aldehydy (alkanale) - związki organiczne zawierające jedną lub więcej grup aldehydowych.
Wzór ogólny:
Nazewnictwo:
Nazwę tworzy się od alkanu, z którego można wyprowadzić aldehyd dodając końcówkę –al.
Przykłady: n =1- metanal; n = 2 – etanal; n = 3 – propanal.
Aldehydy mają nazwy zwyczajowe wyprowadzone od nazw odpowiednich kwasów karboksylowych i są one w powszechnym użyciu.
Wzór aldehydu
Nazwa systematyczna
Nazwa zwyczajowa
HCHO
metanal
aldehyd mrówkowy (formaldehyd)
CH3CHO
etanal
aldehyd octowy (acetaldehyd)
C2H5CHO
propanal
aldehyd propionowy
C3H7CHO
butanal
aldehyd masłowy
C4H9COH
pentanal
aldehyd walerianowy
Otrzymywanie:
w reakcji odwodornienia alkoholi I-rzędowych ( przepuszczanie par alkoholi, w temperaturze ok. 300oC, nad rozdrobnioną miedzią):
CH3CH2OH →CH3CHO
hydratacja - uwodnienie alkinów w obecności katalizatora rtęciowego (HgSO4).
C2H2 + H2O --> CH3CHO
Właściwości fizyczne:
Właściwości fizyczne ( stan skupienia, rozpuszczalność) aldehydów zależne są od liczby atomów węgla w cząsteczce. Wszystkie charakteryzują się zapachem.
C1 - C3 - mają nieprzyjemny zapach
C4 - C7 - mają odrażającą woń
> C8 - mają przyjemny zapach
Właściwości chemiczne:
posiadają właściwości redukujące
utlenianie do kwasów karboksylowych:
2CH3CHO + O2 → 2CH3COOH
Próba Trommera polega na redukcji w środowiska zasadowym, wodorotlenku miedzi(II) do tlenku miedzi(I) (charakterystyczne czerwonej zabarwienie). Aldehydy utleniają się wówczas do kwasów karboksylowych:
HCHO + 2Cu(OH)2 --> HCOOH + Cu2O + 2H2O
Próba Tollensa - nazywana próbą lustra srebrowego, polega na redukcji tlenku srebra, w roztworze amoniakalnym, do metalicznego srebra, tworzącego na ściankach probówki lustro.
HCHO + Ag2O --> HCOOH + 2Ag
wchodzą w reakcje uwodornienia, których produktami są alkohole I -rzędowe.
wchodzą w reakcję kondensacji aldolowej. Reakcja ta zachodzi w środowisku słabo alkalicznym lub słabo kwaśnym i polega na połączeniu dwóch cząsteczek aldehydu w cząsteczkę aldolu (aldehydoalkohol).
Fruktoza
w fruktozo-1-fosforan przez fruktokinazę. Następnie
aldolaza
fruktozo-1-fosforanu rozszczepia fruktozo-1-fosforan na
fosfodihydroksyaceton
i
aldehyd glicerynowy
. Fosofodihydroksyaceton wchodzi do glikolizy dzięki reakcji katalizowanej przez izomerazę triozofosofranową, ...
Aldozy
Aldozy lub aldehydocukry -
cukry proste
, w których cząsteczkach występuje
grupa aldehydowa
, w przeciwieństwie ...
Grupa karbonylowa
połączonego wiązaniem podwójnym z atomem tlenu. Najczęściej kojarzona jest z
ketonami
i
aldehydami
, w których połączona jest jedynie z atomami węgla i wodoru. Zapisywana ...
Glikoliza
fizjologicznych.etap 4 ΔG'°= 23,8 kJ/molAldolazaRozszczepienie przez
aldolazę
fruktozo-1,6-bisfosforanu na dwie fosfotriozy -
aldehyd 3-fosfoglicerynowy
oraz
fosfodihydroksyaceton
. Dziedziczny niedobór aldolazy w erytrocytach może wywoływać
niedokrwistość ...
Aldolazy
reakcji katalizowanych przez aldolazęAldolazy –
enzymy
należące do klasy
liaz
(liaz węgiel-węgel, aldehydoliaz,
EC 4.1.2.13
wg
międzynarodowej klasyfikacji enzymów
), które katalizują przede wszystkim reakcję ...
Aldehyd 3-fosfoglicerynowy
Aldehyd 3-fosfoglicerynowyOgólne informacjeNomenklatura systematyczna (
IUPAC
):diwodorofosforan 2-hydroksy-3-oksopropyluInne nazwy3-fosforan aldehydu glicerynowego, 3-fosforan gliceraldehydu, kwas 2-hydroksy-3-oksopropylofosforowyWzór sumarycznyC3H7O6P
SMILES
C(C(C=O)O)OP(=O)(O)O
Masa molowa
170,06
g
/
mol
Identyfikacja
Numer CAS
142-10-9, 591-59-3, 591-57-1 ...
Szlak pentozofosforanowy
są w szlaku określanym jako redukcyjny szlak pentozofosforanowy służącego do odtworzenia z aldehydu fosfoglicerynowego
rybulozo-1,5-bisfosforanu
w fazie regeneracyjnej
cyklu Calvina
zachodzącego w
fotosyntetyzujących
komórkach ...
Inne lekcje zawierające informacje o "aldehyd":
Aldehydy i ketony (plansza 11)
do kwasów karboksylowych.
Reakcje rozpoznawcze:
Próba Tollensa (próba lustra srebrowego)
Polega na działaniu na aldehyd amoniakalnym roztworem tlenku srebra.
Do jego sporządzenia używa się azotanu (V) ...
Alkohole (plansza 25)
pierwszorzędowe, środkowy atom węgla jest drugorzędowy). dlatego podczas utleniania gliceryny otrzymuje się aldehyd glicerynowy i keton zwany dihydroksyacetonem.
Utlenianie glikolu, w zależności od warunków ...
Węglowodany (cukry) - część 2 (plansza 3)
W ich budowie możemy wyróżnić po kilka grup hydroksylowych, oraz grupę karbonylową: aldehydową lub ketonową. Można spodziewać się, że właściwości tych związków będą zależały ...