Przybrana rodzina –
rodzina
powstająca w wyniku powtórnego
małżeństwa
przez
owdowiałego
lub
rozwiedzionego
rodzica
. Składa się ona z jednego
rodzica
, jego rodzonych
dzieci
, nowego
małżonka
oraz ewentualnie dzieci własnych tego nowego małżonka.
Tradycyjnej rodziny przybranej nie tworzą rodzice żyjący w
konkubinacie
(tj. bez
małżeństwa
). Przyjmując szeroką definicję
rodziny
, można jednak dopuścić stosowanie tego określenia również wobec konkubentów, skoro głównym wyznacznikiem jest posiadanie niewspólnych dzieci.
Nazewnictwo
Dla
dzieci
rodzica biorącego ślub jego kolejny
mąż
lub
żona
jest rodzicem przybranym, którym jest:
- ojczym (przybrany
ojciec
) lub
- macocha (przybrana
matka
).
Dla osoby mającej małżonka, który posiada dzieci z poprzednich związków, dzieci takie nazywane są przybranymi i są to:
- pasierb (przybrany
syn
) i
- pasierbica (przybrana
córka
).
Wspólne dzieci rodzica rodzonego i rodzica przybranego są dla ich dzieci z poprzednich związków:
Rodzeństwo przybrane
Według przepisów
prawa rodzinnego
, dzieci obojga przybranych rodziców z ich poprzednich związków nie są ze sobą
spokrewnione
ani
spowinowacone
, ale można je nazywać rodzeństwem przybranym (przybrany
brat
, przybrana
siostra
), choć
potocznie
nazywa się je również rodzeństwem przyrodnim. Ze względu na brak skutków prawnych takich, jak dla rodzeństwa rodzonego (np. zakazy małżeńskie, odmowa zeznań), a także ze względu na (z reguły) nikłe kontakty osobiste takiego rodzeństwa, często mówi się , że takie rodzeństwo nie jest prawdziwe( choć to nie jest prawda ), a rodzonych braci i siostry nazywa się prawdziwym rodzeństwem. Uwaga ta dotyczy tylko rodzeństwa przybranego a już nie przyrodniego.
Rodzic przybrany
Przybrane
niepełnoletnie
dzieci mogą być
adoptowane
przez rodzica przybranego (w razie
wdowieństwa
z przyznaniem
władzy rodzicielskiej
) bądź
wychowywane
bez zmiany statusu prawnego rodziny. Wiek (
dorosłość
) dzieci w chwili
ślubu
ich rodzica z nowym współmałżonkiem nie stanowi przeszkody ku stosowaniu zwrotu przybrany wobec nowych
członków rodziny
.
Wykresy genealogiczne
Wykresy genealogiczne
przedstawiają
relacje w rodzinie
przybranej dla danego
probanta
:
Dzieci
(A) (B) (C) (D) (E) poprzedni pierwszy drugi następnymałżonek/partner małżonek/partner PROBANT małżonek/partner małżonek/partner osoby B probanta C probanta C osoby B lub D │ │ │ │ │ ││ │ └────────┬─────────┘ └────────┬─────────┘ └────────┬──────────┘└────────┬─────────┘ │ │ │ │ dziecko dziecko dziecko obce = cudze przybrane rodzone rodzone dziecko (pasierb, pasierbica)
Rodzice i rodzeństwo
(A) (B) (C) (D) (E) poprzedni rodzic rodzic następny poprzedni/następnymałżonek/partner rodzony rodzony małżonek/partner małżonek/partnerrodzica rodzonego (ojciec/matka) (matka/ojciec) rodzica rodzonego osoby A lub D B lub C │ │ │ │ (ojczym/macocha) │ │ │ │ │ │ │ │ │ └────────┬─────────┘ └───┬─────────┬─────┘ └────────┬──────────┘ └────────┬───────┘ │ │ │ │ │ rodzeństwo PROBANT rodzeństwo rodzeństwo rodzeństwo przyrodnie rodzone przyrodnie "przybrane" (pasierb lub pasierbica dla rodzica C)
Macocha
Macocha to dla dziecka żona
rozwiedzionego
lub
owdowiałego
wcześniej ojca. W szerokim znaczeniu tego słowa, w przypadku nieślubnych
dzieci
i
partnerów
, jest to również
konkubina
takiego ojca, a sam ojciec może być
kawalerem
.
W kulturze macocha jest przeważnie postrzegana jako zła kobieta, znęcająca się nad pasierbami, ewentualnie jako osoba oschła i obojętna.
Stereotyp
ten nie powstał bez powodu: dla wychodzącej za mąż kobiety
potomstwo
małżonka lub
konkubenta
może być przeszkodą w relacjach z
partnerem
, a
wychowanie
dzieci – przymusowym obciążeniem. Zwłaszcza, że ją i dziecko nie łączą
więzy krwi
. Mimo to powoli stereotyp o złej macosze słabnie. Swój wyraz znajduje jeszcze w wyrażeniu traktować kogoś (coś) po macoszemu.
Do początków
XX wieku
macocha była sanacją dla
wdowca
, który mógł dalej pracować, pozostawiając opiekę nad dziećmi macosze (dlatego szybki
ożenek
następował mimo
żałoby
). Współcześnie wobec niższej śmiertelności kobiet przy
porodzie
, macocha pojawia się w życiu dzieci częściej z powodu
rozwodu
.
Ciekawostka: jedna z
planetoid
została nazwana
49448 Macocha
.
Dzieła kultury
Lista dzieł
literackich
,
muzycznych
,
filmowych
itp. odwołujących się do relacji osobistych pomiędzy rodzicem przybranym a przybranymi dziećmi:
Zobacz też