|
Język farerski
Język farerskiPrzebieg
izoglos
w dialektach farerskich Język farerski –
język
z
grupy
skandynawskiej
języków germańskich
. Posługuje się nim około 48 tys. mieszkańców
Wysp Owczych
-
Farerów
, 25 tys. mieszkańców
Danii
; łącznie ok. 80 tys. osób. Język farerski najbliższy jest językom
norweskim
(odmianie norw. -
nynorsk
) i
islandzkiemu
. HistoriaNapływ
ludów germańskich
na
Wyspy Owcze
nastąpił wraz z kolonizacją archipelagu przez
Wikingów
za czasów
Haralda Pięknowłosego
. Do naszych czasów zachowało się jednak niewiele zabytków piśmiennictwa. Istnieją tylko nieliczne zapisy
runiczne
, dotrwały jednak przekazy ustne ballad nawiązujących do tradycji starogermańskiej. Za czasów
duńskiej
kolonizacji język farerski nie był przedmiotem zainteresowań naukowców, ani literatów. Okres między XIV a XVII wiekiem to głównie tradycja ustna i popularne pieśni kvæði z motywami z mitologii pragermańskiej. Do promowania języka farerskiego przystąpiono dopiero na przełomie
XVIII
i
XIX
wieku na fali budzącego się poczucia odrębności narodowej. Jan Christian Svao zebrał wówczas ballady ludowe, zaś duński językoznawca
Rasmus Rask
zajął się językiem farerskim w ramach swojej rozprawy naukowej o historii języków germańskich. W latach
1819
-
1909
ballady ludowe wydawał Wenceslaus Ulricus Hammershaib (znana jest zwłaszcza jego antologia pt. Færøsk Anthologi, z lat
1886
-
1891
). W
1906
roku język farerski uzyskał w szkołach na Wyspach Owczych status równouprawniony z językiem duńskim, a od 1939 roku jest on jedynym językiem wykładowym w szkołach i jedynym używanym w farerskim parlamencie (
Løgting
). Od
1948
r. tj. od otrzymania przez Wyspy Owcze
autonomii
w ramach Królestwa
Danii
, język farerski jest
językiem urzędowym
tego
archipelagu
. W
1952
roku nadano pierwszą audycję radiową w języku farerskim. Współcześnie pielęgnacją języka zajmuje się m.in. Farerskie Towarzystwo Naukowe (Føroya Fróðskaparfélag) oraz Farerska Akademia Nauk. Gramatyka - uwagi ogólne- Język farerski jest językiem o silnie rozbudowanej
fleksji
. Od
języka islandzkiego
odróżnia go jednak w tym zakresie częstsze występowanie elementów analitycznych - por. isl. hesturinn Jóhans (="koń Jana"), far. hesturin hjá Jógvani (dosł. "koń u Jana").
- We fleksji farerskiej oprócz wymiany
końcówek
istotną rolę odgrywają także
przegłosy
.
- Język farerski wyróżnia trzy rodzaje
zaimka osobowego
w
liczbie mnogiej
: teir ("oni"), tær ("one" - rodzaj żeński), tey ("one" - rodzaj nijaki). Jest to nietypowe wśród języków germańskich.
- Ta sekcja jest . Jeśli możesz, .
Farerskie liczebnikiliczbenik | farerski |
---|
0 | null | 1 | eitt | 2 | tvey | 3 | trý | 4 | fýra | 5 | fimm | 6 | seks | 7 | sjey | 8 | átta | 9 | níggju | 10 | tíggju | 11 | ellivu | 12 | tólv | 13 | trettan | 14 | fjúrtan | 15 | fimtan | 16 | sekstan | 17 | seytjan | 18 | átjan | 19 | nítjan | 20 | tjúgu | 21 | einogtjúgu | 22 | tveyogtjúgu | 30 | tredivu, tríati | 40 | fjøruti, fýrati | 50 | hálvtrýss, fimmti | 60 | trýss, seksti | 70 | hálvfjers, sjeyti | 80 | fýrs, áttati | 90 | hálvfems, níti | 100 | hundrað | 1000 | (eitt) túsund |
Zobacz też Bibliografia- Szulc Aleksander, Języki germańskie, [w:]
Bednarczuk Leszek
(red.), Języki indoeuropejskie, tom II, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1988, str. 782-783
Inne hasła zawierające informacje o "Język farerski":
Podróżnik
...
Rodzimy Kościół Polski
...
Jonas Basanavičius
...
Szkoci
...
Wnioskowanie
...
Włosi
...
Nowa Anglia
...
Maine
...
Stanisław Hozjusz
...
1986
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Język farerski":
Rozprawa z rozprawką (plansza 7)
...
010c. Rzym (plansza 5)
...
019. Wielkie formy ukształtowania powierzchni Ziemi (plansza 4)
...
|
|
|
|