Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Saksonia

Wolne Państwo Saksonia - (śrdw.-łac. Saxonia, kraina Sasów; niem. Freistaat Sachsen, górnołuż. Swobodny stat Sakska, dolnołuż. Zwězkowy kraj Sakska) – kraj związkowy w Niemczech graniczący z Polską, Czechami i z następującymi krajami związkowymi: Bawaria, Turyngia, Saksonia-Anhalt i Brandenburgia. Jego obszar wchodził w skład Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Został utworzony w 1990 roku po zjednoczeniu Niemiec. Obejmuje on w przybliżeniu obszar dawnego elektoratu a później królestwa Saksonii (patrz historia poniżej). Pod względem powierzchni Saksonia jest dziesiątym, a pod względem liczby ludności, szóstym spośród 16 niemieckich krajów związkowych. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa saxum - skała z powodu charakterystycznych czarnych saksońskich skał.

W średniowieczu termin "Saksonia" odnosił się do innego regionu, obejmującego dzisiejsze kraje związkowe Dolna Saksonia, Brema i północną część Nadrenii Północnej-Westfalii. Nazwa pochodzi od germańskiego plemienia Sasów.

Geografia

Poza stolicą innymi głównymi miastami Saksonii są: Lipsk, Chemnitz, Zwickau, Plauen i Görlitz. Główne rzeki to: Łaba, Mulda, Elstera oraz tworząca polsko-niemiecką granicę Nysa Łużycka.

Wschodnia Saksonia obejmuje część Łużyc (niem. Lausitz). Zamieszkuje tam rdzenna ludność słowiańska Serbołużyczanie. Tablice informacyjne są dwujęzyczne (w języku niemieckim i górnołużyckim). Nauczanie odbywa się również w tym języku. Obecnym premierem Saksonii jest Łużyczanin.

Obszar Saksonii wznosi się stopniowo z północy ku południu, przechodząc nad granicą z Czechami w góry. Od Bawarii do Łaby rozciągają się Rudawy, w których Łaba utworzyła imponujący przełom (tzw. Szwajcaria Saksońska). Na wschód od rzeki znajdują się niższe niż Rudawy Góry Łużyckie.

Historia

Założenie pierwszego państwa saksońskiego

Pierwsze księstwo Saksonii pojawiło się około roku 900 na terenie dzisiejszej Dolnej Saksonii i Nadrenii Północnej-Westfalii. Ówcześni władcy tego państwa byli cesarzami niemieckimi (Ottonowie) tworząc tzw. dynastię saską.

W roku 1137 władzę w Saksonii objęli Welfowie. Kraj osiągnął największe rozmiary za panowania Henryka Lwa, ale po jego śmierci Saksonia zaczęła słabnąć i w roku 1180 znaczne obszary na zachód od Łaby przeszły pod panowanie biskupów z Kolonii. Resztki przeszły pod panowanie pomniejszych dynastii niemieckich książąt i zostały podzielone w 1260 roku na Saksonię-Lauenburg i Saksonię-Wittenberg.

Powstanie drugiego państwa saksońskiego

Saksonia-Wittenbergia (obecnie Saksonia-Anhalt) została w 1423 roku podporządkowana marchii Miśnieńskiej (istniała ona od 1089 roku; rządzili nią Wettynowie). Powstało silne państwo, obejmujące Saksonię, Turyngię (której obszar Wettynowie opanowali w 1264 roku) oraz Saksonię-Anhalt, którego władcy byli elektorami. Mimo że państwo znajdowało się dość daleko od centrum dawnej Saksonii było ono zwane Górną Saksonią, a z czasem po prostu Saksonią.

W 1485 roku dynastia Wettynów podzieliła się na dwie linie (ernestyńską, która zachowała prawa elektorskie, i albertyńską). Spowodowało to oddzielenie obecnej Turyngii od reszty państwa. Mimo to znaczenie rządzonej przez linię albertyńską zmniejszonej Saksonii wzrosło, zwłaszcza po odzyskaniu w 1547 roku praw elektorskich. W roku 1635 Saksonia wzmocniła się o Łużyce. W latach 1697-1763 kraj pozostawał w unii personalnej z Polską (zobacz: August II Mocny i August III). W XVIII wieku Saksonia była ważnym ośrodkiem kulturowym, ale została spustoszona w wyniku wojen (m.in. wojny północnej).

Saksonia w XIX, XX wieku i obecnie

Na początku XIX stulecia Saksonia stanęła u boku Prus przeciwko Napoleonowi, jednak po klęsce swego sojusznika w bitwie pod Jeną (1806) Saksonia przeszła na stronę Francji. Elektor saski został za to nagrodzony tytułem królewskim, a w 1807 roku został dodatkowo księciem warszawskim (zobacz: Księstwo Warszawskie).

Po klęsce Napoleona, na kongresie wiedeńskim (1815) Saksonia została zmuszona do oddania swoich północnych terytoriów Prusom. Stworzono z nich pruską prowincję o nazwie Saksonia (niem. Provinz Sachsen). Prusy przejęły wówczas także większą część Łużyc. Saksonia utraciła takie miasta łużyckie jak Zgorzelec przyłączony do prowincji śląskiej i Chociebuż włączony do prowincji brandenburskiej.

W 1831 roku królestwo uzyskało konstytucję, a dwa lata później przystąpiło do Niemieckiego Związku Celnego. Podczas wojny prusko-austriackiej w 1866 roku Saksonia stanęła po stronie Austrii. Po klęsce swojego sojusznika musiała wstąpić do Związku Północnoniemieckiego. Pięć lat później (1871) stała się częścią Cesarstwa Niemieckiego. Po 1918 roku była regionem administracyjnym Republiki Weimarskiej, a potem III Rzeszy. W dwudziestoleciu międzywojennym dużymi wpływami cieszyli się tu socjaldemokraci i komuniści (tzw. czerwona Saksonia). Po 1945 stała się częścią radzieckiej strefy okupacyjnej. Niewielki skrawek Saksonii położony na wschód od Nysy Łużyckiej (Bogatynia i okolice) po wojnie przyłączono do Polski. W roku 1952 została zlikwidowana jako odrębna jednostka administracyjna. Z Saksonii pochodził długoletni przywódca SED i NRD Walter Ulbricht. Pod koniec lat osiemdziesiątych Saksonia była jednym z najbardziej niepokornych regionów NRD. To właśnie w Lipsku i Dreźnie odbywały się najliczniejsze demonstracje przeciwko reżimowi SED ("Jesteśmy jednym narodem!"). Powróciła w 1990 roku jako kraj związkowy zjednoczonych Niemiec. Od zjednoczenia największymi wpływami cieszy się tutaj CDU, rządząca niepodzielnie landem od 1990 roku. Długoletnim premierem Saksonii był znany niemiecki chadek Kurt Biedenkopf, obecnie premierem jest Serbołużyczanin Stanisław Tilich.


Inne hasła zawierające informacje o "Saksonia":

Mieszko II Lambert ...

Wittenberga ...

Klemens Maria Hofbauer ...

Flins ...

Insurekcja kościuszkowska ...

Reichenbach - gmina w powiecie Kaiserslautern Reichenbach (bei Baumholder) - gmina w powiecie Birkenfeld SaksoniaReichenbach - dzielnica miasta Großschirma Reichenbach - dzielnica gminy Callenberg Reichenbach - dzielnica gminy ...

Karol I Habsburg ...

Kraina historyczna ...

1745 ...

Bitwa pod Wiedniem (1683) ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Saksonia":

127 Unia polsko-saska (plansza 12) ...

037 Społeczeństwo i gospodarka w Polsce dzielnicowej (plansza 13) ...

133 Kongres wiedeński (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie