Sejm Ustawodawczy (1919-1922)
Sejm Ustawodawczy (1919-1922)Sejm Ustawodawczy – jednoizbowy organ
parlamentarny
wybrany dla uchwalenia
konstytucji
(
Konstytuanta
)
II Rzeczypospolitej
. Został wyłoniony częściowo w drodze demokratycznych
wyborów pięcioprzymiotnikowych
(bezpośrednich, powszechnych, równych, tajnych i proporcjonalnych) 26 stycznia 1919 uzupełniony polskimi posłami parlamentów zaborczych. Stopniowo uzupełniany wyborami w poszczególnych dzielnicach do 1922.
Prace nad uchwaleniem Konstytucji rozpoczęto w połowie lutego. Jego prerogatywy, a także podstawowe zasady ustrojowe, obowiązujące do czasu uchwalenia Konstytucji, zostały określone w tzw. "
Małej Konstytucji
", uchwalonej 20 lutego 1919 (uchwała Sejmu z dnia 20 lutego 1919 o powierzeniu Józefowi Piłsudskiemu dalszego sprawowania urzędu
Naczelnika Państwa
). Marszałkiem Sejmu Ustawodawczego był wybrany 14 lutego 1919
Wojciech Trąmpczyński
, w okresie 10–14 lutego 1919 obradom przewodził marszałek-senior
Ferdynand Radziwiłł
. Sejm ten odbył 342 posiedzenia plenarne. Do ważniejszych ustaw uchwalonych przez ten Sejm należą:
Mała Konstytucja
,
Konstytucja marcowa
z 17 marca 1921 oraz
Statut Organiczny Województwa Śląskiego
i szeroki pakiet ustaw socjalnych. Sejm Ustawodawczy funkcjonował do momentu zebrania się wybranego na mocy
konstytucji
Sejmu
i Senatu, co nastąpiło 28 listopada 1922. Skład Sejmu Ustawodawczego 26 stycznia 1919Po przeprowadzonych wyborach, w których wybrano 296 posłów, oraz powołaniu 46 posłów z dotychczasowych parlamentów zaborczych skład polityczny Sejmu przedstawiał się następująco: Partia | Mandaty poselskie | procent głosów w Sejmie |
---|
Klub
Związku Ludowo-Narodowego
| 116 | 34,2 | Klub
Polskiego Stronnictwa Ludowego "Wyzwolenie"
[1] | 58 | 17,0 |
Polskie Stronnictwo Ludowe "Piast"
[2] | 44 | 12,9 | Klub
Związku Polskich Posłów Socjalistycznych
[3] | 32 | 9,4 | Klub Polskiego Zjednoczenia Ludowego[4] | 27 | 3,9 | Klub Pracy Konstytucyjnej[5] | 18 | 5,2 | Klub
Narodowego Związku Robotniczego
| 16 | 4,7 |
Polskiego Stronnictwa Ludowego – Lewica
[6] | 13 | 3,9 | Klub żydowski | 10 | 2,9 | Klub niemiecki | 2 | 0,6 | Bezpartyjni | 4 | 1,2 | Razem | 340 | 100 |
---|
Skład Sejmu Ustawodawczego w lipcu 1922Partia | Mandaty poselskie | procent głosów w Sejmie |
---|
Polskie Stronnictwo Ludowe "Piast"
| 96 | 22,3 |
Związek Ludowo-Narodowy
| 81 | 18,8 | Narodowe Zjednoczenie Ludowe | 45 | 3,9 |
Związek Polskich Posłów Socjalistycznych
| 34 | 10,4 | Narodowo-Chrześcijańskie Stronnictwo Ludowe | 26 | 6,0 | Narodowo-Chrześcijański Klub Robotniczy | 26 | 6,0 | Klub
Polskiego Stronnictwa Ludowego "Wyzwolenie"
| 24 | 5,6 |
Narodowa Partia Robotnicza
| 21 | 4,9 | Klub Pracy Konstytucyjnej | 16 | 3,7 |
Polskiego Stronnictwa Ludowego – Lewica
| 11 | 2,5 | Zjednoczenie Mieszczańskie | 11 | 2,5 | Stronnictwo Katolicko-Ludowe | 7 | 1,6 | Narodowa Partia Pracy | 6 | 1,4 | Rady Ludowe | 5 | 1,1 |
Komunistyczna Frakcja Poselska
| 2 | 0,5 | Klub żydowski | 10 | 2,9 | Klub niemiecki | 7 | 1,6 | Bezpartyjni | 4 | 0,9 | Razem | 432 | 100 |
---|
Niektóre ustawy przyjęte przez Sejm Ustawodawczy Zobacz teżPrzypisy- ↑ Startowało wyłacznie w Królestwie
- ↑ Startowało głownie w Galicji i dzięki secesji niektórych organizacji Polskiego Zjednoczenia Ludowego w niektórych okręgach Królestwa
- ↑ Skupiał posłów Polskiej Partii Socjalistycznej z Królestwa i Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Galicji i Śląska Cieszyńskiego
- ↑ Skupiał posłów Polskiego Zjednoczenia Ludowego z Królestwa oraz Stronnictwa Katolicko Narodowego z Galicji
- ↑ skupiał posłów konserwatywny i demokratycznych z Galicji głównie z tytułu posiadania mandatu w parlamencie austriackim
- ↑ Startowało wyłącznie w Galicji
Bibliografia- Tadeusz A. Siedlik, Historia Polski 1900–1939, Warszawa 1993
-
Adam Próchnik
, Pierwsze piętnastolecie Polski niepodległej, Warszawa 1983.
- Andrzej Ajnenkiel, Od rządów ludowych do przewrotu majowego. Zarys dziejów politycznych Polski 1918–1926, Warszawa 1978
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Sejm Ustawodawczy (1919-1922)":
Muzeum Zoologiczne Tadasa Ivanauskasa w Kownie
...
Cava de' Tirreni
...
Oddychanie komórkowe
...
Linz
...
Kazimierz Wołkowycki
...
Uznam
...
Wiktor Sukiennicki
...
Tadeusz Kognowicki
...
Adolf Giżyński
...
Meczet w Kownie
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Sejm Ustawodawczy (1919-1922)":
203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 3)
...
204 Kryzys europejskiej myśli demokratycznej (plansza 7)
...
202 System wersalski. Europa po I Wojnie Światowej (plansza 6)
...
|