posługuje się językiem polskim . Przed II wojną światową wśród Żydów w użyciu był język jidisz , obecnie jest on nauczany jedynie na Uniwersytecie Warszawskim oraz używany w Teatrze Żydowskim w Warszawie w niektórych sztukach. Na wsi posługiwano się dialektem mazowieckim , który zanikł w ostatnich dziesięcioleciach.

Kultura

Z Mazowszem związanych było wielu wybitnych polskich artystów. Tu tworzyli i żyli przez wiele lat: Juliusz Słowacki , Witold Gombrowicz , Julian Tuwim , Bolesław Prus , Fryderyk Chopin , Isaac Bashevis Singer .

Sport

Najpopularniejszym sportem na Mazowszu jest piłka nożna. Gra tutaj najbardziej utytułowany polski klub piłkarski Legia Warszawa . Poza tym grają jeszcze Polonia Warszawa , Orlen Płock , Dolcan Ząbki , Znicz Pruszków . W Polskiej Lidze Koszykówki gra Polonia Warszawa . W Polskiej Lidze Siatkówki grają AZS Politechnika Warszawska i Jadar Radom .

Zmiany

Rozważany był projekt wyłączenia z regionu Warszawy jako niezależnego województwa i przeniesienia stolicy Mazowsza do innego miasta np. do Płocka lub Radomia . Zwolennicy tego rozwiązania wskazują, że z powodu wysokiego wskaźnika PKB per capita w Warszawie reszta województwa nie będzie mogła korzystać z funduszy strukturalnych UE , gdy PKB dla całego województwa przekroczy wyznaczony przez Unię Europejską wskaźnik 75% PKB. Przeciwnicy zwracają uwagę na wysokie koszty administracyjne wynikłe z dublowania urzędów i przeprowadzki do innego miasta oraz konieczności zmiany wielu systemów w administracji publicznej. Premier Donald Tusk w swoim expose zapowiedział, że nie przewiduje w czasie swoich rządów poparcia żadnych inicjatyw w zakresie zmiany podziału administracyjnego.

Zobacz także: Warszawa (projekt województwa) , województwo staropolskie

Galeria


Wojewodowie

Zarząd Województwa Mazowieckiego

Marszałkowie Województwa Mazowieckiego

Wicemarszałkowie Województwa Mazowieckiego

Członkowie Zarządu Województwa Mazowieckiego

Sejmik Województwa Mazowieckiego

Prezydium Sejmiku Województwa Mazowieckiego

Przypisy

Linki zewnętrzne

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Województwo mazowieckie":

Pęcice ...

Uznam ...

Czerwińsk w powiecie starogardzkim, województwo pomorskie Czerwińsk nad Wisłą - wieś w powiecie płońskim, Województwo mazowieckie ...

Strzebielino ...

Insurekcja kościuszkowska ...

Borowice (województwo dolnośląskie) słuchaczy z całego kraju.Pomnik na cmentarzu jeńców wojennych w BorowicachZobacz też: Borowice (Województwo mazowieckie) Linki zewnętrzne Borowice Historia i opis Borowic Mapy: Emapi • Google Maps • ...

Ścięgny ...

Miłków (województwo dolnośląskie) ...

Podgórzyn (województwo dolnośląskie) ...

Kowary ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Województwo mazowieckie":

01 Znaki drogowe - znaki uzupełniające (plansza 3) ...

Struktura i rozmieszczenie produkcji rolnej (plansza 19) ...

222. Warunki życia w Polsce (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie