Świętopełk. Ilustracja Borisa Czorikowa do książki
Artysta Karamazin lub historia Rosji w obrazach (
Sankt Petersburg
,
1836
).
Zaślubiny Światopełka z córką Bolesława Chrobrego, Jan Matejko (1892)
Świętopełk I lub Światopełk I (
ros.
Святополк Владимирович,
ukr.
Святополк Володимирович), nazywany też Świętopełkiem Przeklętym – (ur. ok.
980
- zm.
1019
)
książę turowski
, wielki książę
Rusi Kijowskiej
(
1015
-
1016
i
1018
-
1019
). Starszy brat
Jarosława Mądrego
. Zięć
Bolesława Chrobrego
.
Zbuntował się przeciwko ojcu, prawdopodobnie ze względu na próbę odsunięcia go od dziedziczenia władzy na Rusi lub z inspiracji swego teścia Bolesława Chrobrego. Przewrót się nie powiódł, Świętopełk został uwięziony.
W
1014
roku na Ruś wyruszyła wyprawa Bolesława, upomnieć się o prawa zięcia. W wyprawie wzięło udział rycerstwo niemieckie (prawdopodobnie 300 wojów, zgodnie z warunkami pokoju w
Merseburgu
z 1013 roku). Wyprawa nie odniosła powodzenia, a Bolesław wycofał się do Polski.
Świętopełk odzyskał wolność w
1015
po śmierci
Włodzimierza
i objął na krótko władzę na Rusi. Jego brat
Jarosław
kijowski, dokonał przewrotu, Świętopełk uciekł pozostawiając żonę w niewoli.
W
1015
roku Jarosław namówiony przez cesarza niemieckiego, który w tym czasie wojował z Chrobrym, uderzył na Brześć nad Bugiem. Atak został odparty.
W
1018
Bolesław Chrobry po podpisaniu
pokoju z Niemcami
zorganizował
nową wyprawę na Kijów
, zakończoną pełnym powodzeniem. W skład armii weszły posiłki: 300 niemieckich wojów, 500 węgierskich, bliżej nieznany oddział Pieczyngów.
Po zwycięskiej bitwie Bolesław zajął
Kijów
i osadził Świętopełka na tronie. Jarosław uciekł do
Nowogrodu
, zabierając ze sobą córkę Chrobrego.
Chrobry wrócił do Polski dopiero w
1019 roku
, po 10 miesięcznej okupacji (lub też 10-miesięcznym rabunku). Kijów był jednym z najbogatszych miast całej
średniowiecznej
Europy
, Bolesław zagarnął więc ogromne łupy, wielu Rusinów jako niewolników powędrowało do Polski.
Wracając do kraju Bolesław odebrał Rusi i przyłączył do Polski
Grody Czerwieńskie
oraz
Przemyśl
. W odwecie za córkę, Chrobry uprowadził dwie siostry Jarosława. Z jedną z nich, Przedsławą, żył czas jakiś w konkubinacie.
Zwycięstwo okazało się krótkotrwałe. Jarosław zaatakował z Nowogrodu i przepędził Świętopełka. Podczas podróży do teścia po pomoc Świętopełk został zabity w nieznanych okolicznościach.
Bibliografia
-
Gerard Labuda
, Pierwsze państwo polskie, KAW RSW „Prasa-Książka-Ruch” Kraków 1989,