Egzorcysta w
Kościele katolickim
to
biskup
albo mianowany przez niego
kapłan
, który posiada specjalny mandat do sprawowania
egzorcyzmu uroczystego
(inaczej: wielkiego). W praktyce oznacza to pozwolenie na wypędzanie
demonów
z osób
opętanych
i modlitwę nad osobami duchowo i fizycznie udręczonymi przez duchy nieczyste.
Powaga tego
sakramentale
i charakter egzorcyzmu wymagają, by posługa egzorcystyczna nad opętanymi i zniewolonymi sprawowana była mocą specjalnego i wyraźnego zezwolenia miejscowego ordynariusza (zwykle biskupa diecezjalnego). Zezwolenia takiego udziela się na stałe lub doraźnie kapłanom odznaczającym się "pobożnością, wiedzą, roztropnością i nieskazitelnością życia, oraz specjalnie przygotowanym do tego zadania" (według zaleceń Komisji ds. Dyscypliny Sakramentów). Kapłani nie posiadający zezwolenia biskupa mogą modlić się modlitwą o uwolnienie danej osoby, która jednak nie stanowi egzorcyzmu uroczystego i nie zawiera formuł komunikowania się ze złym duchem. Egzorcysta w swojej posłudze kieruje się zalecaniami
Rytuału Rzymskiego
, zdobytą wiedzą i własnym doświadczeniem. Najwybitniejszym żyjącym obecnie egzorcystą jest oficjalny egzorcysta
Państwa Kościelnego
Gabriele Amorth
, który przeprowadził ok. 50 000 egzorcyzmów.
Egzorcyści katoliccy w Polsce i na świecie
W Polsce pełni posługę około 70 mianowanych księży egzorcystów oraz wielu kapłanów modlących się modlitwą o uwolnienie. W każdej
diecezji
jest przynajmniej jeden mianowany egzorcysta, nie wliczając w to ordynariuszy miejsca. Informacje o miejscach sprawowania ich posługi można uzyskać telefonicznie poprzez lokalną kurię, a także w parafiach.
Trudno ocenić, ilu łącznie, na całym świecie jest mianowanych egzorcystów katolickich. Są państwa (
Włochy
,
Polska
), gdzie wszystkie lub większość diecezji ma swojego mianowanego egzorcystę; ale są tez kraje, gdzie egzorcystów jest bardzo niewielu (
Niemcy
,
Francja
). W ostatnich latach widocznie wzrasta zainteresowanie tematem egzorcyzmów oraz zapotrzebowanie na kapłanów-egzorcystów. Egzorcyści wskazują na wzrost zagrożeń duchowych (
spirytyzm
,
satanizm
,
okultyzm
itd.) oraz rosnącą świadomość wiernych co do możliwości działania szatana na człowieka. Na tę wiedzę wpływają m.in. filmy o egzorcyzmach, które bazowały na autentycznych zdarzeniach ("
Egzorcyzmy Emily Rose
", "
Egzorcysta
") oraz liczne książki (m.in. bestsellery ks.
Gabriele Amortha
, egzorcysty archidiecezji rzymskiej).
Egzorcyści protestanccy
Brak statystycznej wiedzy o egzorcystach
protestanckich
. Wielu duchownych z kościołów niekatolickich zauważa potrzebę egzorcyzmowania wiernych w niektórych przypadkach. Z drugiej strony w kościołach protestanckich brak jednolitego rytuału egzorcyzmowania, dlatego egzorcyzmy zwykle nie wychodzą poza modlitwę o uwolnienie (ograniczają się do tzw.
egzorcyzmu prostego
). Jedną z najważniejszych książek protestanckich z tej dziedziny, które ukazały się w Polsce, jest "Wierzę w klęskę szatana" Michaela Greena. Autor, który jest zielonoświątkowcem, pozytywnie wypowiada się o katolickim rytuale egzorcyzmów oraz o stosowaniu
wody święconej
jako pamiątce chrztu.
Egzorcyści świeccy
Egzorcyści świeccy stanowią problem dla tradycyjnego, chrześcijańskiego rozumienia egzorcyzmu. Z jednej strony odwołują się do pojęć znanych w chrześcijaństwie (
szatan
,
opętanie
,
egzorcyzmy
), natomiast z drugiej strony stosują metody, które łamią przykazania biblijne (np. zakaz
nekromancji
). Część egzorcystów świeckich stanowią chrześcijanie próbujący przeprowadzać
egzorcyzm uroczysty
na własną rękę bez stosownej zgody biskupa. Niemniej jednak zdecydowaną większość świeckich praktyk egzorcystycznych należy zaszeregować do
spirytyzmu
lub
okultyzmu
. Mowa tu o takich czynnościach, jak "odprowadzanie duchów", komunikowanie się ze zmarłymi, gusła, czy oddziaływanie magiczne na odległość w celu uwolnienia od złych mocy. Kolejnym problemem są gratyfikacje finansowe i żerowanie na naiwności ludzi, którzy są najzupełniej zdrowi poprzez wmawianie dolegliwości oraz groźby. Światło na to rzucają dwa reportaże zrealizowane przez telewizyjny
Magazyn Ekspresu Reporterów
o jednej z najsławniejszych świeckich egzorcystek (zob. linki).
Zobacz też
Linki zewnętrzne