Kaldezja dziewięciornikowata
Kwiat kaldezji dziewięciornikowatej Kwiat kaldezji dziewięciornikowatej
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Klad :	jednoliścienne
Rząd :	żabieńcowce
Rodzina :	żabieńcowate
Rodzaj :	kaldezja
Gatunek :	kaldezja dziewięciornikowata
Nazwa systematyczna
Caldesia parnassifolia (L.) Parl. Fl. ital. 3:599. 1860
Synonimy
Caldesia parnassifolia (Bassi) Parl.
Kategoria zagrożenia
Kategoria zagrożenia w Polsce ( CzL ) EX EW E V [V] R Kategoria: wymierający
	Kategoria zagrożenia w Polsce ( CzK ) EX EW CR EN VU LR Kategoria: krytycznie zagrożony

Kaldezja dziewięciornikowata (Caldesia parnassifolia (L.) Parl.) – gatunek rośliny należący do rodziny żabieńcowatych . Występuje w stanie dzikim w Europie Środkowej i Wschodniej, Azji i Afryce . W Polsce jest gatunkiem skrajnie rzadkim.

Rozmieszczenie geograficzne

W Polsce znana była z siedmiu tylko stanowisk: koło Stargardu Szczecińskiego , Bydgoszczy , Poznania , Czarnkowa , Zamościa i Międzyrzecza na Ziemi Lubuskiej. W ostatnim dwudziestoleciu potwierdzono jej występowanie już tylko w jeziorze Nietopersko koło Międzyrzecza^[2].

Morfologia

Liście pływające kaldezji dziewięciornikowatej

Pokrój

Wytwarza 3 formy; typową, wodną, podwodną oraz lądową. Forma wodna ma długoogonkowe, jajowate i pływające liście i ponad wodą wytwarza obfity kwiatostan. Forma podwodna ma liście małe, długoogonkowe, o eliptycznych blaszkach i nie tworzy kwiatostanu. Forma lądowa jest niska, ma jajowate liście na krótkich ogonkach, tworzy niewielki kwiatostan.

Łodyga

Bezlistna, dochodząca do 30 cm . Występuje krótkie kłącze .

Liście

Liście odziomkowe wyrastają z kłącza . Mają długie, płaskie ogonki i blaszki szerokojajowate , w nasadzie głęboko sercowate , a na szczycie nieco zaostrzone lub tępe.

Kwiaty

Białe z licznymi słupkami .

Owoc

Suche pestkowce .

Biologia i ekologia

Rozwój

Bylina . Kwitnie w lipcu i sierpniu. Rzadko jednak wytwarza owoce. Krótko tylko utrzymują się one na wodzie i toną. Rozmnaża się głównie wegetatywnie. Pod koniec lata wytwarza turiony , dzięki którym rozmnaża się wegetatywnie i zimuje.

Siedlisko

Korzeni się w mulistym dnie mezotroficznych jezior , rośnie w strefie szuwarów . Hydrofit .

Genetyka

Liczba chromosomów 2n=22^[3].

Zagrożenia i ochrona

Roślina objęta w Polsce ochroną gatunkową – jedyna populacja liczyła w latach 80. XX wieku kilkanaście płonnych osobników. Gatunek objęty Konwencją Berneńską . Największym źródłem zagrożenia jest zanieczyszczenie jezior . Możliwe jest zachowanie tego gatunku w Polsce tylko pod warunkiem ochrony ,jego siedlisk i zachowania niezmienionych warunków środowiska^[2].

Kategorie zagrożenia gatunku:

• Kategoria zagrożenia w Polsce wg Czerwonej listy roślin i grzybów Polski ^[4]: E (wymierający, krytycznie zagrożony)
• Kategoria zagrożenia w Polsce wg Polskiej Czerwonej Księgi Roślin : CR (critical, krytycznie zagrożony)

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne