Glista psia
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	nicienie
Gromada	Secernentea
Rząd	Ascaridida
Rodzina	Toxocaridae
Gatunek	glista psia
Nazwa systematyczna
Toxocara canis
(Werner, 1782)

Glista psia (Toxocara canis) – nicień bytujący w organizmie psa i innych psowatych Canidea.

Cykl rozwojowy zbliżony do glisty ludzkiej przebiega u żywicieli specyficznych. Człowiek jest tylko przypadkowym żywicielem . Najczęściej zarażane są młode psy (do 5 tyg.) – pasożyt pokonuje w ich organizmie całą drogę rozwoju (jelito cienkie – żyła wrotna – wątroba – prawa część serca – tętnica płucna – płuca – pęcherzyki płucne – oskrzela – tchawica – gardło – przełyk – żołądek – jelito cienkie). U dorosłych psów zarażenie przebiega nieco inaczej – larwa stadium L2 wraz z prędem krwi dużego obiegu trafia do różnych narządów gdzie ulega otorbieniu. W przypadku ciężarnej suki larwy podejmują ponowną wędrówkę by trafić do łożyska. Następuje wtedy śródmaciczne zarażenie szczeniąt. Larwy mogą przedostawać się także do gruczołów mlecznych karmiącej suki – zarażenie laktogenne
Jaja występują w glebie oraz osadach ściekowych . Jeśli jaja przedostaną się do człowieka wówczas wylęgają się larwy i przenikają przez ściany układu pokarmowego . Organizm człowieka nie jest sprzyjający.
Kumulują się w wątrobie , powodują zapalenia. Nicień kosmopolityczny, osiąga w organizmie człowieka dojrzałość. Zarażeniu ulegają najczęściej dzieci.

Wygląd

Przedni koniec ciała zaopatrzony jest w skrzydełka oskórkowe. Samiec mierzy od 9 do 13 cm długości i 2 – 2,6 mm średnicy, tylny koniec ciała jest zaostrzony. Samica do 20 cm długości i średnicy 3 mm.

Jaja

Jaja kuliste o grubej brązowej skorupce, na zewnątrz znajdują się oczkowate wgłębienia. Inwazyjne jajo ma wykształconą larwę stadium L2. Do zarażenie dochodzi per os jajami znajdującymi się w glebie, piasku czy na sierści zwierząt. Człowiek zarazić się może zjadając nie myte warzywa lub owoce zanieczyszczone jajami pasożyta. Występujące głównie u dzieci zjawisko geofagii (spożywanie gleby lub piasku) znacząco przyczynia się do wzrostu ryzyka zachorowania. Masywna inwazja u szczeniąt może być przyczyną ich wyniszczenia i śmierci, dorosłe psy zakażenie przechodzą zwykle bezobjawowo.

Toksokaroza u ludzi

Spożycie inwazyjnych jaj Toxocara canis (lub podobnego gatunku Toxocara cati – glista kocia) przez człowieka może skutkować toksokarozą . U człowieka pasożyt ten może wywołać objawy "larwy trzewnej wędrującej" związane z bytowaniem otorbionych larw L2 w obrębie wątroby czy śledziony. Objawami są głównie powiększenie wątroby (hepatomegalia) i śledziony (splenomegalia) oraz nieprawidłowy obraz krwi ( leukocytoza , eozynfilia , hipergammaglobulinemia ). Obserwuje się także ziarniaki eozynofilowe a na obrazach RTG i KT tzw. guzki robacze (otorbione larwy pasożyta). Spotykana jest także postać oczna, kiedy larwa L2 trafia do gałki ocznej – rozpoznanie stawiane jest głównie przez okulistę na podstawie stwierdzenia w gałce ocznej robakowatej, ruchliwej larwy. Możliwa jest także toksokaroza mózgowa kiedy larwa trafia do mózgowia. Objawy zależą od zaatakowanego obszaru. Znane są także przypadki bezobjawowej toksokarozy. Diagnostyka u ludzi opiera się na określaniu miana swoistych przeciwciał wydalniczo-wydzielniczych larw testami ELISA .

Bibliografia

• A. Deryło – Skrypt do ćwiczeń i seminariów z parazytologii lekarskiej