Jan Železný (sportowiec)
Jan Železný (sportowiec)Jan Železný | | Klub | AŠK Dukla Banská Bystrica TJ Dukla Praha SSK Vítkovice AC Start Karlovy Vary[1] | Wzrost | 185 cm[1] | Masa ciała | 86 kg[1] | Dyscypliny |
lekkoatletyka
| Dorobek medalowy | |
Jan Železný (ur.
16 czerwca
1966
w
Mladá Boleslav
) –
czeski
lekkoatleta
specjalizujący się w
rzucie oszczepem
, który w pierwszych latach kariery startował w barwach
Czechosłowacji
. Trzykrotny złoty medalista
igrzysk olimpijskich
(
Barcelona 1992
,
Atlanta 1996
oraz
Sydney 2000
) oraz jednokrotny srebrny (
Seul 1988
)[2].
Mistrz świata
z 1993, 1995 i 2001 oraz brązowy medalista z 1987 i 1999 roku – osiągnięcia te czynią go najbardziej utytułowanym w swojej konkurencji w historii światowego czempionatu[3]. Zdobył dwa brązowe (w 1998 i 2006) medale
mistrzostw Europy
[4][5]. Zwyciężał w
pucharze świata
[6] oraz
finale Grand Prix IAAF
[7]. Železný pięć razy poprawiał rekord świata[8] – jest aktualnym
rekordzistą globu
w rzucie oszczepem – wynik 98,48 (25 maja 1996,
Jena
) jest więc także
rekordem Europy
[9] oraz najlepszym wynikiem w historii czeskiej lekkoatletyki[10]. W swojej karierze Czech ustanawiał także rekord swojego kraju w kategorii młodzieżowców. Jest pierwszym w historii oszczepnikiem, który wywalczył trzy razy pod rząd mistrzostwo olimpijskie oraz jednym, który posiada aż cztery medale igrzysk[11][12][2][13]. Jako jedyny w historii rzucił
oszczepem nowego typu
ponad 94 metry[14]. 52 razy w karierze rzucił oszczepem nowego typu ponad 90 metrów – to więcej niż wszyscy pozostali oszczepnicy w sumie[15], a w 246 startach od 1986 roku 210 razy posłał oszczep na odległość ponad 80 metrów[16]. W latach 1991 – 2001 wygrał 106 ze 135 konkursów, w których startował[15]. Powszechnie uważany jest za największego zawodnika w historii rzutu oszczepem[17][1]. Syn Jaroslava i Jany – oboje rodzice byli w młodości czynnymi lekkoatletami i uprawiali rzut oszczepem[17]. Zdobył dwa złote medale mistrzostw Czechosłowacji[18] oraz dwukrotnie był mistrzem Czech[19]. W 2001 został odznaczony
Medalem za Zasługi III Stopnia
[20]. Jest członkiem
Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego
[21] Kariera sportowa PoczątkiPierwszym sportem, który zaczął uprawiać była
piłka ręczna
[17]. W rzucie oszczepem zaczął startować w 1982 roku, a jego trenerem był Ojciec[22] – 14 września tego roku w
Kladnie
uzyskał wynik 57,49[22]. W kolejnym sezonie w
Bańskiej Bystrzycy
uzyskał wynik 74,34[22], a następnie – mając 17 lat – zajął szóstą lokatę w rozegranych w
Austrii
mistrzostwach Europy juniorów
[23]. Rok 1984 rozpoczął od zajęcia, z wynikiem 73,06, pierwszego miejsca na zawodach we
Wrocławiu
[22]. 28 sierpnia w
Pradze
uzyskał najlepszy rezultat sezonu – 77,72[22]. Na rozegranym w 1985 roku w
Chociebużu
juniorskim czempionacie Starego Kontynentu
uplasował się tuż za podium na czwartym miejscu[24]. W 1986 w
Bratysławie
zdobył pierwsze mistrzostwo Czechosłowacji[18][22] natomiast w swoim debiucie na
seniorskich mistrzostwach Europy
, w 1986 w
Stuttgarcie
, odpadł w eliminacjach[25]. 1987 - 1988Na początek sezonu 1987 Železný 31 maja w
Nitrze
wynikiem 87,66 pierwszy raz w karierze ustanowił
rekord świata
[8], a następnie zajął trzecie miejsce w
finale pucharu Europy
[26]. Na rozgrywane na
Stadio Olimpico
mistrzostwa świata
jechał w roli faworyta – w eliminacjach osiągnął rezultat 79,20 i zajmując piąte miejsce awansował do finału[27]. Finał zawodów odbył się 30 sierpnia, a Czech z wynikiem 82,20 zajął w nim trzecie miejsce zdobywając swój pierwszy medal na dużej imprezie międzynarodowej – mistrzem globu został wówczas
Fin
Seppo Räty
, a wicemistrzem
Wiktor Jewsiukow
ze
Związku Radzieckiego
[3][28]. Sezon 1988 rozpoczął od dwóch startów w
Nowej Zelandii
– 20 lutego wygrał w
Hamilton
z wynikiem 82,20, a tydzień później w
Auckland
z rezultatem 83,38[22]. W całym roku wystartował dziesięciokrotnie przegrywając tylko dwa razy – 30 czerwca w
Helsinkach
był szósty, a 25 września zajął w
Seulu
drugą lokatę na
igrzyskach olimpijskich
[2][22]. Letnie Igrzyska Olimpijskie 1988W eliminacjach, które odbył się 24 września Czech osiągnął najlepszych wynik spośród wszystkich biorących udział w zawodach – 85,90[29]. Finał zmagań podczas igrzysk zaplanowano na 25 września. Początkowo w konkursie prowadził
