Gąbki pospolite
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Podkrólestwo	nibytkankowce
Typ	gąbki
Gromada	gąbki pospolite
Nazwa systematyczna
Demospongiae[1]
Sollas, 1885

Gąbki pospolite, gąbki zwyczajne, gąbki różnoszkieletowe, gąbki niewapienne (Demospongiae) – gromada gąbek obejmująca większość obecnie żyjących przedstawicieli tej gromady. Zasiedlają wszystkie wody oceaniczne i słodkowodne Ziemi . Występują w różnorodnych środowiskach na wszystkich głębokościach, jednak najczęściej w strefach płytkich. Prowadzą na ogół kolonijny tryb życia. Kolonie mogą osiągać ogromne rozmiary. Zwartość koloni jest tak duża, że zanikają w niej indywidualne cechy osobnicze. Typem larwy charakterystycznej dla tej gromady jest parenchymula lub amfiblastula . Osobnik dojrzały ma budowę typu leukon . Niewielka część gatunków jest bezszkieletowa, jednak większość gatunków ma szkielet zbudowany z igieł krzemionkowych i włókien białkowych, tworzących czasem złożoną sieć. Białkiem tym jest spongina . U kilku rzędów oprócz igieł sponginowych występują też igły zbudowane z krzemionki .

Najbardziej znanym przedstawicielem tej grupy jest gąbka szlachetna (Euspongia officinalis) żyjąca w Morzu Śródziemnym . W Polsce pospolicie występuje nadecznik stawowy (Spongilla lacustris).

Gąbki pospolite pojawiły się w kambrze . W stanie kopalnym spotyka się przede wszystkim Demospongiae o szkielecie sponginowo-krzemionkowym, natomiast gatunki o szkielecie organicznym, a tym bardziej bezszkieletowe są spotykane sporadycznie.

Dawniej wykorzystywane były jako delikatny materiał ścierny w jubilerstwie i optyce.

Systematyka

Demospongiae dzielone są na trzy grupy klasyfikowane, w zależności od autora, w randze podgromad lub rzędów:

• Ceractinomorpha – gąbki jednoosiowe
• Homoscleromorpha
• Tetractinomorpha – gąbki czteroosiowe

Przypisy

Bibliografia