Urząd Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (
ang
. United Nations High Commissioner for Refugees) jest organem
ONZ
upoważnionym do przewodzenia i koordynacji międzynarodowych działań mających na celu ochronę
uchodźców
i rozwiązywania ich problemów na całym świecie. Do głównych działań urzędu należy zapewnienie praw uchodźców oraz pomoc w zapewnieniu
azylu
lub
repatriacji
. Siedziba urzędu znajduje się w
Genewie
, w
Szwajcarii
. Wysoki Komisarz jest nominowany przez sekretarza generalnego ONZ i wybierany w głosowaniu przez
Zgromadzenie Ogólne ONZ
. Obecnie funkcję Wysokiego Komisarza pełni
António Guterres
.
W
1951
powstała Konwencja Odnosząca się do Statusu Uchodźców[1] (wprowadzona w życie
22 kwietnia1954
), a w
1967
powstaje rozszerzający ją protokół (Protokół 1967). W
2003
roku Zgromadzenie Ogólne ONZ zniosło konieczność przedłużania mandatu urzędu na kolejne kadencje do czasu aż problem uchodźców nie zostanie rozwiązany.
W ciągu swojej działalności urząd pomógł ponad 50 milionom uchodźców. Obecnie prawie 6 700 osób z nim związanych pomaga 20,8 milionom ludzi w 116 krajach [2]. Za swoją działalność urząd został wyróżniony
Pokojową Nagrodą Nobla
w latach
1954
i
1981
.