Tapio Korjus
, a Železný po nie niemierzonej pierwszej próbie po drugim rzucie awansował na trzecie miejsce[30]. W trzecie serii na prowadzenie, dzięki rzutowi na odległość 83,26 wyszedł
Seppo Räty
– pierwszą lokatę w czwartej kolejce rzutów odebrał mu Czech osiągając 83,46[30]. Sytuacja ta utrzymała się przez piątą kolejkę, a dopiero w ostatniej – szóstej – serii złoty medal zapewnił sobie Korjus wynikiem 84,28[30]. Železný poprawił się jeszcze w ostatniej próbie jednak wynik 84,12 dał mu tylko srebrny medal[2]. Brąz zdobył Seppo Räty[2]. 1989 - 1992Rok 1989 rozpoczął od startów w maju w
Japonii
[22]. W swoim czwartym występie, 14 czerwca w
Bratysławie
, rzucił 84,74 – swój najlepszy wynik w sezonie[22]. Największym sukcesem Czecha w 1989 roku było zajęcie w
Gateshead
drugiej lokaty w
finale pucharu Europy
[26]. 13 czerwca 1990 roku w
Oslo
rzucił 86,02, a 22 lipca w
Pradze
zdobył drugi w karierze tytuł mistrza Czechosłowacji[18][22]. Był faworytem rozgrywanych w końcu sierpnia
mistrzostw Europy
jednak podczas tej imprezy uzyskał w eliminacjach wynik 77,64 i nie wywalczył awansu do finału[31]. W sezonie 1991 Železný prezentował bardzo równą formę – 4 czerwca w
Bratysławie
rzucił 90,40, a 10 lipca w
Lozannie
na mityngu
Athletissima
poprawił swój najlepszy wynik osiągając odległość 90,72[22]. Dziesięć dni później stracił miano rekordzisty świata gdy w
Londynie
Steve Backley
rzucił 90,98[8]. Wygrał zawody finałowe
pucharu Europy
[26]. Czech w ostatnim starcie przed
mistrzostwami globu
uzyskał w
Zurychu
wynik 88,78[22] jednak podczas samego czempionatu w
Tokio
z wynikiem 76,26 zajął odległą 18. lokatę w eliminacjach i nie awansował do finału[32]. Po niepowodzeniu w
Japonii
Železný zakończył sezon startami w
Sheffield
(z wynikiem 89,58) oraz
Barcelonie
(z wynikiem 87,76)[22]. Sezon olimpijski rozpoczął od zwycięstwa – z wynikiem 79,78 – na zawodach w
Pradze
20 czerwca 1992, a cztery dni później w
Ostrawa
uzyskał wynik 90,02[22]. W całym 1992 przegrał tylko jeden raz – 14 sierpnia w
Sheffield
był drugi z wynikiem 85,92[22]. Na koniec sezonu zwyciężył we wrześniu w
pucharze świata
, który rozegrano w
Hawanie
[6]. Letnie Igrzyska Olimpijskie 1992Konkurs oszczepników na igrzyskach w
Barcelonie
odbył się 8 sierpnia[33]. Czech w rundzie eliminacyjnej z wynikiem 83,96 zajął pierwsze miejsce i wywalczył awans do finału[33]. W finale już w pierwszym rzucie uzyskał swój najlepszy rezultat – 89,66 – poprawiając jednocześnie
rekord olimpijski
[34]. W kolejnych seriach Czech nie poprawił już swojego wyniku i zdobył pierwsze w karierze złoto[12]. Srebro z wynikiem 86,60 przypadło Finowi
Seppo Räty
, a brąz zawodnikowi Wielkiej Brytanii
Stevowi Backleyowi
[2] 1993 - 1996W pierwszym starcie w sezonie – 6 kwietnia 1993 w
południowoafrykańskim
Polokwane
– trzeci raz w karierze poprawił rekord świata uzyskując wynik 95,54 (poprzednim rekordzistą był
Steve Backley
, który w 1992 rzucił 91,46)[8][22]. Wygrał konkurs oszczepników podczas zawodów
superligi pucharu Europy
[26]. Na
mistrzostwach świata
w
Stuttgarcie
w eliminacjach rzucił 83,22 i z pierwszego miejsca awansował do finału[35]. Finał czempionatu odbył się w poniedziałek 16 sierpnia – Železný wynikiem 85,98 ustanowił nowy
rekord mistrzostw
oraz pokonując
Kimmo Kinnunena
z Finlandii i Brytyjczyka
Micka Hilla
zdobył pierwszy w karierze tytuł mistrza świata[3][36]. Po sukcesie w
Niemczech
na zawodach w
Sheffield
, 29 sierpnia, poprawił drugi raz w sezonie rekord świata rzucając 95,66[8]. Był to pierwszy lekkoatletyczny rekord świata ustanowiony w tej miejscowości[37]. Główną imprezą 1994 roku był rozgrywane w
Helsinkach
mistrzostw Europy
[4]. Sezon Czech zaczął wcześnie startując 29 stycznia w
Auckland
– wygrał z wynikiem 80,70[22]. Ponownie w tym
nowozelandzkim
mieście wystąpił 29 marca osiągając rezultat 85,42[22]. Granicę 90 metrów pierwszy raz w 1994 roku przekroczył 4 czerwca 1994 na
memoriale Kusocińskiego
[38] rzucając w
Lublinie
91,50 – później w 1994 jeszcze dwa razy osiągał lepsze wyniki – 91,68 w
Gateshead
oraz 91,82 w
Sheffield
[22]. 10 lipca zdobył pierwszy z dwóch złotych medali mistrzostw Czech[19]. Na czempionacie Starego Kontynentu osiągnął w eliminacjach wynik 83,88, a w finale – w drugiej serii rzutów – uzyskał 82,58 i ostatecznie zdobył brązowy medal[4]. Zawody wygrał wówczas
Steve Backley
, a srebro przypadło
Seppo Räty
[39]. Pierwsze starty w 1995 roku Železný miał w maju – na początku miesiąca zwyciężył z wynikiem 81,26 w
Santiago de Chile
, a 14 maja wynikiem 88,20 zapewnił sobie wygraną na zawodach w
São Paulo
[22]. Kolejne starty m.in. w
Bratysławie
,
Ostrawie
i
Warszawie
przynosiły mu zwycięstwa[22]. Najważniejszymi zawodami roku były rozegrane w
Göteborgu
mistrzostwa świata
[3]. Eliminacje podczas czempionatu odbyły 11 sierpnia, a Czech w drugiej próbie osiągnął rezultat 90,12 i wygrał rundę kwalfikacyjną[40]. Finał zawodów miał miejsce na stadionie
Ullevi
w niedzielę 13 sierpnia[41]. Po pierwszej serii zawodów prowadził
Niemiec
Raymond Hecht
, a Železný był czwarty[40]. Na prowadzenie reprezentant Czech wyszedł w przedostatniej kolejce dzięki rzutowi na odległość 88,92, który to rezultat poprawił jeszcze w ostatniej próbie rzucając 89,06[40]. W ostatecznej klasyfikacji zawodów czeski oszczepnik – zdobywając drugi z rzędu medal światowego czempionatu[3] – pokonał drugiego
Backleya
oraz trzeciego
Borisa Henrego
z Niemiec[41]. Pierwszy start w sezonie olimpijskim 1996 Czech wygrał rzucając 4 kwietnia w
Polokwane
90,24[22]. Cztery dni później zwyciężył w zawodach w
Pretorii
z wynikiem 91,50[22]. 25 maja na stadionie w
Jenie
podczas mityngu
EAA
rzutem na odległość 98,48 ustanowił nadal akutalny
rekord świata
w rzucie oszczepem mężczyzn[8][17][42]. Do dziś do tego rezultatu żaden z zawodników nie zdołał zbliżyć się na mniej niż 5 metrów[17] – drugi na liście all-time wyników w męskim oszczepie
Aki Parviainen
legitymuje się uzyskanym w 1999 roku wynikiem 93,09[14]. W kolejnym starcie na zawodach
Zlatá Tretra
w
Ostrawie
uzyskał wynik 94,64[22]. We wrześniu zdobył drugi i zarazem ostatni w karierze tytuł mistrza Czech[19], a sezon ukończył w
Tokio
wygrywając 16 września zawody z wynikiem 89,32[22]. Letnie Igrzyska Olimpijskie 1996Eliminacje rzutu oszczepem na
igrzyskach
w
Atlancie
odbył się 2 sierpnia[43]. Uzyskując wynik 86,52 Železný zajął w kwalfikacjach ostatecznie drugą lokatę przegrywając jedynie z
Grekiem
Konstadinosem Gatsiudisem
[43]. Finał olimpijskich zmagań oszczepników odbył się 3 sierpnia[44]. Po pierwszej kolejce rzutów na czele był Brytyjczyk
Steve Backley
, który rzucił 87,44, a Czech plasował się wówczas na ostatniej pozycji ponieważ oddał niemierzoną próbę[44]. W drugiej kolejce Železný wysunął się na czoło dzięki swojej najlepszej próbie 88,16[22][44]. Ostatecznie zawody zakończyły się zwycięstem czeskiego miotacza, który zdobył drugie z rzędzu mistrzostwo olimpijskie[2] – wcześniej sztuka ta udała się tylko
Szwedowi
Ericowi Lemmingowi
, który wygrywał w 1908 i 1912 roku[2]. W Atlancie srebro zdobył Backley (z wynikiem 87,44), a brąz wywalczył
Seppo Räty
, który w ostatniej próbie posłał oszczep na odległość 86,98[44]. 1997 - 2000W 1997 sezon Czech zaczął od wygrania 26 marca zawodów w
Stellenbosch
, podczas których uzyskał rezultat 94,02[22]. Granicę 90 metrów pokonał jeszcze dwa razy wygrywając mityngi
Kapsztadzie
8 kwietnia (91,24) oraz w
Ostrawie
28 maja (92,42). Najważniejszymi zawodami w roku były odbywające się na początku sierpnia w
Atenach
mistrzostwa świata
[3]. Eliminacje rozegrane 3 sierpnia Czech z wynikiem 83,66 zakończył na pierwszym miejscu[45]. Finał zawodów odbył się 5 sierpnia – po dwóch pierwszych niemierzonych próbach w trzecie kolejce uzyskał wynik 82,04 i zajął ostatecznie dziewiątą lokatę[46]. Złoto podczas czempionatu przypadło wówczas niespodziewanie zawodnikowi z RPA
Mariusowi Corbettowi
(wygrał z wynikiem 88,40), srebro zdobył
Steve Backley
, a brąz reprezentant gospodarzy
Konstadinos Gatsiudis
[3][47][46]. Mimo niepowodzenia na światowym czempionacie Železný zdołał jeszcze na koniec sezonu wygrać w
japońskiej
Fukuoce
zawody finałowe cyklu
Grand Prix IAAF
uzyskując rezultat 89,58[7]. Z powodu kontuzji nie startował w 1998 roku[48][22] i nie mógł wystąpić w
mistrzostwach Starego Kontynetntu
, które wygrał trzeci raz z rzędu
Steve Backley
[4][49]. Do sportu wrócił w 1999 wygrywając 8 maja zawody w
Osace
z wynikiem 87,57[22]. W kolejnych startach Czech prezentował stabilną formę, a najlepszy rezultat w sezonie osiągnął na zawodach w
Paryżu
– 21 lipca posłał oszczep na odległość 89,06[22]. W ostatnich dniach sierpnia w
hiszpańskiej
Sewilli
odbywały się
mistrzostwa świata
[50]. Eliminacje rozegrano 27 sierpnia, a Železný osiągnął w nich trzecią odległość – 84,31[51]. Finałowy konkurs podczas czempionatu rozegrano 29 sierpnia[52]. Po pierwszej kolejce prowadził
Konstadinos Gatsiudis
, a Czech zajmował czwartą lokatę[51]. W drugiej próbie miotacz rzucił 87,67 i wysunął się na drugie miejsce – wszystkie kolejne próby przekroczył, a w piątej został dodatkowo pokonany przez
Aki Parviainena
i ostatecznie zajął trzecie miejsce zdobywając brązowy medal[3][52][51]. Mistrzem świata został w Sewilli Parviainen z wynikiem 89,52, a srebro przypadło Gatsioudisowi, który rzucił 89,18[3]. Po czempionacie, na zakończenie sezonu Czech uplasował się jeszcze na drugiej lokacie w
finale Grand Prix
[7]. Wynikiem 90,59 uzyskanym 24 marca 2000 na zawodach w
Pretorii
rozpoczął sezon olimpijski[22]. W kolejnym starcie, 5 czerwca w
Pradze
osiągnął 90,56 – wynik te w 2000 roku powtórzył jeszcze 28 lipca na
Bislett Games
w
Oslo
[22]. Letnie Igrzyska Olimpijskie 2000Rywalizację oszczepników na
igrzyskach olimpijskich
w
Sydney
otworzyły eliminacje, które odbyły się 22 września[53]. Czech w swojej pierwszej eliminacyjnej próbie uzyskał wynik 89,39 i zajął pierwszą lokatę w kwalifikacjach[53]. Finał rozegrano 23 września[54]. W pierwszej kolejce rzutów Železný wyszedł na prowadzenie dzięki wynikowi 89,41 – w drugiej serii lepszy wynik osiągnął jednak
Steve Backley
, który rzucił 89,85 i poprawił rekord olimpijski[54]. Czech w swojej trzecie próbie oddał jednak lepszy rzut niż Backley i wynikiem 90,17 zapewnił sobie historyczny trzeci złoty medal igrzysk olimpijskich[2][12] oraz ustanowił
rekord olimpijski
[2]. Ostatecznie srebro zdobył Backley, a brąz przypadł w udziale zawodnikowi
rosyjskiemu
Siergiejowi Makarowowi
[54]. 2001 - 2004Najlepszy rezultat w pierwszej części sezonu 2001 osiągnął na zawodach Żywiec Cup w
Poznaniu
, podczas których wygrał z wynikiem 91,23[22]. Barierę 90 metrów przekroczył później jeszcze dwukrotnie na
mistrzostwach świata
w
Edmonton
[22]. Zawody w
Kanadzie
odbyły się w połowie sierpnia – eliminacje rzutu oszczepem rozegrano 10 sierpnia[55]. Czech w pierwszym swoim rzucie w kwalifikacjach osiągnął odległość 90,76 i ustanawiając nowy
rekord mistrzostw
awansował do finału[56], który przeprowadzono 12 sierpnia[57]. Po pierwszej serii rzutów na prowadzeniu był broniący złota z 1999 roku
Aki Parviainen
, który osiągnął wynik 91,31[56]. Železný w swojej pierwszej próbie uzyskał 81,76, a w drugiej wynikiem 92,80 zapewnił sobie trzeci w karierze tytuł mistrza świata oraz ustanowił rekord czempionatu[57][56][3]. Srebro w Edmonton zdobył Parviainen, a brąz wywalczył
Konstadinos Gatsiudis
[3]. Uzyskany przez Czecha na mistrzostwach wynik jest rekordem świata weteranów kategorii powyżej 35 roku życia[58]. Po sukcesie w Kanadzie Czech wystartował w mityngach w
Europie
[22], a następnie pojechał startować do
Australii
. 6 września z wynikiem 87,52 zwyciężył w
Brisbane
w
igrzyskach dobrej woli
[59], a trzy dni później na stadionie w
Melbourne
rzucając 88,98 zajął pierwsze miejsce w finałowych zawodach cyklu
Grand Prix
[7]. Rok 2002 zaczął od wygrania z wynikiem 86,66 zawodów w
Ostrawie
[22]. 30 czerwca uzyskał swój najlepszy wynik w sezonie rzucając w
Sheffield
87,77[22]. Na
mistrzostwach Europy
w
Monachium
w eliminacjach uzyskał w trzeciej próbie wynik 82,44 i awansował do finału[60]. Oszczepnicy o medale rywalizowali 9 sierpnia – Czech oddał trzy niemierzone rzuty i ostatecznie nie został sklasyfikowany[60], a czempionem Starego Kontynentu został, czwarty raz w karierze,
Steve Backley
[4]. Po nieudanych mistrzostwach Železný nie wystartował już w żadnych zawodach do końca sezonu[22]. 24 maja 2003 roku na tradycyjnym mityngu rzutowym Erdgas Werfertage w
Halle
w
Niemczech
rozpoczął sezon wygrywając zawody z wynikiem 87,92[61][22]. Później zwyciężył między innymi w
Ostrawie
[22], a także na mityngu cyklu
Golden League
w
Paryżu
[62]. W połowie sierpnia wygrał jeszcze zawody w
Zurychu
[63], a następny start miał w końcu miesiąca na
mistrzostwach świata
. Eliminacje, podczas czempionatu, odbyły się w piątek 29 sierpnia[64]. Ustalone na poziomie 81 metrów minimum kwalifikacyjne Czech osiągnął rzucając w pierwszej próbie na odległość 82,88 – ostatecznie do finału awansował z drugim wynikiem (lepszy miał
Boris Henry
– 83,43)[64]. Oszczepnicy o medale na
Stade de France
rywalizowali w niedzielę 31 sierpnia[64]. Od pierwszej kolejki, po rzucie na odległość 85,44 prowadził
Rosjanin
Siergiej Makarow
[64]. Železný swój najlepszy rzut oddał w trzeciej kolejce gdy posłał oszczep na odległość 84,09[64] – wynik ten pozwolił czeskiemu lekkoatlecie na zajęcie ostatecznie czwartego miejsca w konkursie[65]. Pierwsza trójka zawodów pozostawała niezmienna od pierwszej kolejki – złoto zdobył Makarow, srebro wywalczył
Estończyk
Andrus Värnik
z rezultatem 85,17, a brąz przypadł reprezentantowi Niemiec
Borisowi Henriemu
, który rzucł 84,74[3][65][64]. W ostatnim starcie sezonu Czech był drugi w
światowym finale lekkoatletycznym
[66]. Sezon olimpijski 2004 Czech zaczął od startu w
Ad-Dausze
gdzie podczas
Qatar Athletic Super Grand Prix
zajął czwarte miejsce z wynikiem 77,46[67]. 8 czerwca w
Ostrawie
uzyskał swój najlepszy rezultat w sezonie rzucająć na odległość 86,12[22]. W ostatnim starcie w 2004 był trzeci w
finale IAAF
w
Monako
[66]. Letnie Igrzyska Olimpijskie 2004Eliminacyjny konkurs rzutu oszczepem na
igrzyskach olimpijskich
w
Atenach
rozegrano 26 sierpnia[68]. W swoim pierwszym rzucie Czech osiągnął odległość 81,18 (minimum kwalifikacyjne wynosiło 81 metrów) i z dziewiątym rezultatem awansował do finału[68]. Kwalifikacje wygrał
Breaux Greer
z
USA
, który opuścił stadion kulejąc[69][68]. Finałowe zmagania oszczepników odbyły się 28 sierpnia[70]. Po pierwszej serii rzutów Železný zajmował z wynikiem 76,77 dziewiątą lokatę[71]. W drugiej kolejce Czech poprawił swój wynik rzucając 79,98 jednak i tak spadł na dziesiątą lokatę[71], a w trzeciej próbie uzyskał rezultat 80,59, który pozwolił mu zająć dziewiątą pozycję[12] ale nie dał awansu do wąskiego finału[71][70]. Medale w Atenach zdobyli
Andreas Thorkildsen
(złoto),
Vadims Vasiļevskis
(srebro) oraz
Siegiej Makarow
(brąz)[2][71][70]. 2005 - 2006Po ateńskich igrzyskach w roku 2005 Železný nie był w najwyższej formie[22]. 17 lipca wygrał zawody w
Salonikach
osiągając wynik 83,43[72]. Czech startował później w
Oslo
(piąta lokata) oraz w
Zurychu
(czwarte miejsce)[22]. 28 sierpnia wygrał mityng w
Rieti
, a 10 września w
Monako
zajął czwartą pozycję w
światowym finale lekkoatletycznym
uzyskując najlepszy wynik w sezonie – 83,98[73][22]. Ostatnim sezonem w karierze czeskiego lekkoatlety był rok 2006[74]. Na początku maja był drugi w
Ad-Dausze
, osiągając jednocześnie najlepszy wynik w sezonie – 86,07[75][22]. Później startował w
Ostrawie
i
Sztokholmie
zajmując odpowiednio trzecie i drugie miejsce[22]. Najważniejszymi zawodami w sezonie były rozgrywane w
szwedzkim
Göteborgu
mistrzostwa Europy
, przed którymi Czech z wynikiem uzyskanym w Katarze zajmował na listach europejskich piąte miejsce[76][5]. Eliminacje podczas czempionatu odbyły się w poniedziałek 7 sierpnia[76]. Železný awans do finału zapewnił sobie rzutem na odległość 80,60, który oddał w pierwszej serii[76]. W finale, rozegranym 9 sierpnia, Czech już w pierwszej kolejce osiągnął swój najlepszy wynik – 85,92 – i zajmował w konkursie drugie miejsce za Finem
Tero Pitkämäkim
[76]. Wszystkie pozostałe próby Železný miał przekroczone[76][17], a rzutem w ostatniej kolejce na odległość 88,78 pierwszy w karierze tytuł mistrza Starego Kontynentu zapewnił sobie
Andreas Thorkildsen
[5]. Ostatecznie Czech zajął trzecie miejsce, zdobył drugi w karierze brąz mistrzostw Europy – w dniu finału miał już 40 lat i 42 dni[1]. Uzyskany przez Železnego wynik w finale europejskiego czempionatu jest aktualnym rekordem świata weteranów w kategorii sportowców powyżej 40 roku życia[77]. Po mistrzostwach zajął siódmą lokatę w zawodach
Weltklasse Zürich
[78] oraz był szósty w
światowym finale lekkoatletycznym
[79]. Ostatni raz w karierze wystąpił podczas pokazowych zawodów w swoim rodzinnym mieście –
Mladá Boleslav
– 19 września[16][22]. Oszczepnik wygrał wówczas z wynikiem 82,19 osiągając ten rezultat w swoim ostatnim w karierze rzucie (seria: 81,92 – X – 81,99 – 82,19), który oddał o godzinie 17:53
czasu środkowoeuropejskiego
[16][80]. Czech planował ostatni start podczas mityngu w
Jokohamie
, jednak silny ból
ścięgna achillesa
zmusił go do odwołania tego występu[16]. NagrodyW 2000 wybrany został
Lekkoatletą roku IAAF
[81]. W organizowanym od 1993 roku przez
European Athletics
plebiscycie
European Athlete of the Year Trophy
zwyciężył w 1996 oraz 2000 roku[82]. Jan Železný był wybierany najlepszym lekkoatletą Czech w 1993, 1994, 1995, 1996, 2000 oraz 2001 roku, a w 1991 został najlepszym lekkoatletą Czechosłowacji[21]. Po zakończeniu karieryJuż od 1999 związany jest z
Międzynarodowym Komitetem Olimpijskim
[21]. Jest trenerem oszczepników, a wśród jego podopiecznych znajduje się
Petr Frydrych
[83] – aktualny młodzieżowy rekordzista Czech oraz posiadacz drugiego w historii czeskiej lekkoatletyki wyniku w rzucie oszczepem (88,23)[84]. W
2010
Železný pełnił funckję dyrektora
mityngu
Zlatá Tretra
w Ostrawie[85]. OsiągnieciaRok | Zawody | Miejsce | Pozycja | Rezultat | Źródło |
---|
1983 |
Mistrzostwa Europy juniorów
|
Schwechat
| 6. miejsce | 71,26[86] | [23] | 1985 |
Mistrzostwa Europy juniorów
|
Chociebuż
| 4. miejsce | 75,10[86] | [24] | 1986 |
Mistrzostwa Europy
|
Stuttgart
| el. – 18. miejsce | 75,90 | [25] | 1987 |
Finał A pucharu Europy
|
Praga
| 3. miejsce | 81,18 | [26] | 1987 |
Mistrzostwa świata
|
Rzym
| 3. miejsce |
82,20
| [3][28] | 1987 | Finał Grand Prix IAAF |
Bruksela
| 3. miejsce | 79,26 | [7] | 1988 |
Igrzyska olimpijskie
|
Seul
| 2. miejsce | 84,12 | [2] | 1989 |
Finał A pucharu Europy
|
Gateshead
| 2. miejsce | 79,44 | [26] | 1990 |
Mistrzostwa Europy
|
Split
| el. – 13. miejsce | 77,64 | [31] | 1991 |
Finał A pucharu Europy
|
Frankfurt nad Menem
| 1. miejsce | 82,84 | [26] | 1991 |
Mistrzostwa świata
|
Tokio
| el. – 18. miejsce |
76,26
| [3][32] | 1991 | Finał Grand Prix IAAF |
Barcelona
| 1. miejsce | 87,76 | [7] | 1992 |
Igrzyska olimpijskie
|
Barcelona
| 1. miejsce | 89,66 | [2] | 1992 |
Puchar świata
|
Hawana
| 1. miejsce | 88,26 | [6] | 1993 |
Superliga pucharu Europy
|
Rzym
| 1. miejsce | 89,84 | [26] | 1993 |
Mistrzostwa świata
|
Stuttgart
| 1. miejsce | 85,98 | [3][36] | 1993 | Finał Grand Prix IAAF |
Londyn
| 1. miejsce | 88,28 | [7] | 1994 |
Mistrzostwa Europy
|
Helsinki
| 3. miejsce | 82,58 | [4] | 1995 |
Mistrzostwa świata
|
Göteborg
| 1. miejsce | 89,58 | [3][41] | 1995 | Finał Grand Prix IAAF |
Monako
| 1. miejsce | 92,28 | [7] | 1996 |
Igrzyska olimpijskie
|
Atlanta
| 1. miejsce | 88,16 | [2] | 1997 |
Mistrzostwa świata
|
Ateny
| 9. miejsce |
82,04
| [47] | 1997 |
Finał Grand Prix IAAF
|
Fukuoka
| 1. miejsce | 89,58 | [7] | 1999 |
Mistrzostwa świata
|
Sewilla
| 3. miejsce | 87,67 | [3][52] | 1999 |
Finał Grand Prix IAAF
|
Monachium
| 2. miejsce | 87,71 | [7] | 2000 |
Igrzyska olimpijskie
|
Sydney
| 1. miejsce |
90,17
| [2] | 2001 |
Mistrzostwa świata
|
Edmonton
| 1. miejsce | 92,80 | [3][57] | 2001 |
Igrzyska Dobrej Woli
|
Brisbane
| 1. miejsce | 87,52 | [59] | 2001 |
Finał Grand Prix IAAF
|
Melbourne
| 1. miejsce | 88,98 | [7] | 2002 |
Mistrzostwa Europy
|
Monachium
| – | NM[87] | [60] | 2003 |
Mistrzostwa świata
|
Paryż
| 4. miejsce | 84,09 | [65] | 2003 |
Światowy finał lekkoatletyczny IAAF
|
Monako
| 2. miejsce | 84,33 | [66] | 2004 |
Igrzyska olimpijskie
|
Ateny
| 9. miejsce | 80,59 | [1] | 2004 |
Światowy finał lekkoatletyczny IAAF
|
Monako
| 3. miejsce | 82,01 | [66] | 2005 |
Światowy finał lekkoatletyczny IAAF
|
Monako
| 4. miejsce | 83,98 | [73] | 2006 |
Mistrzostwa Europy
|
Göteborg
| 3. miejsce | 85,92 | [5][76] | 2006 |
Światowy finał lekkoatletyczny IAAF
|
Stuttgart
| 6. miejsce | 81,61 | [79] |
10 najlepszych rezultatówWynik | Data | Miejsce |
---|
98,48
WR
| 25 maja 1996 |
Jena
| 95,66 | 29 sierpnia 1993 |
Sheffield
| 95,54 | 6 kwietnia 1993 |
Polokwane
| 94,64 | 31 maja 1996 |
Ostrawa
| 94,02 | 26 marca 1997 |
Stellenbosch
| 92,80 | 12 sierpnia 2001 |
Edmonton
| 92,42 | 28 maja 1997 |
Ostrawa
| 92,28 | 9 września 1995 |
Monako
| 92,12 | 27 sierpnia 1995 |
Londyn
| 92,12 | 15 września 1995 |
Tokio
|
Przypisy- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5
Jan Železný Biography and Olympic Results
(
ang.
). sports-reference.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14
Olympic Games (Men)
(
ang.
). gbrathletics. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 3,12 3,13 3,14 3,15 3,16 3,17
IAAF World Championships in Athletics
(
ang.
). gbrathletics. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5
European Championships (Men)
(
ang.
). gbrathletics. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3
EC Göteborg SWE 7 - 13 August / 19th European Championships, Ullevi Stadium – Javelin Throw Men
(
ang.
). tilastopaja.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 6,0 6,1 6,2
IAAF World Cup in Athletics
(
ang.
). gbrathletics. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 7,00 7,01 7,02 7,03 7,04 7,05 7,06 7,07 7,08 7,09 7,10
IAAF Grand Prix Final
(
ang.
). gbrathletics. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5
World Record Progress – Javelin Throw Men
(
ang.
). tilastopaja.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Area Outdoor Records - Men - EUROPE
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ Janusz Waśko, Andrzej Socha: Athletics National Records Evolution 1912 – 2006. Zamość - Sandomierz: 2007.
- ↑
Jan Zelezny Supreme javelin champion
(
ang.
). olympic.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3
The Only Three-Time Javelin Winner
(
ang.
). beijing2008.cn. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Olympic Games, National Stadium - "Bird's Nest" Beijing CHN 15 - 24 August 2008
(
ang.
). tilastopaja.org. [dostęp 24 października 2010].
- ↑ 14,0 14,1
Javelin Throw All Time
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 15,0 15,1
Jan Żelezny
(
pol.
). [dostęp 22 października 2010].
- ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 Alfons Juck:
Zelezny’s last spear lands at 82.19 metres
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 17,0 17,1 17,2 17,3 17,4 17,5 Ian Willoughby:
Javelin legend Jan Zelezny, 40, wins medal in dream farewell in Gothenburg
(
ang.
). radio.cz. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 18,0 18,1 18,2
Czechosovakian Championships
(
ang.
). gbratletics. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 19,0 19,1 19,2
Czech Championships
(
ang.
). gbrathletics. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Odznaczeni Medalem za Zasługi (od 1994)
(
cz.
). Pražský hrad (www.hrad.cz). [dostęp 3 sierpnia 2010].
- ↑ 21,0 21,1 21,2
Mr Jan Zelezny
(
ang.
). olympic.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 22,00 22,01 22,02 22,03 22,04 22,05 22,06 22,07 22,08 22,09 22,10 22,11 22,12 22,13 22,14 22,15 22,16 22,17 22,18 22,19 22,20 22,21 22,22 22,23 22,24 22,25 22,26 22,27 22,28 22,29 22,30 22,31 22,32 22,33 22,34 22,35 22,36 22,37 22,38 22,39 22,40 22,41 22,42 22,43 22,44 22,45 22,46 22,47 Asko Koski:
Jan Zelezny, CZE 16.6.1966
(
ang.
). kolumbus.fi. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 23,0 23,1 Lionel Peters, Tomas Magnusson:
European Junior Championships 1983
(
ang.
). [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 24,0 24,1 Lionel Peters, Tomas Magnusson:
European Junior Championships 1985
(
ang.
). [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 25,0 25,1
XIV European Athletics Championships in STUTTGART GER 1986 – Javelin Men
(
ang.
). koti.welho.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 26,0 26,1 26,2 26,3 26,4 26,5 26,6 26,7
European Cup A Final and Super League (Men)
(
ang.
). gbrathletics. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
1987 IAAF World Championships in Athletics – Results - JAVELIN THROW - Men - Qualification
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 28,0 28,1
1987 IAAF World Championships in Athletics – Results - JAVELIN THROW - Men - Final
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Athletics at the 1988 Seoul Summer Games: Men's Javelin Throw Qualifying Round
(
ang.
). sports-reference.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 30,0 30,1 30,2
Athletics at the 1988 Seoul Summer Games: Men's Javelin Throw Final Round
(
ang.
). sports-reference.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 31,0 31,1
XV European Athletics Championships in SPLIT YUG 1990 – Javelin Men
(
ang.
). koti.welho.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 32,0 32,1
1991 IAAF World Championships in Athletics – Results - JAVELIN THROW - Men - Qualification
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 33,0 33,1
Athletics at the 1992 Barcelona Summer Games: Men's Javelin Throw Qualifying Round
(
ang.
). sports-reference.com.
- ↑
Athletics at the 1992 Barcelona Summer Games: Men's Javelin Throw Final Round
(
ang.
). sports-reference.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
1993 IAAF World Championships in Athletics – Results - JAVELIN THROW - Men - Qualification
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 36,0 36,1
1993 IAAF World Championships in Athletics – Results - JAVELIN THROW - Men - Final
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
World Records Set in Britain
(
ang.
). gbrathletics. [dostęp 24 października 2010].
- ↑ Andrzej Szaniawski i Izydor Wiejak:
Z dziejów lubelskiej lekkoatletyki (19)
(
pol.
). lublin.gazeta.pl. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
XVI European Athletics Championships in HELSINKI FIN 1994 – Javelin Men
(
ang.
). koti.welho.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 40,0 40,1 40,2 Todor Krastev:
Men Javelin World Championship 1995 Goteborg (SWE)
(
ang.
). todor66.com. [dostęp 23 sierpnia 2010].
- ↑ 41,0 41,1 41,2
1995 IAAF World Championships in Athletics – Results - JAVELIN THROW - Men - Final
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Present-day celebrites – Jan Železný
(
ang.
). czech.cz. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 43,0 43,1
Athletics at the 1996 Atlanta Summer Games: Men's Javelin Throw Qualifying Round
(
ang.
). sports-reference.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 44,0 44,1 44,2 44,3
Athletics at the 1996 Atlanta Summer Games: Men's Javelin Throw Final Round
(
ang.
). sports-reference.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Official Results - JAVELIN THROW - Men - Qualification
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 46,0 46,1 Todor Krastev:
Men Javelin World Championship 1997 Athens (GRE)
(
ang.
). todor66.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 47,0 47,1
1997 IAAF World Championships in Athletics – Official Results - JAVELIN THROW - Men - Final
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Jan Zelezny - all-time great
(
ang.
). sportinglife.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ Matti Rasilainen:
XVII European Athletics Championships in BUDAPEST HUN 1998 – Javelin Men
(
ang.
). koti.welho.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
7th IAAF World Championships in Athletics
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 51,0 51,1 51,2 Todor Krastev:
Men Javelin World Championship 1999 Sevilla (ESP)
(
ang.
). todor66.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 52,0 52,1 52,2
1999 IAAF World Championships in Athletics – Official Results - JAVELIN THROW - Men - Final
(
ang.
). [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 53,0 53,1
Athletics at the 2000 Sydney Summer Games: Men's Javelin Throw Qualifying Round
(
ang.
). sports-reference.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 54,0 54,1 54,2
Athletics at the 2000 Sydney Summer Games: Men's Javelin Throw Final Round
(
ang.
). sports-reference.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
2001 IAAF World Championships in Athletics – Official Results - JAVELIN THROW - Men - Qualification
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 56,0 56,1 56,2 Todor Krastev:
Men Javelin World Championship 2001 Edmonton (CAN)
(
ang.
). todor66.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 57,0 57,1 57,2
2001 IAAF World Championships in Athletics – Official Results - JAVELIN THROW - Men - Final
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ Mirosław Łuniewski i Janusz Rozum:
Weterani lepsi od Polaków
(
pol.
). Oficjalny portal
Polskiego Związku Lekkiej Atletyki
. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 59,0 59,1
Goodwill Games
(
ang.
). gbrathletics. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 60,0 60,1 60,2 Matti Rasilainen:
XVIII European Athletics Championships in MÜNCHEN GER 2002 – Javelin Men
(
ang.
). koti.welho.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Hallesche Leichtathletik-Freunde Hallesche Werfertage 2003 am 24./25.05.2003 in Halle - Sportzentrum Brandberge
(
niem.
). hallesche-werertage.de. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Gaz de France Paris Saint-Denis (Paris Saint-Denis, 04 Jul 2003) – Javelin Men
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Weltklasse Zürich (Zürich, 15 Aug 2003) – Javelin Men
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 64,0 64,1 64,2 64,3 64,4 64,5 Todor Krastev:
Men Javelin World Championship 2003 Paris (FRA)
(
ang.
). todor66.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 65,0 65,1 65,2
2003 IAAF World Championships in Athletics – Javelin Throw - M Final
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 66,0 66,1 66,2 66,3
IAAF World Athletics Final
(
ang.
). gbrathletics. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Qatar Athletic Super Grand Prix (Doha, 14 May 2004) – Javelin Men
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 68,0 68,1 68,2
Athletics at the 2004 Athina Summer Games: Men's Javelin Throw Qualifying Round
(
ang.
). sports-reference.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
2004 Summer Olympic – Men's Javelin Throw - Qualification Round
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 70,0 70,1 70,2
Olympic Games 2004 – Javelin Throw - M Final
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 71,0 71,1 71,2 71,3
Athletics at the 2004 Athina Summer Games: Men's Javelin Throw Final Round
(
ang.
). sports-reference.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Thessaloníki 2005 – Javelin Men
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 73,0 73,1
2005 World Athletics Final – Javelin Throw - M Final
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Zelezny officially announces that he will retire at end of 2006
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Qatar IAAF Super Tour 2006 – Javelin Men
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 76,0 76,1 76,2 76,3 76,4 76,5 Matti Rasilainen:
XIX European Athletics Championships in GÖTEBORG SWE 2006 – Javelin Men
(
ang.
). koti.welho.com. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Records Outdoor Men
(
ang.
). world-masters-athletics.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Weltklasse Zürich (Zürich, 18 Aug 2006) – Javelin Men
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 79,0 79,1
2006 World Athletics Final – Javelin Throw - M Final
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
Mladá Boleslav CZE 19 September 2006
(
ang.
). tilastopaja.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
The International Athletic Foundation
(
ang.
). iaaf.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ Janusz Rozum:
Lekkoatleta Europy '10: 1. Lemaitre, 8. Małachowski, 9. Lewandowski
(
pol.
). Oficjalny portal
Polskiego Związku Lekkiej Atletyki
. [dostęp 23 października 2010].
- ↑ 20. Mistrzostwa Europy, 27.07-01.08 Barcelona. „Magazyn lekkoatletyczny”, s. 10 (wrzesień – październik 2010). Kobyłka: Lama Production.
ISSN
2081-8939
.
- ↑
Frydrych brings back happy memories for Czech Javelin fans
(
ang.
). european-athletics.org. [dostęp 23 października 2010].
- ↑
49th Ostrava Golden Spike
(
ang.
). euromeetings.org. [dostęp 24 października 2010].
- ↑ 86,0 86,1 Stary model oszczepu.
- ↑ Żadna z prób nie została uznana za ważną.
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Jan Železný (sportowiec)":
Podróżnik
...
II wiek
...
Oddychanie komórkowe
...
Odense
...
Jonathan Edwards
...
Sztuka
...
Brno
...
Władysław Komar
...
1484
...
Huldrych Zwingli
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Jan Železný (sportowiec)":
Rozwinięcia dziesiętne (plansza 1)
...
219 Kultura, nauka i oświata w okresie II wojny światowej (plansza 3)
...
233 Życie religijne w XX wieku (plansza 11)
...
|